Akustikofobi
Bu maddede birçok sorun bulunmaktadır. Lütfen sayfayı geliştirin veya bu sorunlar konusunda tartışma sayfasında bir yorum yapın.
|
Akustikofobi, belirli seslere karşı duyulan korku veya kaçınma ve rahatsızlık durumudur. Hiperakuzi (yüksek ses duyarlılığı) ile karıştırılmamalıdır. Akustikofobi belirli bir sese karşı duyulan rahatsızlık ve korkudur; sesin şiddeti ile alakalı değildir.
Nedenleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Bir nedene bağlı olarak oluşmayan akustikofobiler olmakla birlikte; Korku koşullanması, travmalar, Klasik koşullanma, sosyal Ööğrenme veya yaşantısal bir öğrenme sürecine bağlı olarak oluşan travmatik akustikofobilerde vardır. Tam olarak ortaya çıkış sebebi bilinmemekle birlikte yukarıda sayılan sebepler ile de kişi bu fobiye koşullanabilir.
Koşullanma Örneği
[değiştir | kaynağı değiştir]- Okuldayken yangın alarmını duyan bir kişinin o gün yaşadığı travma ve o yangın alarmını ne zaman duysa bu travmayı tekrar yaşaması örnek gösterilebilir. Bu tarz korku koşullanmalarında yangın alarmına yakın ve aynı şiddetteki seslere de aynı tepkiyi verebilir, bu olaya öğrenme psikolojisinde Genelleme adı verilir.
- Evine hırsız giren çocuğun hırsızın yere basarak çıkardığı gıcırtı seslerine veya nefes alış biçimine karşı koşullanması duyması da yine akustikofobi kapsamına girer. Bu şekilde çocuk ne zaman bir gıcırtı sesi duysa korku yaşar veya o hırsızın nefes alış biçimine yakın nefes sesi duyması da korku yaşatabilir.
- Araba kazası yaşamış bir kişi ne zaman fren sesi duysa irkilir ve korkar.
Belirti ve Semptonlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Koşullanan sesi duymak kişide rahatsızlık, korku, düzensiz kalp atışı, solunum güçlüğü, hiperventilasyon, ağız kuruması, terleme veya kas kasılmaları gibi semptonların bazılarını göstermesine sebebiyet verir.
Hiçbir koşullanmanın ürünü olmayıp, bazı seslere karşı hassaslık ve rahatsızlık hissi duymaya sebep olan akustikofobiler de mevcuttur. Bunlar toplum arasında daha çok görülür. Bunlara örnek olarak, kara tahtaya tırnak sürtme sesi, tebeşir sürtme sesi, perdeye tırnak sürtme sesi sayılabilir.
Tedavi
[değiştir | kaynağı değiştir]Davranışçı terapiler, Sistematik duyarsızlaştırma, Psikoanalitik terapi, Bilişsel terapi gibi yöntemler ile bu fobinin normalleştirilmesi mümkündür.