Akrolein
| |
| Adlandırmalar | |
|---|---|
prop-2-enal | |
Diğer adlar Akraldehit, allil aldehit, etilen aldehit | |
| Tanımlayıcılar | |
| ChemSpider | |
| ECHA InfoCard | 100.003.141 |
PubChem CID
|
|
CompTox Bilgi Panosu (EPA)
|
|
| Özellikler | |
| Kimyasal formül | C3H4O |
| Molekül kütlesi | 56,06 g mol−1 |
| Görünüm | renksiz sıvı, renksiz gaz |
| Yoğunluk | 0,839 |
| Erime noktası | -88 °C |
| Kaynama noktası | 53 °C |
| Çözünürlük (su içinde) | suda az çözünür |
| Tehlikeler | |
| İş sağlığı ve güvenliği (OHS/OSH): | |
| Ana tehlikeler | çok zehirli. yanıcı duman ve sıvı. |
| NFPA 704 (yangın karosu) |
|
| Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).
| |
| Bilgi kutusu kaynakları | |
Akrolein, en küçük doymamış aldehit. Keskin kokulu, renksiz bir sıvıdır. Yağların yanması ile ortaya çıkar; pişirme yağlarının dumanlanmaya başlaması, yağdaki gliserolün akroleine bozunmasına işarettir. Kanserojendir.
Üretim
[değiştir | kaynağı değiştir]Sanayide propilenin oksidasyonu ile üretilir. Katalizör olarak metal oksitler gereklidir.
![{\displaystyle {\mathrm {CH} {\vphantom {A}}_{\smash[{t}]{2}}\mathrm {CHCH} {\vphantom {A}}_{\smash[{t}]{3}}{}+{}\mathrm {O} {\vphantom {A}}_{\smash[{t}]{2}}{}\mathrel {\longrightarrow } {}\mathrm {CH} {\vphantom {A}}_{\smash[{t}]{2}}\mathrm {CHCHO} {}+{}\mathrm {H} {\vphantom {A}}_{\smash[{t}]{2}}\mathrm {O} }}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/1f670cc5841150cfaa443f5365d4c8a90b770917)
Bu yolla her yıl 500,000 ton akrolein üretilmektedir. Gliserin 280 °C'ye kadar ısıtıldığında akroleine parçalanır.
Akroleini üretmenin bir başka yolu ise formaldehit ile Asetaldehitin katılmasıdır.
![{\displaystyle {(\mathrm {CH} {\vphantom {A}}_{\smash[{t}]{2}}\mathrm {OH} ){\vphantom {A}}_{\smash[{t}]{2}}\mathrm {CHOH} {}\mathrel {\longrightarrow } {}\mathrm {CH} {\vphantom {A}}_{\smash[{t}]{2}}{=}\mathrm {CHCHO} {}+{}2\,\mathrm {H} {\vphantom {A}}_{\smash[{t}]{2}}\mathrm {O} }}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/6f169443c05d9fef8444dfc8af3b7a3238b4e141)
![{\displaystyle {\mathrm {HCHO} {}+{}\mathrm {CH} {\vphantom {A}}_{\smash[{t}]{3}}\mathrm {CHO} {}\mathrel {\longrightarrow } {}\mathrm {CH} {\vphantom {A}}_{\smash[{t}]{2}}{=}\mathrm {CHCHO} {}+{}\mathrm {H} {\vphantom {A}}_{\smash[{t}]{2}}\mathrm {O} }}](https://wikimedia.org/api/rest_v1/media/math/render/svg/32bb0ca0a7487bd2ed2371fb118b4ae328e9d357)
Sağlık riskleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Akrolein zehirli ve bazı dokular için tahriş edicidir. Kızartma sonucu ortaya bir miktar akrolein çıksa da bu seviye düşüktür. Mesleki maruziyet limiti 0,1ppm'dir.