Akşit Göktürk

Akşit Göktürk (27 Aralık 1934, Van – 26 Şubat 1988, İstanbul) edebiyat eleştirmeni, yazar ve dilbilimci.

Hayatı

1960 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi İngiliz Dili ve Edebiyatı bölümünü tamamlayarak 1961 yılında mezun olduğu bölümde asistan olarak çalışmaya başladı. 1965 yılında doktorasını tamamladı. 1972 yılında doçentliğini, 1978 yılında ise profesörlüğünü kazandı. 1975-1983 yılları arasında Türk Dil Kurumu’nda Yönetim Kurulu üyeliğinde bulunmuştur.

Kariyeri

Akşit Göktürk, Türkiye’de Çeviribilim'in kurucuları arasında gösterilmektedir. 1958 yılından itibaren Varlık, Türk Dili, Yeni Dergi, Yeni Ufuklar ve Çağdaş Eleştiri gibi dergilerde inceleme yazıları ve çeviriler yayımlamıştır. İnceleme yazılarında özellikle biçem ve dil çözümlemeleri konularına değinmiştir. Araştırmacı olarak 1964-1965 yılları arasında Nottingham Üniversitesi’nde ve 1970 ile 1974-1976 yılları arasında Almanya’da Konstanz Üniversitesi’nde çalıştı. Batı Berlin ve İsveç Uppsala üniversitelerinde çeviri yöntemleri ve kuramlarına ilişkin semirleri yönetti. Akşit Göktürk, İngiliz gerçekçi yazar Daniel Defoe’nun Robinson Crusoe isimli romanının ilk tam Türkçe çevirisini yapmıştır. Söz konusu çevirisiyle 1969 yılında Türk Dil Kurumu (TDK) Çeviri Ödülü’nü kazanmıştır. Daniel Defoe’nun yanısıra, D. H. Lawrence, E. Kastner, F. Dürrenmatt, Bertrand Russell, T. S. Eliot gibi yazarların eserlerini de çevirileri yoluyla Türkçe’ye aktarmıştır.

Eserleri

Çeviri: Dillerin Dili edebiyat ve inceleme konularına yer veren bir çeviribilim kitabıdır. 1986 yılında İstanbul’daki Çağdaş Yayınevi tarafından yayınlanmıştır. 1994 yılında ise Yapı Kredi Yayınları’ndan ilk baskısı, Şubat 2023 tarihinde ise 16. baskısı yapılmıştır. Kitapta, çevirinin temel meseleleri ve sorunlarına değinen yazar, çeviri ve okuma eylemini ortak bir uğraşı olarak ele almaktadır. Kitapta aynı zamanda çeviri tarihi, çeviri eleştirisi, yazın (edebiyat) çevirisi ve çeviride yaratıcılık konularını diyalektik bir yöntemle ele almaktadır.