ASP.NET

ASP.NET, Microsoft tarafından geliştirilmiş olan bir açık kaynak Web uygulama gelişimi teknolojisidir. Dinamik Web sayfaları, Web uygulamaları ve XML tabanlı Web hizmetleri geliştirilmesine olanak sağlar. Aynı işletme tarafından geliştirilen .NET çatısı'nın yazılım iskeleti parçası ve artık işletmece desteklenmeyen ASP teknolojisinin devamını teşkil etmiştir.

Her ne kadar isim benzerliği olsa da ASP.NET, ASP'ye oranla çok ciddî bir değişim geçirmiştir. ASP.NET kodu ortak dil çalışma zamanı (İngilizce: Common Language Runtime) altyapısına dayalı olarak yazılımcılar tarafından .NET çatısı tarafından desteklenen tüm dilleri ASP.NET uygulamaları geliştirmek için kullanabilirler. Yani Java teknolojisinde olduğu gibi yazılımcı tarafından yazılan kod, çalıştırılmadan önce sanal bir yazılım katmanı tarafından ortak bir dile çevirilmekte olup bu katmanın yerleştirildiği bütün işletim sistemlerinde çalışabilmektedir.

ASPX belge yapısı

ASP.NET belgeleri ASPX yapısını kullanırlar. ASPX belgesi, statik HTML veya XHTML tabanlı, Web sayfasında belirecek olan içeriği ayrı tutar. Kullanılan dile göre sunucu tarafından çalıştırılacak kodu içeren belge Sayfam.aspx.cs (C#) veya Sayfam.aspx.vb (VB.NET) olarak adlandırılabilir. Bu yaklaşım ile yazılımcı, kodunu yordamsal programlama ilkelerinden çok oluşabilecek olaylara gereken tepkiyi verebilecek biçimde geliştirir; örneğin, bir sayfa yüklenince, bir düğmeye basılınca, v.s.

ASP.NET'in kullandığı diğer belge türleri arasında ascx, asmx, ashx, master, sitemap, skin ve config sayılabilir.

Örnek bir ASP.NET sayfası

<%@ Page Language="C#" %> // page bölümü sayfanın ilk yükleme aşamasında derleme için gerekli olabilecek birtakım bilgileri // barındırmaktadır bunlar ("language="vb")= gibi sayfa dili (code behind="xx.vb")= geri kod //sayfasının isimi tarz da tanıtıcı bilgiler page alanında tanımlanır <!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd 27 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.">

   protected void Page_Load(object sender, EventArgs e)
   {
       this.Title+= " - " + DateTime.Now.ToLongDateString();
   }

</script> //* script alanında sayfamızın page load ("çalışma zamanı ") anında veya herhangi bir elemanla //*tetiklenen olaylar sonrasında çalıştırılacak yordamları sayfa üzerinde ("ayrı bir kod sayfası //* kulllanmadan") script lerimizi burada tanımlamamızı sağlar <html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml 28 Şubat 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi." > <head runat="server">

   <title>Yeni Sayfa</title>

</head> <body>

   <form id="form1" runat="server">

//* sayfamızın form yapısını script'ler yardımı ile yönete bilmek için burada form metodu runat //* server şeklindedir yani server tarafından yönetilecek anlamına gelmektedir

   <asp:label id="label1" runat="server" text="AD:"/> 
  //*bir asp label tagı sadece metinsel ifadeleri görüntümek amacı ile kullanılır
   <asp:Textbox id="asptextbox1" runat="server" ></asp:textbox>
   //* bir asptextbox metin giriş alanı kullanıcıdan birtakım bilgileri almak için kullanılır
   <asp:button id="button1" text="tamam" runat="server"/>
  //* bir asp button örneği genel amaçlı button olarak amacına göre çeşitli şekillerde kullanılır

   </form>

</body> </html>

Geliştirme araçları

ASP.NET uygulamaları gelişimi için kullanabilen yazılımlardan bazıları:

Adobe Dreamweaver
ASP.NET Web Matrix
Herhangi bir metin düzenleyici, örneğin Notepad, Editplus, Notepad++, UltraEdit, vb.
Microsoft SharePoint Designer 12
SharpDevelop (Free/Open Source)
Visual Studio .NET (Asp.net 2.0, 3.0, 3.5, 4.0, 4.5, 4.5.1 İçin)

Dış bağlantılar

22 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde [https://web.archive.org/web/20110222184935/http://www.asp.net/ arşivlendi. ASP.NET resmî sitesi] 22 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
MicroSoft Developer Network 16 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)

Ayrıca bakınız