Türkiye İşçi Köylü Partisi
| Türkiye İşçi Köylü Partisi | |
|---|---|
 | |
| Kısaltma | TİKP |
| Kurucu | Doğu Perinçek |
| Kuruluş tarihi | 29 Ocak 1978 |
| Kapanış tarihi | 16 Ekim 1981 |
| Birleşme | Halkın Yolu (1978) |
| Önceli | Türkiye İhtilalci İşçi Köylü Partisi ve teorik miras olarak kabul edilen Türkiye İşçi ve Çiftçi Sosyalist Fırkası[1] |
| Ardılı | Sosyalist Parti |
| İdeoloji | Bilimsel sosyalizm |
| Siyasi pozisyon | Aşırı sol |
Türkiye İşçi Köylü Partisi (kısaca TİKP), 29 Ocak 1978’de Ankara’da kurulan Türk siyasal partisi.
Doğu Perinçek, Gün Zileli, Durmuş Uyanık, Hasan Yalçın ve 31 arkadaşınca kuruldu.
Kurucuların bir bölümü 12 Mart Dönemi’nde Türkiye İhtilalci İşçi Köylü Partisi (TİİKP) davasında yargılanan ve Mao’nun görüşlerini benimsediklerini belirten kişilerdi. Parti Başkanlığına Doğu Perinçek seçildi. Tüzüğüne göre TİKP, emperyalizmi, sosyal emperyalizmi ve feodalizmi tasfiye edecek; millî demokratik devrimi gerçekleştirip işçi-köylü ittifakına dayanan proletarya iktidarı altında devrimi sürdürerek sosyalizmin kuruluşuna önderlik edecektir.
Parti programı ve tüzüğü doğrultusunda sürdürdüğü etkinliklerde Milliyetçi Hareket Partisi’ne, Apocular’a ve Türkiye Komünist Partisi (Atılım çevresi) ile Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu’na karşı muhalefet yürüttü. 4. Ordu’nun Ege’den alınarak SSCB sınırına taşınması, derinleşen bunalım karşısında bir millî koalisyon kurulması yolunda kampanya açan TİKP, Kontrgerilla konusunda yayın yaptı.
Ocak 1980’de toplanan 1. Kongre sırasında parti, 16 ilde tüm ilçeleriyle örgütlenmesini tamamlayarak genel seçimlere katılama hakkını kazanmıştı. TİKP’nin yayın organları Türkiye Gerçeği ile günlük Aydınlık gazetesiydi.
TİKP, 12 Eylül 1980 Darbesi sonrası öteki siyasal partilerle birlikte önce faaliyetleri durduruldu, Ekim 1981'de de yine diğer partilerle beraber feshedildi. TİKP Sorgu ve İddianamesinde, partinin 12 Eylül darbesi ile paralel programlara sahip olduğu belirtilerek, harekâtın savunulduğu belirtildi.[2] Bazı TİKP yöneticileri, 12 Eylül darbesini destekleyen, darbenin ABD destekli bir darbe olduğu iddiasını ve tutuklulara işkence yapıldığı iddialarını reddeden demeçler verdiler.[3] Bu açıklamalarla birlikte parti yöneticileri hakkında Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı’nca kovuşturma açıldı; yöneticilerin bir bölümü sıkıyönetim mahkemesince yargılandılar.
Kaynakça
- ^ İşçi Partisi tüzüğü, 1997
- ^ TİKP İddianame ve Sorgusu
- ^ Nurullah Ankut - Bin Kalıplılar kitabından aktarım TİİKP 1. kongre belgeleri, Die Achziger Jahre dergisi demeçleri, Gnistan dergisine demeç, Hasan Yalçın'ın açıklamaları, Doğu Perinçek'e ait 28.09.1981 tarihinde Sıkıyönetim Komutanlığı 2 Nolu Askeri Mahkeme Başkanlığına gönderdiği dilekçe, Hasan Yalçın’ın Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı 2 Nolu Askeri Mahkemesine gönderdiği 20.09.1982 tarihli dilekçe, 17 Eylül 1980 tarihli Aydınlık Gazetesi adına Oral Çalışlar'ın mektubu