Perikles
| Perikles (Περικλῆς) | |
|---|---|
 | |
| Doğum | M.Ö. 495 Atina, Yunanistan |
| Ölüm | M.Ö. 429 Yunanistan |
| Bağlılığı |  Yunanistan |
| Rütbesi | Strategos (General) |
| Çatışma/savaşları | Samos Muharrebesi (MÖ 440–439)
İkinci Kutsal Savaş (MÖ 440) Sikyon ve Acarnania bölgelerinde yapılan savaşlar (MÖ 458) Gelibolu'nun Barbarlardan geri alınması (MÖ 447) Bizantion Kuşatması (MÖ 438) Peloponez Savaşı (MÖ 431-404) |
Perikles (Yunancaː Περικλῆς), Antik Yunanistan'da, Atinalı soylu, asker ve devlet adamı.
Hayatı
Annesi, arkhon Klistenes'in yeğenidir, babası da demokratlardan Xanthippus'tur. MÖ 495'larda doğduğu tahmin edilmektedir ve MÖ 429'da ölmüştür. Aristokrat bir aileye mensuptu. Çocukluğunda Anaksagoras, Damon, Sokrates, Sofokles ve Zenon'dan ders alarak, öğretmenleri tarafından iyi bir siyasetçi olarak yetiştirildi.
Politik kariyeri
Otuz yaşında siyasi hayata girdi. Demokratların liderinin öldürülmesiyle lider seçildi. MÖ 461 yılındaki seçimlerde Arkhon seçildi. Kendisini destekleyen parolia ve diakria sınıfının desteğiyle Atina'da demokrasi rejimi kurdu.[1]
Reformları
Perikles, Atina kent devletinin başkanı olmasının ardından, ülkede reformlar yaptı. Kendisini iktidara taşıyan topraksız kesimlere kendi kontrolündeki kolonilerden toprak verdi.
Bütün yurttaşların siyasal haklara sahip olmasını sağladı. Alt sınıflara kapalı olan memurluk işini herkese açtı. Önce zeugites sınıfına, sonra da thetes sınıfına arkhon olabilme yolunu açtı. Ardından Bule Meclisi ve Arkhon’luk dahil, uzmanlık gerektiren işler hariç tüm devlet memurluklarının seçimle değil kura ile belirlenmesi sistemini oluşturdu. Böylece her vatandaş ömründe en az bir kez memur olabiliyordu. Ayrıca kura ile atanan memurlara ücret ödeme uygulamasını başlattı. Yine her yurttaşa anayasaya aykırılık nedeniyle bir yasa önerisine karşı dava açma hakkı tanıdı.[1]
Atina'yı, Yunanistan'ın en önemli şehri haline getirdi. Atina'da sanat ve mimari eserler yaptırdı. Tiyatroyu yaygınlaştırdı. Atina'ya Yunanistan'ın en meşhur bilginlerini topladı.
Emperyalist bir siyaset takip ederek Spartalılar ve Perslerle mücadele etti ve savaşları kazandı. Perslerle Kallias Barışı'nı, Spartalılarla otuz yıllık barış antlaşmasını imzaladı. Atinalıların Spartalılarla münasebetleri 431'de tekrar bozuldu ve neticede Peloponez Savaşı başladı. Perikles, Peloponez Savaşı'nda başarılı olmasına rağmen harpteyken yakalandığı veba hastalığından öldü.
Özel hayatı
Paralus and Xanthippus'u doğuran eşinin ismi bilinmemektedir. Bu eşiyle boşandıktan sonra Miletli Aspasia ile evlenir. Bu evliliğinden de 1 çocuğu dünyaya gelmiştir.
Kaynakça
- ^ a b "Mehmet Ali Ağaoğulları, Sokrates'ten Jakobenlere Batı'da Siyasal Düşünceler, (say. 40-41)". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2015.