Sakız Adası
| Sakız Adası Χίος | |
|---|---|
 | |
 | |
| Coğrafya | |
 | |
| Koordinatlar | 38°24′K 26°01′D / 38.400°K 26.017°D |
| Denizi | Ege Denizi |
| İklim | Akdeniz iklimi |
| Siyasi | |
| Adadaki ülke(ler) | |
| Demografi | |
| Nüfus | 53,817 |
| Nüfus yoğunluğu | 59,532 kişi/km2 |
Sakız Adası (Yunanca: Χίος, romanize: Hios), Yunanistan'ın Ege Denizi'nde yer alan bir adasıdır. Ülkenin Kuzey Ege bölgesine bağlı olan ada, Türkiye'den Sakız Boğazı ile ayrılır. Sakız ağaçları ve bu ağaçlardan elde edilen damla sakızı ile ünlüdür. Turistik yerleri arasında Orta Çağ köyleri ve 11. yüzyıldan kalma Nea Moni Manastırı bulunmaktadır.
Bu adayı ve yakınındaki birkaç küçük adayı içeren bölgesel birimin ve adanın en büyük yerleşimi ve idari bölgenin merkezi olan şehrin ismi de Sakız'dır. Şehir için Hora adı da kullanılır. 1822'den önce ada nüfusu 43.000 ila 110.000 arasında tahmin ediliyordu.
Tarihçe
Ceneviz dönemi
1346'da Sakız Adası ve hemen yakınındaki Foça limanı, Cenevizlilere ait bir maona tarafından yönetilmekteydi. Maona, kısa sürede Sakız'da yerleşimci olan Giustiniani ailesine satılmış, onlar da adayı Osmanlı'nın fethine dek yönetmişti.[1]
Osmanlı dönemi
Sakız Adası, Osmanlı egemenliğine girdiği 1566 yılından, Yunanistan'ın eline geçtiği 1913 yılına dek yaklaşık 347 yıl Osmanlı Devleti egemenliğinde kalmıştır.[2]
Fatih Sultan Mehmed dönemimden başlayarak Osmanılara vergi vermeleri nedeniyle Cenovalıların yönetimde bağımsızlığını korumuştur. Kanuni Sultan Süleyman'ın vefatından çok kısa bir süre önce, 15 Nisan 1566'da Kaptan-ı derya Piyale Paşa tarafından fethedilmiştir.[2]
1681'de bir Fransız filonun saldırısına uğrayan kent büyük hasar gördü. Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları'nın bir parçası olan Mora Savaşı'nda (1684-1699) Venediklilerin eline geçti (1694). Sonrasında Mezomorta Hüseyin Paşa, Koyun Adaları Muharbesi'nde Venediklileri yenilgiye uğratınca ada, yeniden Osmanlı topraklarına katıldı (1695).[2]
Ada, Yunan İsyanı sırasında da zarar gördü. 1822'de adaya çıkan Sisamlı milisler, kaleye sığınan Türkleri kuşattılar. Kaptan-ı derya Nasuhzade Ali Paşa komutasındaki donanmanın müdahalesi sonucu katliam yaşandı ve Sisamlı milisler adadan çıkarıldı. Balkan Savaşları sırasında Yunan deniz kuvvetleri tarafından işgal edildi ve 1913'te Londra Konferansı ve Antlaşması ile Yunanistan'a bırakıldı.[2]
Ulaşım
Yunanistan'ın diğer yerlerinden adaya ulaşım deniz ve havayoluyla sağlanmaktadır. Adanın karşısında yer alan Çeşme'ye feribot seferleri mevcuttur.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Vito Antonio Vitale, Maona 4 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Enciclopedia Italiana, vol. 22, Roma, Istituto dell'Enciclopedia Italiana, 1934. (İtalyanca)
- ^ a b c d Özkan, Abdullah. "Sakız Adası." Osmanlı'nın İzinde, İmparatorluğun Üç Kıtadaki İzleri. İstanbul: Boyut Yayıncılık, s. 244,245.
Dış bağlantılar
- Sakız Adası Göçmenleri
- Sakız Adası Rehberi29 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Sakız Adası'na Nasıl Gidilir?
- Yunanistan ve Sakız Adası[ölü/kırık bağlantı]