Amblyomma
| Amblyomma | ||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Köpek üzerinde saplanmış dişi bir Amblyomma ovale kenesi
| ||||||||||||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||
|
Metne bakınız. |
Amblyomma, yaz kenesigiller (Ixodidae) familyasının monotipik Amblyomminae alt familyasından kene cinsidir.
Yayılımı
Yaz kenesigiller (Ixodidae) familyasının üçüncü büyük cinsidir. Bütün kıtaların Kuzey Yarımküre 'de 40. enlem ile Güney Yarımküre 'de 50. enlem arasındaki sıcak bölgelerinde bulunan cinsin ana merkezi Amerika'dır. And Dağları 'nda da bulunur. Ayrıca, Antiller ile Galapagos Adaları 'nda endemik türleri vardır.
Konakçıları
Omurgalılardan oluşan konakçıları değişkenlik gösterir: iki yaşamlılar, sürüngenler, kuşlar ve memeliler. Türlerinin neredeyse üçte biri sürüngenlerde (kaplumbağa, kertenkele ve yılan) bulunur. Hatta bir türü (A. nitidum) deniz yılanlarında da görülür. Bir türü (A. sparsum) de hem gergedan hem de kaplumbağalarda asalaktır.
Taşıyıcılığı
İnsan ve hayvan sağlığını tehdit eden hastalık yapıcı organizmaların taşıyıcılığını yaparlar. Taşıyıcı olarak A. variegatum, A. hebraeum, A. cajennense ve A. americanum türleri sayılabilir.
Türleri
Kimi uzmanlar, Aponomma cinsini de buraya dahil ederler.
- Amblyomma albolimbatum Neumann, 1907 Avustralya
- Amblyomma albopictum Neumann, 1899 Küba, Haiti
- Amblyomma americanum (Linnaeus, 1758) ABD ile Meksika (Amerikan kenesi)
- Amblyomma antillorum Kohls, 1969 Karayipler
- Amblyomma argentinae Neumann, 1904 (sin: Amblyomma testudinis (Conil, 1877)) Arjantin (Arjantin kaplumbağa kenesi)
- Amblyomma astrion Donitz, 1909 Orta ve Güney Afrika
- Amblyomma aureolatum (Pallas, 1772) (sin: Amblyomma striatum Koch, 1844) Güney Amerika
- Amblyomma auricularium (Conil, 1878) (sin: Amblyomma concolor Neumann, 1899; Amblyomma beaurepairei Vogelsang and Santos Dias, 1953) ABD, Orta ve Güney Amerika (Kuzey tatu kenesi)
- Amblyomma australiense Neumann, 1905 Avustralya
- Amblyomma babirussae Schulze, 1933 Endonezya (Sulawesi) (Geyik domuzu kenesi)
- Amblyomma boulengeri Hirst and Hirst, 1910 Galapagos
- Amblyomma brasiliense Aragão, 1908 Güney Amerika (Brezilya pekari kenesi)
- Amblyomma cajennense (Fabricius, 1787) ABD, Orta ve Güney Amerika (Brezilya at kenesi)
- Amblyomma calabyi Roberts, 1953 Avustralya
- Amblyomma calcaratum Neumann, 1899 Orta ve Güney Amerika
- Amblyomma chabaudi Rageau, 1964 Madagaskar (Örümcek kaplumbağası kenesi)
- Amblyomma clypeolatum Neumann, 1899 Hindistan, Sri Lanka, Myanmar
- Amblyomma coelebs Neumann, 1899 Orta ve Güney Afrika
- Amblyomma cohaerens Donitz, 1909 Doğu Afrika (Doğu Afrika manda kenesi)
- Amblyomma compressum (Macalister, 1872) Batı ve Güney Afrika (Afrika pangolin kenesi)
- Amblyomma cordiferum Neumann, 1899 Tayland, Malezya, Endonezya (Dul kene)
- Amblyomma crassum Robinson, 1926 Güney Amerika
- Amblyomma crenatum Neumann, 1899 Malakka, Java (Cava gergedan kenesi)
- Amblyomma cruciferum Neumann, 1901 Haiti
- Amblyomma cyprium Neumann, 1899 (sin: ?Amblyomma breviscutatum Neumann, 1899) Avustralya, Yeni Gine, Okyanusya
- Amblyomma darwini Hirst and Hirst, 1910 Galapagos (Galapagos iguana kenesi)
- Amblyomma dissimile Koch, 1844 ABD, Orta ve Güney Amerika (Kurbağa kenesi)
- Amblyomma dubitatum Neumann, 1899 (sin: Amblyomma cooperi Nuttall and Warburton, 1907) Güney Amerika (Güney kapibara kenesi)
- Amblyomma eburneum Gerstaecker, 1873 Güneydoğu Afrika (Fildişi manda kenesi)
- Amblyomma falsomarmoreum Tonelli-Rondelli, 1935 Batı Afrika
- Amblyomma fulvum Neumann, 1899 Güney Amerika (yalnızca anakonda Eunectes murinus üzerinde bulunmuş tek bir erkek örneğe dayanılarak tanımlanmıştır. Lokalite ve koleksiyon bilinmiyor)
- Amblyomma fuscum Neumann, 1907 Güney Amerika
- Amblyomma geayi Neumann, 1899 Panama ve Güney Amerika (Guyana tembel kenesi)
- Amblyomma gemma Donitz, 1909 Batı Afrika ve Yemen
- Amblyomma geochelone Durden, Keirans and Smith, 2002 Madagaskar (Madagaskar kaplumbağa kenesi)
- Amblyomma geoemydae (Cantor, 1847) Güneydoğu Asya (Güneydoğu Asya kaplumbağa kenesi)
- Amblyomma glauerti Keirans, King and Sharrad, 1994 (Avustralya varan kenesi)
- Amblyomma goeldii Neumann, 1899 (sin: Amblyomma ininii Floch and Abonnenc, 1941) Guyana
- Amblyomma hebraeum Koch, 1844 Güney Afrika (Güney Afrika ala kenesi)
- Amblyomma helvolum Koch, 1844 (sin: Amblyomma hainanense Teng, 1981) Güneydoğu Asya (Güneydoğu Asya varan kenesi)
- Amblyomma hirtum Neumann, 1906 Galapagos (yalnızca konakçısı bilinmeyen 2 erkek ve 3 dişi örnekten tanımlanmıştır)
- Amblyomma humerale Koch, 1844 Güney Amerika (Güney Amerika kaplumbağa kenesi)
- Amblyomma imitator Kohls, 1958 ABD, Orta Amerika (Taklitçi kene)
- Amblyomma incisum Neumann, 1906 Güney Amerika (Güney Amerika tapir kenesi)
- Amblyomma inornatum (Banks, 1909) ABD, Orta Amerika
- Amblyomma integrum Karsh, 1879 (sin: Amblyomma mudaliari Rao, Hiregaudar and Alwar, 1964) Hindistan, Sri Lanka (Hint manda kenesi)
- Amblyomma javanense (Supino, 1897) Hindistan, Sri Lanka, Çin, Cava (Asya pangolin kenesi)
- Amblyomma latepunctatum Tonelli-Rondelli, 1939 Güney Amerika (Guyana tapir kenesi)
- Amblyomma lepidum Donitz, 1909 Doğu Afrika, belki de Kıbrıs, İsrail, Suriye
- Amblyomma limbatum Neumann, 1899 Avustralya
- Amblyomma loculosum Neumann, 1907 Hint Okyanusu ile Büyük Okyanus adaları (Sümsük kenesi)
- Amblyomma longirostre (Koch, 1844) (sin: ?Amblyomma parkeri Foseca and Aragão, 1952 Panama ve Güney Amerika (Ağaç oklu kirpi kenesi)
- Amblyomma macfarlandi Keirans, Hoogstraal and Clifford, 1973 Galapagos (Güney Galapagos kaplumbağa kenesi)
- Amblyomma macropi Roberts, 1953 Avustralya (Queensland'da yalnızca kanguru üzerinde bulunmuş tek bir erkek örnekten tanımlanmıştır)
- Amblyomma maculatum Koch, 1844 ABD, orta ve Güney Amerika (Meksika Körfezi kenesi)
- Amblyomma marmoreum Koch, 1844 Güney Afrika (Güney Afrika kaplumbağa kenesi)
- Amblyomma moreliae (Koch, 1867) Avustralya (Avustralya piton kenesi)
- Amblyomma moyi Roberts, 1953 Avustralya (Queensland'da, yalnızca iki ayrı çalışmada Tachyglossus aculeatus üzerinde bulunmuş 4 dişi örnekten tanımlanmıştır)
- Amblyomma multipunctum Neumann, 1899 Güney Amerika
- Amblyomma naponense (Packard, 1869) Orta ve Güney Amerika (Napo pekari kenesi)
- Amblyomma neumanni Ribaga, 1902 Güney Amerika (Arjantin sığır kenesi)
- Amblyomma nitidum Hirst and Hirst, 1910 (sin: Amblyomma laticaudae Warburton, 1933 Hint Okyanusu ile Büyük Okyanus adaları (Deniz yılanı kenesi)
- Amblyomma nodosum Neumann, 1899 Orta ve Güney Amerika (Karıncayiyen kenesi)
- Amblyomma nuttalli Donitz, 1909 Tropikal Afrika (Tropikal Afrika kaplumbağa kenesi)
- Amblyomma oblongoguttatum Koch, 1844 orta ve Güney Amerika
- Amblyomma ovale Koch, 1844 Orta ve Güney Amerika
- Amblyomma pacae Aragão, 1911 Orta ve Güney Amerika (Paka kenesi)
- Amblyomma papuanum Hirst, 1914 Avustralya ve Yeni Gine (Tepeli deve kuşu kenesi)
- Amblyomma parvitarsum Neumann, 1901 Güney Amerika (Lama kenesi)
- Amblyomma parvum Aragão, 1908 Orta ve Güney Amerika
- Amblyomma paulopunctatum Neumann, 1899 Batı ve Güney Afrika (Afrika yaban domuzu kenesi)
- Amblyomma pecarium Dunn, 1933 Orta ve Güney Amerika (Pekari kenesi)
- Amblyomma personatum Neumann, 1901 Kenya, Tanzanya (Sevahili gergedan kenesi)
- Amblyomma pictum Neumann, 1906 Panama, Guyana
- Amblyomma pilosum Neumann, 1899 Galapagos (Kuzey Galapagos kaplumbağa kenesi)
- Amblyomma pomposum Donitz, 1909 (sin: Amblyomma variegatum var. nocens Robinson, 1911) Güney Batı Afrika (Angola ala kenesi)
- Amblyomma postoculatum Neumann, 1899 Avustralya
- Amblyomma pseudoconcolor Aragão, 1908 Güney Amerika (Güney tatu kenesi)
- Amblyomma pseudoparvum (Guglielmone, Mangold and Keirans, 1990) Arjantin (Chaco mara kenesi)
- Amblyomma quadricavum (Schulze, 1941) (sin: Aponomma quadricavum Schulze, 1941 ; Amblyomma arianae Keirans and Garris, 1986 Küba, Haiti, Porto Riko, Jamaika (Boa kenesi)
- Amblyomma rhinocerotis (De Geer, 1778) Doğu ve Güney Afrika (Afrika gergedan kenesi)
- Amblyomma robinsoni Warburton, 1927 Endonezya (Komodo adasında, erginleri Komodo varanı Varanus komodoensis üzerinde asalaktır)
- Amblyomma romitii Tonelli Rondelli, 1939 (Kuzey kapibara kenesi)
- Amblyomma rotundatum Koch, 1844 Orta ve Güney Amerika (Şeker kamışı kurbağa kenesi)
- Amblyomma sabanerae Stoll, 1894 Orta ve Güney Amerika (Maya kaplumbağa kenesi)
- Amblyomma scalpturatum Neumann, 1906 Güney Amerika (Amazon tapir kenesi)
- Amblyomma scutatum Neumann, 1899 Orta Amerika (Orta Amerika iguana kenesi)
- Amblyomma sparsum Neumann, 1899 Doğu ve Güney Afrika (Orta Afrika kaplumbağa kenesi)
- Amblyomma splendidum Giebel, 1899 Batı ve Orta Afrika (Afrika kızıl manda kenesi)
- Amblyomma squamosum Kohls, 1953 Guam (Guam varan kenesi)
- Amblyomma supinoi Neumann, 1905 Güney Asya (Güney Asya kaplumbağa kenesi)
- Amblyomma sylvaticum (De Geer, 1778) Güney Afrika (Kap kaplumbağa kenesi)
- Amblyomma tapirellum Dunn, 1933 Orta Amerika, Kolombiya (Orta Amerika tapir kenesi)
- Amblyomma testudinarium Koch, 1844 Tropikal Asya
- Amblyomma tholloni Neumann, 1899 Batı, Orta ve Güney Afrika (Afrika fil kenesi)
- Amblyomma tigrinum Koch, 1844 Güney Amerika (Güney Amerika tilki kenesi)
- Amblyomma torrei Perez Vigueras, 1934 Küba, Porto Riko, Bahamalar (Karayip iguana kenesi)
- Amblyomma triguttatum Koch, 1844 Avustralya (Kanguru yaz kenesi)
- Amblyomma triste Koch, 1844 Orta ve Güney Amerika
- Amblyomma tuberculatum Marx, 1894 ABD (Kuzey Amerika kaplumbağa kenesi)
- Amblyomma usingeri Keirans, Hoogstraal and Clifford, 1973 Galapagos (Batı Galapagos kaplumbağa kenesi)
- Amblyomma variegatum (Fabricius, 1794) Tropikal Afrika (Tropikal Afrika ala kenesi)
- Amblyomma varium Koch, 1844 Orta ve Güney Amerika (Tembel kenesi)
- Amblyomma vikirri Keirans, Bull and Duffield, 1996 Avustralya (Avustralya skink kenesi)
- Amblyomma williamsi Banks, 1924 Galapagos
Kaynakça
- [1] G. V. Kolonin, Fauna of Ixodid Ticks of the World (Acari, Ixodidae), Moskova 2009