37-mm uçaksavar topu M1939 (61-K)

37-mm uçaksavar topu M1939 (61-K)
61-K (Poznan Kalesi, Polonya)
Çeşidi	Uçaksavar
Uyruğu	SSCB
Hizmet geçmişi
Kullanıldığı savaşlar	II. Dünya Savaşı
Özellikler
Ağırlık	2100 kg
Namlu Çapı	37 mm
Atış hızı	60 mermi/dk
Azami menzil	8500 m

Sovyet M1939 37 mm IDF/AF Müzesi, Chatzerim hava üssü, İsrail.

37-mm uçaksavar topu 1939 (61-K) (Rusça 37-мм автоматическая зенитная пушка образца 1939 года (61-К), 37-mm avtomaticheskaya zenitnaya pushka obraztsa 1939 goda (61-K)) SSCB tarafından geliştirilen, 1930 lu yılların sonlarına kadar üretilen ve II. Dünya Savaşı sırasında Kızıl Ordu tarafından kullanılan 37 mm kalibrelik uçaksavar sınıfında bir toptu. Kara modeli 1950 li yıllarda yine Sovyet yapımı ZSU-57-2 ile yer değiştirdi. Bu top türleri II. Dünya Savaşı sırasında Ön Doğu cephesinde alçak ve orta yükseklikte uçan veya sorti yapan uçaklara karşı çok başarılı oldu. Ayrıca hafif zırhlı yer hedeflerine karşı da etkiliydi. 37-mm lik uçaksavar topu ile savaş boyunca 14,657 adet Mihver ülke uçağı düşürüldü. Bu da ortalama olarak her bir düşman uçağı için 905 adet 37-mm lik top mermisi kullanıldığını gösteriyor.

Geliştirilmesi

1935 yılında Rus Donanması için satın alınan 25 mm lik Bofors Model 1933 topları yapılan denemeler sonunda çok başarılı bulundu. Bu topun 45 mm lik modeli geliştirildi ve 49-K adı verildi. Geliştirme işinde Sovyetlerin önde gelen mühendisleri M. N. Loginov, I. A. Lyamin ve L. V. Lyuliev çalıştı. Ancak orduya göre bu silah otomatik atış yapacak bir silah için biraz büyük kalibreye sahipti. Ocak 1938 tarihinde Kaliningrad bulunan 8 Numaralı Topçu Fabrikasına aynı dizayna sahip ama 37 mm lik bir top geliştirmesi emri verildi. Bu işten fabrikanın baş şef mühendisi Mikhail Loginov ve asistanı Lev Loktev sorumlu oldu. Atış denemelerinin ardından Ekim 1938 tarihinde 61-K adı verilen silah onaylandı.

1940 yılında 61-K ve Bofors 40 mm/56 arasında yapılan karşılaştırma atışlarının ardından iki top arasında büyük bir fark bulunamadı.

Kara modeli

Top aslında 4 tekerlekli ZU-7 top arabası üzerinde tek namlulu olarak tasarlandı ve kısa sürede servise hazır hale getirildi. Başlangıç olarak 900 adet sipariş verildi. Top 7 kişilik mürettebat ile kullanılıyordu .’’’5’’’ li halde toplamda 200 mermilik mühimmat taşıyordu. 1945 yılına kadar yani savaşın sonuna kadar Sovyetler toplamda 20,000 adet top üretildi. Bunun yanında bu top Polonya, Çin ve Kuzey Kore tarafından da üretildi.

Zırh delici (AP) mermisi ile 37 mm'lik Rolled homogeneous armour(RHA) zırhını 60°li vuruş açısıyla 500 metreden ve yine 28 mm'lik RHA zırhını 90°'lik vuruş açısıyla 1500 metreden geçebiliyordu.

Deniz modeli

Deniz kuvvetleri için üretilen 70K modeli Nazi Almanyası'nın SSCB'yi işgalinden önce gemilerde kullanılmaya başlandı. İleride yerini 45 mm/46 21-K topuna bıraktı. Sovyet Donanmasında bulunan bütün gemilerde özellikle T301 tipi mayın döşeme gemilerinde II. Dünya Savaşı boyunca kullanıldı. V70K 1955 yılına kadar toplamda 3,113 adet üretildi.

70K modelinin tek kötü özelliği her 100 mermi atışının ardında namlusunun değiştirilmesiydi. Bunun üzerine geliştirilen silahın ikiz namlulu su soğutmalı W-11 modeli 1946 ordu servine girdi ve 1957 yılına kadar üretildi. Toplamda 1,872 adet W-11 modeli üretildi.

Ardından 85 kalibre namlu uzunluğuna sahip 45 mm/85, 1954 yılında geliştirilerek ordu servisine girdi. İki ve dört namlulu Neustrashimy, Kildin türü gemilerde ve Kotlin sınıfı destroyerlerde kullanıldı. Bu topta yerini ileride ZIF-31 ikiz 57 mm'lik topa bıraktı.

37 mm'lik ikiz namlulu top Çin e de satıldı. Çin bu topu "Type 65" adıyla üretti ve kullandı. Taret için üretilen modeli 1980'li yıllara kadar üretildi ve adı "Type 76" veya H/PJA 76 idi.

ZSU-37

ZSU-37 modeli II. Dünya Savaşı sırasında üretilen tekli 37 mm'lik toptu. Ve top üstü açık tareti bulunan SU-76 şasesi üzerinde kullanıldı.

Özellikleri

Designation	M1939	70K (deniz)	W-11-M (deniz)	45 mm (deniz)
Namlu sayısı	1	1	2	4 veya 2
Kalibre	37 mm			45 mm
Namlu uzunluğu	2.73 m	2.3 m	2.3 m	3.8 m
Namlu çıkış hızı	880 m/s			900 m/s
Ağırlığı	2,100 kg	1,750 kg	3,450 kg	?
Uzunluğu	5.5 m	3.8 m	3.8 m	6 m
Genişliği	1.79 m	2.2 m	2.75 m
Yüksekliği	2.11 m	2.2 m	1.8 m
Yükselme açısı	+85 -5 derece arası	+85-10 derece arası	+80 -10 derece arası	+90 0 derece arası
Yükselme hızı	?	15 derece / saniye	13 derece / saniye	?
Yanal dönüş hızı	?	20 derece / saniye	17 derece / saniye	?
Namlu atış hızı
(Deneme)	160 ila 170 m/dk	160 ila 170 m/dk	160 ila 170 m/dk
(Çatışma)	80 m/dk			100 rpm
Menzil (azami)	9,500 m			?
Çatışmada (kara)	4 km			9 km
Çatışmada (hava)	3 km			6 km
Azami yüksekliği	6,700 m			?
Gerçek yükseklik	3,000 m			6,000 m
Mürettebat	8	6	3	4

• Geri tepme mesafesi: 150 ila 175 mm

Mühimmatı

Top 37×252SR mermisi kullanıyordu. Mühimmatı Çin, Rusya, Mısır, Pakistan ve Yugoslavya tarafından üretildi. Mermiler, NS-37 tanksavar silahıyla ateşlenenlerle aynıdır. Patlayıcı kabuklar noktasal patlayıcı fünye ile donatıldığı için top, hızlı hareket eden veya küçük hedeflere müdahale etmek için uygun değildir.

Türü	FRAG-T	FRAG-T	AP-T	HVAP	HE
Kalibre	37 mm	37 mm	37 mm	37 mm	45 mm
Ülke	Russia
Adı	OR-167	OR-167N	BR-167	?	?
Füze	MG-8 PD or MG-37 PD	B-37 PD or MG-37 PD	Bu özelliğe sahip değil.	Bu özelliğe sahip değil.	?
Mermi	651 g	651 g	737 g	?	1.5 kg
Başlık	1.43 kg	1.43 kg	1.47 kg	?
Patlayıcı	35 g of A-IX-2	40 g of A-IX-2 or A-1Kh-2	Bu özelliğe sahip değil.	Bu özelliğe sahip değil.	?
Namlu çıkışı	880 m/s			960 m/s	900 m/s
Zırh geçme özelliği	?	?	500 m'de 47 mm 1000 m'de 37 mm	1000 m'de 57 mm	?

Modelleri

• Norinco (Çin)
  • Type 55 – tek namlulu 37 mm M1939 kopyası
  • Type 63 - ikiz 37 mm top ve dikey sabitlemeli T-34 şaseli
  • Type 65 – ikiz namlulu 37 mm top
  • Type 74 – geliştirilmiş Type 65 ile üstün atış sıklığı.
  • Type 74SD - Type 74 ile Type 800 lazerli güdümleme sistemi.
  • Type 79-III – geliştirilmiş Type 74 ile elektronik optik sistemi ve güçlendirilmiş yükselme ve yanl dönme sistemi.
  • Type 76 – Deniz modeli ikiz 37 mm.
  • P793 – Gelişmiş ikiz namlulu model ile elektronik erken uyarı sistemi yüksek atış sıklığı uzatılmış namlu boyu ile daha hızlı namlu çıkış hızı (1,000 m/s). 5 veya 6 kişilik mürettebatı bulunuyor.
• Kuzey Kore
  • Kundağı motorlu obüs modeli

Kullanan ülkeler

Bu listeye Çin Type 55 ve Type 65 silahları da dahildir.

Afganistan, Arnavutluk, Cezayir, Angola, Bangladeş, Bulgaristan, Kamboçya, Kamerun, Çin, Kongo, Küba, Mısır, Etopya, Batı Almanya, Gabon, Gine, Gine-Bissau, Irak, İsrail, Kuzey Kore, Laos, Mali,Moritanya, Moğolistan, Fas, Mozambik, Nikaragua, Pakistan, Rusya, Romanya, Sırbistan Karadağ, Somali, Sudan, Suriye, Tanzanya, Tayland, Togo, Tunus, Uganda, Vietnam, Yemen, Yugoslavya, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Zambiya, Zimbabve

Kaynakça

• Janes, Ammunition handbook 2003-2004
• Janes, Land Based Air Defense 2005-2006
• Shunkov V. N. - The Weapons of the Red Army, Mn. Harvest, 1999 (Шунков В. Н. - Оружие Красной Армии. — Мн.: Харвест, 1999.) ISBN 985-433-469-4