1921 Svaneti Ayaklanması
1921 Svaneti Ayaklanması | |||||
---|---|---|---|---|---|
Rus İç Savaşı Kızıl Ordu'nun Gürcistan'a müdahalesi | |||||
|
1921 Svaneti Ayaklanması, Gürcistan'da yeni kurulan Bolşevik rejime karşı çıkan, başarısızlıkla sonuçlanmış bir isyandır. Ayaklanma, Gürcistan'ın batısındaki bir dağlık bölge olan Svaneti'de, Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgalinden ve devamında Gürcistan SSC'nin kurulmasından (Şubat - Mart 1921) hemen sonra patlak verdi.
Yerel köy halkı arasındaki ilk karışıklıklar, Mayıs 1921'de ortaya çıktı ve geçiş döneminde Bolşevik hükûmete vekalet eden Gürcistan Devrimci Komitesi'ne karşı silahlı bir ayaklanmaya dönüştü. Ulusal çapta bir ayaklanma ve iç savaş olasılığıyla karşı karşıya kalan Gürcistan Devrimci Komitesi, 7 Ekim 1921'de "siyasi haydutlar" olarak suçladıkları isyancılara karşı savaşmak için özel müfrezelerin kurulmasını emretti.[1] 15 Kasım 1921'de Sovyet yetkilileri, Svanetili isyancıların sayısının 1.600 olduğunu ve eylemlerinin Tiflis merkezli bir Menşevik örgütle temasları sürdüren Gürcistan Ulusal Demokratik Partisi tarafından koordine edildiğini bildirdi.[2] Svaneti'deki çatışma altı ay boyunca devam etti ve Sovyet birlikleri ayaklanmanın komşu bölgelere yayılmasını engellemeyi başardılar. Aralık 1921'in sonlarına doğru isyan, Kızıl Ordu tarafından bastırıldı. İsyanın başındakiler idam edildi ve bölgede şiddet ve baskı yoluyla birçok önlem alındı. Svaneti isyanının başarısızlığı, büyük Gürcü muhalefet partilerini daha yakın bir işbirliği aramaya zorladı ve daha sonra bu arayış Ağustos 1924'te Sovyet karşıtı bir ayaklanmanın genelleştirilmesiyle sonuçlanacaktı.[3]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Knight, Amy W. (1993), Beria: Stalin's First Lieutenant, s. 26. Princeton University Press, Princeton, New Jersey, 0-691-01093-5
- ^ (Gürcüce) ვალერი ბენიძე (Valeri Benidze) (1991), 1924 წლის აჯანყება საქართველოში (1924 Uprising in Georgia), s. 10. Tbilisi: სამშობლო ("Samshoblo")
- ^ Jones, Stephen F. (Ekim 1988), "The Establishment of Soviet Power in Transcaucasia: The Case of Georgia 1921–1928". Soviet Studies 40, No. 4: 616-639