1872 Lone Pine depremi
 | |
| UTC zamanı | 1872-03-26 10:30 |
|---|---|
| Yerel tarih | 26 Mart 1872 |
| Yerel saat | 2.30 |
| Büyüklük | 7,4 ila 7,9 Mw |
| Merkez üs | 36°42′N 118°06′W / 36.7°K 118.1°B[1] |
| Tür | Eğik kayma[2] |
| Etkilenen ülkeler/bölgeler | Doğu Kaliforniya ABD |
| Kayıplar | 27 can kaybı 56 yaralı |
| Zarar | $250,000 |
Lone Pine depremi olarak da bilinen 1872 Owens Vadisi depremi, 26 Mart 1872 yılında Owens Vadisi'nde (Kaliforniya, Sierra Nevada'nın doğu yakası boyunca), merkez üssü Lone Pine kasabası yakınında meydana gelmiştir. Büyüklüğünün maksimum X (Ekstrem) Mercalli Yoğunluğu ile 7,4 ila 7,9 olduğu tahmin edilmektedir. Kayıtlı tarihte Kaliforniya'yı vuran en büyük depremlerden biridir ve büyüklüğü yönünden 1906 San Francisco depremine benziyordu. Deprem sonucunda yirmi yedi kişi ölmüş, elli altı kişi yaralanmıştır.
Tektonik ortam[değiştir | kaynağı değiştir]
Deprem 15 ila 20 fit (4,6 ila 6,1 m) derinliğinde ani dikey hareketten kaynaklandı ve 35 ila 40 fit (11 ila 12 m) uzunluğunda Yalnız Çam Fayı ve Owens Vadisi Fayı'nın bir kısmı üzerinde sağ yanal hareket oluşturmuştur. Bu faylar, iki paralel dağ sırasının tabanı boyunca uzanan normal faylardan oluşan ikiz sistemin bir parçasıdır; Owens Vadisi'nin batısında Sierra Nevada, doğusunda Inyo Dağları vardır. Bu faylar, Big Pine'ın kuzeyinden 55 mil (89 km) uzakta Kanlı Çam'ın kuzeyinde ve Haiwee Rezervuarı'na (30 mil (48 km)) uzaklıkta Lone Pine'ın güneyinde fay diklikleri oluştururlar.
Deprem[değiştir | kaynağı değiştir]
Salı sabahı meydana gelen deprem, Lone Pine ve yakın yerleşimlerdeki neredeyse tüm binaları yerle bir etmiştir.[3] Lone Pine'ın tahmini 250-300 sakininden 27'sinin öldüğü ve 59 evden 52'sinin yıkıldığı bilinmektedir. Bir rapor, Inyo ilçesindeki hemen hemen her kasabada ana binaların yıkıldığını göstermektedir. Lone Pine'ın yaklaşık 130 kilometre (81 mi) güneyinde, Indian Wells'te kerpiç evlerde çatlaklar oluşmuştur. Mülk kaybının 250.000 $ olduğu tahmin ediliyor (equivalent to $5.335.417 in 2019). Birçok depremde olduğu gibi kerpiç, taş ve yığma yapılar ahşap olanlardan daha kötü durumdaydı ve bu da depremde yıkılan kerpiç bir yapı olan yakındaki Camp Independence'ın kapanmasına neden olmuştur.
Deprem Sacramento'dan bile hissedilmişti ve vatandaşlar irkilerek yataklarından sokaklara çıkmışlardı. Şu anda Yosemite Ulusal Parkı olan yerde devasa kaya kaymaları, o zamanlar Yosemite Vadisi'nde yaşayan doğa bilimci John Muir'i uyandırmış ve bildirildiğine göre "Asil bir deprem!" diye bağırarak kulübesinden dışarı fırlamış. Ardından da derhal taze moloz yığınlarının mehtaplı bir incelemesini yapmış. Bu deprem saatleri durdurdu ve güneyde San Diego'da, kuzeyde Red Bluff'ta ve doğuda Elko, Nevada'da insanları uyandırmıştı. Şok Kaliforniya'nın ve Nevada'nın büyük bölümünde hissedilmiştir. Ardından bazıları şiddetli olmak üzere binlerce artçı sarsıntı meydana gelmiştir.
Sonrası[değiştir | kaynağı değiştir]
Araştırmacılar daha sonra benzer depremlerin Lone Pine fayı üzerinde her 3.000-4.000 yılda bir meydana geldiğini tahmin etti. Ancak Lone Pine fayı iki paralel sistemdeki birçok faydan yalnızca biridir.
Bu deprem aynı zamanda daha sonra suyla doldurulan küçük bir graben oluşturmuştur. Buraya Diaz Gölü adı verilmiştir ve 86-akre (350.000 m2) büyüklüğündedir.[4]
Depremde hayatını kaybedenlerin ortak mezarı artık Kaliforniya Tarihi Simgesel Yapı #507 olarak kayıtlıdır.
Kaliforniya Tarihi Simgesel Yapı[değiştir | kaynağı değiştir]
1872 deprem kurbanlarının mezarı, 31 Temmuz 1953'te yapılan 507 numaralı Kaliforniya Tarihi Simgesel Yapısıdır (California Historical Landmark).
The California Historical Landmark'ta şunlar yazmaktadır:
- 1872 DEPREM KURBANLARININ MEZARI - 26 Mart 1872'de büyük bir deprem Owens Vadisi'ni salladı ve Lone Pine kasabasını neredeyse yok etti. Hayatını kaybeden yaklaşık on dört kişi (kesin sayı bilinmiyor) bu çitle çevrili ortak mezara defnedildi.[5]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ C. W. Stover ve J. L. Coffman (1993). Seismicity of the United States, 1568–1989 (Revised). U.S. Geological Survey Professional Paper 1527. United States Government Printing Office. ss. 73, 105.
- ^ Susan E. Hough ve Kate Hutton (2008). "2". Revisiting the 1872 Owens Valley, California, Earthquake. Bulletin of the Seismological Society of America. ss. 931, 932. Bibcode:2008BuSSA..98..931H. doi:10.1785/0120070186. 18 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Eylül 2023.
- ^ "State's Biggest Quake Struck 100 Years Ago". Los Angeles Times. 26 Mart 1972.
- ^ Hall, C. A. Jr. (2007). Introduction to the Geology of Southern California and Its Native Plants. University of California Press. s. 231. ISBN 978-0-520-24932-5.
- ^ "No. 507 Earthquake Victims Grave". californiahistoricallandmarks.com. 24 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2021.