1. Kuk Balam

Vikipedi, özgür ansiklopedi

1. Kuk Balam ya da 1. K'uk B'alam (30 Mart 397 - 435?)[1] bir Maya ahasıydı (ağa), Palenke kent devletini yöneten hanedanın kurucusu olarak kabul edilir. Beklenir ki doğum yerine atıfta bulunarak Toktan Bey olarak da anılır.

Kuk Balam
Palenke Ahası (ağa)
Kuk Balam'ın oyması
Hüküm süresi4 yıl
Taç giymesi10 Mart 431
Önce gelenoluşturuldu
Sonra gelenÇaah Kik
Doğum3 Mart 397
Ölüm435?
DiniMaya dini

Kökleşik Mayacadaki adı (Kuk Balam) Ketzal Kaplan anlamına gelir. Maya takviminin uzun sayımına göre, 8.18.0.13.6 5 kimi 14 kayab doğdu. Teotiuakan kültürünün etkisinin güçlü olduğu zamanda Tikal'den Aha 2. Siyah Çan Kaviil ile çağdaştı. 8.19.15.3.4 1 han 2 kayab, yani 10 Mart 431'de yönetime yükseldi, ağalığı yalnızca dört yıl sürdü.[2]

Bahlum Kuk adı bazen bu ağa için kullanılır.[3] Bunun nedeni Palenke hanedanı ağalarını inceleyen ilk kazıbilimciler Peter Matevs (Peter Mathews) ve Linda Şele'nin (Linda Schele) Kökleşik Mayaca'ya olan büyük benzerliği nedeniyle başlangıçta Çolca'yı kullanmalarıdır.[4] Maya oymalarına göre, kent devletinin anlamı olan Baak (kemik) ya da Baakal (kemik yeri) olarak adlandırılmış olması mümkündür.[5]

20. Tapınağın içinde bulunan nesneler ve kendi tapınağının yapımı ile hesaplanan zamansallık (MS 450-550) nedeniyle 1. Kuk Balam'ın gömütü olabileceği tahmin edilmiştir. Ancak bu gömüt kalıntılarının kimliğini doğrulamak için çok daha derinlemesine ve titiz araştırmaların yapılması gerekmektedir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Florescano, 2009; 235
  2. ^ Skidmore, 2008; 6
  3. ^ Skidmore, 2008; 7
  4. ^ Florescano, 2009; 234
  5. ^ Skidmore, 2008; 8