1. FC Köln

Vikipedi, özgür ansiklopedi
1. FC Köln
Takma adDie Geißböcke (Erkek keçiler)
Renkler         Kırmızı-Beyaz
Kuruluş1948
StadyumRheinEnergie Stadyumu
(Kapasite: 50.000)
BaşkanWerner Spinner
Teknik direktörPeter Stöger
LigBundesliga
2022-23Bundesliga, 11.

1. FC Köln, Almanya'nın Köln kentinde kurulmuş olan ve Bundesliga'da mücadele eden spor kulübüdür. Futbol takımı iç saha maçlarını RheinEnergie Stadyumu'nda yapmaktadır. Kulüp 1948 yılında Kölner Ballspiel-Club 1901 ve SpVgg Sülz 07 takımlarının birleşmesi ile kurulmuş ve günümüze Köln'ün en popüler futbol kulübü olarak gelmiştir.

Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk kulüpler[değiştir | kaynağı değiştir]

II. Dünya Savaşı'na dek Köln'de benzer güçlükte futbol takımları vardı. Bunlardan en önemlileri 1899 VfL Köln, VfR Köln 04 (daha sonra adı Viktoria Köln oldu), SV Mülheim, SpVgg Sülz 07 ve Kölner BC 01'di. Bu takımlar birbirine çok yakın yerlerde kurulmuş, hiçbiri çok güçlü değildi ve Ruhr ve Güney Almanya takımlarının ardından geliyorlardı. 1903-33 arasında Köln takımları Batı Almanya Ligi'ni 4 kez kazanmış ve Almanya şampiyonluğunda sadece çeyrek finale kadar çıkabilmişlerdi. 1933-44 arasında ise düzenlenen ligde rakipleri Aachen, Düren, Trier ve Koblenz ekipleri olduğu için daha kolay şampiyon olurlarken, Almanya çapında ise ilk turda eleniyorlardı.

Kurucu takımlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Takım "Kölner BC" adıyla 6 Haziran 1901'de şehrin jimnastik takımı FC Borussia Köln'den mutsuz olup, futbolla ilgilenen birkaç genç tarafından kuruldu. 1912'de Almanya Batı Ligi'nde şampiyon oldu ve ulusal finallere katılma hakkını kazandı. 1920'de ise aynı ligin finalinde Borussia Mönchengladbach'a yenilerek ikinci oldu.

1907'de ise bir başka Köln takımı Sülzer Sportverein kuruldu. Bu takım 1919'da Fußball Club 1908 Hertha Sülz ile birleşip "Spielvereinigung 1907 Köln-Sülz"'ü oluşturdular. 1928'de Almanya batı ligi şampiyonu oldular. 1933'te Orta ve Güney Almanya'nın en önemli ligi "Gauliga Mittelrhein" kuruldu. Sülz-Köln ligin en önemli takımlarından biri oldu. 1939 şampiyonu oldu ancak sonra başarısı azaldı. VfL Köln ile birleşip ligin son şampiyonu oldu. II. Dünya Savaşı nedeniyle 1944'ten sonra futbola ara verildi. 1948'de iki takım birleşti ve 1. FC Köln adını aldı.

Bundesliga öncesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Bu birleşmeyi sağlayan en önemli isim Franz Kremer oldu. Kremer zaten Kölner BC'nin başkanıydı. Amacı ise ulusal çapta şampiyonluğa oynayabilecek bir Köln kulübü yaratmaktı. Kremer, 1. FC Köln'ün kurulması ile başlayıp 1967'de ölene dek kulüp başkanlığını sürdürdü ve efsanevi bir isme dönüştü. Takımın 50'li ve 60'lı yıllarda kazandığı başarılar, Kremer'in sağladığı profesyonellikle gerçekleşti.

Oberliga West liginde 1949-50 yılında oynamaya başlayan takım 1954'te ilk şampiyonluğunu aldı. Aynı yıl DFB-Pokal ikincisi oldular. 1960'ta yine şampiyon olan takım Almanya Şampiyonasında da finale çıktı ancak Hamburg'a yenildiler. Köln, 1961, 1962 ve 1963'te de Batı ligi şampiyonu oldu. 1962'de Almanya Şampiyonuluğu'nu da kazandı, 1963'te ise ikinci oldu. 1963'te Franz Kremer'in de desteği ile Bundesliga kurulunca, ligde oynamak için seçilen 16 takım arasında başarılı performansıyla Köln de yer aldı.

Bundesliga dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Köln şampiyonluk serisine devam ederek 1964'te Bundesliga'nın ilk şampiyonu oldu. Tarihinin en önemli maçlarından birini 1964-65 Şampiyon Kulüpler Kupası sezonu çeyrek finalinde yaşadı. Liverpool ile eşleşen takım iki maçta da rakibiyle 0-0 berabere kaldı. Üçüncü maç da 2-2 sonuçlandı. Tur atlayan takım yazı-tura ile belirlenecekti. İlk para atışı dik düştü. İkinci de ise Liverpool kazandı.

Köln, diğer Alman takımlarına oranla modern organizasyon yapısı ve futbol anlayışı ile dikkat çekiyordu. Rolf Herrings'i kaleci antrenörü olarak getirerek bu pozisyona sahip ilk Alman kulübü oldu. Bu sayede sonraki yıllar boyunca Köln kalecileri Almanya içindeki en önemlilerden oldu. Genç oyuncuları Harald Schumacher ve Bodo Illgner daha genç yaşındayken millî takımlarının kalesini korumaya başlamıştı.

1967'de başkan Franz Kremer hayatını kaydetti. 1968'de FC Köln ilk kez DFB-Pokal'ı kazandı. Köln, 1964 şampiyonluğu dışında genel olarak şampiyonluk yarışında yer alamadı. 1968-69 sezonunda ise büyük bir tehlike yaşayan Köln, son maçta önceki senenin şampiyonu 1. FC Nürnberg'i 3-0 yenerek düşmekten kurtuldu.

1970'ler[değiştir | kaynağı değiştir]

1970'lerde Borrussia Mönchengladbach ve Bayern Münih'in domine ettiği ligde FC Köln, genel olarak orta sıraların biraz üstünde lgii bitirip, genel olarak UEFA Kupası maçlarına çıktı. Hennes Weisweiler üçüncü kez Köln'ün başına teknik direktör olarak geçtikten sonra yükselişe geçtiler. Önce 1977'de Almanya Kupası'nı kazandılar, sonra 1977-78 sezonunda üçüncü kez lig birincisi oldular. Birkaç hafta sonra ise Almanya Kupası'nı da kazanarak "Double" yaptılar. 1978-79 Şampiyon Kulüpler Kupası'da yarı finale kadar çıkan ekip, o senenin şampiyonu Nottingham Forest'a elendiler. Bu başarıdan sonra Hannes Löhr gibi bazı isimler futbol hayatına son verirken, Wolfgang Weber gibi oyuncular ise transfer oldu. Bunlar nedeniyle şampiyonluğu koruyamadılar ve 3 sezon ligde başarısızlıklar sonrası Weisweiler ile yollarını ayırdılar.

1980'ler[değiştir | kaynağı değiştir]

Lig ve kupadaki başarısızlıkalra rağmen, 1980-81 UEFA Kupası'nda büyük başarı kazandılar. 2. Tur'da Barcelona'ya ilk maçta Köln'de 1-0 yenilirken, Camp Nou'da 4-0 kazanıp güçlü rakibini elediler. Yarı finalde ise kupayı kazanan Ipswich Town FC'ye elendiler. 1983 DFB-Pokal finaline çıkan FC Köln'ün rakibi şehrin ikinci büyüğü Fortuna Köln oldu. Müngersdorfer Stadion'da oynanan derbi maçında FC Köln, 2. Bundesliga'daki rakibi Fortuna Köln'ü yenerek kupayı kazandı.

1980'lerde Köln'ün lig performansı çok dengesiz ilerliyordu. 1985-86 sezonu sonunda FC Köln, ligde düşmekten son anda kurtulurken, 1985-86 UEFA Kupası'da finale çıktı. Real Madrid'e deplasmanda 5-1 yenilen Köln, kendi sahasında oynaması gereken maçı, bir önceki turda taraftarının Belçika'daki davranışları nedeniyle Berlin'de oynadı ve 2-0'lık galibiyet Köln'e yetmedi.

Sonraki sezona kötü başlayan Köln, teknik direktör arayışlarından sonra genç yardımcı teknik adam Christoph Daum ile anlaştı. Takımın sportif durumu düzelse de başkan Peter Weiand'ın istifası ve kaleci Schumacher'in yazdığı kitapta bulunan suçlamalar nedeniyle kovuldu. Başkanlığı Dietmar Artzinger-Bolten geçti. Sonraki yıllar takım toparlandı ve Daum döneminde şampiyonluğu yakalamasa da ligi genellikle ikinci ya da üçüncü olarak bitirdi.

1990'lar[değiştir | kaynağı değiştir]

1990 yazında Daum beklenmedik bir şekilde takımdan ayrılmaya karar verdi. Önemli orta saha oyuncuları Thomas Hassler'i de Juventus'a kaptırdılar. Yeni başkan Klaus Hartmann ile de takımın finansal durumunun çok kötü olduğu ve lisans alma problemlerinin de yaşanabileceği ortaya çıktı. 1991'de takım bugüne kadarki son kez DFB-Pokal finaline çıktı ve penaltılarla kaybetti. 1992'de takım son kez UEFA Kupası'na katıldı. 1992-93 sezonunda takım yıllar sonra ilk kez düşme korkusu yaşadı. 1995'te DFB-Pokal yarı finalinde, ikinci lig takımı VfL Wolfsburg'a elendiler. 1997'de Intertoto Kupası yarı finalinde oynadıkları maçlar uzun bir süre boyunca oynadıkları son Avrupa maçları oldu.

1997'de Hartmann dönemi bitti ve Ford'un eski CEO'larından Albert Caspers takımın başkanı oldu. Takımda ilk olarak ekonomik değişiklikler yapmaya karar verdi. Takımı bir şirket haline getiren Caspers, Mündersdorfer Stadı'nı ise yenileyip "Rhein Energie Stadion" adıyla yeniden açtı. Şehir ve kulüp arasındaki bağ da güçlendirildi. 2000 yılının başında kulüp üyeliği ve kombine satışları zirve yaptı. Ancak sportif başarı yine de gelmedi. 1997-98'de takım ilk kez küme düştü. Bernd Schuster'i başa getiren kulüp yine de Bundesliga'ya dönemedi. Bir sezon sonra bu amaçlarını Ewald Lienen ile gerçekleştirdiler.

2000'ler[değiştir | kaynağı değiştir]

2001'de kazanılan onunculuk iyi bir başarı olarak görülse de 2001-02 sezonu yine takım için kötü başladı. Lienen, Ocak 2002'de takım lig sonuncusuyken kovuldu. Yerine Friedhelm Funkel geldi ancak takımı küme düşmekten kurtaramadı. Sezon içinde 1034 dakika gol atamayarak rekor kırdılar. 2002-03'te yine Bundesliga'ya çıksalar da sezona yine çok kötü başlayan takımda Funkel görevden kovuldu. Yerine gelen Marcel Koller takımı kurtarmak için altyapı oyuncuları Lukas Podolski ve Lukas Sinkiewicz'i takıma aldı ancak başarısız oldu. Mart 2004'te Wolfgang Overath başlattığı muhalefet akımı sayesinde takımın kontrolünü ele geçirdi. Başkan olarak ilk icraatı Koller'in yerine Huub Stevens'ı getirmek oldu.

2004-05 sezonunda ikinci lig birinciliği ile yine Bundesliga'ya çıktılar. 2. Ligde geçirdikleri o sezonda seyirci rekorunu kırdılar. Sezon sonu teknik adam Stevens ailevi nedenler nedeniyle takımı bıraktı ve yerine Uwe Rapolder geldi ancak Köln, Bundesliga'ya tarihinin en kötü başlangıcını yapınca kovuldu. Yerine gelen Hanspeter Latour da takımı düşmekten kurtaramadı. Yine de kendisine 2006-07'de 2. Lig kadrosunu kurma görevi verildi. Ancak kötü bir ikinci lig sezonu ortasında takıma eski teknik direktör Daum yeniden geldi. 2007-08 sezonunda FC Köln yeniden Bundesliga'ya çıktı.

2010'lar[değiştir | kaynağı değiştir]

2008-09 sezonu ile Köln kendi kombine rekorunu ve kulüp üyeliği rekorunu kırdı. Sezonu orta sıralarda, düşme korkusu yaşamadan bitiren takımın koçu Daum, sezon sonu takımı bıraktı. 2009-10 sezonuna Hırvat hoca Zvonimir Soldo ve ünlü futbolcuları Podolski'nin dönüşüyle başlayan Köln lig on üçüncüsü oldu. 2011-2012 sezonunda kümede kalma mücadelesi veren FC Köln son haftada Bayern Munich'e yenilerek küme düştü.

2. Bundesliga'da geçirdiği ilk sezonu beşinci bitiren takım, 2013-14 sezonu öncesi bir önceki sezon Austria Wien'i Avusturya şampiyonluğuna taşıyan Peter Stöger'i teknik direktörlük koltuğa getirdi. O sezon bitime 3 hafta kala şampiyonluğunu garantileyen Köln, bir sonraki sene Bundesliga'da oynamaya hak kazandı.[1] 2015-16 sezonunu dokuzuncu olarak bitiren takım 1992 yılından beri en iyi derecesini aldı. 2016-17 sezonuna çok iyi başlayan takım, 3. hafta SC Freiburg'u 3-0 yendikten sonra maç fazlasıyla da olsa 20 yıl sonra ilk kez birincilik koltuğunda yer aldı. Sezon boyunca sekizincliğin altına inmeyen takım, Avrupa şansını son haftaya kadar sürdürdü. 20 Mayıs 2017'de 1. FSV Mainz'ı evinde 2-0 mağlup eden takım, rakipleri SC Freiburg ve Hertha Berlin'nin aldığı mağlubiyetler sonucu ligi beşinci bitirdi ve UEFA Avrupa Ligi gruplarına kalmayı garantiledi. 2017-18 sezonunda ise büyük bir hayal kırıklığı yaşatan takım 14 lig maçında galibiyet yüzü görmeyip sadece üç beraberlik alınca teknik adam Stöger'in görevine son verildi. Yeni teknik direktör Stephan Ruthenbeck görevinin ilk döneminde aldığı puanlarla takımı umutlandırsa da sezon sonuna doğru alınan kötü sonuçlar sonucu Köln lig sonuncusu olarak küme düştü.

Stadyum[değiştir | kaynağı değiştir]

1. FC Köln'ün stadı RheinEnergie Stadyumu'dur. Ondan önceki stadı aynı yere 1923'te kurulmuş Müngersdorf Stadı'ydı. Stat, 1974 FIFA Dünya Kupası için yeniden yapılmış ancak 1975'te tamamlanmıştı. Bugünkü stat ise 31 Ocak 2004'te tamamlanmıştır. Önceki stattan farkı, atletizm aktiviteleri bu statta gerçekleşmemektedir. 50.374 kapasiteli stat 2006 FIFA Dünya Kupası için Almanya'nın seçtiği 12 stattan biri oldu. Ancak UEFA'nın sponsor isimlerine koyduğu yasak nedeniyle "Almanya Köln Dünya Kupası Stadı" olarak adlandırılmıştı. 2004-05 sezonunda uluslararası maçlar içni hazır duruma getirilmiş ve aynı sezon Alemannia Aachen UEFA Kupası maçlarını bu statta oynamıştır. Stadın kuzey tarafında 1. FC Köln'ün tarihinin sergilendiği "FC-Museum" bulunmaktadır.

Maskot[değiştir | kaynağı değiştir]

„Hennes“ VIII. (2018)

Keçi "Hennes", 1. FC Köln'ün armasında da gözüken keçidir. İlk keçi Hennes I, Köln Karnavalı sırasında şehir sirkinin sanat direktörü olan Carol Williams tarafından kulübe şaka amaçlı hediye edilmişti. Adı FC Köln'ün en önemli antrenörlerinden Hennes Weisweiler'den gelmektedir. Keçinin ölümü ile gelecek keçilerin adlandırılmasında Hennes kalsa da, isme numaralar eklenmeye başladı. 24 Temmuz 2008'den beri kullanılan maskot Hennes VII'dir.

Keçi, Köln'de oynanan her futbol maçına getirilmektedir. Keçi, çiftçisi Wilhelm Schäfer ile stada getirildiğinde her zaman taraftarlar tarafından özel olarak alkışlanırdı. Schäfer, Hennes III'ten beri Köln'deki çiftliğinde görevini sürdürmüştü ancak 69 yaşında 11 Haziran 2006'da öldü. Ölümünden sonra keçinin bakımını karısı üstlendi.

Kadro[değiştir | kaynağı değiştir]

31 Ocak 2022 itibarıyla
Mevki Futbolcu
1 Almanya KL Timo Horn (2. Kaptan)
2 Almanya DF Benno Schmitz
4 Almanya DF Timo Hübers
5 Almanya DF Bright Arrey-Mbi (kiralık Bayern Munich)
6 Almanya OS Salih Özcan
7 Avusturya OS Dejan Ljubicic
9 İsveç FV Sebastian Andersson
11 Avusturya OS Florian Kainz
13 Almanya FV Mark Uth
14 Almanya OS Jonas Hector (Kaptan)
15 Almanya DF Luca Kilian (kiralık Mainz 05)
17 Almanya OS Kingsley Schindler
18 Slovakya OS Ondrej Duda
19 Nijerya DF Kingsley Ehizibue
Mevki Futbolcu
20 Almanya KL Marvin Schwäbe
21 Avusturya OS Louis Schaub
23 Almanya DF Jannes Horn
24 Almanya DF Julian Chabot (kiralık Sampdoria)
25 Almanya OS Tim Lemperle
27 Fransa FV Anthony Modeste
28 Tunus OS Ellyes Skhiri
29 Almanya FV Jan Thielmann
30 Almanya OS Marvin Obuz
31 Çekya OS Tomáš Ostrák
36 Almanya OS Niklas Hauptmann
40 Almanya KL Jonas Urbig
47 Lüksemburg OS Mathias Olesen

Başarılar[değiştir | kaynağı değiştir]

İkinci takım[değiştir | kaynağı değiştir]

Genç takım[değiştir | kaynağı değiştir]

Önemli futbolcular[değiştir | kaynağı değiştir]

Üyeler, fanlar ve sponsporlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Mart 2010'daki bilgilere göre kulübün 52.000 üyesi bulunmaktadır. 2008 yazındaki bilgilere göreyse 1000'in üzerinde fan kulüp kurulmuştur. Kulüp ve taraftarları arasında 1991'de "1.FC Köln 1991 eV" adlı taraftar projesi ortaya çıktı. 5.400 üyesi ile Almanya'da bu tarz organizasyonların en büyüklerinden olan proje kendini hem bir fan kulübü hem de bütün Köln taraftarlarına hizmet eden bir servis olarak tanımlamaktadır. Taraftarlar arasında bir ilet

işim aracını gören proje, engelli taraftarlar ve genç FC Köln taraftarları için hazırladığı projelerle de sosyal sorumluluk göstermektedir. Bu projede 60 kişi gönüllü olarak çalışmaktadır.

Stadyum kültürünün bir diğer önemli parçası da genel olarak yerel dilde söylenen şarkılardır. Bunların bazıları doğrudan FC Köln ile ilgili şarkılar olsa da bazıları da Karnaval şarkılarıdır. Kulüp şarkıları:

  • Mer stonn zo Dir, FC Kölle (Höhner, 1998): Bu şarkı yayınlandıktan birkaç yıl sonra kulüp marşı olarak kullanılmaya başlandı. Her maç öncesi taraftarlar tarafından söylenmektedir. Şarkının aslı Loch Lomond tarafından söylenmiş bir İskoç halk şarkısıdır.
  • Unser Hätz schlät för dr FC Kölle (Höhner, 1986): Sözlerini Höhner'in "Echte Fründe" şarkısından alan marşın melodisi İngiliz marşı "It's a Long Way to Tipperary"den alınmadır.
  • FC jeff, Jas! (BAP, 1998): Şarkı grubun "Für ne Moment" şarkısının, 1998'de takımın 50 yılı için uyarlanmış versiyonudur.

Karnaval şarkıları:

  • Wenn et Trömmelche jeiht (De robbers)
  • Mir sin kölsche Mädche/Jonge (Et fussich Julie)
  • En unserm Veedel (Bläck Fööss)
  • Viva Colonia (Höhner)
  • Hey Kölle, Du bess e Jeföhl (Höhner)
  • Jetzt geht’s los (Höhner)
  • Superjeilezick (Brings)
  • Du bes die Stadt (Bläck Fööss)

1979'dan beri forma sponsoru[değiştir | kaynağı değiştir]

Forma markası[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Köln Bundesliga'ya yükseldi". 25 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2014. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]