İstanbul Sokakları'nda (film, 1931)
| İstanbul Sokakları'nda | |
 Film afişi | |
| Yönetmen | Muhsin Ertuğrul |
|---|---|
| Senarist | Muhsin Ertuğrul |
| Oyuncular | Semiha Berksoy, Hazım Körmükçü (I), Talat Artemel, Behzat Butak, İsmail Galip Arcan |
| Müzik | Hasan Ferit Alnar Hüseyin Sadettin Arel |
| Görüntü yönetmeni | Cezmi Ar Nicolas Farkas |
| Kurgu | Muhsin Ertuğrul |
| Dağıtıcı | İpek Film |
| Türü | Dram, Müzikal |
| Renk | Siyah-beyaz |
| Çıkış tarih(ler)i | 2 Aralık 1931 |
| Ülke | Türkiye |
| Dil | Türkçe Fransızca Arapça Rumca |
İstanbul Sokakları'nda 1931 yılında İpek Film tarafından çekilen bir Türk müzikal, dram filmidir. Film ayrıca dönemin yüksek maliyetli filmleri arasında yer almaktadır.[1] Muhsin Ertuğrul'un yönetmenliğini üstlendiği filmde Semiha Berksoy, Hazım Körmükçü, Talat Artemel, Behzat Butak, İsmail Galip Arcan ve Bedia Muvahhit gibi oyuncular yer almaktadır.
İlk ortak yapım ve sesli filmi Türk filmi olduğu için 1930'lu yılların en popüler filmlerinden birisi oldu. Film Mısır, Türkiye ve Yunanistan ortak yapımıdır. Filmde Türkçe, Fransızca, Arapça ve Rumca gibi farklı dillerde konuşulmaktadır. Film, Atina'da bir haftada altı bin kişi tarafından izlenerek büyük bir başarı elde etti. Film Türkiye'nin yanı sıra Kahire ve Atina'da çekilmiştir.
Konusu[değiştir | kaynağı değiştir]
Aynı kadına âşık olan iki kardeşin yaşamlarında meydana gelen sıra dışı olaylar konu edilmektedir. Kardeşlerden Rahmi bir bankada çalışmaktadır ve şarkıcılık yapan bir kadına âşık olmuştur. Ancak bu kadınla kardeşi Talat'ın da ilişkisi bulunmaktadır. Rahmi artık işle aşkı karıştırmaya başlamış ve bankanın parasını da âşık olduğu kadınla birlikte harcamaya başlamıştır. Bankanın durumu fark etmesi uzun sürmez ve Rahmi bankadaki işinden atılır. Ayrıca Rahmi'nin kullandığı bankanın parası da ailesinden tahsil edilir. Aile ise bu borçla birlikte tüm birikimini kaybetmiştir. Talat bu durumu oldukça sinirlenir ve Rahmi'nin yanına gittiğinde Rahmi ile şarkıcı kadını sarhoş bir halde bulur. Şarkıcı kadının ortağı olan bir kadın ise Rahmi'nin içkisine uyuşturucu ilaçlar atmıştır. Talat Rahmi'ye saldırdığı sırada buradaki içinde uyuşturucu bulunan içkiyi kardeşinin üzerine atar ve içki Rahmi'nin gözlerine gelir. Gözlerine uyuşturuculu içki gelen Rahmi kör olur. Daha sonra yaptıklarından pişman olan Talat kardeşinin gözlerini tedavi ettirmek için doktorlara gider. Ancak Talat'ın bu sırada başındaki tek sorun kardeşini kör etmesi değil ayna zamanda iftiraya da uğramasıdır ve kardeşi ile uğraşırken bu sorun ile de başa çıkmak zorundadır. Ayrıca Rahmi'nin gözlerinin tedavisi için doktorlar oldukça fazla miktarda para istemişlerdir. İki kardeşin aklına zengin olan dayıları gelir. Fakat dayıları bu esnada ölmüştür ve dayılarından miras kalan tek ev çıkan yangında para etmez hale gelmiştir. Filmin sonlarına doğru ise Mısır’lı bir yazar olan Semira Hanım, Rahmi’yi ameliyat ettirir ve kardeşler eski mutluluklarına kavuşurlar.[1]
Oyuncular[değiştir | kaynağı değiştir]
- Talat Artemel - Talat
- Semiha Berksoy - Semiha
- Behzat Haki Butak - Hancı Halil Ağa
- Azize Butak - Semira
- Bedia Muvahhit - Berber
- Hazım Körmükçü - Hazım
- İsmail Galip Arcan - İsmail
- Rahmi Öztoprak - Rahmi
Prodüksiyon[değiştir | kaynağı değiştir]
Çekim[değiştir | kaynağı değiştir]
Bazı sahneleri sesli çekilmiş, sessiz çekilen sahnelere sonradan seslendirme yapılmıştır. Bu yüzden ilk sesli Türk filmi olarak kabul edilir. Filmin dış sahneleri Türkiye'de, Mısır'da ve Yunanistan'da sessiz olarak çekilmişti. Bunları seslendirmek ve iç sahnelerini de doğrudan doğruya sesli olarak almak üzere teknisyen, idareci ve oyunculardan oluşmuş bir ekip Muhsin Ertuğrul'la birlikte Paris'teki Epinay Stüdyoları'na taşındılar. Orada çekimleri Nicolas Farkas adlı Macar asıllı bir görüntü yönetmeni, dekorları Paris'te öğrenimde bulunan bir Türk dekoratörü Vedat Ar yaptı.[2]
Gişe[değiştir | kaynağı değiştir]
Filmin ilk gösterimi İstanbul'un Beyoğlu semtindeki Melek ve Elhamra sinemalarında 2 Aralık 1931 tarihinde yapılmıştır. Film, Türkiye dışındaki ülkelerde de gösterilir ve büyük rağbet görür. Akşam gazetesi filmin Atina'da bir haftada altı bin kişi tarafından izlenildiğini belirtir.
Müzik[değiştir | kaynağı değiştir]
Film, müzikleri ve oyuncuların seslendirdiği şarkılarla da öne çıkar. Filmde Rahmi "Tükenmez Yollarda", Semiha Berksoy ise "Yum Güzel Gözlerini Sevgili Yavrum, Uyu!" ninnisini söyler. Hazım Körmükçü de filmde "Ekin Ektim Çöllere" ve "Zeynebim" isimli eserleri seslendirir.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b "Türk Sinemasının İlkleri". odatv. 6 Kasım 2010. 9 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2013.
- ^ "İstanbul Sokaklarında". Türk Sineması Araştırmaları. 7 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.