İsmail Hami Danişmend

Vikipedi, özgür ansiklopedi
İsmail Hami Danişmend
Doğum1899
Merzifon, Osmanlı Devleti
Ölüm12 Nisan 1967 (68 yaşında)
İstanbul, Türkiye
MilliyetTürk
MeslekTarihçi ve Türk Dili araştırmacısı

İsmâil Hâmî Dânişmend (1899 - 12 Nisan 1967), Türk tarihçi ve Türk Dili araştırmacısıdır.[1]

Babası Cebel-i Garbî mutasarrıfı Emir Mehmed Kâmil Beğ’dir. Orta tahsilini Beyrut ve Şam’da tamamladı. İstanbul’da Mekteb-i Mülkiye’yi bitirmeden evvel, Fransa’da Pâris College’de Fransızca okudu. İstanbul Mâliye Mektebi, Edebiyât Fakültesi ile Mülkiye Mektebi’nde Dinler Târîhi ve Siyâsî Târîh dersleri verdi. Bağdat Hukuk Mektebi Müdürlüğü yaptı. Kendi gayretiyle Nisan 1919'da çıkardığı Memleket Gazetesi ile Hâkimiyet-i Milliye, İrâde-i Milliye gazetelerinde neşrettiği yazılarıyla Millî Mücâdele’yi destekleyen aydınlardandır. Sivas Kongresi’ne katılan delegeler arasında yer aldı. Cumhuriyet’ten sonra resmî bir görev almadı. Kendini tamâmıyla Türk ve İslâm Târihi araştırmalarına verdi. Çalışmalarını otuzdan fazla kitapta topladı. 1939 ve 1940 yılları arasında on beş sayısı yayınlanabilen, Hüseyin Sadettin Arel'in sahibi ve yazarlarından biri olduğu Türklük Milliyetçi Kültür Mecmuası isimli dergide başyazarlık yapmıştır

"Îzâhlı Osmanlı Târîhi Kronolojisi" adlı eserine târih araştırmalarında günümüzde de sıkça başvurulmaktadır. Bilhassa "Îzâhlı Osmanlı Târîhi Kronolojisi" adlı kitâbında, devşirmelerin Türk milletine yaptığı ihânetlerin üstünde durdu. Eserlerinde Türk milliyetçiliğinin pek çok temel iddiasını dile getiren Dânişmend, 12 Nisan 1967’de İstanbul’da vefât etti. İsmail Hami Danişmend vefatından 3 gün sonra 15 Nisan 1967’de Zincirlikuyu Mezarlığında toprağa verildi.[2]

Türk-İslâm Târîhi’ne âit birçok eseri bulunan Dânişmend’in; Türkçe-Osmanlıca-Fransızca Lügat, Destan ve Dîvan Edebiyâtı’nda İstanbul Sevgisi, Türkçe Resimli Büyük Dil Kılavuzu adlı eserleri Türkçe husûsundaki mühim çalışmalarıdır.

Eserlerinden bazıları[değiştir | kaynağı değiştir]

  • İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi
  • Türklerle Hind Avrupalılarının Menşe Birliği
  • Tarih ve Coğrafyaya Ait Değişik İsimler Lugatı
  • İzahlı İslam Tarihi Kronolojisi
  • Sümer - Türk Dil Birliği
  • Fatih'in Hayatı ve Fetih Takvimi
  • Ali Suavi'nin Türkçülüğü
  • Türk Irkı Niçin Müslüman Oldu?
  • Garb Menbâlarına Göre Garb Medeniyetinin Menbâı Olan İslâm Medeniyeti
  • Garb Menbâlarına Göre Eski Türk Seciye ve Ahlâkı
  • Garb Menbâlarına Göre Eski Türk Demokrasisi
  • İstanbul Fethi'nin İnsânî ve Medeni Kıymeti
  • 31 Mart Vak’ası

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2019. 
  2. ^ "İsmâil Hâmi Danişmend (1889- 1967) - Adnan GÜL". www.turkyurdu.com.tr (İngilizce). 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2022.