İslam Milleti
İslam Ulusu | |
---|---|
Kısaltma | NOI |
Kurucu | Wallace Fard Muhammad |
Tür | Siyasi ve dini hareket |
Merkez | Mosque Maryam, Chicago, Illinois |
Üyeler | 50.000[1] |
Resmî diller | İngilizce |
Lider | Louis Farrakhan |
Önemli kişiler | Elijah Muhammad Warith Deen Muhammad Malcolm X |
Resmî site | noi.org |
İslam Ulusu ya da İslam Milleti[2][3] (İngilizce: Nation of Islam), ABD'de Louis Farrakhan liderliğindeki Siyah hareketi. Wallace Fard Muhammad (Wallace D. Fard) tarafından 1930 yılında ABD'de kurulan dini ve siyasi bir örgüttür. Din bilginleri onu yeni bir dini hareket ve bir UFO dini olarak nitelendiriyor ve kendisini bir İslam biçimini teşvik ediyor olarak tanımlarken, inançları ana akım İslam geleneklerinden önemli ölçüde farklılık gösteriyor. Chicago merkezli hiyerarşik ve merkezi bir kuruluş olarak faaliyet göstermektedir.
Wallace D. Fard tarafından Detroit'te kuruldu. 1923'te buraya göç eden Elijah Muhammad, yaklaşık 1930 yılında Fard'ın yardımcısı oldu. 1934'te Fard'ın ortadan kaybolması üzerine hareketin başına Elijah geçti. Cemaat içinde çıkan anlaşmazlıklar nedeniyle buradan göç eden Elijah Muhammad, Chicago'da ikinci bir cemaat kurdu. Ama II. Dünya Savaşı sırasında yandaşlarına askere yazılmama çağrısında bulununca Kurayla Askerlik Yasası'nı çiğnemekle suçlanarak hapse atıldı ve cemaati başıboş kaldı. Savaş sonrasında serbest bırakıldıktan sonra, ağır ama sürekli bir çalışmayla İslam Milleti hareketini örgütledi.
Örgütün programı, Siyah Amerikalıların ayrı bir ulus ve Siyahların Allah'ın seçkin kulları olduğunu öngörüyordu. Muhammad, özellikle mavi gözlü şeytanlar biçiminde adlandırdığı beyazlara karşı parlak söylevleriyle ünlendi. Ama sonraki yıllarda beyazlara karşı tutumunu yumuşattı ve ırklar arasındaki çatışmadan çok Siyahların kendi aralarındaki yardımlaşma üzerinde durmaya başladı. Ayrılıkçı görüşleri yüzünden, onun önde gelen yandaşlarından Malcolm X hareketten ayrıldı ve bir süre sonra bir suikast sonucu öldürüldü.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ MacFarquhar, Neil (26 Şubat 2007). "Nation of Islam at a Crossroad as Leader Exits". The New York Times. 23 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2021.
- ^ Küçükcan, Talip (ed). "Din Sosyolojisi" 18 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Anadolu Üniversitesi, 2010, sayfa 215. 11 Nisan 2012 tarihinde erişildi.
- ^ Erdoğan, Selâmi. "Muhyiddin Şekûr Örneğinde ABD'de Tasavvuf Anlayışı" 11 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ankara Üniversitesi, 2007, sayfa 3. 11 Nisan 2012 tarihinde erişildi.