İkorta Kilisesi
İkorta Başmelek Kilisesi (Gürcüce: იკორთის მთავარანგელოზის ტაძარი), ayrıca bilinen adıyla İkorta (იკორთა) Doğu Gürcistan'ın Şida Kartli bölgesindeki aynı isimli köyün sınırlarında bulunan, 12. yüzyıldan kalma bir Gürcü Ortodoks Kilisesidir.
Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]
Kilise 1172'de, Kral III. Giorgi'nin saltanatında, Ksani dük ailesi tarafından yaptırılmıştır. İkorta, 12 ve 13. yüzyıllarda yapılan kiliseler arasında, Gürcü kubbeli kilisenin son standart modeline sahip olan ilk kilisedir.
İkorta kilisesi merkezi olarak planlanmıştır, kubbeli dikdörtgensel bir tasarıma, doğu tarafta kalan yarım dairesel apsis eşlik eder. Uzun temeline 12 pencere delinmiş olan kubbe, sunakların köşelerinde ve altıgen sütunların üzerinde durmaktadır. Duvarlar ve tonozlar inşaat sırasında sıvanmış ve fresklenmiştir; fakat günümüzde sadece kuzey duvarları ve kubbe tabanındaki apsislerde yer alan orijinal duvar resimlerinin parçaları kalmıştır. Cepheler ve kubbenin alt kısmı müsrifçe süslenmiştir. Kilise, 17. yüzyılda yenilenmiş, ancak özgün tasarım büyük ölçüde korunmuştur. Biri güneyde diğeri batıda olmak üzere iki giriş kapısı vardır. Orijinal sundurmalar harabeye dönmüştür ve güneye doğru devam eden sundurmalar daha sonraki dönemlere aittir. Batı duvarında bir güneş saati ve eski asomtavruli alfabesiyle yazılmış Gürcüce bir yazıt vardır.[1]
1991 Raça depremi sırasında kubbenin büyük bir kısmı çökmüştür ve kilisede belirgin hasarlar oluşmuştur. Anıt, 1999 yılında "En Tehlike Altındaki 100 Bölge" (Dünya Anıtlar Fonu, 2000-2001) listesinde yer aldı.[2] Yeniden yapılanma projesi halen devam etmektedir.[3]
İkorta kilisesi, Ksani Düklerinin ve hanedanının mezarlığı olarak hizmet vermiştir. Şalva ve Elizbar Ksani'nin ve onların dostları olan Bidzina ve Prens Çolokaşvili'nin mezarı burada yer almaktadır. Bu soylular Kaheti'deki (Doğu Gürcistan) Pers yönetimine isyan ettikleri için 1659 yılında işkenceyle öldürülmüşlerdir. Sonrasında Gürcü Ortodoks Kilisesi tarafından kutsanmışlardır.[1]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b (Gürcüce) G. Abramishvili, P. Zakaraia, I. Tsitsishvili (2000), ქართული არქიტექტურის ისტორია ("History of Georgian Architecture"), pp. 139–141.
- ^ Georgia: Ikorta Church of the Archangel. 6 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ICOMOS World report 2001-2002 on monuments and sites at danger. Accessed on February 9, 2008.
- ^ Initial Rehabilitation and Conservation Works on the Church of the Holy Archangels in Ikorta.[ölü/kırık bağlantı] Cultural Heritage Preservation Fund. Accessed on February 9, 2008.