Dingir: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at

[kontrol edilmiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

GörselVikimetin

Satır içi

Sayfanın 17.52, 1 Haziran 2019 tarihindeki hâli

Dingir (𒀭, genellikle DIĜIR olarak çevrilir, Sümerce telaffuzu: [tiŋiɾ]), "tanrı" anlamına gelen Sümerce bir kelimedir. "Dingir"in çivi yazısı işareti en çok dini isimler ve ilgili kavramlar için belirleyici olarak kullanılır ve bu durumlarda telaffuz edilmez ve ^Dİnanna örneğinde olduğu gibi geleneksel olarak "D" üst simge olarak çevrilir.

Çivi yazısı işareti aslen Sümer kelimesi ("gökyüzü" veya "cennet") için bir ideogramdı;^[1] daha sonraki kullanımı, diĝir ("tanrı" veya tanrıça)^[2] kelimesi için bir logograma ve Sümer panteonunun "An" yüce tanrısına ve /an/ hecesi için bir fonograma kadar genişledi. Hitit yazımında, işaretin heceli değeri yine sadece "an" idi.

Sümerlerde "tarısallık" kavramı, göklerle yakından ilişkilidir ve bu da çivi yazısı işaretinin "gökyüzü" ideogramı olarak ikiye katlandığı ve orijinal şeklinin bir yıldızın resmi olduğu gerçeğinden açıkça anlaşılmaktadır.

Çivi yazısı işareti

Sümerce

Sümerce çivi yazısı işareti DIĜIR , genel olarak bir tanrıyı gösteren yıldız şeklinde bir ideogram veya tanrıların yüce babası olan Sümer tanrısı An olarak ortaya çıkmıştır. Dingir, aynı zamanda toprak anlamına gelen ki'nin aksine gökyüzü veya cennet anlamına geliyordu. Emesal telaffuzu dimer idi. Diĝir sözcüğünün çoğulu diĝir-diĝir olabilir.

Asurca

Asurca çivi yazısı işareti DIĜIR şu anlamlara gelebilir:

Akkadça nominal kök il-, "tanrı" ya da "tanrıça" anlamlarına gelebilir
Tanrı Anum
"gökyüzü" anlamına gelen Akkadça šamû sözcüğü
an ve il heceleri
"üzerinde" ya da "-e karşı" anlamına gelen edat
Sonraki kelimenin bir tanrının adı olduğunu belirten bir belirleyici

Dijital kodlama

Çivi yazısı işareti Unicode'da (5.0 sürümünden itibaren) U+1202D'de 𒀭 AN adı altında kodlanmıştır.

Kaynakça

Özel

^ Hayes, 2000
^ Edzard, 2003

Genel

Edzard, Dietz Otto (2003). Sumerian Grammar. Handbook of Oriental Studies. 71. Atlanta: Society of Biblical Literature. ISBN 1-58983-252-3.
Hayes, John L. (2000). A Manual of Sumerian Grammar and Texts. Aids and Research Tools in Ancient Near Eastern Studies (Second revised bas.). Malibu: Undena Publications. ISBN 0-89003-508-1.

[JLH-1] Hayes, 2000

[DOE-2] Edzard, 2003

[1]

[2]

@@ 1. satır: / 1. satır: @@
-{{çalışma var}}
 {{italik başlık}}
-[[Dosya:King Iddin-Sin name inscription.jpg|küçükresim|upright=1.5|[[Simurrum]] kralı "[[İddin-Sin]]"in (𒀭𒄿𒋾𒀭𒂗𒍪, ''I-ti-n [[Sin (mitoloji)|Sîn]]'') adı, "tanrısal"lık için "dingir"in ilk sessizi [[:Wikt:𒀭|𒀭]] almış hâli.]]
+[[Dosya:King Iddin-Sin name inscription.jpg|küçükresim|upright=1.5|[[Simurrum]] kralı "[[İddin-Sin]]"in (𒀭𒄿𒋾𒀭𒂗𒍪, ''I-ti-n [[Sin (mitoloji)|Sîn]]'') adı, "tanrısal"lık için "dingir"in ilk sessizi [[:Wikt:𒀭|𒀭]] almış hâli. Ayrıca "An" olarak da telaffuz edilebilen 𒀭 yıldız sembolü, ismin ortasında "n" sesi için tekrar (ancak fonetik olarak) kullanılır. Irak, [[Süleymaniye Müzesi]]'ndeki [[stel]].]]
-'''''Dingir''''' ({{Script|Xsux|𒀭}}, genellikle DIĜIR olarak çevrilir, {{küçük|[[Sümerce]] telaffuzu:}} [[Vikipedi:UFA|[tiŋiɾ]]]), "[[tanrı]]" anlamına gelen [[Sümerce]] bir kelimedir.
+'''''Dingir''''' ({{Script|Xsux|𒀭}}, genellikle DIĜIR olarak çevrilir, {{küçük|[[Sümerce]] telaffuzu:}} [[Vikipedi:UFA|[tiŋiɾ]]]), "[[tanrı]]" anlamına gelen [[Sümerce]] bir kelimedir. "Dingir"in [[çivi yazısı]] işareti en çok dini isimler ve ilgili kavramlar için belirleyici olarak kullanılır ve bu durumlarda telaffuz edilmez ve <sup>D</sup>[[İnanna]] örneğinde olduğu gibi geleneksel olarak "D" üst simge olarak çevrilir.
+Çivi yazısı işareti aslen Sümer kelimesi ("gökyüzü" veya "cennet") için bir [[ideogram]]dı;<ref name="JLH">Hayes, 2000</ref> daha sonraki kullanımı, ''diĝir'' ("tanrı" veya ''tanrıça'')<ref name="DOE">Edzard, 2003</ref> kelimesi için bir [[logogram]]a ve Sümer [[panteon]]unun "[[An]]" yüce tanrısına ve /an/ hecesi için bir [[fonogram]]a kadar genişledi. [[Hititçe|Hitit]] yazımında, işaretin heceli değeri yine sadece "an" idi.
+Sümerlerde "tarısallık" kavramı, göklerle yakından ilişkilidir ve bu da çivi yazısı işaretinin "gökyüzü" ideogramı olarak ikiye katlandığı ve orijinal şeklinin bir yıldızın resmi olduğu gerçeğinden açıkça anlaşılmaktadır.
+== Çivi yazısı işareti ==
+=== Sümerce ===
+[[Dosya:Cuneiform sumer dingir.svg|70px|çerçevesiz|Orta Tunç Çağı işareti]]
+Sümerce çivi yazısı işareti DIĜIR [[Dosya:Cuneiform sumer dingir.svg|30px]], genel olarak bir tanrıyı gösteren yıldız şeklinde bir ideogram veya tanrıların yüce babası olan Sümer tanrısı [[An]] olarak ortaya çıkmıştır. ''Dingir'', aynı zamanda toprak anlamına gelen [[Ninhursag|''ki'']]'nin aksine gökyüzü veya cennet anlamına geliyordu. Emesal telaffuzu ''dimer'' idi. ''Diĝir'' sözcüğünün çoğulu '' diĝir-diĝir'' olabilir. [[Dosya:Cuneiform sumer dingir.svg|30px]][[Dosya:Cuneiform sumer dingir.svg|30px]]
+=== Asurca ===
+[[Dosya:Assyrian cuneiform U1202D MesZL 10.svg|50px|Geç Tunç Çağı - Demir Çağı işareti]] Asurca çivi yazısı işareti DIĜIR şu anlamlara gelebilir:
+* Akkadça nominal kök ''[[ilah|il-]]'', "tanrı" ya da "tanrıça" anlamlarına gelebilir
+* Tanrı Anum
+* "gökyüzü" anlamına gelen Akkadça ''šamû'' sözcüğü
+* ''an'' ve ''il'' heceleri
+* "üzerinde" ya da "-e karşı" anlamına gelen edat
+* Sonraki kelimenin bir tanrının adı olduğunu belirten bir belirleyici
+=== Dijital kodlama ===
+Çivi yazısı işareti [[Unicode]]'da (5.0 sürümünden itibaren) U+1202D'de {{cuneiform|&#x1202D;}} AN adı altında kodlanmıştır.
+== Kaynakça ==
+;Özel
+{{Kaynakça|2}}
+;Genel
+*{{cite book|last=Edzard|first=Dietz Otto|title=Sumerian Grammar|publisher=Society of Biblical Literature|location=Atlanta|year=2003|series=Handbook of Oriental Studies|volume=71|isbn=1-58983-252-3}}
+*{{cite book|last=Hayes|first=John L.|title=A Manual of Sumerian Grammar and Texts|publisher=Undena Publications|location=Malibu|year=2000|edition=Second revised|series=Aids and Research Tools in Ancient Near Eastern Studies|id=ISBN 0-89003-508-1 }}
 [[Kategori:Mezopotamya ilahları]]