Cezzâr Ahmed Paşa: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Peykbot (mesaj | katkılar)
k yazım düzenlemesi
Hbomber (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
25. satır: 25. satır:
[[Cidde]] yöresinde isyan yapan [[Bedevi]]lere karşı yapıla savaşlarına katıldı. Abdullah Bey'in isyanci bedeviler tarafindam katlinde onun yerine Buheyere kasifligine getirildi. Abdullah Efemndi'yi olduren isyanci bedevileri aldigi sert tedbirlerle bastirmakta iken misilleme olarak 70 kadar [[bedevi]]yi öldürdü. Bu nedenle kendisine [[Arapça]]da "deve kasabı" anlamına gelen '''Cezzar''' lakabı takıldı.<ref name="sicilliosmani"/> Fakat diger bir aciklamaya gore bu adi otoritesini guclendirmek icin kendi kendine koyup bunu benimsedigi bildirilmistir.<ref name="yasamyapit"/>
[[Cidde]] yöresinde isyan yapan [[Bedevi]]lere karşı yapıla savaşlarına katıldı. Abdullah Bey'in isyanci bedeviler tarafindam katlinde onun yerine Buheyere kasifligine getirildi. Abdullah Efemndi'yi olduren isyanci bedevileri aldigi sert tedbirlerle bastirmakta iken misilleme olarak 70 kadar [[bedevi]]yi öldürdü. Bu nedenle kendisine [[Arapça]]da "deve kasabı" anlamına gelen '''Cezzar''' lakabı takıldı.<ref name="sicilliosmani"/> Fakat diger bir aciklamaya gore bu adi otoritesini guclendirmek icin kendi kendine koyup bunu benimsedigi bildirilmistir.<ref name="yasamyapit"/>


Bulutkapan Ali Bey bu isyani bastirmadaki cesaretini beğenip beyler arasına dahil eyledi. 1768'de Cezzar Ahmet kolemen memlukluler arssindaki entrikalara karisti. Bu sirada hizmetinde bulunduğu Salih Bey'i oldurmekle görevlendirildi.Bulutkapan Ali Bey'den korkarak Kahire'de barinamiyacagi anladi ve Cezayirli kıyafetiyle Anadolu'ya ksçtı. Bir ara gizlice Misir'd Buheyre'ye döndu ve Hunadî aşiretinden kız alip kendini Bulutkapan Ali Bey'in gazabindan korumaya calisti. Fakat Bulutkapan Ali Bey baskisi karsisinda Suriye'ye kacti. Orada yorel sulalelerden Sibabogullarina sigindi. Daha sonra [[Beyrut]] ve [[Sayda]] hâkimi [[Emir Mansur]]'un ve ardından da [[Şam]] muhafızı [[Osman Paşa]]'nın hizmetinde bulundu. [[Akka]]'ya yerlesti ve o yorede Zahir Ömer tarafindan baslatilan buyuk ayaklanmanın bastırılmasında büyük başarı gösterdi.
Bulutkapan Ali Bey bu isyani bastirmadaki cesaretini beğenip beyler arasına dahil eyledi. 1768'de Cezzar Ahmet kolemen Memlüklüler arasindaki entrikalara karisti. Bu sirada hizmetinde bulunduğu Salih Bey'i oldurmekle görevlendirildi.Bulutkapan Ali Bey'den korkarak Kahire'de barinamiyacagi anladi ve Cezayirli kıyafetiyle Anadolu'ya ksçtı. Bir ara gizlice Misir'd Buheyre'ye döndu ve Hunadî aşiretinden kız alip kendini Bulutkapan Ali Bey'in gazabindan korumaya calisti. Fakat Bulutkapan Ali Bey baskisi karsisinda Suriye'ye kacti. Orada yorel sulalelerden Sibabogullarina sigindi. Daha sonra [[Beyrut]] ve [[Sayda]] hâkimi [[Emir Mansur]]'un ve ardından da [[Şam]] muhafızı [[Osman Paşa]]'nın hizmetinde bulundu. [[Akka]]'ya yerlesti ve o yorede Zahir Ömer tarafindan baslatilan buyuk ayaklanmanın bastırılmasında büyük başarı gösterdi.


1772'de mîrimîran olup sahil muhafızı oldu. Rus Donanmasina karsi ve Zahir Omer'e karsi [[Beyrut]]'u savunmakla gorevlendirildi. Bu gorevi yapmakta iken Beyrut'ta egemen bir ayan olma cabalari yapti fakat bu calismalari basarisiz kaldi. Bun basarisiaz nedeni ile 1773'de Beyrut'u terk etmek zorunda kaldi Akka civarinda bulunan Zahir Omer'e sigindi. Fakat bukldugu ilk firsatta Şam'a kacti.
1772'de mîrimîran olup sahil muhafızı oldu. Rus Donanmasina karsi ve Zahir Omer'e karsi [[Beyrut]]'u savunmakla gorevlendirildi. Bu gorevi yapmakta iken Beyrut'ta egemen bir ayan olma cabalari yapti fakat bu calismalari basarisiz kaldi. Bun basarisiaz nedeni ile 1773'de Beyrut'u terk etmek zorunda kaldi Akka civarinda bulunan Zahir Omer'e sigindi. Fakat bukldugu ilk firsatta Şam'a kacti.

Sayfanın 12.00, 3 Haziran 2013 tarihindeki hâli

Cezzar Ahmed Paşa
Cezzar Ahmet Paşa, Akkâ'da bir mahkemede
LakabıCezzar
Doğum1708 Bosna
Ölüm1804 Akka (96 yaşında)
BağlılığıOsmanlı Devleti
BranşıAskeriye, Yöneticilik
Hizmet yılları1750-1804
RütbesiBeylerbeyi, Komutan
El Cezzar Camisi'nin girişi, Akkâ, İsrail

Cezzar Ahmet Paşa, (d. 1708?, Bosna - ö. 23 Nisan 1804, Akka). Napoléon Bonaparte'a karşı Akkâ Kalesi'ni savunmasıyla ünlü Osmanlı veziridir. Sayda bölgesindeki çatışmaları yatıştırarak, çeyrek yüzyılı aşkın süre tam bir egemenlik kurmuştur.

Hayatı

Aslen Bosna'lidir.[1] Gençliğinde İstanbul'a giderek Hekimoğlu Ali Paşa'nın hizmetinde bulundu. 1756'da onunla birlikte Mısır'a gitti. Hekimoglu Ali Pasa Misir'dan ayrildiktan sonra Misir'da kaldi ve 1758'de Kahire seyhulbeledi Bulutkapan Ali Bey'in adamlarinda Buhayre kasifi Abdullah Bey'ın hizmetine girdi.[2]

Cidde yöresinde isyan yapan Bedevilere karşı yapıla savaşlarına katıldı. Abdullah Bey'in isyanci bedeviler tarafindam katlinde onun yerine Buheyere kasifligine getirildi. Abdullah Efemndi'yi olduren isyanci bedevileri aldigi sert tedbirlerle bastirmakta iken misilleme olarak 70 kadar bedeviyi öldürdü. Bu nedenle kendisine Arapçada "deve kasabı" anlamına gelen Cezzar lakabı takıldı.[2] Fakat diger bir aciklamaya gore bu adi otoritesini guclendirmek icin kendi kendine koyup bunu benimsedigi bildirilmistir.[1]

Bulutkapan Ali Bey bu isyani bastirmadaki cesaretini beğenip beyler arasına dahil eyledi. 1768'de Cezzar Ahmet kolemen Memlüklüler arasindaki entrikalara karisti. Bu sirada hizmetinde bulunduğu Salih Bey'i oldurmekle görevlendirildi.Bulutkapan Ali Bey'den korkarak Kahire'de barinamiyacagi anladi ve Cezayirli kıyafetiyle Anadolu'ya ksçtı. Bir ara gizlice Misir'd Buheyre'ye döndu ve Hunadî aşiretinden kız alip kendini Bulutkapan Ali Bey'in gazabindan korumaya calisti. Fakat Bulutkapan Ali Bey baskisi karsisinda Suriye'ye kacti. Orada yorel sulalelerden Sibabogullarina sigindi. Daha sonra Beyrut ve Sayda hâkimi Emir Mansur'un ve ardından da Şam muhafızı Osman Paşa'nın hizmetinde bulundu. Akka'ya yerlesti ve o yorede Zahir Ömer tarafindan baslatilan buyuk ayaklanmanın bastırılmasında büyük başarı gösterdi.

1772'de mîrimîran olup sahil muhafızı oldu. Rus Donanmasina karsi ve Zahir Omer'e karsi Beyrut'u savunmakla gorevlendirildi. Bu gorevi yapmakta iken Beyrut'ta egemen bir ayan olma cabalari yapti fakat bu calismalari basarisiz kaldi. Bun basarisiaz nedeni ile 1773'de Beyrut'u terk etmek zorunda kaldi Akka civarinda bulunan Zahir Omer'e sigindi. Fakat bukldugu ilk firsatta Şam'a kacti.

1775'te Akkâ muhafızlığına, kısa bir süre sonra da vezirlik verilerek Sayda beylerbeyliğine getirildi. Lübnan, Ürdün ve Filistin'deki karışıklıkları yatıştırdı. Bu başarıları nedeniyle Şam beylerbeyliğine atandı. Napoléon Bonaparte komutasındaki Fransız ordusu1798'de Mısırişgale başlayınca, Osmanlı Devleti Cezzar Ahmed Paşa'dan bölgede yığınak yapmasını istedi. Bu arada Bonapart, El-Ariş, Gazze ve Yafa'yı işgal etmiş, Mart 1799'da Akkâ önüne gelmişti. Ancak, iki aydan fazla süren kuşatma, Osmanlı donanması ve Nizam-ı Cedid ordusundan destek gören Cezzar Ahmet Paşa'nın güçlü savunması karşısında başarısızlıkla sonuçlandı. Napoléon, 21 Mayıs 1799'da Akkâ'dan çekilmek zorunda kaldı.

Cezzar Ahmed Paşa’nın karşısında ilk yenilgisini yaşayan Napolyon'un "Akka’da durdurulmasaydım, bütün Doğu’yu ele geçirebilirdim!.." sözü kaydedilmiştir. Cezzar Ahmed Paşa ise 1804'te ölümüne değin Akkâ beylerbeyliği görevini sürdürmüştür.


Sicill-i Osmani'de Cezzar Ahmet Pasa soyle degerlendirmistir:[2]

Gayet kan dökücü, gaddar, mütecessis ve dikkatliydi.

Ayrıca bakınız

Akka Kuşatması (1799)

Kaynakça

  1. ^ a b Yayın Kurulu Ahmet Paşa (Cezzar), (1999) Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.1 s.142-143 ISBN 975-08-0072-9
  2. ^ a b c Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları ISBN 975-333-0383 C.I s.277 [1]

Dış bağlantılar

  • Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları ISBN 975-333-0383 C.I s.277 [2]
  • Yayın Kurulu Ahmet Paşa (Cezzar), (1999) Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.1 s.142-143 ISBN 975-08-0072-9