Çuvaş edebiyatı

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Çuvaş edebiyatı (Çuvaşça чăваш литератури Çavaş literaturi) — Çuvaş dili yazan yazarlar ve edebiyatı. Folkloreserlerini ayrı değerlendirmek gerekir. Aynı zamanda edebiyat eserlerinin yazıldığı ve yayınlanmasının yanı sıra yazarların Çuvaşistanlı veya Çuvaşça yazması bu edebiyat içinde değerlendirilmektedir.

Volga Bulgar kültürünün Çuvaş edebiyatındaki rolü[değiştir | kaynağı değiştir]

Çuvaş edebiyatı, Orta Çağ'ın Bulgar dili'ne kadar uzanan Çuvaş dilinde ortaya çıkmıştır. Çuvaş edebiyatında Volga Bulgar kültürünün temel önemi vardır. Çuvaş edebiyatının tarihi, Çuvaş dilindeki tarihsel kaynaklar metinlerde ortaya çıktığı andan itibaren ele alınmaktadır. Moğol işgali öncesi zamanlar Volga Bulgarya sanatsal veya başka herhangi bir metin bırakmamıştır. Ancak 11. yüzyılda yaşamış bir Bulgar'ın Yakub ibn Numan'ın “Bulgarların Tarihi” adlı bir eser yazdığı biliniyor<ref>Gusarov Yu. V. [http:/ /www.enc.cap.ru/?t=prsn&lnk=3022 YAKUB IBN NUGMAN]. Eser günümüze ulaşamamıştır. Bulgarların İslam'ı nasıl kabul ettiğine dair bilgilerden çok daha fazlası vardı. Modern Çuvaşçanın folklor kahramanlarına benzer karakterler vardır, örneğin, ulıp (alp) gibi.

Volga Bulgarları tarafından 13.-14. yüzyıllarda Orta Volga bölgesi topraklarında bırakılan mezar taşlarının çoğunda, Bulgar Türkçesindeki kitabeler bulunabilir. Basit metinlerde bazen belirli bir sanat ve olay örgüsü gelişimi bulunabilmesine rağmen, bunlar tam teşekküllü edebi eserler olarak kabul edilemez, ancak yine de Altın Orda zamanında Çuvaş dili burada kayıtlıdır.

Literatür[değiştir | kaynağı değiştir]

  • «Чăваш литературин антологийĕ», составители: Д. В. Гордеев, Ю. А. Силэм. Şupaşkar, 2003. ISBN 5-7670-1279-2 .
  • Виталий Родионов, «Чăваш литератури. XVIII—XIX ĕмĕрсем», Чебоксары, 2006. ISBN 5-7670-1463-9.
  • Революцичченхи чăваш литератури (XX ĕмĕрччен). Шупашкар, Чăваш кĕнеке кăларавăшĕ, 1989. — 302 с.
  • Юхма Мишши, "Авалхи чăвашсем, Çeboksarı, 1996.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]