Çamur Volkanları Devlet Tabiatı Koruma Alanı
| Çamur Volkanları Devlet Tabiatı Koruma Alanı | |
|---|---|
 Toragay çamur volkanı
| |
| Devlet | Azerbaycan |
| Bölge | Abşeron |
| Kuruluş tarihi | 15 Ağustos 2007 |
| Kontrol kuruluşu | ACETKB |
Çamur Volkanları Devlet Tabiatı Koruma Alanı veya tam adıyla Bakü ve Abşeron Yarımadası Çamur Volkanları Grubu Devlet Tabiatı Koruma Alanı,[1] Azerbaycan'ın Abşeron bölgesinde bulunan bir devlet koruma alanıdır. Koruma alanı 12.322,84 hektardır ve burada 43 çamur volkanı korunmaktadır.[2] Dünyanın en büyük çamur volkanı olan Toragay da bu alanda korunmaktadır.[3][4][5]
Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]
Azerbaycan Cumhuriyeti en yaygın çamur volkanlarına sahip ülkedir.[6] Şu anda ülkede 400'den fazla çamur volkanı kayıtlı,[7] bu da dünyadaki çamur volkanlarının yarısının Azerbaycan'da olduğu anlamına geliyor. Çamur Volkanları Devlet Tabiatı Koruma Alanı, Bakü ve Abşeron yarımadalarında bulunan çamur volkanlarının bir kısmının topraklarında Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı'nın 15 Ağustos 2007 tarih ve 2315 sayılı Kararnamesi ile kurulmuştur. İlgili Kararnameye göre, Devlet Tabiatı Koruma Alanı'nın oluşturulmasının temel amacı, çamur volkanları üzerindeki antropojenik etkileri azaltmak, bölgede yoğun inşaat çalışmalarının ve volkanların patlama ihtimali olan bölgelerde konut yapılarının yapılmasını önlemektir. Bundan sonra, 12.322,84 hektarlık alanda 43 çamur volkanının bulunduğu bölge, Azerbaycan Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu'nun 29 Eylül 2011 tarih ve 294 sayılı Kararı ile Koruma Alanı ilan edildi.[1]
Faaliyeti[değiştir | kaynağı değiştir]
Temel olarak, koruma alanının faaliyetinde iki öncelik yönü tanımlanmıştır:
- Volkanik peyzajın, doğal komplekslerin ve nesnelerin doğal durumunu korumak için doğal alanların korunmasını gerçekleştirmek.[1]
- Bilimsel araştırmalar düzenlemek ve ekolojik izleme yapmak.[1]
Koruma alanı çalışanları, özel koruma statüsüne sahip 43 çamur volkanında düzenli olarak bilimsel sabit gözlemler yaparak, ekolojik koşulları tahmin ederek, doğa korumanın bilimsel temellerini hazırlayarak, volkanik süreçlerin dinamiklerini inceleyerek ve antropojenik etkilerden korunmalarını sağlayarak volkanik peyzajın doğal durumunu koruyorlar.[1]
Koruma Alanındakı çamur volkanları[değiştir | kaynağı değiştir]
- Güzdek Bozdağ
- Ayrantoken
- Koturdağ
- Kirdağ
- Pilpili Karadağ
- Torpaklı
- Karadağ
- Bendovan
- Ağzıbir
- Otman Bozdağ
- Hara Zira
- Karasu adası
- Zenbil
- Gil adası
- Çigil
- Sengi Muğan
- Çapılmış
- Gülbaht-Sarınca
- Şor bulak
- Keyreki
- Kırmeki
- Kirdağ
- Çeyildağ
- Pirekeşkül
- Şəkihan grupu
- Ağdam grupu
- Süleymanahtarma
- Küçük Kenizedağ
- Sarıdaş boyanata
- Durandağ
- Toragay
- Oyuh
- Qarahura
- Ağtirme
- Emcek-emcek
- Boransız-Cülge
- Kılınc
- Ağnohur
- Güllütepe
- Çeilaxtarma
- Kotur
- Kelenderahtarma
- Şahkaya
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c d e "Bakı və Abşeron yarımadasının Palçıq vulkanları qrupu Dövlət Təbiət Qoruğu". AETSN (Azerice). 27 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2017.
- ^ "Palçıq vulkanları qrupu DTQ" (Azerice). eco.gov.az. 2 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2022.
- ^ Ronnie Gallagher. "Mud Volcanoes in Azerbaijan" (İngilizce). volcanodiscovery.com. 17 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2022.
- ^ "Dünyanın ən nəhəng palçıq vulkanı 30 ildən sonra bu il ikinci dəfə püskürüb" (İngilizce). Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi. 24 Nisan 2018. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2022.
- ^ "Грязевые вулканы (Гобустан)" (İngilizce). azterra.az. 28 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2022.
- ^ Ed Browne (5 Temmuz 2021). "What Is a Mud Volcano? Huge Explosion Rocks Oil-Rich Caspian Sea" (İngilizce). Newsweek. 5 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2022.
- ^ "Azerbaijan mud volcano triggers huge blast in Caspian oil and gas fields" (İngilizce). BBC World Service. 5 Temmuz 2021. 5 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2022.