Kerim Erim: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
| 56. satır: | 56. satır: | ||
== Dış bağlantılar == |
== Dış bağlantılar == |
||
*[http://www.bilkent.edu.tr/~sertoz/turk/KerimErim-Einstein.pdf Kerim Erim, '''Einstein ile Bir Saat''', ''Matematik Dünyası Dergisi, 2004 Kış sayısı, Erişim tarihi:02.12.2011''] |
*[http://www.turkmath.org/beta/turkmattarihiarsivi.php Türk Matematik Tarihi Arşivi] |
||
*[http://www.bilkent.edu.tr/~sertoz/turk/KerimErim-Einstein.pdf Kerim Erim, '''Einstein ile Bir Saat''', ''Matematik Dünyası Dergisi, 2004 Kış sayısı, Erişim tarihi:02.12.2011''] |
|||
== Kaynakça == |
== Kaynakça == |
||
Sayfanın 19.16, 29 Mayıs 2015 tarihindeki hâli
Ord. Prof. Dr. Kerim Erim | |
|---|---|
| Doğum | 1 Şubat 1894 İstanbul / Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 28 Aralık 1952 İstanbul / Türkiye |
| Meslek | Matematikçi |
| Çocuk(lar) | Gülen Erim-Reusch Arif Erim |
Ord. Prof. Dr. Kerim Erim (d. 1 Şubat 1894, İstanbul - ö. 28 Aralık 1952), Türk matematikçi.
İlk doktoralı Türk matematikçidir[1]. Doktora derecesini 1919'da Almanya’nın Erlangen kentindeki Frederich-Alexanders Üniversitesi’nden aldı. Türkiye'de yüksek matematik öğretiminin yaygınlaşmasında ve çağdaş matematiğin yerleşmesinde etkin rol oynadı; mekaniğin matematik esaslara dayandırılmasına öncülük etti. Türkiye'de bir matematik doktorası yöneten ilk bilim adamı oldu.
Devlet sanatçısı piyanist Gülsin Onay’ın dedesidir.
Yaşamı
1894 yılında İstanbul’da dünyaya geldi. Asıl adı Abdülkerim’dir[2]. Babası, Buharalı Molla Ahmed Zade Mirliva Arif Paşa; annesi, Kazan Şeyhül Müderrisi Kerim Hazretzade Ferik Abdürrahman Paşa’nın kızı Naciye Hanım’dır[2].
İlköğrenimini Halep’te tamamladıktan sonra[3] kısmen evde, kısmen Hendese-i Mülkiye’nin ilk sınıflarında ders görerek ortaöğrenimini tamamladı; yükseköğrenimine İstanbul’daki Yüksek Mühendis Mektebi’nde devam etti.
Yüksek Mühendis Mektebi’ni 1914 yılında tamamladıktan sonra matematiğe duyduğu büyük ilgi nedeniyle Berlin Üniversitesi’nde daha ileri matematik öğrenimi görmek üzere Almanya’ya gitti. 1919’da Frederich-Alexanders Üniversitesi’nde cebir konusunda doktora derecesini alarak İstanbul’a döndü[4]. Mezunu olduğu Yüksek Mühendis Mektebi’nde matematik, analitik geometri, mekanik, kozmoğrafya dersleri verdi. 1929’da doçentliğe yükseldi. Nekahat için Avrupaya gidip döndükte sonra 29 Aralık 1952 de hayatını kaybetti.
Meslek hayatı
Kerim Bey, 1933’teki Üniversite reformunu hazırlayan kurulda yer aldı. Yüksek Mühendis Mektebi'nde ders vermeye devam ederken yeni kurulan İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi'nde analiz profesörü ve dekan olarak görev yaptı. Ancak kısa bir süre sonra dekanlıktan ayrıldı. Uzun zaman her iki kurumda dersler vererek eğitim faaliyetlerini sürdürdü. Fakülteden ayrılan Richard von Mises’in yerine 1940 yılında İstanbul Üniversitesi Matematik Ensitüsü başkanlığına getirildi ve 1952’deki ölümüne kadar başkanlığı sürdürdü.
1946’da çıkan bir kanun, iki ayrı yerde birden çalışmasına müsaade etmeyince[3] Yüksek Mühendis Mektebi’nden ayrıldı ve İstanbul Üniversitesi'ndeki görevine devam etti; 1948’de yeniden dekan seçildi ve 2 yıl boyunca Fen Fakültesi dekanlığı yaptı.
Hayatı boyunca Türkiye'de yüksek matematik öğretiminin yaygınlaşmasında ve çağdaş matematiğin yerleşmesinde etkin rol oynadı. Mekaniğin matematik esaslara dayandırılmasına da öncülük etti. Matematik ve fizik bilimlerinin felsefe ile olan ilişkileri üzerinde de çalışmalarda bulundu; Almanca ve Türkçe eserler yayınladı. Türkiye'de bir matematik doktorası yöneten ilk bilim adamı oldu. Diferansiyel geometri, fonksiyonlar teorisi, elastisite ve plastisite konularında birçok öğrenci yetiştirdi[5]. Öğrencileri arasında mekanik alanında önde gelen bilim insanlarından Mustafa İnan da vardır.
Mekanik Kongresi ve Ölümü
Kerim Erim, dünyada mekanikle ilgili bilim adamlarını bir araya getirmek üzere dört sene bir düzenlenen Uluslararası Sırfi ve Tatbiki Mekanik Kongresi’nin sekizincisinin 1952’de İstanbul’da gerçekleşmesi için büyük emek verdi. Ne var ki bu çalışma sırasında tutulduğu hastalık nedeniyle kongrenin açılışına katılamadı; ancak son celsede kapanış nutkunu okuyabildi[6]. Nekahat için Avrupa’ya gidip döndükten sonra 29 Aralık 1952’de hayatını kaybetti.
Mezarı Edirnekapı Şehitliği’ndedir.
Fatma Zehra Hanım ile evliliğinden Arif ve Gülen adında iki çocuk sahibi olan Kerim Erim, devlet sanatçısı piyanist Gülsin Onay’ın dedesidir.
Kitapları
- Nazari Hesap (1931)
- Mihanik (1934)
- Sümer Riyaziyesinin Esas ve Mahiyetine Ait Rapor (1937)
- Dış Alem Meselesi (Matematik Bakımından) (1940)
- Tanzimat ve Müspet İlimler: Riyaziye (1940)
- Matematik ve Realite (1942-1965)
- Analiz Dersleri, Diferansiyel ve İntegral Hesap (1945)
Dış bağlantılar
- Türk Matematik Tarihi Arşivi
- Kerim Erim, Einstein ile Bir Saat, Matematik Dünyası Dergisi, 2004 Kış sayısı, Erişim tarihi:02.12.2011
Kaynakça
- ^ Ali Sinan Sertöz, Türk Matematikçileri, Bilkent Üniversitesi Ali Sinan Sertöz web sayfası, Erişim tarihi:02.12.2011
- ^ a b Meltem Akbaş, Einstein’ın Görelilik Teorisini Türkiye'ye Tanıtanlar (I): Mehmed Refik Fenmen ve Kerim Erim, Osmanlı Bilimi Araştırmaları Cilt / Vol.IV, Sayı / Nr.2, İstanbul 2003, s.29-59 içinde 49-52
- ^ a b Bilimtarihi.org sitesi, Kerim Erim (1894- 1952) sayfası, Erişim tarihi:01.12.2011
- ^ Osman Bahadır, Tarihten Bir Yaprak: Matematikçi Kerim Bey ve Einstein, Matematik Dünyası Dergisi, 2004, Kış
- ^ Melek Dosya, Gökdoğan, Türkiye’de Cumhuriyet Dönemi Matematiğine Kısa Bir Bakış, Dtcfbilimtarihi.com sitesi, Erişim tarihi:02.12.2011
- ^ Fahri Arel, Prof. Kerim Erim, 1894-1952 Aramızdan Ebediyen Ayrılanlar (1951- 1952- 1953- 1954- 1955 yıllarında), İstanbul, Türkiye Büyük Locası yay., Yeni Gün Matbaası, 1955, s. 18-199
- Türk matematikçiler
- Türk matematik akademisyenleri
- Türk profesörler
- İstanbul Teknik Üniversitesi mezunları
- İstanbul Teknik Üniversitesi öğretim üyeleri
- İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi dekanları
- İstanbul Üniversitesi öğretim üyeleri
- Edirnekapı Şehitliği'ne defnedilenler
- 1894 doğumlular
- 1952 yılında ölenler