Uluslararası Temsilcilikler Kuşatması

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Uluslararası Temsilcilikler Kuşatması
Boxer Ayaklanması

Amerikan birlikleri alevler içindeki Pekin surlarına tırmanıyor.
Tarih20 Haziran - 14 Ağustos, 1900 (55 gün)
Bölge
Pekin, Çin
Sonuç Müttefik zaferi
Taraflar
Sekiz Devlet İttifakı:
Çinli Hristiyan mülteciler		 Çin
Yìhéquán
Komutanlar ve liderler
Büyük Britanya ve İrlanda Birleşik Krallığı Claude MacDonald
Büyük Britanya ve İrlanda Birleşik Krallığı Alfred Gaselee
Büyük Britanya ve İrlanda Birleşik Krallığı Edward Seymour
Rus İmparatorluğu Nikolai Linevich
Rus İmparatorluğu Yevgeny Alekseyev
Alman İmparatorluğu Alfred von Waldersee
Japon İmparatorluğu Fukushima Yasumasa
Japon İmparatorluğu Yamaguchi Motomi [ja]
Amerika Birleşik Devletleri Adna Chaffee		 Ronglu
Prens Duan
Dong Fuxiang
Ma Haiyan
Ma Fulu (ölü)
Ma Fuxiang
Ma Fuxing
Cao Futian
Zhang Decheng (ölü)
Güçler
51,755
51 savaş gemisi		 Yaklaşık 160.000 İmparatorluk Ordusu askeri ve Boxer
Kayıplar
Yaklaşık 2.500 Yaklaşık 15.000


Uluslararası Temsilcilikler Kuşatması, 1900 yılında Boxer Ayaklanması sırasında Çing Hanedanı'nın başkenti Pekin'de meydana geldi. Büyük ölçüde Avrupa, Japonya ve Amerika Birleşik Devletleri'nden 900 asker ve sivil ile yaklaşık 2.800 Çinli Hristiyan, Boxerların saldırısından sonra Pekin Elçilik Mahallesi'ne sığındı. Çing hükûmeti , Sekiz Uluslu İttifakın resmi bir savaş ilanı olmadan Tianjin'i işgal etmesinden sonra Boxerların tarafını tuttu. Elçilik Mahallesi'ndeki yabancılar ve Çinli Hristiyanlar, Çing Ordusu ve Boxerlar tarafından 55 günlük bir kuşatmaya maruz kaldı. Kuşatma, Çin kıyılarından gelerek, Çing ordusunu yenen ve ardından Pekin'i işgal eden uluslararası bir askeri güç tarafından kırıldı. Kuşatma, New York Sun tarafından "uygarlığın şimdiye kadar gördüğü en heyecan verici bölüm" olarak adlandırıldı.[1]

Elçilik Mahallesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Elçilik Bölgesinin savunma hatlarını gösteren harita. Çoğu sivil İngiliz elçiliğine sığınmıştır.

Elçilik Mahallesi yaklaşık 2 mil (3,2 km) uzunluğunda ve 1 mil (1,6 km) genişliğindeydi. Çing hükûmeti tarafından yabancı temsilcilikler için belirlenen şehir bölgesinde bulunuyordu. 1900 yılında, mahallede 11 temsilciliğin yanı sıra bir dizi yabancı işletme ve banka da vardı. Bölgede ayrıca etnik Çinlilere ait ev ve işyerleri de bulunmaktaydı. Pekin'deki yaklaşık 12 Hristiyan misyoner örgütü, Elçilik Mahallesi'nde değil, şehrin etrafına dağılmış durumdaydı. Toplamda, şehirde yaşayan yaklaşık 500 Batı ülkesi ve Japonya vatandaşı vardı. Elçilik mahallesinin kuzey ucu, İmparatoriçe Dowager Cixi'nin ikamet ettiği İmparatorluk Şehri yakınlarındaydı. Güney ucu, tüm Pekin şehrini çevreleyen büyük Tatar Duvarı ile çevriliydi.[2] Doğu ve Batı uçları ana caddelerdi.

Tansiyonun yükselmesi[değiştir | kaynağı değiştir]

1900 yılına gelindiğinde, yabancı güçler altmış yıldan fazla bir süredir Çin egemenliğini ellerinde tutuyorlardı. Çin'in Afyon Savaşları ve Tonquin Savaşı'ndaki yenilgilerinden sonra, Çing hükûmeti Batılı güçlerle birkaç "eşitsiz anlaşma" imzalamaya zorlandı ve batılı devletlere çok sayıda imtiyaz verdi. Benzer anlaşmalar, Birinci Çin-Japon Savaşı'ndaki Japonya zaferinden sonra da yapıldı; bu olaylar olurken aynı zamanda Çin'de Japon karşıtı duygular alevleniyordu. Tüm bu olaylar Japon karşıtı ve Batı karşıtı duygular besleyen, amacı yabancıları ve yabancı nüfuzu (Hristiyanlar da dahil) ülkeden atmak olan Yihetuan'ın oluşumuna yol açtı.[3]

Boxer hareketi[değiştir | kaynağı değiştir]

Araştırmacılar, Boxerlerin kökeni konusunda farklı görüşler belirtir, ancak genel kanı 1898'de Şantung'da ortaya çıktıkları ve kuzeye yani Pekin'e doğru yayıldıklarıdır. Boxerler, yüzyıllardır Çin'de gelişen ve zaman zaman Çin merkezi hükûmetlerini tehdit eden gizli topluluklarla bağlantılı yerli bir köylü hareketiydi.[4] ABD'deki Hayalet Dansı gibi dünyadaki diğer Batı karşıtı binyılcılık hareketlerine benzer şekilde, Boxerler uygun ritüellerle Batılıların kurşunlarına karşı yenilmez hale geleceklerine inanıyorlardı.[5] Boxerlerin merkezi bir örgütlenmesi yoktu, genellikle her köyün kendine ait bir Boxer grubu vardı. Boxerler yabancı ve misyoner karşıtıydılar. Sloganları " Çing'i destekle! Yabancıyı yok et!" idi.[6] Başlangıçta Çin hükûmeti tarafından olası bir tehdit olarak görülen Boxerler, büyümeye devam edince Pekin'deki politikacılar tarafından Çin'deki yabancı etkiyi ortadan kaldırmak için kullanılabilecek bir hareket olarak görülmeye başlandı.

Boxerlerin Hristiyanlara saldırıları[değiştir | kaynağı değiştir]

Batılı sanatçıların İmparatoriçe Dowager Cixi'yi betimleyen tarihi yağlı boya tablolarından biri

1900'ün başlarında, Boxer hareketi Şantung'dan kuzeye, Pekin yakınlarındaki kırsal alana hızla yayıldı. Boxerler Hristiyan kiliselerini yaktılar, Çinli Hristiyanları öldürdüler ve yollarına çıkan Çinli yetkililere göz dağı verdiler. İki misyoner, Protestan William Scott Ament ve Katolik Piskopos Favier, bakanlara (elçilere) artan tehdit hakkında rapor verdi.[7][8] Amerikan Bakan Edwin H. Conger, Washington'a telgraf çekerek şunları söyledi: "Bütün ülke aç, hoşnutsuz, umutsuz aylaklarla kaynıyor." Bir savaş gemisinin Pekin'e en yakın liman olan Tianjin açıklarında konuşlandırılmasını talep ederek, "Durum ciddileşiyor" dedi.[9] 30 Mayıs'ta İngiliz Bakan Claude Maxwell MacDonald liderliğindeki diplomatlar, yabancı askerlerin elçilikleri ve ülkelerinin vatandaşlarını savunmak için Pekin'e gelmesini istedi. Çin hükûmeti isteksizce teklife razı oldu ve ertesi gün sekiz ülkeden 400'den fazla asker savaş gemilerinden indi ve trenle Tianjin'den Pekin'e geldi. Her birlik kendi elçilik binalarının etrafında savunma hatları kurdu.[10][11]

5 Haziran'da Tianjin'e giden demiryolu hattı kırsal kesimde Boxerler tarafından kesildi ve Pekin izole edildi. 11 Haziran'da, bir Japon diplomat olan Sugiyama Akira, General Dong Fuxiang'ın askerleri tarafından öldürüldü ve ertesi gün, kıyafetleri içinde ilk Boxer Elçilik Mahallesi'nde görüldü. Alman bakan Clemens von Ketteler ve Alman askerleri başka bir Boxeri daha ele geçirdi.[12] Buna karşılık, o öğleden sonra binlerce Boxer, duvarlarla çevrili Pekin şehrine girdi ve şehirdeki Hristiyan kiliseleri ile katedrallerin çoğunu yaktı, birçok Çinli Hristiyan ve birkaç Katolik rahibi öldürdü. Çinli Hristiyanlar yabancılarla işbirliği yapmakla suçlandılar.[13] İngiliz elçiliğindeki askerler ve Alman lejyonları birkaç Boxeri vurdu ve öldürdü.[14]

Çin Hükümetinin İkilemi[değiştir | kaynağı değiştir]

İngiliz Bakan Sir Claude MacDonald

Haziran ayı ortasında Çin hükûmeti boxerler konusunda hâlâ kararsızdı. Bazı yetkililer -örneğin Ronglu- İmparatoriçe Dowager'a Boxerlerin yabancı askerler tarafından kolayca yenilebilecek "ayaktakımı" olduğunu söyledi.[15] Sorunun diğer tarafında, Boxerlerle işbirliğini tavsiye eden yabancı karşıtı yetkililer de vardı.[16] Çin hükûmetini geri dönülmez bir şekilde Boxerlerin yanına iten olay, 17 Haziran'da Taku Kalelerine yabancı savaş gemilerinin saldırısıydı. Saldırı, Tianjin ile iletişimi sürdürmek ve Amiral Edward Seymour komutasındaki orduya Seymour Seferi sırasında yardım etmek için yapıldı.[17]

19 Haziran'da İmparatoriçe Dowager, Pekin'deki elçiliklerin her birine tüm yabancıların 24 saat içinde Pekin'den Tianjin'e gitmelerini emreden bir diplomatik nota gönderdi.[18] Notu aldıktan sonra, diplomatlar toplandılar ve Elçilik Mahallesi'nden ayrılmanın ve düşmanca bir kırsalda sahile seyahat etmenin intihar olacağı konusunda anlaştılar. Ertesi sabah, Alman bakan Baron von Ketteler konuyu Çin Dışişleri Bakanı Zongli Yamen'e götürmeyi teklif etti, ancak toplantıya giderken bir Mançu subayı tarafından öldürüldü.[19] Bu olayla birlikte, bakanlar Pekin'deki tüm vatandaşlarını Elçilik Mahallesine sığınmaları konusunda bilgilendirdiler.[20] Böylece 55 günlük kuşatma başladı.[21]

Kuşatma[değiştir | kaynağı değiştir]

Frank Gamewell (soldan ikinci) ve "Savaşan Rahipler", İngiliz Elçiliğini Çin saldırılarından korumak için tahkimatlar inşa ettiler.

İngiliz, Amerikan, Fransız, Alman, Japon ve Rus askeri muhafızlarının her biri, kendi elçiliklerinin savunmasının sorumluluğunu üstlendi. Avusturyalılar ve İtalyanlar izole edilmiş olan elçiliklerini terk ettiler. Avusturyalılar Fransızlara katıldı ve İtalyanlar Japonlarla işbirliği yaptı. Japon ve İtalyan kuvvetleri, 2,812 Çinli Hristiyanın çoğunun bulunduğu büyük bir konak ve park olan Fu'da savunma hatları kurdu. Amerikan ve Alman Deniz Piyadeleri, elçiliklerin arkasındaki Tatar Duvar'ında pozisyon aldı.[22] Yabancı sivillerin büyük çoğunluğu, diplomatik temsilciliklerin en büyüğü ve en savunulabilir olanı olan İngiliz Büyükelçiliğine sığındı. Toplam sivil sayısı 473 kişiydi. Bunların 245'İ erkek, 149'u kadın ve 79'u çocuktu. Erkeklerin yaklaşık 150'si savunmaya az ya da çok katılmak için gönüllü oldu. Siviller arasında en fazla sayıda İngiliz ve Amerikalı olmak üzere en az 19 farklı milletten kişi vardı. Çok sayıda Çinli Hristiyan, özellikle barikatlar inşa etmek için askere alındı.[23]

Savunma komutanı olarak İngiliz Bakan Claude MacDonald, genelkurmay başkanlığına ise Amerikalı diplomat Herbert G. Squiers getirildi. Bununla birlikte, farklı ülkelerin askerleri yarı bağımsız olarak çalıştılar ve MacDonald, onlara emir değil sadece öneriler verebildi.[24] Muhafızlar iyi silahlanmamıştı. Sadece Amerikan Deniz Piyadeleri yeterli cephaneye sahipti. Savunmacıların üç makineli tüfeği vardı. İtalyanların küçük bir topu vardı. Neyse ki, Elçilik Mahallesi'nde eski bir top namlusu ve mühimmat bulundu ve ondan, Amerikalıların "Betsy" ve diğerlerinin "International" olarak adlandırdığı kullanışlı bir topçu düzeneği yapıldı.[25]

Yabancılar, yiyecek ve diğer malzemeler için Elçilik Mahallesini aradılar. Yiyecek ve su yeterliydi, ancak farklı çeşitte yiyecek stokları olmayan yabancılar sürekli olarak at eti ve küflü pirinç yemek zorunda kaldılar. Bununla birlikte, Çinli Hristiyanlar, özellikle Katolikler, çok daha zor zamanlar geçirdiler ve kuşatmanın sonunda neredeyse açlıktan ölüyorlardı. Protestan misyonerler kendi mühtedileriyle ilgilendiler, ancak Çinli Katolikler çoğunlukla ihmal edildi.[26] Tıbbi malzemeler azdı, ancak çoğunlukla misyonerler olmak üzere çok sayıda doktor ve hemşire vardı.[27]

Amerikan misyonerleri, gıda, su ve sağlık da dahil olmak üzere Elçilik Mahallesi'nde yaşam ihtiyaçlarının çoğunun yönetimini devraldı. MacDonald'ın en önemli ataması, Tahkimat Komitesi başkanı olarak Metodist Misyoner Frank Gamewell'di. Gamewell ve "Savaşan Rahipler" ekibinin kuşatma sırasında yaptıkları işler, ülkelerinde övgüyle bahsedildi.[28]

Elçilik Mahallesi'nden yaklaşık üç mil uzakta, Beitang Kilisesinde benzer bir kuşatma gerçekleşti. 33 rahip ve rahibe, 43 Fransız ve İtalyan askeri ve 3.000'den fazla Çinli Hristiyan, Çin ordusunu ve Boxerleri kiliseden uzak tuttu. Kuşatma sırasında Beitang ve Elçilik Mahallesi arasında hiçbir iletişim yoktu.

Çin saldırıları[değiştir | kaynağı değiştir]

Kuşatmanın resmi başlangıcı olan 20 Haziran'dan sonraki birkaç gün boyunca, ne Elçilik Mahallesi'ndeki yabancıların ne de dışarıdaki Çinli askerlerin tutarlı bir savunma veya saldırı planı yoktu. Elçilikleri kuşatan Çinli askerlerin sayısı belirsizdir, ancak sayıları kesinlikle binlerle ifade edilmektedir. Batıda Dong Fuxiang'ın Kansu'lu Müslüman askerleri ve doğuda Pekin Saha Ordusu'nun birimleri vardı.[29] Çin kuvvetlerinin genel komutanı, Boxer karşıtı ve kuşatmayı onaylamayan Ronglu'ydu.[30] 55 günlük kuşatma sırasında Çin politikası, savaşmak ve uzlaşmak arasında ikilemde kaldı. Ronglu'nun ateşkes yapma girişimleri, her iki taraftaki şüpheler ve yanlış anlamalar nedeniyle başarısız oldu.[31]

Çinliler ilk olarak Elçilik Mahallesindeki yabancılara ateşle saldırmaya çalıştı. Kuşatmanın başlangıcından sonraki birkaç günlük süreçte İngiliz Elçiliği çevresindeki binaları ateşe verdiler. 23 Haziran'da, Çin'in ulusal kütüphanesi olan Hanlin Akademisi'nin binalarının çoğu ve içlerindeki kitaplar yandı. Her iki taraf da yangın için birbirini suçladı.[32] Çin Ordusu daha sonra dikkatini Çinli Hristiyanların çoğunun sığınağı olan Fu'ya ve kuşatmadaki en beğenilen subay olan Yarbay Goro Shiba'nın sorumluluğu altındaki alana çevirdi. Shiba, Japon askerlerinden oluşan küçük bir grupla, kendilerinden onlarca kat daha fazla olan Çinlilere karşı ustaca bir savunma yaptı. İngiliz askerleri genellikle saldırılar sırasında takviye kuvvet olarak yer aldı ve hepsi Shiba'nın çalışmasına hayran kaldı.[33] En vahim çatışma, 78 Fransız ve Avusturyalı ile 17 gönüllünün, ön hatların birbirinden sadece 15 m uzakta olduğu, Fransız Elçiliği yakınında gerçekleşti.[34]

Almanlar ve Amerikalılar belki de tüm savunma mevzilerinin en önemlisini işgal ettiler: Tatar Duvarı. 14 m yüksekliğinde ve 12 m genişliğindeki duvarın üst kısmını tutmak hayati önem taşıyordu. Eğer Çinliler duvarı düşürürse, Elçilik Mahallesi'ne karşı engelsiz bir atış menziline sahip olacaklardı. Duvarın üzerinde doğuya bakan Alman barikatları ve batıya bakan Amerikan pozisyonlarıydı bulunuyordu. Çinliler her iki pozisyona da giderek daha yakın barikatlar inşa ederek ilerlediler. Duvardaki askerler için klostrofobik bir durumdu. Amerikalı komutan Yüzbaşı John T. Myers bu durum için, "Adamlarımın hepsi kendilerini bir tuzakta hissediyorlar ve sadece infaz saatini bekliyorlar" demiştir.[35] Çinlilerin günlük ilerlemelerine ek olarak, geceleri yabancıları uyanık ve tetikte tutmak için tasarlanmış havai fişekler de eklendi.[36] Elçilik muhafızlarının sayıları o dönemde her geçen gün hızla azalıyordu.

Çinliler kuşatmanın devamı konusunda ikiye bölündü. Başını Rong Lu'nun yaptığı Boxer karşıtı fraksiyon ve Prens Duan'ın liderliğindeki yabancı karşıtı fraksiyon Çin sarayında tartıştı. 25 Haziran'da müzakereler için ateşkes ilan edildi, ancak sadece birkaç saat sürdü. 17 Temmuz'da kuşatmanın geri kalanında sürecek bir ateşkes ilan edildi. İyi niyetin bir işareti olarak, yabancılara yiyecek ve malzeme gönderildi.[37] Çinliler arasındaki anlaşmazlıklar bazen Boxerler ile İmparatorluk askerleri arasında tartışmalara ve kavgalara neden oldu.[38]

Duvarda Savaş[değiştir | kaynağı değiştir]

Yabancıların hayatta kalmasına yönelik en kritik tehdit Temmuz ayı başlarında geldi. 30 Haziran'da Çinliler, Almanları Tatar Duvarı'ndan çıkardılar ve Amerikan Deniz Piyadelerini savunmada yalnız bıraktılar. Aynı gün, bir Çin birliği Amerikan pozisyonlarının birkaç metre ilerisine kadar ilerledi. Çinlilerin son hamlesinden sonra anlaşıldı ki Amerikalıların önünde iki seçenek vardı; ya duvarı terk edeceklerdi ya da Çinlileri geri çekilmeye zorlamaya yani savaşmaya devam edeceklerdi. 3 Temmuz sabahı saat 2.00'de yabancılar, Amerikan Yüzbaşı John T. Myers komutasındaki 26 İngiliz, 15 Rus ve 15 Amerikalı ile duvardaki Çin barikatına karşı saldırı başlattı. Umulduğu gibi, saldırı Çinlileri uyurken yakaladı; 20 kadarı öldürüldü ve hayatta kalanlar siperlerden atıldı. Saldırının sonucunda iki Amerikan Deniz Piyadesi öldü ve Yüzbaşı Myers yaralandı.[39] Çinliler, kuşatmanın geri kalanında Tatar Duvarı'ndaki pozisyonlarını geri kazanmaya veya ilerletmeye çalışmadılar.[40]

En karanlık günler ve ateşkes[değiştir | kaynağı değiştir]

Edwin H. Conger, Amerikan Bakan

Sir Claude MacDonald, 13 Temmuz'un kuşatmanın "en bezdirici günü" olduğunu söyledi.[41] Fu'daki Japonlar ve İtalyanlar son savunma hatlarına kadar geri çekildiler. Fu ağır saldırı altındayken, Çinliler Fransız Elçiliği'nin altından tünel kazdı ve bir bombalı saldırı yaptı. Patlama sonucunda iki asker öldü ve Fransızlar ile Avusturyalılar elçilikten ayrılmak zorunda kaldılar. Frank Gamewell, kuşatma altındakiler için son çare olarak bombaya dayanıklı sığınaklar kazmaya başlamıştı. Son yakın görünüyordu.[42]

Ertesi gün, Çinlilerden umutları artıran uzlaştırıcı bir mesaj alındı. Ancak 16 Temmuz'da en yetenekli İngiliz subaylarından biri öldürülünce ve gazeteci George Ernest Morrison yaralanınca bu umutlar yeniden suya düştü.[43] Ancak Amerikan Bakanı Conger, Çin hükûmeti ile temasa geçti ve 17 Temmuz'da her iki tarafta savaşmayı durdurdu ve ateşkes başladı.[44]

Ateşkes tam zamanında yapılmıştı çünkü Elçilik muhafızlarının üçte birinden fazlası ölmüş veya yaralanmıştı.

Kuşatmanın kırılışı[değiştir | kaynağı değiştir]

14 Ağustos sabahı müttefik orduların konumu haritada gösterilmektedir.

28 Temmuz'da Elçilik Mahallesi'ndeki yabancılar bir aydan uzun bir süre sonra dış dünyadan ilk mesajlarını aldılar. Çinli bir çocuk Elçilik Mahallesine gizlice girdi ve Sekiz Ulus İttifakı'nın bir kurtarma ordusunun 160 km uzaklıktaki Tianjin'de olduğu ve kısa süre sonra Pekin'e ilerleyeceği haberini verdi. Kuşatılmışlar daha erken bir kurtarma bekledikleri için haberler pek güven verici değildi.[45]

Nispeten sakin geçen birçok günden sonra, kurtarma ordusunun Pekin kapılarının sadece 8 km dışında olduğu 13 Ağustos gecesi, kuşatmanın belki de en zor günüydü.[46] Çinliler, ateşkesi bozdular ve İngiliz Elçiliği'ne ağır topçu ateşi ile saldırmaya başladılar. Ancak Çinliler, 14 Ağustos sabahı saat 2:00'ye kadar bir saldırı düzenlemek yerine uzaktan ateş etmekle yetindiler.Savunucular doğudan bir makineli tüfek sesi duydular, bu da kurtarma ordusunun yolda olduğuna dair bir işaretti. Sabah 5'te Pekin surlarının dışından topçu sesleri gelmeye başlamıştı.[47]

Beş ülkenin birlikleri 14 Ağustos'ta Pekin surlarına ilerledi: İngilizler, Amerikanlar, Japonlar, Ruslar ve Fransızlar. Her birinin amacı kendi elçiliğinin önündeki kapıya ulaşmaktı. Japonlar ve Ruslar, Çin direnişiyle karşılaştıkları için kapılara varmakta geciktiler. Küçük Fransız birliği şehrin içinde kısa bir süreliğine kayboldu. Amerikalılar, müstahkem bir kapıdan geçmeye çalışmak yerine duvarları tırmandılar. Ancak, kuşatmayı yararak Elçilik Mahallesine giren ilk birlikler İngilizler oldu. Şehre korumasız bir kapıdan girdiler ve neredeyse hiç karşı koyulmadan ilerlediler.[48] Hint Sih ve Rajput askerleri ile İngiliz subayları, Elçilik Mahallesi'ne ilk giren olma onuruna sahip oldular.[49] Elçilik bölgesini çevreleyen Çin orduları eriyip gitti. Kısa bir süre sonra İngiliz komutan General Alfred Gaselee içeri girdi ve Sir Claude MacDonald ile parti elbiseleri içinde tezahürat yapan bir kadın kalabalığı tarafından karşılandı.[50] General Adna Chaffee komutasındaki Amerikan birlikleri, saat 17.00'de mahalleye geldi.[51] Savaş bittikten sonra İmparatoriçe Dowager Cixi, Çinli Müslüman kuvvetleri koruması altında Xi'an'a kaçtı.[52]

Kayıplar[değiştir | kaynağı değiştir]

Temsilcilikler Mahallesi'ni savunan yabancı askerler ağır kayıplar verdi. 409 askerden 55'i öldü ve 135'i yaralandı, zayiat oranı %46.5'ti. Buna ek olarak, çoğu savunmaya katılan erkekler olmak üzere 13 sivil öldü ve 24 kişi yaralandı.[53]

Çin askeri kayıpları bilinmemektedir. Temsilcilikler Mahallesi'ndeki Çinli Hristiyanların kayıp sayıları ise kaydedilmemiştir.[54]

Sonuçları[değiştir | kaynağı değiştir]

İmparatoriçe Dowager ve heyeti 15 Ağustos'ta Pekin'den kaçtı. Pekin'i işgal eden yabancı ordular tarafından tahta yeniden oturması için geri dönmesine izin verilen 1902 yılına kadar Şansi eyaletinde sürgünde kaldı.[55] Çin için, Boxer İsyanı bir felaketti, ancak ironik bir şekilde hedefine ulaşmıştı. Boxer İsyanı'ndan önce sömürgeci güçler tarafından bölünmesi muhtemel görülen ülke bu olaylardan sonra tek bir ülke olarak kaldı. Boxerler başarılı olabilseydi, Batılı ulusların ve Japonya'nın intikamı daha şiddetli olabilirdi.[31]

Boxer hareketi kuşatma sonrasında dağıldı. Bazı Boxerler orduya dahil edildi, ancak muhtemelen çoğu, kuşatmadan sonra kırsal kesimdeki evlerine geri döndü.[56]

İşgal sonucunda Pekin ve Kuzey Çin'in büyük bir kısmı, yabancı askerlerin, diplomatların, misyonerlerin ve gazetecilerin katıldığı bir yağma ve şiddet cümbüşü haline geldi.[57] Pekin'deki yabancıların davranışlarına ilişkin raporlar, Mark Twain de dahil olmak üzere Batı ülkelerinde yaygın eleştirilere neden oldu. Elçilik Mahallesi'ndeki kuşatma altındaki yabancıların kurtarılması, Batı medeniyetinin üstünlüğünün bir kanıtı olarak görüldü.[58]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Thompson, Larry Clinton. William Scott Ament and the Boxer Rebellion: Heroism, Hubris, and the Ideal Missionary. Jefferson, NC: McFarland, 2009, pp. 1, 83-5
  2. ^ Thompson, 29-39.
  3. ^ Thompson, pp. 7-8.
  4. ^ O’Connor, Richard. The Spirit Soldiers: A Historical Narrative of the Boxer Rebellion. New York: Putnams, 1973, p. 20.
  5. ^ Tiedemann, RG, (Ed.) (2007), The Boxers, China, and the World, Lanham, MD: Rowman and Littlefield, ss. 183, 192  Birden fazla editör-name-list parameters kullanıldı (yardım); r eksik |soyadı1= (yardım).
  6. ^ Cohen, Paul A. History in Three Keys: The Boxers as Event, Experience, and Myth. New York: Columbia U Press, 1997.
  7. ^ Porter, Henry D. William Scott Ament: Missionary of the American Board to China. New York: Fleming H. Revell, 1911, pp. 175-9.
  8. ^ Foreign Relations of the United States, 1900, p. 130
  9. ^ Foreign Relations of the United States, 1900, Washington: GPO, pp. 122, 130.
  10. ^ Morrison, Dr. George E. "The Siege of the Peking Legations" The Living Age, Nov 17, 24 and Dec 1, 8, and 15, 1900, p.475.
  11. ^ Thompson, 42.
  12. ^ Weale, B. L. (Bertram Lenox Simpson), Indiscreet Letters from Peking. New York: Dodd, Mead, 1907, pp. 50-1.
  13. ^ Warriors of the Rising Sun: A History of the Japanese Military. WW Norton & Company. 1997. s. 70. ISBN 0-393-04085-2. Erişim tarihi: 28 Kasım 2010. provocations by foreigners. 
  14. ^ Morrison, p. 270
  15. ^ Der Ling, Princess. Two Years in the Forbidden City. New York: Moffat, Yard, 1911, p.. 161
  16. ^ Seagrave, Sterling. Dragon Lady: the Life and Legend of the Last Empress of China. New York: Vantage, 1992, p. 318
  17. ^ Fleming, Peter. The Siege at Peking. New York: Harper, 1959, pp. 80-83
  18. ^ Davids, Jules, ed. American Diplomatic and State Papers: The United States and China: Boxer Uprising. Series 3, Vol. 5, Wilmington, DE: Scholarly Resources, 1981, p. 83
  19. ^ Protection of officials of foreign states according to international law. BRILL. 1983. s. 229. ISBN 90-247-2721-9. 14 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2010. 
  20. ^ Smith, Arthur H. China in Convulsion. 2 Vols. New York: Fleming H. Revell, 1901, pp. 243-255
  21. ^ "Imperial Decree on Day Nineteen of May (lunar calendar)". En.wikisource.org. 11 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2014. 
  22. ^ Ingram, James H., M.D. "The Defense of the Legations in Peking I". The Independent. Dec 13, 1900, p. 2979-2984. 14 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ingram, James H., M.D. "The Defense of the Legations in Peking II". The Independent. Dec 20, 1900, p. 2035-40. 14 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  23. ^ Thompson, 83-85, 88-89
  24. ^ Fleming, p. 118
  25. ^ Allen, Rev. Roland The Siege of the Peking Legations. London: Smith, Elder, 1901, 187
  26. ^ Allen, 256; Fenn, Rev. Courtnay Hughes, "The American Marines in the Siege of Peking". The Independent. Dec 6, 2000. pp. 2919-2920
  27. ^ Ransome, Jessie. The Story of the Siege Hospital. London: SPCK, 1901.
  28. ^ Weale, 142-143; Smith, 743-747
  29. ^ China's Muslim Hui Community: Migration, Settlement and Sects. Routledge. 16 Aralık 2013. ss. 72-. ISBN 978-1-136-80933-0. 14 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Haziran 2021. 
  30. ^ Fleming, pp. 127, 226-8.
  31. ^ a b Fleming, pp. 228-9
  32. ^ Boxer Rebellion, 1900, Historik Orders, ss. 282-3, 8 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 30 Eylül 2010 .
  33. ^ Weale, 126
  34. ^ Weale, 130
  35. ^ Myers, pp. 542-50.
  36. ^ Mateer, Ada Haven. Siege Days: Personal Experiences of American Women and Children during the Peking Siege. Chicago: Fleming H. Revell, 1903, p. 216
  37. ^ The War of 1898, and U.S. Interventions, 1898-1934: An Encyclopedia. Taylor & Francis. 1994. s. 50. ISBN 0-8240-5624-8. 14 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2010. 
  38. ^ The International Year Book: A ompendium of the world's progress during the year 1898-1902. Dodd, Mead & company. 1901. s. 207. 14 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2010. 
  39. ^ Oliphant, Nigel, A Diary of the Siege of the Legations in Peking. London: Longman, Greens, 1901, pp 78-80
  40. ^ Martin, W.A.P. The Siege in Peking. New York:Fleming H. Revell, 1900, p. 83
  41. ^ Fleming, 157
  42. ^ Allen, 204; "The Fortification of Peking during the Siege". The Gospel in all Lands. Feb 1902, 83
  43. ^ Thompson, Peter and Macklin, Robert The Man who Died Twice: The Life and Adventures of Morrison of Peking. Crow’s Nest, Australia: Allen & Unwin, 2005, pp 190-191
  44. ^ Conger, Sarah Pike, Letters from China. Chicago: A.C McClurg, 1910, p. 135
  45. ^ Morrison, p. 645
  46. ^ Lynch, George. "Vae Victis! The Allies in Peking after the Siege". The Independent. Nov 8, 1900, pp. 130-3.
  47. ^ Allen, 276
  48. ^ Fleming, 208
  49. ^ Thompson, 174-182
  50. ^ Fleming, 203
  51. ^ Conger, 161
  52. ^ Familiar Strangers: A history of Muslims in Northwest China. Seattle: University of Washington Press. 2004. s. 169. ISBN 0-295-97644-6. Erişim tarihi: 28 Haziran 2010. 
  53. ^ Myers, 552, with minor corrections
  54. ^ Fleming, pp. 143-144.
  55. ^ Preston, Diana. The Boxer Rebellion. New York: Berkley Books, 1999
  56. ^ Thompson, pp. 198-199
  57. ^ Thompson, 194-204
  58. ^ Thompson, 194-204.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Uluslararası_Temsilcilikler_Kuşatması&oldid=30800655" sayfasından alınmıştır