Kutluğ Timur Minaresi
Türkmence: Gutlug Timuryň minarasy | |
 Mayıs 2006'da, Kutluğ Timur Minaresi | |
  Turkmenistan haritasındaki konumu. | |
| Konum | Köhne Ürgenç,Daşoğuz, Türkmenistan |
|---|---|
| Koordinatlar | 42°20′K 59°09′D / 42.333°K 59.150°D |
| Tür | Anıt |
| Yükseklik | 60 m (197ft) |
| Tarihçe | |
| Kurucu | Harezm Hanedanlığı |
| Kuruluş | 1011 AD[1] |
| Kültür(ler) | Harezm |
| Sit ayrıntıları | |
| Tür | Kültürel |
| Kriter | ii, iiii |
| Belirleme | 2005 (29. oturum) |
| Referans no. | 1199 |
| Ülke |  Türkmenistan |
| Bölge | Asya |
Kutluğ-Timur Minaresi (Türkmence: Gutlug Timuryň minarasy), Türkmenistan'daki Köhne Ürgenç'te yer alan bir minaredir. 1011 yılında Harezm Hanedanlığı döneminde inşa edilmiştir. Minarenin yüksekliği 60 metre, çapı tabanda 12 metre, tepede 2 metredir.[1] 2005 yılında, minarenin bulunduğu Eski Ürgenç kalıntıları UNESCO tarafından Dünya Mirası olarak listelenmiştir.[2]
Kutluğ Timur Minaresi, Orta Asya, İran ve Afganistan'da Afganistan'daki Cam Minaresi de dahil olmak üzere 11. ve 13. yüzyıllar arasında inşa edilen yaklaşık 60 minareden ve kuleden oluşan bir gruba aittir.
Kufi yazıtları da dahil olmak üzere dekoratif tuğlaları temelinde minarenin daha erken bir yapı olduğu düşünülmektedir ancak Kutluğ-Timur tarafından 1330 civarında restore edilmiştir.[3]
Konum[değiştir | kaynağı değiştir]
Minare, Özbekistan sınırındaki Daşoğuz ilinin kuzeyinde, 2005 yılından bu yana UNESCO Dünya Mirası listesinde olan Köhne - Ürgenç'te yer almaktadır. Sultan Tekiş'in türbesi minarenin yanındadır.
Mimarlık tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]
Minarenin inşaatı 11. yüzyılın başında Harezmşahlı Şah Mahmun'un egemenliği altında başladı. 1221'de Cengiz Han tarafından kentin yıkılmasından sonra, Minare 1321-1336 yılları arasında Kutluğ Timur'un hükümdarlığı döneminde mevcut haliyle tamamlandı. O dönemde, minare şehrin ulu camisine aitti.[4][5]
İnşaat[değiştir | kaynağı değiştir]
Minarenin çapı 12 metre olan dairesel bir kat planı vardır. Tepeye doğru daralır ve tepede iki metre çapındadır. Cephe cilalı tuğlalardan desenlerle dekore edilmiştir ve iki Kufi yazıt da görülebilir. Geçmişte, minarenin tepesi karavanlar için rehberlik eden bir fener taşıyor olabilirdi ancak kırıldı veya çıkarıldı. İlk yıllarında, minarenin tepesine bir ek bina ve sonra 143 basamaklı merdivenle ulaşılabilirdi. Bahsedilen yapı artık ayakta olmadığından, giriş zeminin üstünde kalmaktadır, bu nedenle artık minareye tırmanılamamaktadır.[6][7]
Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]
.jpg)
.JPG)
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b "Kutlug Timur minaret". tourstoturkmenistan.com. 10 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2018.
- ^ "Kunya-Urgench". UNESCO World Heritage Center. UNESCO. 12 Kasım 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2011.
- ^ Golombek, L. 2011. 'The Turabeg Khanom Mausoleum in Kunya Urgench: Problems of Attribution, in Muqarnas. An Annual on the Visual Cultures of the Islamic World, Volume 28, 133-156.
- ^ "Kunya-Urgench Landmarks - Minaret of Kutlug-Timur" (Almanca). 6 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. "Arşivlenmiş kopya". 6 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2020.
- ^ "Kutlug-Timur Minaret, Konye-Urgench, Turkmenistan" (Almanca). 6 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. "Arşivlenmiş kopya". 6 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2020.
- ^ Klaus Pander. Kulturreiseführer Zentralasien. Dumont Reiseverlag.
- ^ Beate Luckow. Turkmenistan. Trescher Verlag.