Kullanıcı:Olağan Şüpheli/Yapılacaklar
PETER JACKSON[değiştir | kaynağı değiştir]
Önceki hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
-Peter Jackson, 16 mm kamerası hakında
Peter Jackson, 31 Ocak 1961 tarihinde (Cadılar Bayramı'nda) Yeni Zelanda'daki Wellington şehrine yakın bir kasaba olan Pukerua Bay'de doğdu. Ailesinin tek çocuğuydu. Annesi Joan Jackson bir fabrika çalışanı ve evkadınıydı. Babası William Jackson bir muhasebeciydi. Her ikisi de İngiltere'den göçetmişlerdi. Filmlere olan hayranlığı çocuklu yaşlarda başlayan Jackson, Ray Harryhausen filmleri ile büyürken Thunderbirds ve Monty Python's Flying Circus gibi televizyon dizilerinden de ilham aldı. Ayrıca Jackson'ın 8-9 yaşlarında izlediği bir Monty Python skeci de onun bütün kariyerine şekil verdi. Jackson o parodi hakkında şöyle diyor; "Monty Python'nın 'Salad Days' isimli skeci izlediğim ilk 'splatter' idi. Piyanonun kapağı adamın ellerinin üzerine düşüp de kopan kanı ellerden fışkıran kanı gördüğümde gözlerime inanamamıştım. En büyük ilhamı buradan aldım. Bad Taste ve Meet the Feebles bu tür splatter'ların altın çağını yaşadığı dönemde yapıldı. Ve kesinlikle Ölülerin Şafağı, Re-Animator ve Şeytanın Ölüsü gibi filmlerin bir sonucuydu".
Anne ve babası bir Noel'de oğullarına 8 mm kamera hediye etti. Ardından Jackson da kendi arkadaşları ile kısa filmler çekmeye başladı. Dokuz yaşındayken, sahip olduğu stop-motion modelleri kullanarak King Kong'u yeniden çevirdi. Jackson, film yapımı için ciddi bir eğitime sahip değildi. Ama kurgulama, özel efekt ve makyaj gibi konuları çoğunlukla kendi deneme yanılma yöntemleriyle öğrendi. Jackson ergenlik çağında yazar J. R. R. Tolkien'in eserlerini keşfettikten sonra Ralph Bakshi'nin Tolkien'in fantazi üçlemesinden uyarladığı Yüzüklerin Efendisi (Lord of the Rings, 1978) isimli animasyon filmi izledi. Jackson okuldan ayrıldıktan sonra Wellington'daki Evening Post gazetesinde fotoğraf rötuşçusu olarak çalışmaya başladı. Bir gün işten eve dönerken bir dükkanın vitrinindeki Bolex marka olan 16 mm bir kameraya rastlayan Jackson, bu kamerayı satın almaya karar verdi. Zamanının büyük çoğunluğunu senaryo yazmak ve çektiği kısa filmleri kurgulamak olan Jackson, eve gittiğinde 2500 dolar değerindeki bu kamerayı satın almak için anne ve babasından yardım istedi. Oğularının sinemaya olan ilgisi destekleyen William ve Joan Jackson da ona yardım etti ve Peter Jackson kamerayı satın aldı.
Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]
1987 - 1992[değiştir | kaynağı değiştir]
Anne ve babası'nın desteğiyle kamerayı alan Jackson, deneme amaçlı birkaç makara film aldı. Ancak daha sonra bu filmleri boşa arcamak yerine bir şeyler çekmeyi istedi. Birkaç arkadaşını çağırıp kısa bir film çekmeye başladı. Film, bir yardım derneği için para toplamaya çalışan, başına aldığı bir darbeden sonra kendini kaynayan bir kazanın içine bulan ve uzaylılar tarafından yenileceğini kavrayan bir adam hakkındaydı. Jackson bu filmi "en fazla üç-dört makara filmle iki ayda çekebileceği bir film" olarak düşünüyordu. Filmin adı Giles' Big Day (Giles'in Büyük Günü) olacaktı. Ama Jackson'ın çekimlerini iki aylık bir süre içerisinde gerçekleştireceğini düşündüğü filmin yapımı dört yıl sürdü. Jackson, yapım hakkında "Bazen dört hafta hiçbir şey çekmiyorduk. Ben de bu arada birkaç makara filme yetecek kadar para biriktiriyordum. Ardından toplanıp çekimlere devam ediyorduk. Alınan birkaç makara film bir günde bitiyordu. Negatifleri küçük, teneke kutulara koyup annemin buzdolabında saklıyordum. Filmleri bastırmak için gerekli parayı toplayana dek orada bekliyorlardı. Sonraki baskıya bakıp bir sonraki durumda ne çekeceğime karar veriyordum. Dolayısıyla, filmin senaryosu da, yapısı da tamamen tesadüfen gelişti" dedi. Jackson, aldığı birkaç küçük yardım dışında kamerayı idare etmekten set kurmaya, özel efekt yapmaktan karton silahlar tasarlamaya kadar her şeyi kendi başına halletti.
Filmin oyuncu kadrosunda bulunan kişilerden yalnızca Craig Smith'in belli bir oyunculk deneyimi vardı. Jackson, Smith ile 1,5 yıldan fazla süren çekimler gerçekleştirdi. Fransız Yeni Dalga sinemasının tekniklerinden biri olan "kanatlanmayı" kullanarak Giles'in uzaylılarla mücadelesini çekti ve film uzun metraja döndü. Smith, çekimler yaparken evlendi ve dindar biri olan eşi, Smith'i filmi bırakması için ikna ettikten sonra çekimler durdu. Birkaç ay sonra Smith filme geri döndü. Jackson filmi bitirebilmek için Yeni Zelanda Film Komisyonu'ndan yardım almaya çalıştığında, yetkililerle yıllarca sürecek bir mücadeleye girdi. En sonunda Evening Post'taki işinden istifa edip, bir sinemacı olabilmek için gereken maddi yardımı alabildi. Komisyon başkanı Jim Booth da Jackson'ın kararlılığından çok etkilenmişti. Bad Taste'nin ilk gösterimi 1987 yılındaki Cannes Film Festivali'nde gerçekleşti ve uluslarası film marketinde yoğun bir ilgi gördü. Jackson'ın sonraki projesi Meet the Feebles adlı film oldu. Jackson bu film için, Bad Taste'nin yapımında tanıştığı Danny Mulheron, Stephen Sinclair ve Fran Walsh'tan yardım aldı. Jackson, Mulheron, Sinclair ve Walsh üç hafta boyunca bir odada oturup senaryo yazdılar ve bulabildikleri "en rezil" fikirleri bir araya getirmeye çalıştılar. Jackson, Meet the Feebles hakkında "Filmi herkes, o zamanlar büyük bir hit olan Muppet Show'un parodisi olduğunu zannetti. Ama bu yanlış bir fikir. Tamam, fikir en başta oradan çıktı, ama şu anlamda: Bir Muppet Show bölümünü izlediğinizi hayal edin... Şovun sonunda kamerasoyunma odasına geçer, Kermit içeriye girer, artık kukla değildir. Kimseye bağlı değildir. Buzdolabına gidip bir bira açar ve 'Of, gerçekten korkunç bir gösteriydi. Bayan Piggy hiç havasında değildi,' der. Bira kutusunu büker, biranın köpüğü çenesinden akar... Bu filmin çıkışı işte böyle bir imge. Bunun ötesinde Muppetlar ile hiçbir ilgisi yok. Aksine insanlar ile ilgili" dedi.
Jackson aslında Meet the Feebles'a başlamadan önce Stephen Sinclair'in Braindead adlı oyunun uyarlamayı planlıyordu. Zombiye dönüştükten sonra çevresindekileri de zombiye dönüştüren bir kadının oğlunun ve sevgilisinin zombilere karşı mücadelesini anlatan filmin yapımından son anda vazgeçildi. Jackson ve arkadaşları, Braindead filminin çekimlerine başlamadan önce Robert McKee'den senaryo dersi aldı. Filmin ilk amacı splatter'da doruğa ulaşmaktı. Jackson, Walsh ve Sinclair, Evil Dead 2 filminin gece yarısı gösterime gitti. Orada çok eğlenen üçlü, Braindead'in yapımına bu etki ile girişti. Lionel'in elindeki çim biçe makinesi ile bir zombi ordusunu öldürmeye çalıştığı sahnede, çim makinesinin kullanılmasının sebebi Jackson'ın filme "Yeni Zelandalı bir atraksiyon" eklemek istemsiydi. Filmin finalinin çekimleri bir haftadan uzun sürdü. İlk gün boca ettikleri boya ve akçaağaç şurubundan yapılmış olan kanı temizlemeyen ekip, ertesi gün geldiklerinde malzemenin gece boyunca katılaştığını ve yerin bir çeşit yapışkan haline geldiğini gördü. Çekimler bittiğinde yerdeki yapışkanın kalınlığı 1,5 santimetreyi bulmuştu. Ayrıca bu arada da New Line Cinema şirketi, Jackson'a Elm Sokağı Kabusu serisinin altıncı filmini yazmasını teklif etti. Jackson senaryoyu yazdı ancak New Line Cinema o zamana kadar başka bir senaryoyu kabul etmişti.
1994 - 1996[değiştir | kaynağı değiştir]
Braindead'ten sonra Fran Walsh, Peter Jackson'a ünlü Parker-Hulme cinayetini filme uyarlamayı önerdi. Jackson da yapımcı Jim Booth'un fikrini aldı. Üçlü, filmin cinayet ve duruşma yerine kız kardeşler arasındaki ilişkiye odaklanmasını istedi. Parker-Hulme cinayeti olarak bilinen olayda, Yvonne Pauline Parker kendisini arkadaşı Juliet Hulme'den ayırmak isteyen annesini, arkadaşı Hulme ile işbirliği yaparak öldürmüştü. Jackson ve Walsh, davanın yaşandığı dönemdeki gazetelerini okudu. Onların eski sınıf arkadaşları ve öğretmenleri ile konuştular. Ayrıca polislerle, avukatlarla, aile dostlarıyla ve psikologlar ile görüştüler. Film, çekimler sona erdikten hemen sonra ölen yapımcı Jim Booth'a adandı. Peter Jackson, 1993 yılında Cennetin Yaratıkları filminin dijital özel efektleri için Richard Taylor, ve Jamie Selkirk ile işbirliği yaparak Weta Digital şirketini kurdu.
Cennet Yaratıkları (Heavenly Creatures) ilk olarak Venedik Film Festivali'nde gösterildi. Jackson'ın yönetimi, oyunculuklar ve özel efektler büyük övgü aldı. Jackson, bu film ile Venedik Festivali'nde En İyi Yönetmen Ödülü'nü aldı. Ayrıca film En İyi Orijinal Senaryo dalında Akademi Ödülü adayı oldu ve Time, The Guardian, The Sydney Morning Herald, The New Zealand Herald gibi gazetelerin "Yılın En İyi 10 Filmi" listesine girdi. Finansal açıdan başarılı olamayan Cennetin Yaratıkları, yine de bazı yerlerde övgüye değer başarılar kazandı. Örneğin Amerika Birleşik Devletleri'nde 57 sinema salonunda sınırlı gösterime giren film, 3 milyon dolar kazandı. Jackson, ertesi yıl Costa Botes ile Forgotten Silver adlı bir yarı-belgesel yönetti. Costa Botes filmin belgesel kısımlarını yönetirken, Jackson da sözde McKenzie tarafından filme çekilen kısımları yarattı. Jackson ayrıca Los Angeles'ta Harvey Weinstein'ın da içinde olduğu sahte kısa görüşmeler hazırladı. Film ilk olarak TV ONE kanalında gösterildi. Film ciddi bir belgesel olarak tanıtıldı. Ancak yöneticiler, izleyicilere kısa süre sonra bunun bir oyun olduğunu hatırlatmak zorunda kaldı.
1996 yılında Jackson'ın yönettiği Sevimli Hayaletler (The Frighteners) gösterime girdi. Bu filmin öyküsü, Jackson ve Fran Walsh'un aklına Cennetin Yaratıkları filminin senaryosu yazılırken gelmişti. İki üç sayfalık bir tretman yazıp Hollywood'taki yetenek ajanlarına yolladılar. Robert Zemeckis, tretmanı gördükten sonra Jackson ve Walsh'u 1993 yılının Ocak ayında tam uzunlukta bir senaryo yazmaları için tuttu. Zemeckis, senaryoyu gördükten sonra filmi Jackson'ın daha iyi yöneteciğine inandı. Yürütücü yapımcılığa geçen Zemeckis, filmin dağıtımı için Universal Pictures ile anlaştı. Universa Pictures, filme yapım için 26 milyon dolar ayırırken Jackson ve Zemeckis'e sanatsal kontrol ve filmin son kurgusu için tam yetki verdi. Filmin çekimleri altı ay sürdü. Finansal bakımından başarısızlık yaşayan film, eleştirmenlerden genellikle olumlu eleştiriler aldı. Jackson, 2001 yılında gösterime giren Yüzüklerin Efendisi: Yüzük Kardeşliği filmine kadar hiçbir filmi yönetmedi. Jackson aslında Sevimli Hayaletler'den sonra 1933 yapımı King Kong filmini yeniden çekmeyi planlıyordu. Filmin senaryosunu da hazırlamıştı. Ancak Universal Pictures, Godzilla (1998) ve Mighty Joe Young (1998) filmlerinin gişede başarısız olduğunu görünce filmin yapımını erteledi.
2001 - 2003[değiştir | kaynağı değiştir]
Jackson, 1997 yılında filmin haklarını satın aldıktan sonra yapımcı Saul Zaentz ile tanıştı. Jackson, romanı uyarlaması için ilk teklifi Miramax şirketine götürdü. Miramax yetkilileri sadece bir film çekmek ya da ilk filmin gişedeki başarısınagöre devam filmlerini çekmeyi önerdiler. Ardından Jackson, New Line Cinema ile anlaştı geçti ve şirket öykünün üçleme olarak uyarlanması konusunda karar kıldı. Peter Jackson, Fran Walsh ve Phillippa Boyens ile üç yıllık bir işbirliği sonucunda Tolkien'in Yüzüklerin Efendisi romanını senaryolaştırdı. Jackson, kendisine neden ilk olarak üçlemenin başlangıcı sayılan The Hobbit romanlarını senaryolaştırmadığı sorulduğunda "Hobbit çok daha basit bir öykü. Yüzüklerin Efendisi ise adaptasyonu zor olmasına karşılık çok daha tatmin edici" diye cevap verdi. Ayrıca 1976 yılında The Hobbit romanın haklarını satın alan United Artist ile anlaşılamamıştı. Çekimler Yeni Zelanda'daki geniş bir alanda 11 Ekim 1999 ve 22 Aralık 2000 tarihleri arasında gerçekleşti. Jackson'ın popüleritesini arttıran Yüzüklerin Efendisi: Yüzük Kardeşliği, 19 Aralık 2001 tarihinde gösterime girdi. Film eleştirmenler ve izleyiciler tarafından takdir gördü. Özellikle de filmin uyarlandığı romana sadık kalması takdir edildi. Eleştirel ve finansal açıdan çok başarılı olan film, dünya çapında 870,761,744 dolar kazandı. On üç dalda Akademi Ödülü adaylığı elde etti. En İyi Görüntü Yönetmeni, Görsel Efekt, Makyaj ve Orijinal Beste dallarında ödülü kazandı. Peter Jackson da En İyi Yönetmen dalında ödüle aday oldu.
Yüzüklerin Efendisi: İki Kule'nin yapımı 11 Ekim 1999 ve 22 Aralık 2000 tarihleri arasında gerçekleşti. İlk olarak 17 Aralık 2002 tarihinde Birleşik Krallık'ta gösterime giren film, ilk üç gününde 61,5 milyon dolar kazandı. Dünya çapında ise toplamda 925,282,504 dolar elde etti. En İyi Film, Sanat Yönetimi - Set Tasarımı, Kurgu ve Ses dallarında Akademi Ödülü adayı olan film, En İyi Görsel Efekt ve Ses Kurgusu dallarında ödülü kazandı. Ayrıca da İngiliz sinema dergisi Empire tarafından da 2002 yılının En İyi Filmi seçildi. Rotten Tomatoes sitesinde de %97 reytinge sahip oldu.
Yüzüklerin Efendisi: Kralın Dönüşü'nün çekimleri 2000 yılında gerçekleşti. Filmin galası 1 Aralık 2003 tarihinde Jackson'ın doğduğu kasaba olan Wellington'daki Embassy Sinema Salonu'nda yapıldı. Jackson konu ile ilgili "New Line bana söz verdi ve ben sözlerinde durmaları için elimden geleni ardıma koymayacağım. Bu ülke bir dünya prömiyerini hakediyor ve bunun son filmle olması en mükemmeli" demişti. Film, gösterime girdiği ilk gün 34,5 milyon dolar kazandı. Dünya çapında ise toplamda 1,119,110,941 dolar kazandı. Rotten Tomatoes sitesinde %94 reytingin sahibi oldu. En İyi Film, Yönetmen, Uyarlama Senaryo, Orijinal Beste, Şarkı, Görsel Efekt, Sanat Yönetimi, Kostüm, Makyaj, Ses Miksajı ve Film Kurgusu dallarında Akademi Ödülü adayı oldu. Film elde ettiği bütün aday olduğu bütün kategorileri kazandı ve Baba II (The Godfather Part II, 1974) filminden sonra En İyi Film ödülüü kazanan ikinci devam filmi oldu. Jackson, En İyi Yönetmen, Film ve Uyarlama Senaryo dallarında ödülü kazandı. Ayrıca Jackson'ın kurucularından biri olduğu Weta Digital şirketi, Yüzüklerin Efendisi Üçlemesi'ndeki çalışmasıyla Akademi Ödülü kazandı.
2005'ten günümüze[değiştir | kaynağı değiştir]
Universal Pictures, Peter Jackson'a ikinci kez 1933 yapımı King Kong filmin yeniden çekmesini teklif etti. Jackson, bu film için 20 milyon dolarlık bir kontrat imzaladı. Ayrıca gelirlerin %20'sini filmin yapımcılarından olan eşi Fran Walsh ile paylaşmayı kabul etti. Jackson, filmi kendi ülkesi Yeni Zelanda'da çekti. Filmin özel efektlerini Jackson'ın şirkeri Weta Digital hazırladı. Film, 14 Aralık 2005 tarihinde gösterime girdi ve ilk haftasonunda 50.1 milyon dolar kazandı. 200 milyon dolardan daha fazla bir bütçeye sahip olan film, dünya çapında toplamda 550,517,357 dolar elde etti. En İyi Görsel Efekt, Ses Miksajı, Ses Kurgusu ve Sanat Yönetimi dallarında Akademi Ödülü'ne aday olan King Kong, Sanat Yönetimi dışında aday olduğu bütün kategorileri kazandı.
Peter Jackson, Alice Sebold'un Cennetimden Bakarken adlı romanının uyarlamasıyla 2004 yılının Nisan ayında ilgilenmeye başladı. Jackson, Fran Walsh ve Phillippa Boyens ile yazdığı 120 sayfalık senaryo taslağını 2006 yılının Ekim ayında bitirdi. 2007 yılının Nisan ayında senaryoya son şekli verildi. Yapımcı şirket DreamWorks Pictures filme 70 milyon dolar bütçe ayırdı. Filmin yapımı 2007 yılının Ekim ayında başladı. Filmin 13 Mart 2009 tarihinde gösterime girmesi bekleniyordu ama "ödül sezonu" için filmin gösterim tarihi 11 Aralık 2009 tarihine ertelendi.
Teknolojideki ilerlemelerden dolayı üç boyutlu bir film çekmek isteyen Jackson, Steven Spielberg ile işbirliği yaparak Georges "Hergé" Remi'nin çizgi romanı The Adventures of Tenten'i uyarlamayı kabul etti. Jackson ve Spielberg öykünün üçleme olması konusunda anlaştı. Projenin ilk filmi olan The Adventures of Tintin: Secret of the Unicorn'u Spielberg'in yöneteceği, ikinci filmin ise Jackson tarafından yönetileceği açıklandı. Jackson ve Spielberg, bir aksilik olmazsa üçüncü filmi birlikte yönetmeyi planladıklarını ilan etti.
Kişisel Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Jackson, Bad Taste filminin yapımı sırasında tanıştığı Fran Walsh ile 1987 yılında evlendi. Jackson yönettiği bütün filmlerde senaryoyu eşi Fran Walsh ile birlikte yazdı. Jackson ve Walsh'un ilk çocuğu olan Billy Jackson, 1995 yılında doğdu. İkinci çocukları olan Katie Jackson ise, Billy'den bir yıl sonra, 1996 yılında doğdu. Peter Jackson verdiği bir röportajda çocukları Billy ve Katie Jackson'ın sık sık kendisinin ilk dönem filmleri olan Bad Taste, Meet the Feebles ve Braindead'in eski VHS kopyalarını izlediğini söyledi. Jackson, görüntü kalitesini ve aktarımlarının kötü olduğunu düşündüğü için filmleri elden geçirmeyi düşündüğünü söyledi.
Korku filmi yapmayı çok seven Jackson, bu konu hakkında "Küçük bütçeli bir korku filmi yapıyor olmanın en harika yanı, o filmi küçük bir izleyici kitlesi için yapıyor olduğunu bilmek. Ve Amerikan izleyicileri bu filme gelip gelmeyeceğini önemsememek..." dedi. Ayrıca çeşitli yardım faaliyetlerinde de bulunana Jackson, 2006 yılında Hücre Araştırmaları'na 500,000 Yeni Zelanda doları bağışladı. 2007 yılında ise yıkımdan kurtarmak için Wellington'daki bir kiliseyi yaklaşık 10 milyon dolar vererek satın aldı.