Kızılcık

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kızılcık
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Plantae
Klad Angiospermae (Kapalı tohumlular)
Klad Eudicotidae (İki çenekliler)
Klad Core eudicots
Klad Asterids
Takım: Cornales
Familya: Cornaceae (Kızılcıkgiller)
Cins: Cornus
Tür: C. mas
Cornus mas
L.

Kızılcık (Cornus mas), kızılcıkgiller (Cornaceae) familyasından bir ağaç türüdür.

Etimoloji ve isimlendirme[değiştir | kaynağı değiştir]

Kızılcık kelimesi Eski Türkçe kökenli kızıl sözcüğünden Türkiye Türkçesinde yer alan +çUk ekiyle türetilmiştir. Türkçede kaydedilmiş ilk örneği Dede Korkut Kitabı'nda kızılçuk olarak geçmektedir.[1]

Kızılcığa Anadolu'nun bazı bölümlerinde şeytan aldatan, zoğal, ergen, eğren, kiren veya kiran ismi de verilir.

Özellikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

En fazla 5–8 m boy yapar. Yapraklar koyu yeşil, her iki yüzü tüylü, damarlar paralel, damarlar boyunca tüylüdür. Şubat-Mart ayında açan sarı renkli küçük Çiçekleri vardır, meyveleri kırmızı renkli, eliptik şekillidir. Kızılcık ağacı kuru, balçıklı topraklarda yetişir, çoğalması tohumlar yardımıyla gerçekleşir.

Kızılcık yükseklik çok artmadıkça meyve verir. Ayrıca çok fazla su isteyen bir yapısı vardır. Kızılcık çok erken çiçek açan, ama çok geç meyve veren bir ağaçtır.

Kullanım[değiştir | kaynağı değiştir]

Kızılcık meyvelerinin tadı ekşi olup, taze ya da kurutulmuş olarak tüketildiği gibi, tarhana, hoşaf, reçel ve marmelat yapımında da kullanılmaktadır. Kızılcık meyvesi şeker ilave edilmiş suda kaynatılıp, kapalı kaplarda uzun süre saklanabilir ve yemek arasında içecek olarak tüketilebilir.

Odunu lifli olup çok esnek ve dayanıklıdır, yoğunluğu fazla olduğundan suda batar. Baston ve sopa yapımında kullanılır. Kabuğundan boya, yapraklarından tanen elde edilir. Bahçe ve parklarda süs bitkisi olarak da yetiştirilir.

İçeriği ve Faydaları[değiştir | kaynağı değiştir]

Kızılcık, yüksek besin maddesi ve antioksidan içeriği nedeniyle sağlıklı bir besindir. Genellikle "süper yiyecek" olarak adlandırılırlar. Çok keskin ve ekşi tadı nedeniyle nadiren çiğ yenir. Kızılcıklar öncelikle karbonhidrat ve liflerden oluşur. Ayrıca manganez, bakır ve C, E ve K1 vitaminleri gibi çeşitli vitamin ve minerallere sahiptir.[2]

Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "kızılcık". Nişanyan Sözlük. 5 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2021. 
  2. ^ Kızılcığın faydaları nelerdir? Kızılcık neye iyi gelir? 19 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Sözcü Gazetesi