Jak Amram

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Jak Amram
Doğum1933
İstanbul
Ölüm15 Eylül 2013
İstanbul
Meslekİş insanı
Tanınma nedeniIntergum, Kent Gıda ve Falım'ın satılmadan önce sahibi olması
EvlilikLolita Amram
Çocuk(lar)Leon Amram Filip Amram
Akraba(lar)Leon Amram (babası)
Zelda Amram (annesi, kızlık soyadı Benaroya)
Roger Amram (kardeşi)

Jak Amram (d. 1933, İstanbul - ö. 15 Eylül 2013, İstanbul), Türkiye Yahudisi iş insanı. Intergum'ın kurucusu ve satılana dek sahibiydi.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Jak Amram, 1933 yılında İstanbul'da Sefarad Yahudisi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Babası ticaretçi Leon Amram, annesi ise Zelda Amram'dır.[1] Ortaöğretimini ve yükseköğrenimini 1952 yılında Robert Kolej'in mühendislik bölümünde tamamlamıştır.[2]

1972'de Danimarkalı sakız markası Dandy'nin Türkiye'de üretim ve dağıtım yapması için Dandy Sakız ve Şekerleme şirketini kurdu. 1989 yılında Dandy Danimarka ile teknik işbirliğinin sona ermesinin ardından şirketin ismi "Intergum" olarak değiştirildi. Şirket, 1994 yılında Rusya'da, iki yıl sonra da Kuzey Amerika'da ofis açtı. 1998 yılında Intergum, Avrupa Sakız Endüstrisi Birliği'nin asil üyesi seçildi. 2004 yılında özel markalı üretim birimi kuruldu.[3]

Intergum; Falım, First, Nazar, Şıpsevdi, Sulugöz, Cincin, Cicoz sakız markaları[4] ile Permatik, Perma-Sharp erkek traş bıçağı markalarının sahibiydi. Intergum'ın yanında Intermar şirketi de bulunmaktaydı.

1989 yılına oğlu Leon Amram, Intergum'ın yöneticiliğine yükseldi.

1991 yılında Perma-Sharp ve Permatik, Gillette şirketine satılmıştır.

İngiliz gıda şirketi Cadbury-Schweppes'e satılmadan önce Türk sakız pazarının %46'sı Intergum'ın elindeydi.

7 Mayıs 2007 tarihinde Cadbury-Schweppes şirketi tarafından 450 milyon dolar karşılığında satın alındı.[5]

Amram ve ailesi aynı sırada Meziz Mezeleri adlı bir meze ürünleri şirketinin de sahibiydi.

İş dünyası dışında da faaliyet göstermiştir. 1995-2010 yılları arasında Türk Musevi Cemaati müşavirliği görevini yürüttü. Ölene dek de onursal müşavirdi. TEGV, TURMEPA, AÇEV, 500. Yıl Vakfı, Galatasaray Eğitim Vakfı, Ulus Özel Musevi Okulu ile Şekerli Mamul Sanayicileri Derneği'nin 10 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. kurucuları ve bağışçıları arasında yer almaktadır. Ulus Özel Musevi Okulu'ndaki Amram Oditoryumu'nu kendi maddi imkanlarıyla yaptırmıştır.

15 Eylül 2013 tarihinde sağlık sebeplerinden vefat etti.

Özel hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Eşi Lolita Amram'dır. Leon ve Filip adlı iki çocukları vardır. Türkçenin yanında Ladino dilini de konuşabilmektedir.

Oğlu Leon, Robert Kolej ile Yale Üniversitesi mezunudur[6] ve Venezüellalı Clara Amram ile evlenmiştir. Leon, birçok büyük şirkete ürün veren Artemis Gıda'nın ve Meziz'in sahibidir.[7]

Oğlu Filip, Hande Ataizi ile birlikteydi fakat onunla nişanlanmak istemediğini öğrenince Mart 2007'de Hande Ataizi, Filip'i terk etmiştir.[8]

4 Temmuz 2018 tarihinde eşi Lolita Amram'ın Sarıyer'deki yalısına İstanbul Polisi tarafından tarihî eser kaçakçılığı operasyonu düzenlendi. Operasyonda yalıda Osmanlı ve Bizans dönemlerinden kalma dört adet savaş miğferi bulunmuştur. Amram'a bu tarihî eserleri müzeye bildirmediği için hakkında 3 yıla kadar hapis istemiyle dava açıldı. Lolita Amram, bu eserlerin eşinden (Jak Amran) kalma olduğunu söylemiştir.[9]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Jak Amram ile ilgili tarihi kayıtlar ve aile ağaçları". www.myheritage.com.tr. Erişim tarihi: 14 Nisan 2022. 
  2. ^ Yumpu.com. "Honor Roll. - Robert College". yumpu.com. Erişim tarihi: 19 Haziran 2022. 
  3. ^ TOSUNER, Nurten ERK. "'Falım'dan 450 milyon dolar çıktı Cadbury Schweppes, Intergum'ı aldı". www.hurriyet.com.tr. 14 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2022. 
  4. ^ "Wayback Machine". web.archive.org. 6 Haziran 2004. 6 Haziran 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2022. 
  5. ^ "Cadbury to buy Turkey's Intergum". Reuters (İngilizce). 7 Haziran 2007. 14 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2022. 
  6. ^ "Robert College Honor Roll 2018 - 2019" (PDF). Özel Amerikan Robert Lisesi. 19 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Haziran 2022. 
  7. ^ "Ailemiz Cumhuriyet'le yaşıt". Gazete Vatan. 4 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Haziran 2022. 
  8. ^ "Klasik otomobil gibiyim". www.hurriyet.com.tr. 14 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2022. 
  9. ^ "Sosyetenin ünlü ismine 'tarihi eser' davası". www.cumhuriyet.com.tr. 14 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2022.