Hylonomus
| Hylonomus | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Modeli | |||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||
| |||||||||||
| Tip tür | |||||||||||
| †Hylonomus lyelli Dawson, 1860 | |||||||||||
Hylonomus (hylo- "orman" + nomos "yerleşik"),[2] 312 milyon yıl önce Geç Karbonifer döneminde yaşamış soyu tükenmiş bir bazal sürüngen cinsidir.[3] Hylonomus en eski tartışmasız sürüngendir (Westlothiana daha yaşlıdır, ancak yerleşimi belirsizdir ve diğer bir olası üye olan Casineria'nın kalıntıları oldukça parçalıdır). Cinse ait tek tür, Hylonomus lyelli türüdür.
Açıklama[değiştir | kaynağı değiştir]
Hylonomus 20-25 santimetre (8-10 inç) uzunluğundaydı (kuyruk dahil). Örneklerin çoğu 20 cm uzunluğundadır ve muhtemelen modern kertenkelelere oldukça benzer görünmektedir. Küçük keskin dişleri vardı ve muhtemelen kırkayaklar veya erken böcekler gibi küçük omurgasızları yedi.[4]
Hylonomus'un fosilleri, Joggins Formasyonu, Joggins, Nova Scotia, Kanada'daki fosilleşmiş kulüp yosunu kütüklerinin kalıntılarında bulundu. Sert hava koşullarından sonra, kulüp yosunlarının çökeceği ve kütüklerin sonunda çürüyüp oyulacağı varsayılır. Hylonomus gibi barınak arayan küçük hayvanlar içeri girer ve tuzağa düşerek açlıktan ölürler. Alternatif bir hipotez, hayvanların yuvalarını içi boş ağaç kütüklerinde yaptıklarıdır.[3]
Bazal pelikozor Archaeothyris ve bazal diapsid Petrolacosaurus'un fosilleri, yaklaşık 6 milyon yıl sonrasına tarihlenen daha yüksek bir tabakadan olmasına rağmen, Nova Scotia'nın aynı bölgesinde bulunur.[5]
New Brunswick'te bulunan fosilleşmiş ayak izleri, tahmini yaşı 315 milyon olan Hylonomus'a atfedilmiştir.[6]
Bu hayvan, 19. yüzyılın ortalarında John William Dawson tarafından keşfedildi.[7] Türün adı Dawson'ın öğretmeni jeolog Sir Charles Lyell tarafından verildi. Geleneksel olarak Protorothyrididae grubuna dahil edilmiş olsa da, daha sonraki çalışmalar muhtemelen diapsidlerle daha yakından ilişkili olduğunu göstermiştir.[8]
Hylonomus lyelli, 2002 yılında Nova Scotia İl Fosili seçildi.[9]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Hylonomus". paleobiodb.org. 18 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2021.
- ^ "Genus Hylonomus Etymology". www.paleofile.com. 3 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2021.
- ^ a b When the Invasion of Land Failed: The Legacy of the Devonian Extinctions. Columbia University Press. 12 Kasım 2013. ss. 254-5. ISBN 978-0-231-16057-5. Erişim tarihi: 10 Haziran 2015.
- ^ The Marshall Illustrated Encyclopedia of Dinosaurs and Prehistoric Animals. Londra: Marshall Editions. 1999. s. 62. ISBN 978-1-84028-152-1.
- ^ van Tuinen (2004). "Error in Estimation of Rate and Time Inferred from the Early Amniote Fossil Record and Avian Molecular Clocks" (PDF). Journal of Molecular Evolution. 59 (2): 267-276. doi:10.1007/s00239-004-2624-9. PMID 15486700. 28 Haziran 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2009.
- ^ Falcon-Lang, H.J., Benton, M.J. & Stimson, M. (2007): Ecology of early reptiles inferred from Lower Pennsylvanian trackways. Journal of the Geological Society, London, 164; no. 6; pp 1113-1118. article[ölü/kırık bağlantı]
- ^ J. W. Dawson. 1860. On a Terrestrial Mollusk, a Chilognathous Myriapod, and some New Species of Reptiles, from the Coal-Formation of Nova Scotia. Quarterly Journal of the Geological Society of London 16:268-277
- ^ Muller (2006). "The phylogeny of early eureptiles: Comparing parsimony and Bayesian approaches in the investigation of a basal fossil clade". Systematic Biology. 55 (3): 503-511. doi:10.1080/10635150600755396. PMID 16861212.
- ^ "Provincial Fossil Act". Office of the Legislative Counsel, Nova Scotia House of Assembly. 30 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2018.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Hylonomus ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
Vikitür'de Hylonomus ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.- Nova Scotia Fosilleri - Ağaç Kütüğü Hayvanları
- Omurgalı Geçiş Fosilleri SSS Bölüm 1B 3 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Joggins Fosil Uçurumlarının İlk Araştırmacıları ve Bulguları 20 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Joggins Fosil Kayalıkları Bilimi
- Hylonomus: Nova Scotia İl Fosili 10 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- J. Calder'a atfedilen, parçalanmış iskeletin bir fotoğrafı 21 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Numunenin başka bir fotoğrafı, Dr. Melissa Grey'in twitter hesabından 21 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
 | Tarih öncesi Sürüngenler ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |