Archaeothyris
| Archaeothyris | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Archaeothyris'in yaşam restorasyonu | |||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||
| |||||||||
| Tip tür | |||||||||
| †Archaeothyris florensis Reisz, 1972[1] | |||||||||
Archaeothyris, Geç Karbonifer döneminde yaşamış ve Nova Scotia'dan bilinen soyu tükenmiş bir ophiacodontid sinapsit cinsidir. 306 milyon yıl öncesine tarihlenen Archaeothyris, Echinerpeton adı verilen daha az bilinen bir sinapsid ile birlikte bilinen en eski tartışmasız sinapsidlerdir.[2] Adı 'eski pencere' (Yunanca) anlamına gelir ve kafatasındaki açıklığa, bunun erken bir sinapsit olduğunu gösteren temporal fenestraya atıfta bulunur. Yine Nova Scotia'dan Protoclepsydrops biraz daha eskidir, ancak çok parçalı malzemelerle bilinir.[3]
Açıklama[değiştir | kaynağı değiştir]
Archaeothyris, erken sürüngenlerinkinden daha geniş açılabilen güçlü çenelere sahip olduğu için, ilk sauropsidlerden daha gelişmişti. Keskin dişlerinin hepsi aynı boyutta ve şekildeyken, bir çift büyütülmüş köpek dişine sahipti ve bu da onun bir etobur olduğunu gösteriyordu.[4]
Archaeothyris'in bacakları, leğen kemiğinde ve omuzlarında yanal olarak eklemlenmişti ve bu da ona geniş bir duruş kazandırıyordu.[kaynak belirtilmeli] İlk ayak parmağı ikinciden daha küçüktü.[kaynak belirtilmeli]
Sınıflandırma[değiştir | kaynağı değiştir]
Archaeothyris, Geç Karbonifer'de evrimleşen bir grup erken pelycosaur olan Ophiacodontidae ailesine aitti. En eski ve en bazal sinapsidlerden biriydi (memelileri içeren grup).
Aşağıda Benson'ın (2012) analizine göre oluşturulmuş bir kladogram bulunmaktadır.[5]
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Keşif ve paleoekoloji[değiştir | kaynağı değiştir]
Archaeothyris fosilleri ilk olarak 1972'de, ilk sürüngenler Hylonomus ve Petrolacosaurus'un (her ikisi de Archaeothyris'e benzer) bulunduğu Joggins fosil kayalıklarından tanımlanmıştır.
Archaeothyris, yaklaşık 306 milyon yıl önce Karbonifer Dönemi'nde (Pensilvanya) şimdiki Nova Scotia'da yaşadı.[6] Şu anda Nova Scotia, Florida'daki günümüzün Everglades'ine benzer bir bataklıktı. "Ağaçlar" (aslında dev kulüp yosunları) çok uzundu, bazı Lepidodendron gibileri 50 metre (164 ft) uzunluğundaydı. Archaeothyris ve diğer erken amniyotlar, daha karasal olarak uyarlanmış labirentodont amfibiler ile birlikte orman zeminindeki nemli bitki örtüsünde yaşadılar.
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b Reisz, R., 1972. Pelycosaurian reptiles from the middle Pennsylvanian of North America. Harvard University 16 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
- ^ Falcon-Lang, H.J., Benton, M.J. & Stimson, M. (2007): Ecology of early reptiles inferred from Lower Pennsylvanian trackways. Journal of the Geological Society, London, 164; no. 6; pp 1113-1118. article
- ^ "Archaeothyris florensis". Palaeocritti. 13 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2014.
- ^ The Marshall Illustrated Encyclopedia of Dinosaurs and Prehistoric Animals. Londra: Marshall Editions. 1999. s. 186. ISBN 978-1-84028-152-1.
- ^ Benson (2012). "Interrelationships of basal synapsids: cranial and postcranial morphological partitions suggest different topologies". Journal of Systematic Palaeontology. 10 (4): 601-624. doi:10.1080/14772019.2011.631042.
- ^ Hess J.C., Lippolt H.J. (1986): 40Ar/39Ar ages of tonstein and tuff sanidines: new calibration points for the improvement of the Upper Carboniferous time scale. Chem Geol no 59: pp 143–154
Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- The Origin & Evolution of Mammals. Oxford: Oxford University Press. 2005. ISBN 978-0-19-850761-1.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Omurgalı Geçiş Fosilleri 3 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - sürüngenden memeliye önemli geçiş cinslerinin tanımını içerir (Arkeothyris hakkında biraz bilgi içerir).