Cılar, Terme
| Cılar | |
|---|---|
 | |
 Samsun ilinin Türkiye'deki konumu | |
  Cılar Cılar'ın Samsun'daki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Samsun |
| İlçe | Terme |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Nüfus (2019)[1] | |
| • Toplam | 711 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 362 |
| İl plaka kodu | 55 |
| Posta kodu | 55600 |
Cılar, Samsun ilinin Terme ilçesine bağlı bir mahalledir.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Köyün bilinen en eski adı Cılar'dır. Bununla birlikte 19. yüzyılın ilk yarısındaki Osmanlı nüfus defterlerinde Cılar adı geçmemektedir.[2] Köy 93 Harbi'nin ardından (1878-1879) göç eden Gürcülerin yerleşmesiyle ortaya çıkmış olmalıdır. Nitekim Cılar köyü, günümüzde Terme ilçesinde Gürcülerin yaşadığı yedi köyden (diğerleri: Akçay, Keskinkaya, Kocamanbaşı, Köybucağı, Kuşça, Özyurt) biri olarak bilinmektedir.[3] Gürcü göçmenlerin yerleştiği sırada Terme kazası, Trabzon vilayetine bağlı Canik sancağının kazalarından biriydi.[4]
Cılar köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde sehven "Cılaz" (جیلاز) adıyla kaydedilmiştir. Bu tarihte köy Samsun vilayetinin Terme kazasına bağlıydı.[5] 1935 genel nüfus sayımından adı "Çılar" olarak yazılmış olan Cılar'ın nüfusu 675 kişiden oluşuyordu.[6] Cılar Türkçe olmadığı için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Dumantepe olarak değiştirilmiştir. Nitekim köy adı 1955 genel nüfus sayımında "Cılar", 1960 genel nüfus sayımında "Dumantepe" olarak kaydedilmiştir.[7][8] 1965 genel nüfus sayımında Dumantepe köyünün nüfusu 1.719 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 450 kişi okuma yazma biliyordu.[9]
Dumantepe idari bölüm olarak daha önceleri köy iken, 2012 yılındaki yasa değişikliğinden sonra Samsun Büyükşehir Belediyesi'nin bir mahallesi olmuştur.[10]
Ordu ilinin İkizce ilçesine bağlı Dumantepe köyünün yakınlarında bulunmasından dolayı Terme ilçesindeki Dumantepe'nin adı 2016 yılında değiştirilmiş ve yerleşime yeniden eski adı Cılar verilmiştir.
Cılar, Acaralı Gürcülerin yerleştiği bir köydür. Göçmen nüfusun büyük kısmı Keda bölgesinden gelmiştir. Günümüzde köyde 5-6 hane Gürcü kalmıştır. Köydekiler Gürcüce soyadlarını "Devadze" (დევაძე) ve "Eristavoğli" (ერისთავოღლი) olarak ifade etmiştir.[11]
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | ||
|---|---|---|
| 2019 | 711[1] | |
| 2018 | 751[1] | |
| 2017 | 691[1] | |
| 2016 | 737[1] | |
| 2015 | 742[1] | |
| 2014 | 726[1] | |
| 2013 | 713[1] | |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c d e f g h "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Nilay Okur, XIX. Yüzyılın İlk Yarısında Terme Kazası'nın Nüfusu, 2017, s. 29.
- ^ "Tamar Çihoradze, Güney Diyalektlerinde İsim (Gürcüce: სახელი სამხრულ კილოებში), Batum, 2017, s. 24" (PDF). 5 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Temmuz 2022.
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 11. cilt, s. 175. ISBN 9789157871117.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 716.
- ^ Başbakanlık İstatistik Genel Direktörlüğü (1937). "1935 Genel Nüfus Sayımı: Köyler Nüfusu" (PDF). mku.edu.tr. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık İstatistik Genel Müdürlüğü (1961). "1955 Genel Nüfus Sayımı: Vilâyet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1963). "1960 Genel Nüfus Sayımı: İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ "On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" (PDF). Resmigazete.gov.tr. 12 Kasım 2012. 4 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2020.
- ^ "Nani Putkaradze, Türkiye'nin Karadeniz Kıyısında Gürcü Muhacirler (Gürcüce: ქართველი მუჰაჯირები თურქეთის შავიზღვისპირეთში), Batum, 2017, s. 114" (PDF). 25 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Temmuz 2022.