Branisella
| Branisella | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| Tip tür | |||||||||||||||||||
| †Branisella boliviana Hoffstetter, 1969 | |||||||||||||||||||
Branisella, yaklaşık 26 milyon yıl önce (Deseadan, Geç Oligosen) sırasında, şimdiki Bolivya'da olan Salla Formasyonundan, yalnızca Branisella boliviana türünü içeren, Yeni Dünya maymunlarının soyu tükenmiş bir cinsidir.[1][4] Peru cinsi Canaanimico ile birlikte, keşfedilen en eski Yeni Dünya maymunu fosillerindendir.
Açıklama[değiştir | kaynağı değiştir]
Fosili Bolivya'da paleontolog Leonardo Branisa tarafından bulundu ve adını 1969'da ilk kez tanımlayan ve sınıflandıran bilim adamı Hoffstetter'dir.[5] Morfolojik olarak, küçültülmüş üst ikinci küçük azılarında ve küçülmemiş alt ikinci küçük azılarında Afrika'dan bir Oligosen primatı olan Proteopithecus'a benzer. Bu, Branisella'nın ilkel platyrrhine atalarının Afrika'dan Güney Amerika'ya geldiğini gösteriyor. Bununla birlikte, diğer özellikler, diğer yerlerin yanı sıra Kuzey Amerika'da bulunan soyu tükenmiş bir tarsier benzeri primat grubu olan omomyidlerle ilgili olabileceğini düşündürmektedir.[6]
Platirrinler içinde, bu takson, ya canlı formların hiçbiriyle ilişkili olmayan bir kök platyrrin ya da ilkel bir callitrichine olarak yorumlanmıştır (şu anda Cebidae familyasına dahil edildi). Branisella Miyosen'e kadar bilinen tek Güney Amerika primat taksonu olduğundan, filogenetik konumunun net olarak belirlenebilmesi için daha fazla fosile ihtiyaç vardır.
Branisella'nın yanak dişleri çok yüksek taçlıdır, bu da bir şekilde karasal olabileceğini düşündürür,[7] ancak bu hipotez postkraniyal iskeletin kemiklerinden doğrulanamaz (hiçbiri yoktur). Bilinen diş numuneleri aşırı derecede ağır ve hızlı aşınma göstermektedir; birinci azı dişi sonuncusundan çok daha fazla aşınmıştır, bu da diyetinde aşındırıcı gıdaları içerdiğini ve meyve diyetini gösteren çok zayıf gelişmiş kesici kenarlara sahip olduğunu düşündürmektedir. Bir örnek göz çukurlarının küçük bir bölümünü tutar ve Branisella'nın küçük gözleri olduğunu, yani gündüzcül olduğunu gösterir.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b Branisella 10 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Fossilworks.org
- ^ "Branisellinae". Mindat.org.
- ^ "Branisella". fossilworks.org.
- ^ Takai, M (February 2000). "New fossil materials of the earliest new world monkey, Branisella bolivians, and the problem of platyrrhine origins". American Journal of Physical Anthropology. 111 (2): 263-81. doi:10.1002/(SICI)1096-8644(200002)111:2<263::AID-AJPA10>3.0.CO;2-6. PMID 10640951.
- ^ Hoffstetter MR (1969). "Un primate de l'Pliocène inférieur sudamericain: Branisella boliviana gen. et sp. nov". C. R. Acad. Sci. Paris (Fransızca). 269: 434-437.
- ^ The Marshall Illustrated Encyclopedia of Dinosaurs and Prehistoric Animals. Londra: Marshall Editions. 1999. s. 288. ISBN 978-1-84028-152-1.
- ^ Kay R.F., Williams B.A., Anaya F., 2001. The adaptations of Branisella boliviana, the earliest South American monkey. In: Plavcan J.M., van Schaik C., Kay R.F., Jungers W.L. (Eds) Reconstructing Behavior in the Primate Fossil Record. Kluwer Academic/Plenum Publishers, New York, pp. 339–370