Aşkabat Anlaşması
Aşkabat anlaşması, Kazakistan, Özbekistan, Türkmenistan, İran, Hindistan, Pakistan ve Umman hükûmetleri arasında Orta Asya ve Basra Körfezi arasında mal taşımacılığını kolaylaştıran uluslararası bir taşımacılık ve transit koridoru oluşturmak için yapılan çok modlu bir taşımacılık anlaşmasıdır. Anlaşma Nisan 2016'da yürürlüğe girdi. Türkmenistan, anlaşmanın emanetçi devletidir.
Anlaşma ilk olarak İran, Umman, Katar, Türkmenistan ve Özbekistan tarafından 25 Nisan 2011'de imzalanmıştı. Katar daha sonra 2013'te anlaşmadan çekildi, aynı yıl Kazakistan üyelik için başvurdu ve sonunda 2015'te onaylandı. Pakistan da anlaşmaya katıldı. Hindistan resmen Şubat 2018'de katıldı.
Amaç[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu anlaşmanın amacı, Avrasya bölgesindeki bağlantıyı geliştirmek ve bunu Uluslararası Kuzey-Güney Ulaştırma Koridoru (INSTC) dahil olmak üzere bu bölgedeki diğer ulaşım koridorlarıyla senkronize etmektir.
Hint planları[değiştir | kaynağı değiştir]
Hindistan hükûmeti Mart 2016'da anlaşmaya katılmak için onay istedi. 3 Şubat 2018'de resmi bir giriş yapmadan anlaşmanın kurucu üyelerinden onay aldı.[1]
Bağlantı[değiştir | kaynağı değiştir]
Kuzey-Güney Ulaşım Koridoru[değiştir | kaynağı değiştir]
Aşkabat Anlaşması ile önerilen gelişmiş bağlantı, aynı zamanda gemi, Trans-Hazar demiryolu ve Hindistan, Rusya, İran, Avrupa ve Orta Asya arasında yük taşımak için karayolu güzergâhını kapsayan Uluslararası Kuzey-Güney Ulaştırma Koridoru ile senkronize olacak. Güzergâh öncelikle Hindistan, İran, Azerbaycan ve Rusya'dan gemi, demiryolu ve karayolu ile yük taşımayı içeriyor.[2]
Avrasya Demiryolu Bağlantısı[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu anlaşma ayrıca 2013 yılından itibaren Türkmenistan-Afganistan-Tacikistan (TAT) demiryolu hattını, 2014 yılında Afganistan-Türkmenistan-Azerbaycan-Gürcistan-Türkiye ulaşım koridorunu, İran-Türkmenistan-Kazakistan demiryolunu ve AB ve 14 Doğu Avrupa, Güney Kafkasya ve Orta Asya devletinden oluşan TRACECA'yı (Ulaştırma Koridoru Avrupa-Kafkas-Asya) güçlendirecektir.
Çabahar-Afganistan[değiştir | kaynağı değiştir]
İran'daki Çabahar Limanı, 2017'den beri Pakistan topraklarından geçmek zorunda kalmadan Hindistan'dan Afganistan'a bir ticaret bağlantısı oluşturdu.[3][4] Üç ülke arasındaki anlaşma ilk olarak 2015 yılında imzalandı.[5] Liman bağlantısı Afganistan'ın maden bakımından zengin Hajigak bölgesine bağlayacak 900 km'lik bir demiryolu hattını da içermektedir.[6][7]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2021.
- ^ https://web.archive.org/web/20160304093330/ [yalın URL]