Osteoartrit: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Carotisque (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
"Osteoarthritis" sayfasının çevrilmesiyle oluşturuldu.
Etiketler: İçerik Çevirmeni İçerik Çevirmeni 2
1. satır: 1. satır:
{{Hastalık bilgi kutusu
| Hastalık adı = Osteoartrit
| Resim = Primary osteoarthrosis (5) at knee joint.jpg
| Resim açıklama = Yaşlı bir kadın hastanın diz eklemindeki osteoartritin [[histopatoloji]]si.
}}


'''Osteoartrit''' ( '''OA''' ) veya '''Osteoartroz''', Amerika Birleşik Devletleri'nde 7 yetişkinden 1'ini etkileyen, eklem kıkırdağı ve altındaki [[Kemik|kemiğin]] yıkımından kaynaklanan '''dejeneratif''' bir eklem hastalığıdır.<ref>{{Kitap kaynağı|url=https://books.google.com/books?id=qT1FBgAAQBAJ&pg=PA21|başlık=Atlas of Osteoarthritis|arşivtarihi=8 September 2017|arşivurl=https://web.archive.org/web/20170908174334/https://books.google.com/books?id=qT1FBgAAQBAJ&pg=PA21|tarih=2015|sayfa=21|yayıncı=Springer|isbn=978-1910315163}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.cdc.gov/arthritis/docs/oaagenda2020.pdf|başlık=A National Public Health Agenda for Osteoarthritis 2020|tarih=27 July 2020|çalışma=U.S. [[Centers for Disease Control and Prevention]] (CDC)}}</ref> Dünyadaki engelliliğin dördüncü önde gelen nedeni olduğuna inanılıyor.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31034380/|başlık=Osteoarthritis|yazarlar=Hunter|tarih=27 April 2019|sayı=10182|sayfalar=1745–1759|çalışma=Lancet|cilt=393|issn=1474-547X|pmid=31034380|doi=10.1016/S0140-6736(19)30417-9}}</ref> En yaygın semptomlar [[Artralji|eklem ağrısı]] ve sertliğidir.<ref name="NIH2015">{{Web kaynağı|url=http://www.niams.nih.gov/health_info/Osteoarthritis/default.asp|başlık=Osteoarthritis|erişimtarihi=13 May 2015|arşivtarihi=18 May 2015|arşivurl=https://web.archive.org/web/20150518090102/http://www.niams.nih.gov/health_info/Osteoarthritis/default.asp|tarih=April 2015|yayıncı=National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases}}</ref> Semptomlar genellikle yıllar içinde yavaşça ilerler. Diğer belirtiler arasında eklem şişmesi, hareket açıklığının azalması ve sırt etkilenmesinde kol ve bacaklarda zayıflık veya uyuşma şeklindedir.<ref name="NIH2015" /> En sık tutulan eklemler, parmak uçlarına yakın iki eklem ve başparmaktaki dip eklem, diz ve kalça eklemleri ve boyun ve bel eklemleridir.<ref name="NIH2015" /> Semptomlar işe ve normal günlük aktivitelere engel oluşturabilir. Diğer bazı [[artrit]] türlerinin aksine, iç organlar etkilenmez.<ref name="NIH2015" />
[[Dosya:Gonarthrose-Knorpelaufbrauch.jpg|küçükresim|sağ|250px|osteoartritli bir diz eklemi]]
'''Osteoartrit''' ('''kireçlenme''', '''artroz''', '''dejeneratif artrit''', '''OA''' veya '''dejeneratif eklem hastalığı''' olarak da anılan) düşük seviyeli [[enflamasyon]] sonucu eklemlerde ağrıya yol açan, eklemlerde bir tür tampon gibi işlev gören kıkırdağın anormal bir ölçüde yıpranması veya yok olması veya bu eklemleri kayganlaştıran [[sinoviyal sıvı]]nın azalması sonucu oluşan, klinik bir sendromdur. Kemik yüzeyleri kıkırdak tarafından gittikçe daha da az korunurken hasta ağırlık kaldıran eylemlerde bulundukça ki buna yürüme ve ayakta durma dahildir, ağrı hisseder. Ağrı yüzünden hareketin azalması bölgesel kasların zayıflamasına ([[atrofi]]ye) ve [[ligament]]lerin daha gevşekleşmesine sebep olabilir.<ref name="NICE">{{Web kaynağı | url = http://www.nice.org.uk/nicemedia/pdf/CG059FullGuideline.pdf | başlık = Osteoarthritis - National clinical guideline for care and management in adults | erişimtarihi = 29 Nisan 2008 | ilk = Phillip | son = Conaghan | arşivurl = https://web.archive.org/web/20130626031222/http://www.nice.org.uk/nicemedia/pdf/CG059FullGuideline.pdf | arşivtarihi = 26 Haziran 2013 | ölüurl = evet }}</ref> OA, artritin en yaygın türüdür<ref name="NICE" /> ve bugün ABD'deki kronik engelliliğin başlıca sebebidir.<ref>{{Dergi kaynağı|yazar= |başlık=Prevalence of disabilities and associated health conditions among adults—United States, 1999 |dergi=MMWR Morb Mortal Wkly Rep. |cilt=50 |sayı=7 |sayfalar=120-5|yıl=2001 |ay=Şubat|pmid=11393491 |doi= |url=}}</ref>


Nedenleri arasında önceki eklem yaralanmaları, anormal eklem veya uzuv gelişimi ve [[Kalıtım|kalıtsal]] faktörler yer alır.<ref name="NIH2015">{{Web kaynağı|url=http://www.niams.nih.gov/health_info/Osteoarthritis/default.asp|başlık=Osteoarthritis|erişimtarihi=13 May 2015|arşivtarihi=18 May 2015|arşivurl=https://web.archive.org/web/20150518090102/http://www.niams.nih.gov/health_info/Osteoarthritis/default.asp|tarih=April 2015|yayıncı=National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.niams.nih.gov/health_info/Osteoarthritis/default.asp "Osteoarthritis"]. National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases. April 2015. [https://web.archive.org/web/20150518090102/http://www.niams.nih.gov/health_info/Osteoarthritis/default.asp Archived] from the original on 18 May 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2015</span>.</cite></ref><ref name="Lancet2015" /> [[Fazla kilo|Aşırı kilolu]], farklı uzunluklarda bacaklara sahip veya yüksek düzeyde eklem stresi ile sonuçlanan işleri olan kişilerde risk daha fazladır.<ref name="NIH2015" /><ref name="Lancet2015" /> Osteoartritin eklem üzerindeki mekanik stres ve düşük dereceli enflamatuar süreçlerden kaynaklandığına inanılmaktadır.<ref name="Berenbaum2013">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Osteoarthritis as an inflammatory disease (osteoarthritis is not osteoarthrosis!)|erişimtarihi=free|tarih=January 2013|sayı=1|sayfalar=16–21|çalışma=Osteoarthritis and Cartilage|başlık-bağı=doi|cilt=21|pmid=23194896|doi=10.1016/j.joca.2012.11.012}}</ref> Kıkırdak kaybolduğunda gelişir ve kıkırdağın altında yatan kemik etkilenir.<ref name="NIH2015" /> Ağrı egzersiz yapmayı zorlaştırabileceğinden [[Atrofi|kas kaybı]] meydana gellir.<ref name="Lancet2015">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Osteoarthritis|tarih=July 2015|sayı=9991|sayfalar=376–387|çalışma=Lancet|cilt=386|pmid=25748615|doi=10.1016/S0140-6736(14)60802-3}}</ref><ref name="NICE">{{Web kaynağı|url=http://www.nice.org.uk/guidance/cg177/evidence/full-guideline-191761309|başlık=Osteoarthritis – Care and management in adults|erişimtarihi=21 October 2015|arşivtarihi=22 December 2015|arşivurl=https://web.archive.org/web/20151222152555/http://www.nice.org.uk/guidance/cg177/evidence/full-guideline-191761309|tarih=2014|biçim=PDF}}</ref> Teşhis tipik olarak, diğer sorunları desteklemek veya dışlamak için kullanılan [[tıbbi görüntüleme]] ve diğer testlerle birlikte belirti ve semptomlara dayanır.<ref name="NIH2015" /> Osteoartritte eklemler [[Romatoid artrit|Romatoid artritin]] aksine ısınmaz veya kızarmaz.<ref name="NIH2015" />
Osteoartrit ismi [[Yunanca]] ''osteo'' yani "[[kemik]]sel, kemikle ilgili, kemikten", ''arthro'' yani "[[eklem]]" ve ''itis'' yani "[[enflamasyon]]" (iltihap) sözcüklerinden türemiştir. Bununla birlikte, gerçekte, birçok osteoartrit hastasında ya çok az enflamasyon vardır ya da hiç yoktur. Yaygın bir yanlış anlama, genç bireylerde osteoartrite rastlanmamasından dolayı, osteoartritin salt yıpranma ve aşınma sebepli olduğudur. Ancak, her ne kadar yaş osteoartrit [[insidans]]ıyla [[korelasyon]] gösterse de, bu korelasyon sadece osteoartritin gelişimi zaman alan bir süreç olduğunu kanıtlar. Genellikle, osteoartritin altında yatan belirli bir sebep vardır ki bu duruma ''ikincil osteoartrit'' veya ''sekonder osteoartrit'' denilir. Eğer osteoartrite yol açan herhangi bir temel sebep saptanamıyorsa, duruma ''birincil osteoartrit'' veya ''primer osteoartrit'' denir. Ayrıca, ''dejeneratif artrit'' sıklıkla osteoartrit için eş anlamlı bir şekilde kullanılsa da, osteoartrit hem dejeneratif hem de rejeneratif değişiklikler içermektedir. Eklem bölgelerinde gözlenen [[Bouchard Nodülleri]] tipikdir.


Tedavi; egzersiz, dinlenme veya [[baston]] kullanımı gibi eklem stresini azaltmayı, destek gruplarını ve [[Ağrı kesici|ağrı kesici ilaçları]] içerir.<ref name="NIH2015" /><ref name="OARSI2014">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=OARSI guidelines for the non-surgical management of knee osteoarthritis|erişimtarihi=free|tarih=March 2014|sayı=3|sayfalar=363–388|çalışma=Osteoarthritis and Cartilage|başlık-bağı=doi|cilt=22|pmid=24462672|doi=10.1016/j.joca.2014.01.003}}</ref> Kilo verme fazla kilolu olanlarda yardımcı olabilir.<ref name="NIH2015" /> Ağrı kesici ilaçlar [[parasetamol]] (asetaminofen) ve ayrıca [[naproksen]] veya [[ibuprofen]] gibi [[Nonsteroid antiinflamatuar ilaç|NSAID'leri]] içerebilir.<ref name="NIH2015">{{Web kaynağı|url=http://www.niams.nih.gov/health_info/Osteoarthritis/default.asp|başlık=Osteoarthritis|erişimtarihi=13 May 2015|arşivtarihi=18 May 2015|arşivurl=https://web.archive.org/web/20150518090102/http://www.niams.nih.gov/health_info/Osteoarthritis/default.asp|tarih=April 2015|yayıncı=National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.niams.nih.gov/health_info/Osteoarthritis/default.asp "Osteoarthritis"]. National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases. April 2015. [https://web.archive.org/web/20150518090102/http://www.niams.nih.gov/health_info/Osteoarthritis/default.asp Archived] from the original on 18 May 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2015</span>.</cite></ref> [[Bağımlılık]] riskleri ve diğer yan etkilerin yanı sıra yararları hakkında bilgi eksikliği nedeniyle uzun süreli [[opioid]] kullanımı önerilmemektedir.<ref name="NIH2015" /><ref name="OARSI2014" /> Diğer tedavilere rağmen devam eden sakatlık varsa eklem protezi ameliyatı bir seçenek olabilir.<ref name="Lancet2015">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Osteoarthritis|tarih=July 2015|sayı=9991|sayfalar=376–387|çalışma=Lancet|cilt=386|pmid=25748615|doi=10.1016/S0140-6736(14)60802-3}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFGlyn-JonesPalmerAgricolaPrice2015">Glyn-Jones S, Palmer AJ, Agricola R, Price AJ, Vincent TL, Weinans H, Carr AJ (July 2015). "Osteoarthritis". ''Lancet''. '''386''' (9991): 376–387. [[Sayısal nesne tanımlayıcısı|doi]]:[[doi:10.1016/S0140-6736(14)60802-3|10.1016/S0140-6736(14)60802-3]]. [[PubMed|PMID]]&nbsp;[https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25748615 25748615]. [[Semantic Scholar|S2CID]]&nbsp;[https://api.semanticscholar.org/CorpusID:208792655 208792655].</cite></ref> Yapay bir eklemin ömrü tipik olarak 10 ila 15 yıldır.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Biotribology of artificial hip joints|tarih=January 2015|sayı=1|sayfalar=77–94|çalışma=World Journal of Orthopedics|cilt=6|pmc=4303792|pmid=25621213|doi=10.5312/wjo.v6.i1.77}}</ref>
Osteoartrit sadece ABD'de yaklaşık olarak 21 milyon kişiyi etkilemektedir. Tahminlere göre toplumun %80'i 65 yaşına vardığında [[radyografi]]k osteoartrit bulgusu gösterebilmektedir. Bununla birlikte bu kişilerin sadece %60'ı osteoartrit belirtileri gösterirler.<ref name=Green2001>{{Dergi kaynağı|yazar=Green GA |başlık=Understanding NSAIDs: from aspirin to COX-2 |dergi=Clin Cornerstone |cilt=3 |sayı=5 |sayfalar=50-60|yıl=2001 |pmid=11464731 |doi= |url=}}</ref> ABD'de osteoartrit sebebiyle hastaneye yatanların sayısı 1993'te yaklaşık 322.000'ken, 2006'da 735.000'i bulmuştur.<ref>[http://newswise.com/articles/view/544029/ Hospitalizations for Osteoarthritis Rising Sharply] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20081222105805/http://newswise.com/articles/view/544029/ |tarih=22 Aralık 2008 }} Newswise, Retrieved on [[September 4]], 2008.</ref>


Osteoartrit, artritin en yaygın şeklidir ve yaklaşık 2015 yılı itbariyle 237 milyon kişiyi veya dünya nüfusunun %3,3'ünü etkilemektedir.<ref name="GBD2015Pre">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 310 diseases and injuries, 1990-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015|yazarlar=((GBD 2015 Disease and Injury Incidence and Prevalence Collaborators))|tarih=October 2016|sayı=10053|sayfalar=1545–1602|çalışma=Lancet|cilt=388|pmc=5055577|pmid=27733282|doi=10.1016/S0140-6736(16)31678-6}}</ref><ref name="Mar2014">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Burden of disability due to musculoskeletal (MSK) disorders|tarih=June 2014|sayı=3|sayfalar=353–66|çalışma=Best Practice & Research. Clinical Rheumatology|cilt=28|pmid=25481420|doi=10.1016/j.berh.2014.08.002}}</ref>Nüfus yaşlandıkça daha yaygınlık artar. 60 yaşın üzerindeki erkeklerin yaklaşık %10'u ve kadınların %18'i etkilenir.<ref name="Lancet2015">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Osteoarthritis|tarih=July 2015|sayı=9991|sayfalar=376–387|çalışma=Lancet|cilt=386|pmid=25748615|doi=10.1016/S0140-6736(14)60802-3}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFGlyn-JonesPalmerAgricolaPrice2015">Glyn-Jones S, Palmer AJ, Agricola R, Price AJ, Vincent TL, Weinans H, Carr AJ (July 2015). "Osteoarthritis". ''Lancet''. '''386''' (9991): 376–387. [[Sayısal nesne tanımlayıcısı|doi]]:[[doi:10.1016/S0140-6736(14)60802-3|10.1016/S0140-6736(14)60802-3]]. [[PubMed|PMID]]&nbsp;[https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25748615 25748615]. [[Semantic Scholar|S2CID]]&nbsp;[https://api.semanticscholar.org/CorpusID:208792655 208792655].</cite></ref> Osteoartrit, özürlülükle geçen yılların yaklaşık %2'sinin nedenidir. <ref name="Mar2014" />
== Kaynakça ve notlar ==
{{Kaynakça}}
{{Tıbbi kaynaklar
| ICD10 = {{ICD-10 kodu|M|15||m|15}}-{{ICD-10 kodu|M|19||m|15}}, {{ICD-10 kodu|M|47||m|45}}
| ICD9 = {{ICD9|715}}
| OMIM = 165720
| MedlinePlus = 000423
| eMedicineKonu = med
| eMedicineBaşlık = 1682
| eMedicine_çoklu = {{eMedicine2|orthoped|427}} {{eMedicine2|pmr|93}} {{eMedicine2|radio|492}}
| MeshID = D010003
}}


== Belirti ve bulgular ==
{{Otorite kontrolü}}
[[Dosya:Areas_affected_by_osteoarthritis.gif|alt=Outline of female body indicating most affected areas|küçükresim| Osteoartrit en sık ellerde (parmakların ve başparmakların uçlarında), boyunda, belde, dizlerde ve kalçalarda görülür.]]
Ana semptom, [[Engellilik|yetenek kaybı]] ve sıklıkla sertliğe neden olan [[Ağrı (tıp)|ağrıdır]]. Ağrı tipik olarak uzun süreli aktivite ile daha da kötüleşir ve istirahat ile hafifler. Tutukluk en çok sabahları görülür ve tipik olarak günlük aktivitelere başladıktan sonra otuz dakikadan az sürer, ancak hareketsizlik dönemlerinden sonra geri gelebilir. Osteoartritte, etkilenen eklem, özellikle omuz ve diz eklemi hareket ettirildiğinde çıtırtı sesi ("krepitus") verebilir. Kişi eklem kilitlenmesi ve eklem kararsızlığından da şikayet edebilir. Bu semptomlar, ağrı ve tutukluk nedeniyle günlük aktiviteleri etkiler.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://www.aafp.org/afp/2012/0101/p49.html|başlık=Osteoarthritis: diagnosis and treatment|tarih=January 2012|sayı=1|sayfalar=49–56|çalışma=American Family Physician|cilt=85|pmid=22230308}}</ref> Bazı insanlar soğuk-sıcak, yüksek nem veya barometrik basınçtaki düşüşle ilişkili artan ağrı bildirir, ancak bu belirtiler net değildir.<ref name="pmid22124595">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Influence of meteorological elements on osteoarthritis pain: a review of the literature|erişimtarihi=free|tarih=December 2011|sayı=6|dil=pt|sayfalar=622–628|çalışma=Revista Brasileira de Reumatologia|başlık-bağı=doi|çeviribaşlık=Influence of meteorological elements on osteoarthritis pain: a review of the literature|cilt=51|pmid=22124595|doi=10.1590/S0482-50042011000600008}}</ref>


=== Primer ===
Osteoartrit gelişimi, özellikle dizlerle ilgili olarak, önceki eklem yaralanması öyküsü ve obezite ile ilişkilidir.<ref name="pmid11360143">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Knee osteoarthritis and obesity|erişimtarihi=free|tarih=May 2001|sayı=5|sayfalar=622–627|çalışma=International Journal of Obesity and Related Metabolic Disorders|başlık-bağı=doi|cilt=25|pmid=11360143|doi=10.1038/sj.ijo.0801585}}</ref> Menopoz sonrası kadınlarda aynı yaştaki erkeklere göre daha yaygın olduğundan, cinsiyet hormonu seviyelerindeki değişiklikler osteoartrit gelişiminde rol oynayabilir.<ref name="NIH2015">{{Web kaynağı|url=http://www.niams.nih.gov/health_info/Osteoarthritis/default.asp|başlık=Osteoarthritis|erişimtarihi=13 May 2015|arşivtarihi=18 May 2015|arşivurl=https://web.archive.org/web/20150518090102/http://www.niams.nih.gov/health_info/Osteoarthritis/default.asp|tarih=April 2015|yayıncı=National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.niams.nih.gov/health_info/Osteoarthritis/default.asp "Osteoarthritis"]. National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases. April 2015. [https://web.archive.org/web/20150518090102/http://www.niams.nih.gov/health_info/Osteoarthritis/default.asp Archived] from the original on 18 May 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">13 May</span> 2015</span>.</cite></ref><ref name="pmid21481553">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Sex hormones and structural changes in osteoarthritis: a systematic review|tarih=June 2011|sayı=2|sayfalar=141–156|çalışma=Maturitas|cilt=69|pmid=21481553|doi=10.1016/j.maturitas.2011.03.019}}</ref> Afrikalı Amerikalılar ve Kafkasyalılarda kalça ve diz osteoartritindeki farklılıklar için çelişkili kanıtlar mevcuttur.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Osteoarthritis: new insights. Part 1: the disease and its risk factors|erişimtarihi=free|tarih=October 2000|yazarları-göster=6|sayı=8|sayfalar=635–646|çalışma=Annals of Internal Medicine|başlık-bağı=doi|cilt=133|pmid=11033593|doi=10.7326/0003-4819-133-8-200010170-00016}}</ref>

==== Mesleki ====
Elle taşıma (örn. kaldırma) ile çalışan, fiziksel olarak zorlayıcı işler yapan, işte yürüyen ve iş yerinde tırmanma görevleri (örn. merdiven çıkma) olanlarda diz ve kalça osteoartriti gelişme riskinin arttığı bulundu. Özellikle kalça osteoartriti ile, bükülmüş veya bükülmüş pozisyonlarda çalışanlar arasında zamanla gelişme riskinin arttığı bulundu. <ref name="SBU2016" /> Diz osteoartriti için, özellikle diz çökmüş veya çömelmiş pozisyonda çalışanlar, diz çökmüş veya çömelmiş duruşla birlikte ağır kaldırma yapanlar ve ayakta çalışanlar arasında artmış risk bulunmuştur.<ref name="SBU2016" /> Kadınlar ve erkekler, osteoartrit gelişimi için benzer mesleki risklere sahiptir. <ref name="SBU2016" />

=== İkincil ===
 
Bu tip osteoartrit, diğer faktörlerden kaynaklanır, ancak ortaya çıkan patoloji, birincil osteoartrit ile aynıdır:

* Alkaptonüri <ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Recent advances in management of alkaptonuria (invited review; best practice article)|tarih=May 2013|sayı=5|sayfalar=367–373|çalışma=J. Clin. Pathol.|cilt=66|pmid=23486607|doi=10.1136/jclinpath-2012-200877}}</ref>
* [[Konjenital]] eklem [[Hastalık|bozuklukları]] <ref>{{Web kaynağı|url=https://www.nichd.nih.gov/health/topics/birthdefects/conditioninfo/Pages/default.aspx|başlık=Birth Defects: Condition Information|erişimtarihi=8 December 2017|çalışma=www.nichd.nih.gov}}</ref> <ref>{{Web kaynağı|url=https://www.lecturio.com/concepts/congenital-disorders-of-sexual-development/|başlık=Congenital Disorders of Sexual Development|erişimtarihi=22 August 2021|çalışma=The Lecturio Medical Concept Library}}</ref>
* [[Diyabet|Diyabet,]] osteoartrit nedeniyle eklem değiştirme riskini iki katına çıkarır ve diyabetli kişiler, diyabeti olmayanlara göre daha genç yaşta eklem protezi yaptırır. <ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=The adverse effects of diabetes on osteoarthritis: update on clinical evidence and molecular mechanisms|tarih=June 2015|sayı=6|sayfalar=841–850|çalışma=Osteoarthritis and Cartilage|cilt=23|pmc=5530368|pmid=25837996|doi=10.1016/j.joca.2015.03.031}}</ref>
* [[Ehlers-Danlos sendromu]] <ref>{{Web kaynağı|url=https://www.lecturio.com/concepts/ehlers-danlos-syndrome/|başlık=Ehlers-Danlos Syndrome|erişimtarihi=22 August 2021|çalışma=The Lecturio Medical Concept Library}}</ref>
* Hemokromatozis ve [[Wilson hastalığı]] <ref>{{Web kaynağı|url=https://www.lecturio.com/concepts/hereditary-hemochromatosis/|başlık=Hereditary Hemochromatosis|erişimtarihi=22 August 2021|çalışma=The Lecturio Medical Concept Library}}</ref>
* Enflamatuar hastalıklar ( Perthes hastalığı gibi), ( [[Lyme hastalığı]] ) ve artritin tüm kronik formları (örn. kostokondrit, [[gut]] ve [[romatoid artrit]] ). Gutta [[ürik asit]] kristalleri kıkırdağın daha hızlı dejenere olmasına neden olur.
* Bir kaza veya ortopedik operasyonlar sonucu eklem veya bağların ( [[Ön çapraz bağ|ÖÇB]] gibi) [[Travma (tıp)|yaralanması]] .
* [[Ligament|Bağların]] bozulması veya instabilite bir faktör olabilir.
* [[Marfan sendromu]] <ref>{{Web kaynağı|url=https://www.lecturio.com/concepts/marfan-syndrome/|başlık=Marfan Syndrome|erişimtarihi=22 August 2021|çalışma=The Lecturio Medical Concept Library}}</ref>
* [[obezite]] <ref>{{Web kaynağı|url=https://www.lecturio.com/concepts/obesity/|başlık=Obesity|erişimtarihi=22 August 2021|çalışma=The Lecturio Medical Concept Library}}</ref>
* [[Septik artrit|Eklem enfeksiyonu]] <ref>{{Web kaynağı|url=https://rarediseases.org/rare-diseases/arthritis-infectious/|başlık=Arthritis, Infectious|erişimtarihi=19 July 2017|arşivtarihi=21 February 2017|arşivurl=https://web.archive.org/web/20170221081703/https://rarediseases.org/rare-diseases/arthritis-infectious/|tarih=2009|çalışma=NORD (National Organization for Rare Disorders)}}</ref> <ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Approach to septic arthritis|tarih=September 2011|sayı=6|sayfalar=653–660|çalışma=American Family Physician|cilt=84|pmid=21916390}}</ref> <ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Acute osteoarticular infections in children are frequently forgotten multidiscipline emergencies: beyond the technical skills|erişimtarihi=free|tarih=July 2021|sayı=7|sayfalar=584–592|çalışma=EFORT Open Reviews|başlık-bağı=doi|cilt=6|pmc=8335954|pmid=34377550|doi=10.1302/2058-5241.6.200155}}</ref>

Osteoartrit, büyük kıkırdak kaybı ve diğer eklem dokularında morfolojik hasara neden olabilen dejeneratif bir eklem hastalığı iken, osteoartritin erken aşamalarında ince biyokimyasal değişiklikler meydana gelir. Sağlıklı kıkırdağın su içeriği, suyu dışarı iten sıkıştırma kuvveti ve suyu içeri çeken [[Osmotik basınç|ozmotik basınç]] ile hassas bir şekilde dengelenir.<ref name="pmid25182679">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=The mechanobiology of articular cartilage: bearing the burden of osteoarthritis|tarih=October 2014|sayı=10|sayfalar=451|çalışma=Current Rheumatology Reports|cilt=16|pmc=4682660|pmid=25182679|doi=10.1007/s11926-014-0451-6}}</ref><ref name="Maroudas A 1976">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Balance between swelling pressure and collagen tension in normal and degenerate cartilage|tarih=April 1976|sayı=5554|sayfalar=808–809|çalışma=Nature|cilt=260|pmid=1264261|doi=10.1038/260808a0}}</ref> Kollajen lifleri sıkıştırma kuvveti uygularken, kıkırdak [[Proteoglikan|proteoglikanları,]] suyu içeri çekme eğiliminde olan ozmotik basınç oluşturur.<ref name="Maroudas A 1976" />

Bununla birlikte, osteoartritin başlangıcında, kollajen matrisi daha düzensiz hale gelir ve kıkırdak içindeki proteoglikan içeriğinde bir azalma olur. Kollajen liflerinin parçalanması, eklem boşluğunun su içeriğinde net bir artışa neden olur.<ref name="Bollet AJ 1966">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Biochemical Findings in Normal and Osteoarthritic Articular Cartilage. II. Chondroitin Sulfate Concentration and Chain Length, Water, and Ash Content|tarih=July 1966|sayı=7|sayfalar=1170–1177|çalışma=The Journal of Clinical Investigation|cilt=45|pmc=292789|pmid=16695915|doi=10.1172/JCI105423}}</ref><ref name="Brocklehurst R 1984">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=The composition of normal and osteoarthritic articular cartilage from human knee joints. With special reference to unicompartmental replacement and osteotomy of the knee|tarih=January 1984|sayı=1|sayfalar=95–106|çalışma=The Journal of Bone and Joint Surgery. American Volume|cilt=66|pmid=6690447|doi=10.2106/00004623-198466010-00013}}</ref><ref name="Chou MC 2009">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Correlation between the MR T2 value at 4.7 T and relative water content in articular cartilage in experimental osteoarthritis induced by ACL transection|erişimtarihi=free|tarih=April 2009|sayı=4|sayfalar=441–447|çalışma=Osteoarthritis and Cartilage|başlık-bağı=doi|cilt=17|pmid=18990590|doi=10.1016/j.joca.2008.09.009}}</ref><ref name="Grushko G 1989">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Some biochemical and biophysical parameters for the study of the pathogenesis of osteoarthritis: a comparison between the processes of ageing and degeneration in human hip cartilage|sayı=2–4|sayfalar=149–176|çalışma=Connective Tissue Research|yıl=1989|cilt=19|pmid=2805680|doi=10.3109/03008208909043895}}</ref><ref name="Mankin HJ 1975">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Water content and binding in normal and osteoarthritic human cartilage|tarih=January 1975|sayı=1|sayfalar=76–80|çalışma=The Journal of Bone and Joint Surgery. American Volume|cilt=57|pmid=1123375|doi=10.2106/00004623-197557010-00013}}</ref> Artış, kıkırdak içi genel bir proteoglikan kaybı (ve dolayısıyla azalmış bir ozmotik çekme) ile birlikte<ref name="Brocklehurst R 1984" /><ref name="Venn M 1977">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Chemical composition and swelling of normal and osteoarthrotic femoral head cartilage. I. Chemical composition|tarih=April 1977|sayı=2|sayfalar=121–129|çalışma=Annals of the Rheumatic Diseases|cilt=36|pmc=1006646|pmid=856064|doi=10.1136/ard.36.2.121}}</ref> oluşur.<ref name="Maroudas A 1976">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Balance between swelling pressure and collagen tension in normal and degenerate cartilage|tarih=April 1976|sayı=5554|sayfalar=808–809|çalışma=Nature|cilt=260|pmid=1264261|doi=10.1038/260808a0}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMaroudas1976">Maroudas AI (April 1976). "Balance between swelling pressure and collagen tension in normal and degenerate cartilage". ''Nature''. '''260''' (5554): 808–809. [[Bibcode]]:[https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/1976Natur.260..808M 1976Natur.260..808M]. [[Sayısal nesne tanımlayıcısı|doi]]:[[doi:10.1038/260808a0|10.1038/260808a0]]. [[PubMed|PMID]]&nbsp;[https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1264261 1264261]. [[Semantic Scholar|S2CID]]&nbsp;[https://api.semanticscholar.org/CorpusID:4214459 4214459].</cite></ref><ref name="Venn M 1977" />

Eklem içindeki diğer yapılar da etkilenebilir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Biological aspects of early osteoarthritis|tarih=March 2012|sayı=3|sayfalar=407–422|çalışma=Knee Surgery, Sports Traumatology, Arthroscopy|cilt=20|pmid=22009557|doi=10.1007/s00167-011-1705-8}}</ref> Eklem içindeki [[Ligament|bağlar]] kalınlaşır ve [[Fibrozis|fibrotik]] hale gelir ve [[menisküs]] hasar görebilir ve aşınabilir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Meniscus pathology, osteoarthritis and the treatment controversy|tarih=May 2012|sayı=7|sayfalar=412–419|çalışma=Nature Reviews. Rheumatology|cilt=8|pmid=22614907|doi=10.1038/nrrheum.2012.69}}</ref> Menisküs, bir kişinin tamamen yok olabilir. Rklemlerin kenarlarında "mahmuz" veya osteofit adı verilen yeni kemik büyümeleri oluşabilir. Subkondral kemik hacmi artar ve daha az mineralize olur (hipomineralizasyon).<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Subchondral bone in osteoarthritis: insight into risk factors and microstructural changes|sayı=6|sayfalar=223|çalışma=Arthritis Research & Therapy|yıl=2013|cilt=15|pmc=4061721|pmid=24321104|doi=10.1186/ar4405}}</ref> Tüm bu değişiklikler çalışma sorunlarına neden olabilir. Osteoartritik eklemdeki [[Ağrı (tıp)|ağrı,]] kalınlaşmış sinovyum<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Knee effusions, popliteal cysts, and synovial thickening: association with knee pain in osteoarthritis|tarih=June 2001|sayı=6|sayfalar=1330–1337|çalışma=The Journal of Rheumatology|cilt=28|pmid=11409127}}</ref> ve subkondral kemik lezyonları ile ilişkilendirilmiştir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=The association of bone marrow lesions with pain in knee osteoarthritis|tarih=April 2001|sayı=7|sayfalar=541–549|çalışma=Annals of Internal Medicine|cilt=134|pmid=11281736|doi=10.7326/0003-4819-134-7-200104030-00007}}</ref>

== Teşhis ==
Tanı, öykü ve klinik muayeneyle makul bir kesinlikle konur.<ref name="pmid19762361">{{Akademik dergi kaynağı|url=http://ard.bmj.com/cgi/content/short/ard.2009.113100v1|başlık=EULAR evidence-based recommendations for the diagnosis of knee osteoarthritis|tarih=March 2010|sayı=3|sayfalar=483–489|çalışma=Annals of the Rheumatic Diseases|cilt=69|pmid=19762361|doi=10.1136/ard.2009.113100}}</ref> <ref name="pmid12180735">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Joint space narrowing and relationship with symptoms and signs in adults consulting for hip pain in primary care|tarih=August 2002|sayı=8|sayfalar=1713–1718|çalışma=The Journal of Rheumatology|cilt=29|pmid=12180735}}</ref> [[X ışını|X-ışınları]] tanıyı doğrulayabilir. Röntgende görülen tipik değişiklikler: [[eklem]] boşluğu daralması, subkondral [[skleroz]] (eklem çevresinde artmış kemik oluşumu), subkondral kist oluşumu ve osteofitler. Düz filmler, fizik muayene bulguları veya ağrı derecesi ile ilişkili olmayabilir.<ref name="Phillips">{{Akademik dergi kaynağı|url=http://www.musculoskeletalnetwork.com/display/article/1145622/1517357|başlık=Osteoarthritis treatment update: Are NSAIDs still in the picture?|erişimtarihi=9 February 2010|arşivtarihi=12 February 2010|arşivurl=https://web.archive.org/web/20100212105652/http://www.musculoskeletalnetwork.com/display/article/1145622/1517357|sayı=2|çalışma=Journal of Musculoskeletal Medicine|yıl=2010|cilt=27|citeseerx=dead}}</ref>

1990 yılında American College of Rheumatology, çok merkezli bir çalışmanın verilerini kullanarak, sert doku büyümesi ve belirli eklemlerin şişmesine dayanan el osteoartritinin teşhisi için bir dizi kriter geliştirdi.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.uptodate.com/contents/osteoarthritis-symptoms-and-diagnosis-beyond-the-basics|başlık=Patient information: Osteoarthritis symptoms and diagnosis (Beyond the Basics)|erişimtarihi=15 February 2013|arşivtarihi=22 September 2010|arşivurl=https://web.archive.org/web/20100922013032/http://www.uptodate.com/patients/content/topic.do?topicKey=~77ll0j9jfS9fuD|yayıncı=[[UpToDate]]|yıl=2013}}</ref> Bu kriterlerin, romatoid artrit ve [[Spondiloartropati|spondiloartropatiler]] gibi diğer antitelere karşı el osteoartriti için %92 duyarlı ve %98 özgül olduğu bulunmuştur.<ref name="pmid2242058">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=The American College of Rheumatology criteria for the classification and reporting of osteoarthritis of the hand|erişimtarihi=free|tarih=November 1990|sayı=11|sayfalar=1601–1610|çalışma=Arthritis and Rheumatism|başlık-bağı=doi|cilt=33|pmid=2242058|doi=10.1002/art.1780331101}}</ref><gallery>
Dosya:Osteo of the hand.jpg|Karpal eklem ve 1. karpometakarpal eklemde şiddetli osteoartrit ve [[Osteopenia|osteopeni]]
Dosya:Gonarthrose-Knorpelaufbrauch.jpg|Eklem boşluğunun karakteristik daralması ile dizdeki osteoartrit MRG'si
Dosya:Osteoarthritis left knee.jpg|Sol dizin primer osteoartriti. [[Osteophytes|Osteofitlere]], eklem boşluğunun daralmasına (ok) ve artmış subkondral kemik yoğunluğuna (ok) dikkat edin.
Dosya:Damaged cartilage Danish sow.png|Dişi domuzlardan zarar görmüş kıkırdak. (a) kıkırdak erozyonu (b) kıkırdak ülserasyonu (c) kıkırdak onarımı (d) osteofit (kemik çıkıntısı) oluşumu.
Dosya:Primary osteoarthrosis (2) at knee joint.jpg|Yaşlı bir kadında diz ekleminin osteoartrozunun histopatolojisi
Dosya:Primary osteoarthrosis (5) at knee joint.jpg|Yaşlı bir kadında diz ekleminin osteoartrozunun histopatolojisi
Dosya:Health joint.png|Sağlıklı bir eklemde, kemiklerin uçları pürüzsüz kıkırdak ile kaplıdır. Birlikte, sinoviyal sıvı üreten sinovyal bir zarla kaplı bir eklem kapsülü tarafından korunurlar. Kapsül ve sıvı kıkırdağı, kasları ve bağ dokuları korur.
Dosya:Joint with severe osteoathritis.png|Osteoartrit ile kıkırdak yıpranır. Mahmuzlar kemiğin kenarından dışarı çıkar ve eklem sıvısı artar. Toplamda, eklem sert ve ağrılı hissediyor.
Dosya:Osteoarthritis.png|Kireçlenme
Dosya:Osteoarthritis -- Smart-Servier (cropped).jpg|Osteoartritte eldeki kemik (sol) ve klinik (sağ) değişiklikler
</gallery>

=== sınıflandırma ===
Osteoartritin derecelendirilmesi için bir dizi sınıflandırma sistemi kullanılmaktadır:

* WOMAC ölçeği, [[Ağrı (tıp)|ağrı]], katılık ve fonksiyonel sınırlamayı hesaba katar. <ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Health-related quality of life and appropriateness of knee or hip joint replacement|erişimtarihi=free|tarih=January 2006|sayı=2|sayfalar=220–226|çalışma=Archives of Internal Medicine|başlık-bağı=doi|cilt=166|pmid=16432092|doi=10.1001/archinte.166.2.220}}</ref>
* Diz osteoartriti için Kellgren-Lawrence derecelendirme ölçeği . Yalnızca projeksiyonel radyografi özelliklerini kullanır.
* [[Kalça|Kalça ekleminin]] osteoartriti için Tönnis sınıflandırması, ayrıca sadece projeksiyonel radyografi özelliklerini kullanıyor. <ref>{{Web kaynağı|url=http://www.preventivehip.org/hip-scores/tonnis-classification|başlık=Tönnis Classification of Osteoarthritis by Radiographic Changes|erişimtarihi=13 December 2016|arşivtarihi=20 December 2016|arşivurl=https://web.archive.org/web/20161220135616/http://www.preventivehip.org/hip-scores/tonnis-classification|yayıncı=Society of Preventive Hip Surgery}}</ref>

[[Dosya:Erosive_osteoarthritis_with_gull-wing_appearance,_with_seagull.jpg|küçükresim| Parmaklardaki eroziv osteoartritin röntgeni, ayrıca tipik "martı kanadı" görünümüyle iki eklemi yakınlaştırır]]
Hem primer jeneralize nodal osteoartrit hem de eroziv osteoartrit (EOA, inflamatuar osteoartrit olarak da adlandırılır) primer osteoartritin alt gruplarıdır. EOA, sıklıkla elin distal interfalangeal eklemlerini etkileyen ve röntgende karakteristik erozif eklem değişikliklerine sahip olan osteoartritin çok daha az yaygın ve daha agresif bir enflamatuar şeklidir.<ref name="pmid15454130">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Erosive osteoarthritis|tarih=October 2004|sayı=5|sayfalar=739–758|çalışma=Best Practice & Research. Clinical Rheumatology|cilt=18|pmid=15454130|doi=10.1016/j.berh.2004.05.010}}</ref>

== Yönetim ==
[[Dosya:Exercise.png|alt=Illustration of example strengthening, aerobic conditioning, and range of motion exercises|sağ|küçükresim| OA'da önerilen bazı egzersiz türleri]]
Yaşam tarzı değişikliği (kilo verme ve egzersiz gibi) ve [[Ağrı kesici|ağrı kesici ilaçlar]] tedavinin temel dayanaklarıdır. [[Parasetamol|Asetaminofen]] (aynı zamanda parasetamol olarak da bilinir), [[Nonsteroid antiinflamatuar ilaç|NSAID'lerin]] yalnızca ağrı kesicinin yeterli olmadığı durumlarda ek tedavi olarak kullanılmasıyla birlikte birinci basamak olarak önerilir.<ref name="Cochrane10">{{Akademik dergi kaynağı|url=http://www.ajmc.com/publications/supplement/2010/A278_10mar_Pain/A278_2010mar_Flood/|başlık=The role of acetaminophen in the treatment of osteoarthritis|arşivtarihi=22 March 2015|arşivurl=https://web.archive.org/web/20150322234341/http://www.ajmc.com/publications/supplement/2010/a278_10mar_pain/a278_2010mar_flood|tarih=March 2010|sayı=Suppl Management|sayfalar=S48–S54|çalışma=The American Journal of Managed Care|cilt=16 Suppl Management|pmid=20297877|citeseerx=live}} {{Açık erişim}}</ref><ref name="Leo2019">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Paracetamol versus placebo for knee and hip osteoarthritis|tarih=February 2019|yazarları-göster=6|sayı=8|sayfalar=CD013273|çalışma=The Cochrane Database of Systematic Reviews|cilt=2|pmc=6388567|pmid=30801133|doi=10.1002/14651858.cd013273}}</ref> 2018 yılı itibariyle hastalığın seyrini değiştiren ilaç bulunamamıştır.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Disease-modifying drugs in osteoarthritis: current understanding and future therapeutics|tarih=December 2018|sayı=4|sayfalar=331–347|çalışma=Expert Opinion on Emerging Drugs|cilt=23|pmid=30415584|doi=10.1080/14728214.2018.1547706}}</ref> Öneriler, 1) obezite ve fazla kilo, 2) fiziksel aktivite, 3) diyet, 4) komorbidite, 5) biyomekanik faktörler, 6) mesleki faktörler dahil olmak üzere hedefli müdahaleler yoluyla risk faktörlerinin değiştirilmesini içermektedir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Modifiable risk factors in knee osteoarthritis: treatment implications|tarih=July 2019|sayı=7|sayfalar=1145–1157|çalışma=Rheumatology International|cilt=39|pmid=30911813|doi=10.1007/s00296-019-04290-z}}</ref>

Farklı öncelikler ve klinisyenler ile osteoartritli kişiler arasındaki zayıf iletişim, durumun başarılı yönetimini genellikle daha da zorlaştırır. Gerçekçi tedavi hedeflerine, duruma ilişkin ortak bir anlayış geliştirerek, aktif olarak hastanın endişelerini dinleyerek, tıbbi [[Jargon|jargondan]] kaçınarak ve tedavi planlarını hastanın ihtiyaçlarına göre uyarlayarak ulaşılabilir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://evidence.nihr.ac.uk/alert/discussions-about-osteoarthritis-in-primary-care/|başlık=How to improve discussions about osteoarthritis in primary care|tarih=23 June 2022|dil=en|çalışma=NIHR Evidence|doi=10.3310/nihrevidence_51244}}</ref><ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Patient and practitioner priorities and concerns about primary healthcare interactions for osteoarthritis: A meta-ethnography|erişimtarihi=free|yazarlar=Vennik|tarih=July 2022|sayı=7|dil=en|sayfalar=1865–1877|çalışma=Patient Education and Counseling|cilt=105|pmid=35125208|doi=10.1016/j.pec.2022.01.009}}</ref>

=== Yaşam tarzı değişiklikleri ===
Fazla kilolu insanlar için [[Zayıflama|kilo kaybı]] önemli bir faktör olabilir.<ref name="Hip Osteoarthritis 2009">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Hip pain and mobility deficits--hip osteoarthritis: clinical practice guidelines linked to the international classification of functioning, disability, and health from the orthopaedic section of the American Physical Therapy Association|tarih=April 2009|yazarları-göster=6|sayı=4|sayfalar=A1-25|çalışma=The Journal of Orthopaedic and Sports Physical Therapy|cilt=39|pmc=3963282|pmid=19352008|doi=10.2519/jospt.2009.0301}}</ref> Kilo kaybı ve egzersiz uzun süreli tedavi sağlar ve OA'lı hastalarda savunulmaktadır. Bu yaşam tarzı değişikliklerine ek olarak, diz osteoartritli hastalarda ağrının giderilmesi için analjezi kullanımı, eklem içi kortizon enjeksiyonu ve hyaluronik asitler ve trombositten zengin plazma kullanılması önerilir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Osteoarthritis- a systematic review of long-term safety implications for osteoarthritis of the knee|tarih=April 2019|sayı=1|sayfalar=151|çalışma=BMC Musculoskeletal Disorders|cilt=20|pmc=6454763|pmid=30961569|doi=10.1186/s12891-019-2525-0}}</ref> Hasta eğitiminin artritin kendi kendine yönetiminde yardımcı olduğu gösterilmiştir. Ağrıyı azaltır, işlevi iyileştirir, sertliği ve yorgunluğu azaltır ve tıbbi kullanımı azaltır. Hasta eğitimi, tek başına NSAID'lere kıyasla ortalama %20 daha fazla ağrı kesici sağlayabilir.<ref name="Hip Osteoarthritis 2009" />

=== Fiziksel önlemler ===
Orta derecede egzersiz, diz ve kalça osteoartriti olanlarda ağrı ve fonksiyon açısından faydalı olabilir. <ref name="pmid23253613">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Exercise therapy for bone and muscle health: an overview of systematic reviews|tarih=December 2012|sayfalar=167|çalışma=BMC Medicine|cilt=10|pmc=3568719|pmid=23253613|doi=10.1186/1741-7015-10-167}}</ref><ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Exercise for osteoarthritis of the hip|tarih=April 2014|sayı=4|sayfalar=CD007912|çalışma=The Cochrane Database of Systematic Reviews|cilt=4|pmid=24756895|doi=10.1002/14651858.CD007912.pub2}}</ref><ref name=":0">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Exercise interventions and patient beliefs for people with hip, knee or hip and knee osteoarthritis: a mixed methods review|tarih=April 2018|yazarları-göster=6|sayı=4|sayfalar=CD010842|çalışma=The Cochrane Database of Systematic Reviews|cilt=4|pmc=6494515|pmid=29664187|doi=10.1002/14651858.CD010842.pub2}}</ref> Bu egzersizler haftada en az üç kez yapılmalıdır. <ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Impact of exercise type and dose on pain and disability in knee osteoarthritis: a systematic review and meta-regression analysis of randomized controlled trials|erişimtarihi=free|tarih=March 2014|sayı=3|sayfalar=622–636|çalışma=Arthritis & Rheumatology|başlık-bağı=doi|cilt=66|pmid=24574223|doi=10.1002/art.38290}}</ref> Bazı kanıtlar belirli [[Fizik tedavi|fizik tedavileri]] desteklerken, birleşik bir program için kanıtlar sınırlıdır.<ref name="pmid23128863">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Physical therapy interventions for knee pain secondary to osteoarthritis: a systematic review|tarih=November 2012|sayı=9|sayfalar=632–644|çalışma=Annals of Internal Medicine|cilt=157|pmid=23128863|doi=10.7326/0003-4819-157-9-201211060-00007}}</ref> Net tavsiyeler vermek, egzersizleri keyifli hale getirmek ve insanlara egzersiz yapmanın önemi konusunda güven vermek, daha fazla fayda ve daha fazla katılım sağlayabilir. <ref name=":0" /> Sınırlı kanıt, denetimli egzersiz tedavisinin egzersiz bağlılığını artırabileceğini düşündürmektedir. <ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Interventions to improve adherence to exercise for chronic musculoskeletal pain in adults|tarih=January 2010|sayı=1|sayfalar=CD005956|çalışma=The Cochrane Database of Systematic Reviews|cilt=2010|pmc=6769154|pmid=20091582|doi=10.1002/14651858.cd005956.pub2}}</ref> [[Masaj|Masaj terapisinin]] etkinliğini belirlemek için yeterli kanıt yoktur. <ref name="nahin">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Evidence-Based Evaluation of Complementary Health Approaches for Pain Management in the United States|tarih=September 2016|sayı=9|sayfalar=1292–1306|çalışma=Mayo Clinic Proceedings|cilt=91|pmc=5032142|pmid=27594189|doi=10.1016/j.mayocp.2016.06.007}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFNahinBoineauKhalsaStussman2016">Nahin RL, Boineau R, Khalsa PS, Stussman BJ, Weber WJ (September 2016). [https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5032142 "Evidence-Based Evaluation of Complementary Health Approaches for Pain Management in the United States"]. ''Mayo Clinic Proceedings''. '''91''' (9): 1292–1306. [[Sayısal nesne tanımlayıcısı|doi]]:[[doi:10.1016/j.mayocp.2016.06.007|10.1016/j.mayocp.2016.06.007]]. [[PubMed Central|PMC]]&nbsp;<span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible">[https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5032142 5032142]</span>. [[PubMed|PMID]]&nbsp;[https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27594189 27594189].</cite></ref> [[Manuel terapi]] için kanıtlar kesin değildir. <ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Manual therapy for osteoarthritis of the hip or knee – a systematic review|tarih=April 2011|sayı=2|sayfalar=109–117|çalışma=Manual Therapy|cilt=16|pmid=21146444|doi=10.1016/j.math.2010.10.011}}</ref> 2015 yılında yapılan bir inceleme, su tedavisinin güvenli, etkili olduğunu ve diz osteoartriti için ek bir tedavi olabileceğini gösterdi. <ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Effectiveness of aquatic exercise for treatment of knee osteoarthritis: Systematic review and meta-analysis|tarih=August 2015|yazarları-göster=6|sayı=6|sayfalar=543–552|çalışma=Zeitschrift für Rheumatologie|cilt=74|pmid=25691109|doi=10.1007/s00393-014-1559-9}}</ref>

Alt ekstremite artritli bireylerde pozisyon hissi, denge ve kuvvet bozukluklarını ele almak için fonksiyonel, yürüme ve denge eğitimi önerilmiştir, çünkü bunlar yaşlı bireylerde daha yüksek düşme oranlarına katkıda bulunabilir.<ref name="pmid15517643">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Physiological risk factors for falls in older people with lower limb arthritis|tarih=November 2004|sayı=11|sayfalar=2272–2279|çalışma=The Journal of Rheumatology|cilt=31|pmid=15517643}}</ref><ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Falls and fall injuries among adults with arthritis--United States, 2012|tarih=May 2014|yazarları-göster=6|sayı=17|sayfalar=379–383|çalışma=MMWR. Morbidity and Mortality Weekly Report|cilt=63|pmc=4584889|pmid=24785984}}</ref> El osteoartriti olan kişiler için egzersizler, el işlevini iyileştirmek, ağrıyı azaltmak ve parmak eklemi sertliğini gidermek için küçük faydalar sağlayabilir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Exercise for hand osteoarthritis|tarih=January 2017|sayı=1|sayfalar=CD010388|çalışma=The Cochrane Database of Systematic Reviews|cilt=1|pmc=6464796|pmid=28141914|doi=10.1002/14651858.CD010388.pub2}}</ref>

===== Hiyalüronik asit =====
[[Hyalüronik asit|Hyaluronik asit]] enjeksiyonları, diz artriti için plaseboya kıyasla iyileşme sağlamamamış,<ref name="Rutjes12">{{Akademik dergi kaynağı|url=https://semanticscholar.org/paper/77dbe5ccae50fed08e452ed4e940fa78c05d88e6|başlık=Viscosupplementation for osteoarthritis of the knee: a systematic review and meta-analysis|tarih=August 2012|sayı=3|sayfalar=180–191|çalışma=Annals of Internal Medicine|cilt=157|pmid=22868835|doi=10.7326/0003-4819-157-3-201208070-00473}}</ref><ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Viscosupplementation for Osteoarthritis of the Knee: A Systematic Review of the Evidence|tarih=December 2015|sayı=24|sayfalar=2047–60|çalışma=The Journal of Bone and Joint Surgery. American Volume|cilt=97|pmid=26677239|doi=10.2106/jbjs.n.00743}}</ref>, ancak ağrı riskini daha fazla artırmıştı.<ref name="Rutjes12" /> Ayak bileği osteoartritinde kanıtlar belirsizdir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Hyaluronic acid and other conservative treatment options for osteoarthritis of the ankle|tarih=October 2015|sayı=10|sayfalar=CD010643|çalışma=The Cochrane Database of Systematic Reviews|alıntı=It is unclear if there is a benefit or harm for HA as treatment for ankle OA|cilt=2015|pmc=9254328|pmid=26475434|doi=10.1002/14651858.CD010643.pub2}}</ref>

===== Trombosit zengin plazma =====
Trombosit açısından zengin plazma (PRP) enjeksiyonlarının etkinliği belirsizdir; bu tür enjeksiyonların işlevi iyileştirdiği, ancak ağrıyı iyileştirmediği ve artan risk ile ilişkili olduğu yönünde iddialar vardır.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=The efficacy of platelet-rich plasma in the treatment of symptomatic knee osteoarthritis: a systematic review with quantitative synthesis|tarih=December 2013|sayı=12|sayfalar=2037–2048|çalışma=Arthroscopy|cilt=29|pmid=24286802|doi=10.1016/j.arthro.2013.09.006}}</ref><ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Intraarticular Injections of Platelet-rich Plasma (PRP) in the Management of Knee Osteoarthritis|tarih=September 2013|sayı=1|sayfalar=5–8|çalışma=The Archives of Bone and Joint Surgery|cilt=1|pmc=4151401|pmid=25207275}}</ref> PRP içeren çalışmaların Cochrane incelemesi, kanıtların yetersiz olduğunu buldu.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Platelet-rich therapies for musculoskeletal soft tissue injuries|tarih=April 2014|sayı=4|sayfalar=CD010071|çalışma=The Cochrane Database of Systematic Reviews|cilt=2014|pmc=6464921|pmid=24782334|doi=10.1002/14651858.CD010071.pub3}}</ref>

=== Ameliyat ===

==== Kemik füzyonu ====
Kemiklerin [[Artrodez|artrodezi]] (füzyonu) bazı osteoartrit tiplerinde bir seçenek olabilir. Bir örnek, ayak bileği füzyonunun son dönem vakalarda altın standart tedavi olarak kabul edildiği ayak bileği osteoartritidir. <ref name="pmid32940217">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Ankle Arthrodesis – a Review of Current Techniques and Results|tarih=2020|sayı=4|sayfalar=225–236|çalışma=Acta Chir Orthop Traumatol Cech|cilt=87|pmid=32940217}}</ref>

=== Alternatif tıp ===

==== Glukozamin ve kondroitin ====
Glukozaminin etkinliği tartışmalıdır.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Difficulties with assessing the benefit of glucosamine sulphate as a treatment for osteoarthritis|tarih=September 2012|sayı=3|sayfalar=222–226|çalışma=International Journal of Evidence-Based Healthcare|cilt=10|pmid=22925619|doi=10.1111/j.1744-1609.2012.00279.x}}</ref> İncelemeler onun plaseboya eşit<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Effects of glucosamine, chondroitin, or placebo in patients with osteoarthritis of hip or knee: network meta-analysis|tarih=September 2010|sayfalar=c4675|çalışma=BMJ|cilt=341|pmc=2941572|pmid=20847017|doi=10.1136/bmj.c4675}}</ref> <ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://semanticscholar.org/paper/b2437c4a7fb6be7827878a5e829f7b856ba3da5f|başlık=Efficacies of different preparations of glucosamine for the treatment of osteoarthritis: a meta-analysis of randomised, double-blind, placebo-controlled trials|tarih=June 2013|sayı=6|sayfalar=585–594|çalışma=International Journal of Clinical Practice|cilt=67|pmid=23679910|doi=10.1111/ijcp.12115}}</ref> veya [[Plasebo etkisi|plasebodan]] biraz daha iyi olduğu yönündedir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmedhealth/PMH0016485/|başlık=Analgesics for Osteoarthritis: An Update of the 2006 Comparative Effectiveness Review|arşivtarihi=10 March 2013|arşivurl=https://web.archive.org/web/20130310223140/http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmedhealth/PMH0016485/|tarih=Oct 2011|yayıncı=[[Agency for Healthcare Research and Quality]] (AHRQ)|seri=Comparative Effectiveness Reviews|cilt=38|pmid=22091473|citeseerx=live}}</ref><ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Glucosamine and chondroitin sulfate|tarih=February 2011|sayı=1|sayfalar=103–118|çalışma=Rheumatic Disease Clinics of North America|alıntı=The best current evidence suggests that the effect of these supplements, alone or in combination, on OA pain, function, and radiographic change is marginal at best.|cilt=37|pmid=21220090|doi=10.1016/j.rdc.2010.11.007}}</ref> Glukozamin sülfat ve glukozamin hidroklorür arasında bir fark olabilir, glukozamin sülfat bir fayda gösterirken glukozamin hidroklorür göstermez.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Crystalline glucosamine sulfate in the management of knee osteoarthritis: efficacy, safety, and pharmacokinetic properties|tarih=June 2012|sayı=3|sayfalar=167–180|çalışma=Therapeutic Advances in Musculoskeletal Disease|cilt=4|pmc=3400104|pmid=22850875|doi=10.1177/1759720X12437753}}</ref> Glukozamin sülfatın osteoartritin ilerlemesi üzerinde bir etkiye sahip olduğuna dair kanıtlar biraz belirsizdir ve eğer mevcutsa muhtemelen orta düzeydedir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Dietary supplements as disease-modifying treatments in osteoarthritis: a critical appraisal|tarih=June 2014|sayı=6|sayfalar=436–452|çalışma=P & T|cilt=39|pmc=4103717|pmid=25050057}}</ref> Osteoartrit Araştırma Topluluğu Uluslararası, altı ay sonra herhangi bir etki gözlenmezse glukozaminin kesilmesini önerir<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=OARSI recommendations for the management of hip and knee osteoarthritis, Part II: OARSI evidence-based, expert consensus guidelines|erişimtarihi=free|tarih=February 2008|sayı=2|sayfalar=137–162|çalışma=Osteoarthritis and Cartilage|başlık-bağı=doi|cilt=16|pmid=18279766|doi=10.1016/j.joca.2007.12.013}}</ref> ve Ulusal Sağlık ve Bakım Mükemmelliği Enstitüsü artık kullanımını önermiyor.<ref name="NICE">{{Web kaynağı|url=http://www.nice.org.uk/guidance/cg177/evidence/full-guideline-191761309|başlık=Osteoarthritis – Care and management in adults|erişimtarihi=21 October 2015|arşivtarihi=22 December 2015|arşivurl=https://web.archive.org/web/20151222152555/http://www.nice.org.uk/guidance/cg177/evidence/full-guideline-191761309|tarih=2014|biçim=PDF}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFConaghan2014">Conaghan P (2014). [https://web.archive.org/web/20151222152555/http://www.nice.org.uk/guidance/cg177/evidence/full-guideline-191761309 "Osteoarthritis – Care and management in adults"]. Archived from [http://www.nice.org.uk/guidance/cg177/evidence/full-guideline-191761309 the original] <span class="cs1-format">(PDF)</span> on 22 December 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">21 October</span> 2015</span>.</cite></ref> Glukozamin, etkinliğini belirlemedeki zorluğa rağmen, bir tedavi seçeneği olmaya devam etmektedir.<ref name="Hen2012">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Is there any scientific evidence for the use of glucosamine in the management of human osteoarthritis?|tarih=January 2012|sayı=1|sayfalar=201|çalışma=Arthritis Research & Therapy|cilt=14|pmc=3392795|pmid=22293240|doi=10.1186/ar3657}}</ref> Avrupa Osteoporoz ve Osteoartritin Klinik ve Ekonomik Yönleri Derneği (ESCEO), diz osteoartriti için glukozamin sülfat ve kondroitin sülfat önermektedir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=An algorithm recommendation for the management of knee osteoarthritis in Europe and internationally: a report from a task force of the European Society for Clinical and Economic Aspects of Osteoporosis and Osteoarthritis (ESCEO)|erişimtarihi=free|tarih=December 2014|sayı=3|sayfalar=253–263|çalışma=Seminars in Arthritis and Rheumatism|başlık-bağı=doi|cilt=44|pmid=24953861|doi=10.1016/j.semarthrit.2014.05.014}}</ref> Osteoartrit için bir tedavi olarak kullanımı genellikle güvenlidir.<ref name="Hen2012" /><ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=A review of evidence-based medicine for glucosamine and chondroitin sulfate use in knee osteoarthritis|tarih=January 2009|sayı=1|sayfalar=86–94|çalışma=Arthroscopy|cilt=25|pmid=19111223|doi=10.1016/j.arthro.2008.07.020}}</ref>

Kondroitin klinik deneylerine ilişkin 2015 Cochrane incelemesi, çalışmaların çoğunun düşük kalitede olduğunu ifade ediyor. Bu çalışmalarda ağrıda kısa vadeli iyileşme ve birkaç yan etki olduğuna dair bazı kanıtlar bulunmasına rağmen kondroitinin etkilenen eklemlerin sağlığını iyileştirdiği veya koruduğu görülmemektedir.<ref name="pmid25629804">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Chondroitin for osteoarthritis|tarih=January 2015|sayı=4|sayfalar=CD005614|çalışma=The Cochrane Database of Systematic Reviews|cilt=1|pmc=4881293|pmid=25629804|doi=10.1002/14651858.CD005614.pub2}}</ref>

==== Diğer tedaviler ====
Avokado-soya fasulyesi sabunlaştırılamayan maddeler (ASU), avokado yağı ve soya fasulyesi yağından yapılan bir ekstrakttır. [[Besin takviyesi|Diyet takviyesi]] veya reçeteli ilaç (Fransa) olarak satılmaktadır.<ref>{{Web kaynağı|url=http://www.has-sante.fr/portail/upload/docs/application/pdf/2013-07/piascledine_ct_9142.pdf|başlık=Piascledine|arşivtarihi=30 December 2016|arşivurl=https://web.archive.org/web/20161230085855/http://www.has-sante.fr/portail/upload/docs/application/pdf/2013-07/piascledine_ct_9142.pdf|tarih=25 July 2013|yayıncı=Haute Autorité de santé}}</ref> 2014 yılında yapılan bir Cochrane incelemesi, ASU'nun osteoartritli bazı kişilerde kısa vadede ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabileceğini, ancak etkilenen eklemlerin sağlığını iyileştirmediğini veya korumadığını buldu.<ref name="Cochrane2014">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Oral herbal therapies for treating osteoarthritis|tarih=May 2014|sayı=5|sayfalar=CD002947|çalışma=The Cochrane Database of Systematic Reviews|cilt=5|pmc=4494689|pmid=24848732|doi=10.1002/14651858.CD002947.pub2}}</ref> Gözden geçirme, ASU'yu osteoartritte belirsiz etkinliği {{Ndash}} kondroitin ile karşılaştıran ve iki ajan arasında hiçbir fark olmayan yüksek {{Ndash}}, iki yıllık bir klinik araştırmaya dikkat çekti.<ref name="Cochrane2014" /> İnceleme ayrıca ASU güvenliğine dair yetersiz kanıt olduğunu da buldu.<ref name="Cochrane2014" />

''[[Boswellia serrata]]'' ile ilgili birkaç yüksek kaliteli çalışma, ağrı ve işlevde tutarlı ancak küçük iyileşmeler gösteriyor.<ref name="Cochrane2014">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Oral herbal therapies for treating osteoarthritis|tarih=May 2014|sayı=5|sayfalar=CD002947|çalışma=The Cochrane Database of Systematic Reviews|cilt=5|pmc=4494689|pmid=24848732|doi=10.1002/14651858.CD002947.pub2}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFCameronChrubasik2014">Cameron M, Chrubasik S (May 2014). [https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4494689 "Oral herbal therapies for treating osteoarthritis"]. ''The Cochrane Database of Systematic Reviews''. '''5''' (5): CD002947. [[Sayısal nesne tanımlayıcısı|doi]]:[[doi:10.1002/14651858.CD002947.pub2|10.1002/14651858.CD002947.pub2]]. [[PubMed Central|PMC]]&nbsp;<span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible">[https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4494689 4494689]</span>. [[PubMed|PMID]]&nbsp;[https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24848732 24848732].</cite></ref> [[Kurkumin|Zerdeçal]],<ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://link.springer.com/article/10.1007%2Fs11926-020-00975-8|başlık=Efficacy and Safety of Turmeric Extracts for the Treatment of Knee Osteoarthritis: a Systematic Review and Meta-analysis of Randomised Controlled Trials|yazarlar=Wang Z, Singh A, Jones G, others|sayı=2|sayfa=11|çalışma=Curr Rheumatol Rep.|yıl=2021|cilt=23|pmid=33511486|doi=10.1007/s11926-020-00975-8}}</ref> fitodolor,<ref name="Silva2011">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Evidence for the efficacy of complementary and alternative medicines in the management of osteoarthritis: a systematic review|erişimtarihi=free|tarih=May 2011|sayı=5|sayfalar=911–920|çalışma=Rheumatology|başlık-bağı=doi|cilt=50|pmid=21169345|doi=10.1093/rheumatology/keq379}}</ref> ve s-adenosil metionin (SAMe)<ref name="Silva2011" /><ref name="nahin">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Evidence-Based Evaluation of Complementary Health Approaches for Pain Management in the United States|tarih=September 2016|sayı=9|sayfalar=1292–1306|çalışma=Mayo Clinic Proceedings|cilt=91|pmc=5032142|pmid=27594189|doi=10.1016/j.mayocp.2016.06.007}}</ref> ağrıyı iyileştirmede etkili olabilir. 2009 Cochrane incelemesi, etkisini kanıtlamak için yeterli yüksek kaliteli klinik araştırma olmadığı için SAMe'nin rutin kullanımına karşı tavsiyede bulundu. <ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=http://boris.unibe.ch/30335/1/Rutjes%20CochraneDatabaseSystRev%202009_CD007321.pdf|başlık=S-Adenosylmethionine for osteoarthritis of the knee or hip|tarih=October 2009|sayı=4|sayfalar=CD007321|çalışma=The Cochrane Database of Systematic Reviews|cilt=2009|pmc=7061276|pmid=19821403|doi=10.1002/14651858.CD007321.pub2}}</ref> 2021'de yapılan bir inceleme, [[Hidroksiklorokin|hidroksiklorokinin]] (HCQ) el veya diz osteoartritinde ağrıyı azaltmada ve fiziksel işlevi iyileştirmede hiçbir faydası olmadığını ve osteoartriti olan kişiler için HCQ'nun dışlanmasının önerilmesi gerektiğini buldu.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Efficacy and safety of hydroxychloroquine in osteoarthritis: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials|erişimtarihi=free|yazarlar=Singh A, Kotlo A, Wang Z, Dissanayaka T, Das S, Antony B|sayı=1|sayfalar=210–221|çalışma=Korean J Intern Med|yıl=2021|cilt=37|pmc=8747931|pmid=33882635|doi=10.3904/kjim.2020.605}}</ref> El veya diz artrit ağrısını tedavi etmek için [[kolşisin]] kullanımına dair bir kanıt yoktur.<ref name="Singh">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Efficacy and safety of colchicine for the treatment of osteoarthritis: a systematic review and meta-analysis of intervention trials|erişimtarihi=free|yazarlar=Singh|tarih=12 October 2022|yazarları-göster=3|sayı=3|sayfalar=889–902|çalışma=Clinical Rheumatology|cilt=42|issn=0770-3198|pmid=36224305|doi=10.1007/s10067-022-06402-w}}</ref>

[[Hyalüronik asit|Hiyalüronan]],<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Oral hyaluronan relieves knee pain: a review|tarih=January 2016|sayfalar=11|çalışma=Nutrition Journal|cilt=15|pmc=4729158|pmid=26818459|doi=10.1186/s12937-016-0128-2}}</ref> metilsülfonilmetan,<ref name="Silva2011" /> [[Kuşburnu (meyve)|kuşburnu]],<ref name="Silva2011">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Evidence for the efficacy of complementary and alternative medicines in the management of osteoarthritis: a systematic review|erişimtarihi=free|tarih=May 2011|sayı=5|sayfalar=911–920|çalışma=Rheumatology|başlık-bağı=doi|cilt=50|pmid=21169345|doi=10.1093/rheumatology/keq379}}<cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFDe_SilvaEl-MetwallyErnstLewith2011">De Silva V, El-Metwally A, Ernst E, Lewith G, Macfarlane GJ (May 2011). [[doi:10.1093/rheumatology/keq379|"Evidence for the efficacy of complementary and alternative medicines in the management of osteoarthritis: a systematic review"]]. ''Rheumatology''. '''50''' (5): 911–920. [[Sayısal nesne tanımlayıcısı|doi]]:<span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible">[[doi:10.1093/rheumatology/keq379|10.1093/rheumatology/keq379]]</span>. [[PubMed|PMID]]&nbsp;[https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21169345 21169345].</cite></ref> [[kapsaisin]], <ref name="Silva2011" /> veya [[D vitamini]] kullanımını destekleyen sınırlı kanıt vardır.<ref name="Silva2011" /><ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Vitamin D supplementation for the management of knee osteoarthritis: a systematic review of randomized controlled trials|tarih=September 2017|sayı=9|sayfalar=89–1498|çalışma=Rheumatology International|cilt=37|pmid=28421358|doi=10.1007/s00296-017-3719-0}}</ref>

==== Akupunktur ve diğer müdahaleler ====
[[Akupunktur]] ağrının giderilmesinde iyileşmelere yol açarken, bu gelişme küçüktür ve önemi sorgulanabilir olabilir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=The Effects of Acupuncture on Chronic Knee Pain Due to Osteoarthritis: A Meta-Analysis|tarih=September 2016|sayı=18|sayfalar=1578–1585|çalışma=The Journal of Bone and Joint Surgery. American Volume|cilt=98|pmid=27655986|doi=10.2106/jbjs.15.00620}}</ref> Periferik eklem osteoartriti için bekleme listesi kontrollü deneyler, klinik olarak anlamlı faydalar göstermektedir, ancak bunlar, plasebo etkilerinden kaynaklanıyor olabilir.<ref name="pmid20091527">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Acupuncture for peripheral joint osteoarthritis|tarih=January 2010|yazarları-göster=6|sayı=1|sayfalar=CD001977|çalışma=The Cochrane Database of Systematic Reviews|pmc=3169099|pmid=20091527|doi=10.1002/14651858.CD001977.pub2}}</ref><ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Acupuncture for hip osteoarthritis|tarih=May 2018|sayı=5|sayfalar=CD013010|çalışma=The Cochrane Database of Systematic Reviews|cilt=5|pmc=5984198|pmid=29729027|doi=10.1002/14651858.CD013010}}</ref> Akupunktur uzun vadeli faydalar sağlamıyor gibi görünüyor.<ref name="pmid18227323">{{Akademik dergi kaynağı|url=http://www.mvclinic.es/wp-content/uploads/2008_Wang_Acupuncture-Analgesia_II_Clinical-Considerations.pdf|başlık=Acupuncture analgesia: II. Clinical considerations|arşivtarihi=27 December 2016|arşivurl=https://web.archive.org/web/20161227125348/http://www.mvclinic.es/wp-content/uploads/2008_Wang_Acupuncture-Analgesia_II_Clinical-Considerations.pdf|tarih=February 2008|sayı=2|sayfalar=611–621, table of contents|çalışma=Anesthesia and Analgesia|cilt=106|pmid=18227323|doi=10.1213/ane.0b013e318160644d|citeseerx=live}}</ref>

TENS gibi elektrostimülasyon teknikleri, dizdeki osteoartriti tedavi etmek için yirmi yıldır kullanılmaktadır. Bununla birlikte, ağrı veya sakatlığı azalttığını gösteren kesin bir kanıt yoktur.<ref name="pmid19821296">{{Akademik dergi kaynağı|url=https://boris.unibe.ch/30337/1/Rutjes%20CochraneLibrary%202009.pdf|başlık=Transcutaneous electrostimulation for osteoarthritis of the knee|tarih=October 2009|sayı=4|sayfalar=CD002823|çalışma=The Cochrane Database of Systematic Reviews|cilt=2009|pmc=7120411|pmid=19821296|doi=10.1002/14651858.CD002823.pub2}}</ref> Düşük seviyeli lazer tedavisine ilişkin bir Cochrane incelemesi, net olmayan bir fayda kanıtı bulurken, başka bir inceleme, osteoartritli dizler için kısa süreli ağrı giderme kaydetti.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Short-term efficacy of physical interventions in osteoarthritic knee pain. A systematic review and meta-analysis of randomised placebo-controlled trials|tarih=June 2007|sayı=1|sayfalar=51|çalışma=BMC Musculoskeletal Disorders|cilt=8|pmc=1931596|pmid=17587446|doi=10.1186/1471-2474-8-51}}</ref>

Osteoartrit için [[Balneoterapi|balnoterapinin]] (mineral banyoları veya [[Spa|kaplıca]]) kişinin [[yaşam kalitesi]] veya işlev görme yeteneğini iyileştirip iyileştirmediğini belirlemek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Balneotherapy for osteoarthritis|tarih=October 2007|sayı=4|sayfalar=CD006864|çalışma=The Cochrane Database of Systematic Reviews|pmid=17943920|doi=10.1002/14651858.CD006864}}</ref> Buz veya soğuk paketlerin kullanılması faydalı olabilir; ancak, daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.<ref name="Brosseau2002">{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Thermotherapy for treatment of osteoarthritis|tarih=2003|sayı=4|sayfalar=CD004522|çalışma=The Cochrane Database of Systematic Reviews|cilt=2003|pmc=6669258|pmid=14584019|doi=10.1002/14651858.CD004522}}</ref> Eklemlere sıcak paketler yerleştirmenin yararına dair bir kanıt yoktur.<ref name="Brosseau2002" />

Terapötik ultrason (fonoferez) diz osteoartriti olan kişilerde yararlı olabileceğine dair düşük kaliteli kanıtlar vardır; ancak, bu potansiyel yararın derecesi ve önemini doğrulamak ve belirlemek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Therapeutic ultrasound for osteoarthritis of the knee or hip|tarih=January 2010|sayı=1|sayfalar=CD003132|çalışma=The Cochrane Database of Systematic Reviews|pmid=20091539|doi=10.1002/14651858.CD003132.pub2}}</ref>

Terapötik ultrason ağrıyı hafifletebilir, ancak fonksiyonel iyileşme için ek faydalar sağlamaz. Diz osteoartriti olan hastalarda ağrıyı gidermek ve fiziksel işlevi iyileştirmek için güvenli bir tedavi yöntemidir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Effects of therapeutic ultrasound for knee osteoarthritis: a systematic review and meta-analysis|tarih=December 2019|yazarları-göster=6|sayı=12|sayfalar=1863–1875|çalışma=Clinical Rehabilitation|cilt=33|pmid=31382781|doi=10.1177/0269215519866494}}</ref>

Sürekli ve darbeli ultrason modları (özellikle 1&nbsp;Mhz, 2.5&nbsp;W/ <sup>cm2</sup>, 15dk/seans, 3 seans/hafta, 8 haftalık protokol boyunca) hastaların fiziksel fonksiyonlarını ve ağrılarını iyileştirmede etkili olabilir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Pre-operative interventions (non-surgical and non-pharmacological) for patients with hip or knee osteoarthritis awaiting joint replacement surgery--a systematic review and meta-analysis|erişimtarihi=free|tarih=December 2011|sayı=12|sayfalar=1381–1395|çalışma=Osteoarthritis and Cartilage|cilt=19|pmid=21959097|doi=10.1016/j.joca.2011.09.001}}</ref>

Elektromanyetik alan tedavisinin orta derecede ağrı kesici etkisini gösteren zayıf kanıtlar vardır; ancak daha fazla araştırma gereklidir ve elektromanyetik alan tedavisinin yaşam kalitesi veya işlevi iyileştirip iyileştiremeyeceği bilinmemektedir.<ref>{{Akademik dergi kaynağı|başlık=Electromagnetic fields for treating osteoarthritis|tarih=December 2013|sayı=12|sayfalar=CD003523|çalışma=The Cochrane Database of Systematic Reviews|pmid=24338431|doi=10.1002/14651858.CD003523.pub2}}</ref>

Diz osteoartriti için [[Hyalüronik asit|viskozite desteği,]] enjeksiyondan 5 ila 13 hafta sonra ağrı ve fonksiyon üzerinde olumlu etkilere sahip olabilir.<ref name=":1">{{Akademik dergi kaynağı|url=https://espace.library.uq.edu.au/view/UQ:118381/UQ118381_OA.pdf|başlık=Viscosupplementation for the treatment of osteoarthritis of the knee|tarih=April 2006|sayı=2|sayfalar=CD005321|çalışma=The Cochrane Database of Systematic Reviews|cilt=2014|pmc=8884110|pmid=16625635|doi=10.1002/14651858.cd005321.pub2}}</ref>
[[Kategori:İskelet hastalıkları]]
[[Kategori:Artrit]]
[[Kategori:Artrit]]
[[Kategori:İncelenmemiş çeviri içeren sayfalar]]

Sayfanın 13.48, 13 Mart 2023 tarihindeki hâli

Osteoartrit ( OA ) veya Osteoartroz, Amerika Birleşik Devletleri'nde 7 yetişkinden 1'ini etkileyen, eklem kıkırdağı ve altındaki kemiğin yıkımından kaynaklanan dejeneratif bir eklem hastalığıdır.[1][2] Dünyadaki engelliliğin dördüncü önde gelen nedeni olduğuna inanılıyor.[3] En yaygın semptomlar eklem ağrısı ve sertliğidir.[4] Semptomlar genellikle yıllar içinde yavaşça ilerler. Diğer belirtiler arasında eklem şişmesi, hareket açıklığının azalması ve sırt etkilenmesinde kol ve bacaklarda zayıflık veya uyuşma şeklindedir.[4] En sık tutulan eklemler, parmak uçlarına yakın iki eklem ve başparmaktaki dip eklem, diz ve kalça eklemleri ve boyun ve bel eklemleridir.[4] Semptomlar işe ve normal günlük aktivitelere engel oluşturabilir. Diğer bazı artrit türlerinin aksine, iç organlar etkilenmez.[4]

Nedenleri arasında önceki eklem yaralanmaları, anormal eklem veya uzuv gelişimi ve kalıtsal faktörler yer alır.[4][5] Aşırı kilolu, farklı uzunluklarda bacaklara sahip veya yüksek düzeyde eklem stresi ile sonuçlanan işleri olan kişilerde risk daha fazladır.[4][5] Osteoartritin eklem üzerindeki mekanik stres ve düşük dereceli enflamatuar süreçlerden kaynaklandığına inanılmaktadır.[6] Kıkırdak kaybolduğunda gelişir ve kıkırdağın altında yatan kemik etkilenir.[4] Ağrı egzersiz yapmayı zorlaştırabileceğinden kas kaybı meydana gellir.[5][7] Teşhis tipik olarak, diğer sorunları desteklemek veya dışlamak için kullanılan tıbbi görüntüleme ve diğer testlerle birlikte belirti ve semptomlara dayanır.[4] Osteoartritte eklemler Romatoid artritin aksine ısınmaz veya kızarmaz.[4]

Tedavi; egzersiz, dinlenme veya baston kullanımı gibi eklem stresini azaltmayı, destek gruplarını ve ağrı kesici ilaçları içerir.[4][8] Kilo verme fazla kilolu olanlarda yardımcı olabilir.[4] Ağrı kesici ilaçlar parasetamol (asetaminofen) ve ayrıca naproksen veya ibuprofen gibi NSAID'leri içerebilir.[4] Bağımlılık riskleri ve diğer yan etkilerin yanı sıra yararları hakkında bilgi eksikliği nedeniyle uzun süreli opioid kullanımı önerilmemektedir.[4][8] Diğer tedavilere rağmen devam eden sakatlık varsa eklem protezi ameliyatı bir seçenek olabilir.[5] Yapay bir eklemin ömrü tipik olarak 10 ila 15 yıldır.[9]

Osteoartrit, artritin en yaygın şeklidir ve yaklaşık 2015 yılı itbariyle 237 milyon kişiyi veya dünya nüfusunun %3,3'ünü etkilemektedir.[10][11]Nüfus yaşlandıkça daha yaygınlık artar. 60 yaşın üzerindeki erkeklerin yaklaşık %10'u ve kadınların %18'i etkilenir.[5] Osteoartrit, özürlülükle geçen yılların yaklaşık %2'sinin nedenidir. [11]

Belirti ve bulgular

Outline of female body indicating most affected areas
Osteoartrit en sık ellerde (parmakların ve başparmakların uçlarında), boyunda, belde, dizlerde ve kalçalarda görülür.

Ana semptom, yetenek kaybı ve sıklıkla sertliğe neden olan ağrıdır. Ağrı tipik olarak uzun süreli aktivite ile daha da kötüleşir ve istirahat ile hafifler. Tutukluk en çok sabahları görülür ve tipik olarak günlük aktivitelere başladıktan sonra otuz dakikadan az sürer, ancak hareketsizlik dönemlerinden sonra geri gelebilir. Osteoartritte, etkilenen eklem, özellikle omuz ve diz eklemi hareket ettirildiğinde çıtırtı sesi ("krepitus") verebilir. Kişi eklem kilitlenmesi ve eklem kararsızlığından da şikayet edebilir. Bu semptomlar, ağrı ve tutukluk nedeniyle günlük aktiviteleri etkiler.[12] Bazı insanlar soğuk-sıcak, yüksek nem veya barometrik basınçtaki düşüşle ilişkili artan ağrı bildirir, ancak bu belirtiler net değildir.[13]

Primer

Osteoartrit gelişimi, özellikle dizlerle ilgili olarak, önceki eklem yaralanması öyküsü ve obezite ile ilişkilidir.[14] Menopoz sonrası kadınlarda aynı yaştaki erkeklere göre daha yaygın olduğundan, cinsiyet hormonu seviyelerindeki değişiklikler osteoartrit gelişiminde rol oynayabilir.[4][15] Afrikalı Amerikalılar ve Kafkasyalılarda kalça ve diz osteoartritindeki farklılıklar için çelişkili kanıtlar mevcuttur.[16]

Mesleki

Elle taşıma (örn. kaldırma) ile çalışan, fiziksel olarak zorlayıcı işler yapan, işte yürüyen ve iş yerinde tırmanma görevleri (örn. merdiven çıkma) olanlarda diz ve kalça osteoartriti gelişme riskinin arttığı bulundu. Özellikle kalça osteoartriti ile, bükülmüş veya bükülmüş pozisyonlarda çalışanlar arasında zamanla gelişme riskinin arttığı bulundu. [17] Diz osteoartriti için, özellikle diz çökmüş veya çömelmiş pozisyonda çalışanlar, diz çökmüş veya çömelmiş duruşla birlikte ağır kaldırma yapanlar ve ayakta çalışanlar arasında artmış risk bulunmuştur.[17] Kadınlar ve erkekler, osteoartrit gelişimi için benzer mesleki risklere sahiptir. [17]

İkincil

  Bu tip osteoartrit, diğer faktörlerden kaynaklanır, ancak ortaya çıkan patoloji, birincil osteoartrit ile aynıdır:

Osteoartrit, büyük kıkırdak kaybı ve diğer eklem dokularında morfolojik hasara neden olabilen dejeneratif bir eklem hastalığı iken, osteoartritin erken aşamalarında ince biyokimyasal değişiklikler meydana gelir. Sağlıklı kıkırdağın su içeriği, suyu dışarı iten sıkıştırma kuvveti ve suyu içeri çeken ozmotik basınç ile hassas bir şekilde dengelenir.[29][30] Kollajen lifleri sıkıştırma kuvveti uygularken, kıkırdak proteoglikanları, suyu içeri çekme eğiliminde olan ozmotik basınç oluşturur.[30]

Bununla birlikte, osteoartritin başlangıcında, kollajen matrisi daha düzensiz hale gelir ve kıkırdak içindeki proteoglikan içeriğinde bir azalma olur. Kollajen liflerinin parçalanması, eklem boşluğunun su içeriğinde net bir artışa neden olur.[31][32][33][34][35] Artış, kıkırdak içi genel bir proteoglikan kaybı (ve dolayısıyla azalmış bir ozmotik çekme) ile birlikte[32][36] oluşur.[30][36]

Eklem içindeki diğer yapılar da etkilenebilir.[37] Eklem içindeki bağlar kalınlaşır ve fibrotik hale gelir ve menisküs hasar görebilir ve aşınabilir.[38] Menisküs, bir kişinin tamamen yok olabilir. Rklemlerin kenarlarında "mahmuz" veya osteofit adı verilen yeni kemik büyümeleri oluşabilir. Subkondral kemik hacmi artar ve daha az mineralize olur (hipomineralizasyon).[39] Tüm bu değişiklikler çalışma sorunlarına neden olabilir. Osteoartritik eklemdeki ağrı, kalınlaşmış sinovyum[40] ve subkondral kemik lezyonları ile ilişkilendirilmiştir.[41]

Teşhis

Tanı, öykü ve klinik muayeneyle makul bir kesinlikle konur.[42] [43] X-ışınları tanıyı doğrulayabilir. Röntgende görülen tipik değişiklikler: eklem boşluğu daralması, subkondral skleroz (eklem çevresinde artmış kemik oluşumu), subkondral kist oluşumu ve osteofitler. Düz filmler, fizik muayene bulguları veya ağrı derecesi ile ilişkili olmayabilir.[44]

1990 yılında American College of Rheumatology, çok merkezli bir çalışmanın verilerini kullanarak, sert doku büyümesi ve belirli eklemlerin şişmesine dayanan el osteoartritinin teşhisi için bir dizi kriter geliştirdi.[45] Bu kriterlerin, romatoid artrit ve spondiloartropatiler gibi diğer antitelere karşı el osteoartriti için %92 duyarlı ve %98 özgül olduğu bulunmuştur.[46]

sınıflandırma

Osteoartritin derecelendirilmesi için bir dizi sınıflandırma sistemi kullanılmaktadır:

  • WOMAC ölçeği, ağrı, katılık ve fonksiyonel sınırlamayı hesaba katar. [47]
  • Diz osteoartriti için Kellgren-Lawrence derecelendirme ölçeği . Yalnızca projeksiyonel radyografi özelliklerini kullanır.
  • Kalça ekleminin osteoartriti için Tönnis sınıflandırması, ayrıca sadece projeksiyonel radyografi özelliklerini kullanıyor. [48]
Parmaklardaki eroziv osteoartritin röntgeni, ayrıca tipik "martı kanadı" görünümüyle iki eklemi yakınlaştırır

Hem primer jeneralize nodal osteoartrit hem de eroziv osteoartrit (EOA, inflamatuar osteoartrit olarak da adlandırılır) primer osteoartritin alt gruplarıdır. EOA, sıklıkla elin distal interfalangeal eklemlerini etkileyen ve röntgende karakteristik erozif eklem değişikliklerine sahip olan osteoartritin çok daha az yaygın ve daha agresif bir enflamatuar şeklidir.[49]

Yönetim

Illustration of example strengthening, aerobic conditioning, and range of motion exercises
OA'da önerilen bazı egzersiz türleri

Yaşam tarzı değişikliği (kilo verme ve egzersiz gibi) ve ağrı kesici ilaçlar tedavinin temel dayanaklarıdır. Asetaminofen (aynı zamanda parasetamol olarak da bilinir), NSAID'lerin yalnızca ağrı kesicinin yeterli olmadığı durumlarda ek tedavi olarak kullanılmasıyla birlikte birinci basamak olarak önerilir.[50][51] 2018 yılı itibariyle hastalığın seyrini değiştiren ilaç bulunamamıştır.[52] Öneriler, 1) obezite ve fazla kilo, 2) fiziksel aktivite, 3) diyet, 4) komorbidite, 5) biyomekanik faktörler, 6) mesleki faktörler dahil olmak üzere hedefli müdahaleler yoluyla risk faktörlerinin değiştirilmesini içermektedir.[53]

Farklı öncelikler ve klinisyenler ile osteoartritli kişiler arasındaki zayıf iletişim, durumun başarılı yönetimini genellikle daha da zorlaştırır. Gerçekçi tedavi hedeflerine, duruma ilişkin ortak bir anlayış geliştirerek, aktif olarak hastanın endişelerini dinleyerek, tıbbi jargondan kaçınarak ve tedavi planlarını hastanın ihtiyaçlarına göre uyarlayarak ulaşılabilir.[54][55]

Yaşam tarzı değişiklikleri

Fazla kilolu insanlar için kilo kaybı önemli bir faktör olabilir.[56] Kilo kaybı ve egzersiz uzun süreli tedavi sağlar ve OA'lı hastalarda savunulmaktadır. Bu yaşam tarzı değişikliklerine ek olarak, diz osteoartritli hastalarda ağrının giderilmesi için analjezi kullanımı, eklem içi kortizon enjeksiyonu ve hyaluronik asitler ve trombositten zengin plazma kullanılması önerilir.[57] Hasta eğitiminin artritin kendi kendine yönetiminde yardımcı olduğu gösterilmiştir. Ağrıyı azaltır, işlevi iyileştirir, sertliği ve yorgunluğu azaltır ve tıbbi kullanımı azaltır. Hasta eğitimi, tek başına NSAID'lere kıyasla ortalama %20 daha fazla ağrı kesici sağlayabilir.[56]

Fiziksel önlemler

Orta derecede egzersiz, diz ve kalça osteoartriti olanlarda ağrı ve fonksiyon açısından faydalı olabilir. [58][59][60] Bu egzersizler haftada en az üç kez yapılmalıdır. [61] Bazı kanıtlar belirli fizik tedavileri desteklerken, birleşik bir program için kanıtlar sınırlıdır.[62] Net tavsiyeler vermek, egzersizleri keyifli hale getirmek ve insanlara egzersiz yapmanın önemi konusunda güven vermek, daha fazla fayda ve daha fazla katılım sağlayabilir. [60] Sınırlı kanıt, denetimli egzersiz tedavisinin egzersiz bağlılığını artırabileceğini düşündürmektedir. [63] Masaj terapisinin etkinliğini belirlemek için yeterli kanıt yoktur. [64] Manuel terapi için kanıtlar kesin değildir. [65] 2015 yılında yapılan bir inceleme, su tedavisinin güvenli, etkili olduğunu ve diz osteoartriti için ek bir tedavi olabileceğini gösterdi. [66]

Alt ekstremite artritli bireylerde pozisyon hissi, denge ve kuvvet bozukluklarını ele almak için fonksiyonel, yürüme ve denge eğitimi önerilmiştir, çünkü bunlar yaşlı bireylerde daha yüksek düşme oranlarına katkıda bulunabilir.[67][68] El osteoartriti olan kişiler için egzersizler, el işlevini iyileştirmek, ağrıyı azaltmak ve parmak eklemi sertliğini gidermek için küçük faydalar sağlayabilir.[69]

Hiyalüronik asit

Hyaluronik asit enjeksiyonları, diz artriti için plaseboya kıyasla iyileşme sağlamamamış,[70][71], ancak ağrı riskini daha fazla artırmıştı.[70] Ayak bileği osteoartritinde kanıtlar belirsizdir.[72]

Trombosit zengin plazma

Trombosit açısından zengin plazma (PRP) enjeksiyonlarının etkinliği belirsizdir; bu tür enjeksiyonların işlevi iyileştirdiği, ancak ağrıyı iyileştirmediği ve artan risk ile ilişkili olduğu yönünde iddialar vardır.[73][74] PRP içeren çalışmaların Cochrane incelemesi, kanıtların yetersiz olduğunu buldu.[75]

Ameliyat

Kemik füzyonu

Kemiklerin artrodezi (füzyonu) bazı osteoartrit tiplerinde bir seçenek olabilir. Bir örnek, ayak bileği füzyonunun son dönem vakalarda altın standart tedavi olarak kabul edildiği ayak bileği osteoartritidir. [76]

Alternatif tıp

Glukozamin ve kondroitin

Glukozaminin etkinliği tartışmalıdır.[77] İncelemeler onun plaseboya eşit[78] [79] veya plasebodan biraz daha iyi olduğu yönündedir.[80][81] Glukozamin sülfat ve glukozamin hidroklorür arasında bir fark olabilir, glukozamin sülfat bir fayda gösterirken glukozamin hidroklorür göstermez.[82] Glukozamin sülfatın osteoartritin ilerlemesi üzerinde bir etkiye sahip olduğuna dair kanıtlar biraz belirsizdir ve eğer mevcutsa muhtemelen orta düzeydedir.[83] Osteoartrit Araştırma Topluluğu Uluslararası, altı ay sonra herhangi bir etki gözlenmezse glukozaminin kesilmesini önerir[84] ve Ulusal Sağlık ve Bakım Mükemmelliği Enstitüsü artık kullanımını önermiyor.[7] Glukozamin, etkinliğini belirlemedeki zorluğa rağmen, bir tedavi seçeneği olmaya devam etmektedir.[85] Avrupa Osteoporoz ve Osteoartritin Klinik ve Ekonomik Yönleri Derneği (ESCEO), diz osteoartriti için glukozamin sülfat ve kondroitin sülfat önermektedir.[86] Osteoartrit için bir tedavi olarak kullanımı genellikle güvenlidir.[85][87]

Kondroitin klinik deneylerine ilişkin 2015 Cochrane incelemesi, çalışmaların çoğunun düşük kalitede olduğunu ifade ediyor. Bu çalışmalarda ağrıda kısa vadeli iyileşme ve birkaç yan etki olduğuna dair bazı kanıtlar bulunmasına rağmen kondroitinin etkilenen eklemlerin sağlığını iyileştirdiği veya koruduğu görülmemektedir.[88]

Diğer tedaviler

Avokado-soya fasulyesi sabunlaştırılamayan maddeler (ASU), avokado yağı ve soya fasulyesi yağından yapılan bir ekstrakttır. Diyet takviyesi veya reçeteli ilaç (Fransa) olarak satılmaktadır.[89] 2014 yılında yapılan bir Cochrane incelemesi, ASU'nun osteoartritli bazı kişilerde kısa vadede ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabileceğini, ancak etkilenen eklemlerin sağlığını iyileştirmediğini veya korumadığını buldu.[90] Gözden geçirme, ASU'yu osteoartritte belirsiz etkinliği  – kondroitin ile karşılaştıran ve iki ajan arasında hiçbir fark olmayan yüksek  –, iki yıllık bir klinik araştırmaya dikkat çekti.[90] İnceleme ayrıca ASU güvenliğine dair yetersiz kanıt olduğunu da buldu.[90]

Boswellia serrata ile ilgili birkaç yüksek kaliteli çalışma, ağrı ve işlevde tutarlı ancak küçük iyileşmeler gösteriyor.[90] Zerdeçal,[91] fitodolor,[92] ve s-adenosil metionin (SAMe)[92][64] ağrıyı iyileştirmede etkili olabilir. 2009 Cochrane incelemesi, etkisini kanıtlamak için yeterli yüksek kaliteli klinik araştırma olmadığı için SAMe'nin rutin kullanımına karşı tavsiyede bulundu. [93] 2021'de yapılan bir inceleme, hidroksiklorokinin (HCQ) el veya diz osteoartritinde ağrıyı azaltmada ve fiziksel işlevi iyileştirmede hiçbir faydası olmadığını ve osteoartriti olan kişiler için HCQ'nun dışlanmasının önerilmesi gerektiğini buldu.[94] El veya diz artrit ağrısını tedavi etmek için kolşisin kullanımına dair bir kanıt yoktur.[95]

Hiyalüronan,[96] metilsülfonilmetan,[92] kuşburnu,[92] kapsaisin, [92] veya D vitamini kullanımını destekleyen sınırlı kanıt vardır.[92][97]

Akupunktur ve diğer müdahaleler

Akupunktur ağrının giderilmesinde iyileşmelere yol açarken, bu gelişme küçüktür ve önemi sorgulanabilir olabilir.[98] Periferik eklem osteoartriti için bekleme listesi kontrollü deneyler, klinik olarak anlamlı faydalar göstermektedir, ancak bunlar, plasebo etkilerinden kaynaklanıyor olabilir.[99][100] Akupunktur uzun vadeli faydalar sağlamıyor gibi görünüyor.[101]

TENS gibi elektrostimülasyon teknikleri, dizdeki osteoartriti tedavi etmek için yirmi yıldır kullanılmaktadır. Bununla birlikte, ağrı veya sakatlığı azalttığını gösteren kesin bir kanıt yoktur.[102] Düşük seviyeli lazer tedavisine ilişkin bir Cochrane incelemesi, net olmayan bir fayda kanıtı bulurken, başka bir inceleme, osteoartritli dizler için kısa süreli ağrı giderme kaydetti.[103]

Osteoartrit için balnoterapinin (mineral banyoları veya kaplıca) kişinin yaşam kalitesi veya işlev görme yeteneğini iyileştirip iyileştirmediğini belirlemek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.[104] Buz veya soğuk paketlerin kullanılması faydalı olabilir; ancak, daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.[105] Eklemlere sıcak paketler yerleştirmenin yararına dair bir kanıt yoktur.[105]

Terapötik ultrason (fonoferez) diz osteoartriti olan kişilerde yararlı olabileceğine dair düşük kaliteli kanıtlar vardır; ancak, bu potansiyel yararın derecesi ve önemini doğrulamak ve belirlemek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.[106]

Terapötik ultrason ağrıyı hafifletebilir, ancak fonksiyonel iyileşme için ek faydalar sağlamaz. Diz osteoartriti olan hastalarda ağrıyı gidermek ve fiziksel işlevi iyileştirmek için güvenli bir tedavi yöntemidir.[107]

Sürekli ve darbeli ultrason modları (özellikle 1 Mhz, 2.5 W/ cm2, 15dk/seans, 3 seans/hafta, 8 haftalık protokol boyunca) hastaların fiziksel fonksiyonlarını ve ağrılarını iyileştirmede etkili olabilir.[108]

Elektromanyetik alan tedavisinin orta derecede ağrı kesici etkisini gösteren zayıf kanıtlar vardır; ancak daha fazla araştırma gereklidir ve elektromanyetik alan tedavisinin yaşam kalitesi veya işlevi iyileştirip iyileştiremeyeceği bilinmemektedir.[109]

Diz osteoartriti için viskozite desteği, enjeksiyondan 5 ila 13 hafta sonra ağrı ve fonksiyon üzerinde olumlu etkilere sahip olabilir.[110]

  1. ^ Atlas of Osteoarthritis. Springer. 2015. s. 21. ISBN 978-1910315163. 8 September 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "A National Public Health Agenda for Osteoarthritis 2020" (PDF). U.S. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). 27 July 2020. 
  3. ^ Hunter (27 April 2019). "Osteoarthritis". Lancet. 393 (10182): 1745–1759. doi:10.1016/S0140-6736(19)30417-9. ISSN 1474-547X. PMID 31034380. 
  4. ^ a b c d e f g h i j k l m n "Osteoarthritis". National Institute of Arthritis and Musculoskeletal and Skin Diseases. April 2015. 18 May 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 May 2015.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "NIH2015" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  5. ^ a b c d e "Osteoarthritis". Lancet. 386 (9991): 376–387. July 2015. doi:10.1016/S0140-6736(14)60802-3. PMID 25748615.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "Lancet2015" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  6. ^ "Osteoarthritis as an inflammatory disease (osteoarthritis is not osteoarthrosis!)". Osteoarthritis and Cartilage. 21 (1): 16–21. January 2013. doi:10.1016/j.joca.2012.11.012. PMID 23194896.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım);
  7. ^ a b "Osteoarthritis – Care and management in adults". 2014. 22 December 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 October 2015.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "NICE" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  8. ^ a b "OARSI guidelines for the non-surgical management of knee osteoarthritis". Osteoarthritis and Cartilage. 22 (3): 363–388. March 2014. doi:10.1016/j.joca.2014.01.003. PMID 24462672.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım);
  9. ^ "Biotribology of artificial hip joints". World Journal of Orthopedics. 6 (1): 77–94. January 2015. doi:10.5312/wjo.v6.i1.77. PMC 4303792 $2. PMID 25621213. 
  10. ^ ((GBD 2015 Disease and Injury Incidence and Prevalence Collaborators)) (October 2016). "Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 310 diseases and injuries, 1990-2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". Lancet. 388 (10053): 1545–1602. doi:10.1016/S0140-6736(16)31678-6. PMC 5055577 $2. PMID 27733282. 
  11. ^ a b "Burden of disability due to musculoskeletal (MSK) disorders". Best Practice & Research. Clinical Rheumatology. 28 (3): 353–66. June 2014. doi:10.1016/j.berh.2014.08.002. PMID 25481420. 
  12. ^ "Osteoarthritis: diagnosis and treatment". American Family Physician. 85 (1): 49–56. January 2012. PMID 22230308. 
  13. ^ "Influence of meteorological elements on osteoarthritis pain: a review of the literature" [Influence of meteorological elements on osteoarthritis pain: a review of the literature]. Revista Brasileira de Reumatologia (Portekizce). 51 (6): 622–628. December 2011. doi:10.1590/S0482-50042011000600008. PMID 22124595.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım);
  14. ^ "Knee osteoarthritis and obesity". International Journal of Obesity and Related Metabolic Disorders. 25 (5): 622–627. May 2001. doi:10.1038/sj.ijo.0801585. PMID 11360143.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım);
  15. ^ "Sex hormones and structural changes in osteoarthritis: a systematic review". Maturitas. 69 (2): 141–156. June 2011. doi:10.1016/j.maturitas.2011.03.019. PMID 21481553. 
  16. ^ "Osteoarthritis: new insights. Part 1: the disease and its risk factors". Annals of Internal Medicine. 133 (8): 635–646. October 2000. doi:10.7326/0003-4819-133-8-200010170-00016. PMID 11033593.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım);
  17. ^ a b c Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; SBU2016 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  18. ^ "Recent advances in management of alkaptonuria (invited review; best practice article)". J. Clin. Pathol. 66 (5): 367–373. May 2013. doi:10.1136/jclinpath-2012-200877. PMID 23486607. 
  19. ^ "Birth Defects: Condition Information". www.nichd.nih.gov. Erişim tarihi: 8 December 2017. 
  20. ^ "Congenital Disorders of Sexual Development". The Lecturio Medical Concept Library. Erişim tarihi: 22 August 2021. 
  21. ^ "The adverse effects of diabetes on osteoarthritis: update on clinical evidence and molecular mechanisms". Osteoarthritis and Cartilage. 23 (6): 841–850. June 2015. doi:10.1016/j.joca.2015.03.031. PMC 5530368 $2. PMID 25837996. 
  22. ^ "Ehlers-Danlos Syndrome". The Lecturio Medical Concept Library. Erişim tarihi: 22 August 2021. 
  23. ^ "Hereditary Hemochromatosis". The Lecturio Medical Concept Library. Erişim tarihi: 22 August 2021. 
  24. ^ "Marfan Syndrome". The Lecturio Medical Concept Library. Erişim tarihi: 22 August 2021. 
  25. ^ "Obesity". The Lecturio Medical Concept Library. Erişim tarihi: 22 August 2021. 
  26. ^ "Arthritis, Infectious". NORD (National Organization for Rare Disorders). 2009. 21 February 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 July 2017. 
  27. ^ "Approach to septic arthritis". American Family Physician. 84 (6): 653–660. September 2011. PMID 21916390. 
  28. ^ "Acute osteoarticular infections in children are frequently forgotten multidiscipline emergencies: beyond the technical skills". EFORT Open Reviews. 6 (7): 584–592. July 2021. doi:10.1302/2058-5241.6.200155. PMC 8335954 $2. PMID 34377550.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım);
  29. ^ "The mechanobiology of articular cartilage: bearing the burden of osteoarthritis". Current Rheumatology Reports. 16 (10): 451. October 2014. doi:10.1007/s11926-014-0451-6. PMC 4682660 $2. PMID 25182679. 
  30. ^ a b c "Balance between swelling pressure and collagen tension in normal and degenerate cartilage". Nature. 260 (5554): 808–809. April 1976. doi:10.1038/260808a0. PMID 1264261.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "Maroudas A 1976" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  31. ^ "Biochemical Findings in Normal and Osteoarthritic Articular Cartilage. II. Chondroitin Sulfate Concentration and Chain Length, Water, and Ash Content". The Journal of Clinical Investigation. 45 (7): 1170–1177. July 1966. doi:10.1172/JCI105423. PMC 292789 $2. PMID 16695915. 
  32. ^ a b "The composition of normal and osteoarthritic articular cartilage from human knee joints. With special reference to unicompartmental replacement and osteotomy of the knee". The Journal of Bone and Joint Surgery. American Volume. 66 (1): 95–106. January 1984. doi:10.2106/00004623-198466010-00013. PMID 6690447. 
  33. ^ "Correlation between the MR T2 value at 4.7 T and relative water content in articular cartilage in experimental osteoarthritis induced by ACL transection". Osteoarthritis and Cartilage. 17 (4): 441–447. April 2009. doi:10.1016/j.joca.2008.09.009. PMID 18990590.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım);
  34. ^ "Some biochemical and biophysical parameters for the study of the pathogenesis of osteoarthritis: a comparison between the processes of ageing and degeneration in human hip cartilage". Connective Tissue Research. 19 (2–4): 149–176. 1989. doi:10.3109/03008208909043895. PMID 2805680. 
  35. ^ "Water content and binding in normal and osteoarthritic human cartilage". The Journal of Bone and Joint Surgery. American Volume. 57 (1): 76–80. January 1975. doi:10.2106/00004623-197557010-00013. PMID 1123375. 
  36. ^ a b "Chemical composition and swelling of normal and osteoarthrotic femoral head cartilage. I. Chemical composition". Annals of the Rheumatic Diseases. 36 (2): 121–129. April 1977. doi:10.1136/ard.36.2.121. PMC 1006646 $2. PMID 856064. 
  37. ^ "Biological aspects of early osteoarthritis". Knee Surgery, Sports Traumatology, Arthroscopy. 20 (3): 407–422. March 2012. doi:10.1007/s00167-011-1705-8. PMID 22009557. 
  38. ^ "Meniscus pathology, osteoarthritis and the treatment controversy". Nature Reviews. Rheumatology. 8 (7): 412–419. May 2012. doi:10.1038/nrrheum.2012.69. PMID 22614907. 
  39. ^ "Subchondral bone in osteoarthritis: insight into risk factors and microstructural changes". Arthritis Research & Therapy. 15 (6): 223. 2013. doi:10.1186/ar4405. PMC 4061721 $2. PMID 24321104. 
  40. ^ "Knee effusions, popliteal cysts, and synovial thickening: association with knee pain in osteoarthritis". The Journal of Rheumatology. 28 (6): 1330–1337. June 2001. PMID 11409127. 
  41. ^ "The association of bone marrow lesions with pain in knee osteoarthritis". Annals of Internal Medicine. 134 (7): 541–549. April 2001. doi:10.7326/0003-4819-134-7-200104030-00007. PMID 11281736. 
  42. ^ "EULAR evidence-based recommendations for the diagnosis of knee osteoarthritis". Annals of the Rheumatic Diseases. 69 (3): 483–489. March 2010. doi:10.1136/ard.2009.113100. PMID 19762361. 
  43. ^ "Joint space narrowing and relationship with symptoms and signs in adults consulting for hip pain in primary care". The Journal of Rheumatology. 29 (8): 1713–1718. August 2002. PMID 12180735. 
  44. ^ "Osteoarthritis treatment update: Are NSAIDs still in the picture?". Journal of Musculoskeletal Medicine. 27 (2). 2010. CiteSeerX dead $2 |citeseerx= değerini kontrol edin (yardım). 12 February 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 February 2010. 
  45. ^ "Patient information: Osteoarthritis symptoms and diagnosis (Beyond the Basics)". UpToDate. 2013. 22 September 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 February 2013. 
  46. ^ "The American College of Rheumatology criteria for the classification and reporting of osteoarthritis of the hand". Arthritis and Rheumatism. 33 (11): 1601–1610. November 1990. doi:10.1002/art.1780331101. PMID 2242058.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım);
  47. ^ "Health-related quality of life and appropriateness of knee or hip joint replacement". Archives of Internal Medicine. 166 (2): 220–226. January 2006. doi:10.1001/archinte.166.2.220. PMID 16432092.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım);
  48. ^ "Tönnis Classification of Osteoarthritis by Radiographic Changes". Society of Preventive Hip Surgery. 20 December 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 December 2016. 
  49. ^ "Erosive osteoarthritis". Best Practice & Research. Clinical Rheumatology. 18 (5): 739–758. October 2004. doi:10.1016/j.berh.2004.05.010. PMID 15454130. 
  50. ^ "The role of acetaminophen in the treatment of osteoarthritis". The American Journal of Managed Care. 16 Suppl Management (Suppl Management): S48–S54. March 2010. CiteSeerX live $2 |citeseerx= değerini kontrol edin (yardım). PMID 20297877. 22 March 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  51. ^ "Paracetamol versus placebo for knee and hip osteoarthritis". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2 (8): CD013273. February 2019. doi:10.1002/14651858.cd013273. PMC 6388567 $2. PMID 30801133. 
  52. ^ "Disease-modifying drugs in osteoarthritis: current understanding and future therapeutics". Expert Opinion on Emerging Drugs. 23 (4): 331–347. December 2018. doi:10.1080/14728214.2018.1547706. PMID 30415584. 
  53. ^ "Modifiable risk factors in knee osteoarthritis: treatment implications". Rheumatology International. 39 (7): 1145–1157. July 2019. doi:10.1007/s00296-019-04290-z. PMID 30911813. 
  54. ^ "How to improve discussions about osteoarthritis in primary care". NIHR Evidence (İngilizce). 23 June 2022. doi:10.3310/nihrevidence_51244. 
  55. ^ Vennik (July 2022). "Patient and practitioner priorities and concerns about primary healthcare interactions for osteoarthritis: A meta-ethnography". Patient Education and Counseling (İngilizce). 105 (7): 1865–1877. doi:10.1016/j.pec.2022.01.009. PMID 35125208.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım);
  56. ^ a b "Hip pain and mobility deficits--hip osteoarthritis: clinical practice guidelines linked to the international classification of functioning, disability, and health from the orthopaedic section of the American Physical Therapy Association". The Journal of Orthopaedic and Sports Physical Therapy. 39 (4): A1-25. April 2009. doi:10.2519/jospt.2009.0301. PMC 3963282 $2. PMID 19352008. 
  57. ^ "Osteoarthritis- a systematic review of long-term safety implications for osteoarthritis of the knee". BMC Musculoskeletal Disorders. 20 (1): 151. April 2019. doi:10.1186/s12891-019-2525-0. PMC 6454763 $2. PMID 30961569. 
  58. ^ "Exercise therapy for bone and muscle health: an overview of systematic reviews". BMC Medicine. 10: 167. December 2012. doi:10.1186/1741-7015-10-167. PMC 3568719 $2. PMID 23253613. 
  59. ^ "Exercise for osteoarthritis of the hip". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 4 (4): CD007912. April 2014. doi:10.1002/14651858.CD007912.pub2. PMID 24756895. 
  60. ^ a b "Exercise interventions and patient beliefs for people with hip, knee or hip and knee osteoarthritis: a mixed methods review". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 4 (4): CD010842. April 2018. doi:10.1002/14651858.CD010842.pub2. PMC 6494515 $2. PMID 29664187. 
  61. ^ "Impact of exercise type and dose on pain and disability in knee osteoarthritis: a systematic review and meta-regression analysis of randomized controlled trials". Arthritis & Rheumatology. 66 (3): 622–636. March 2014. doi:10.1002/art.38290. PMID 24574223.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım);
  62. ^ "Physical therapy interventions for knee pain secondary to osteoarthritis: a systematic review". Annals of Internal Medicine. 157 (9): 632–644. November 2012. doi:10.7326/0003-4819-157-9-201211060-00007. PMID 23128863. 
  63. ^ "Interventions to improve adherence to exercise for chronic musculoskeletal pain in adults". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2010 (1): CD005956. January 2010. doi:10.1002/14651858.cd005956.pub2. PMC 6769154 $2. PMID 20091582. 
  64. ^ a b "Evidence-Based Evaluation of Complementary Health Approaches for Pain Management in the United States". Mayo Clinic Proceedings. 91 (9): 1292–1306. September 2016. doi:10.1016/j.mayocp.2016.06.007. PMC 5032142 $2. PMID 27594189. Nahin RL, Boineau R, Khalsa PS, Stussman BJ, Weber WJ (September 2016). "Evidence-Based Evaluation of Complementary Health Approaches for Pain Management in the United States". Mayo Clinic Proceedings. 91 (9): 1292–1306. doi:10.1016/j.mayocp.2016.06.007. PMC 5032142. PMID 27594189. Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "nahin" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  65. ^ "Manual therapy for osteoarthritis of the hip or knee – a systematic review". Manual Therapy. 16 (2): 109–117. April 2011. doi:10.1016/j.math.2010.10.011. PMID 21146444. 
  66. ^ "Effectiveness of aquatic exercise for treatment of knee osteoarthritis: Systematic review and meta-analysis". Zeitschrift für Rheumatologie. 74 (6): 543–552. August 2015. doi:10.1007/s00393-014-1559-9. PMID 25691109. 
  67. ^ "Physiological risk factors for falls in older people with lower limb arthritis". The Journal of Rheumatology. 31 (11): 2272–2279. November 2004. PMID 15517643. 
  68. ^ "Falls and fall injuries among adults with arthritis--United States, 2012". MMWR. Morbidity and Mortality Weekly Report. 63 (17): 379–383. May 2014. PMC 4584889 $2. PMID 24785984. 
  69. ^ "Exercise for hand osteoarthritis". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 1 (1): CD010388. January 2017. doi:10.1002/14651858.CD010388.pub2. PMC 6464796 $2. PMID 28141914. 
  70. ^ a b "Viscosupplementation for osteoarthritis of the knee: a systematic review and meta-analysis". Annals of Internal Medicine. 157 (3): 180–191. August 2012. doi:10.7326/0003-4819-157-3-201208070-00473. PMID 22868835. 
  71. ^ "Viscosupplementation for Osteoarthritis of the Knee: A Systematic Review of the Evidence". The Journal of Bone and Joint Surgery. American Volume. 97 (24): 2047–60. December 2015. doi:10.2106/jbjs.n.00743. PMID 26677239. 
  72. ^ "Hyaluronic acid and other conservative treatment options for osteoarthritis of the ankle". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2015 (10): CD010643. October 2015. doi:10.1002/14651858.CD010643.pub2. PMC 9254328 $2. PMID 26475434. It is unclear if there is a benefit or harm for HA as treatment for ankle OA 
  73. ^ "The efficacy of platelet-rich plasma in the treatment of symptomatic knee osteoarthritis: a systematic review with quantitative synthesis". Arthroscopy. 29 (12): 2037–2048. December 2013. doi:10.1016/j.arthro.2013.09.006. PMID 24286802. 
  74. ^ "Intraarticular Injections of Platelet-rich Plasma (PRP) in the Management of Knee Osteoarthritis". The Archives of Bone and Joint Surgery. 1 (1): 5–8. September 2013. PMC 4151401 $2. PMID 25207275. 
  75. ^ "Platelet-rich therapies for musculoskeletal soft tissue injuries". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2014 (4): CD010071. April 2014. doi:10.1002/14651858.CD010071.pub3. PMC 6464921 $2. PMID 24782334. 
  76. ^ "Ankle Arthrodesis – a Review of Current Techniques and Results". Acta Chir Orthop Traumatol Cech. 87 (4): 225–236. 2020. PMID 32940217. 
  77. ^ "Difficulties with assessing the benefit of glucosamine sulphate as a treatment for osteoarthritis". International Journal of Evidence-Based Healthcare. 10 (3): 222–226. September 2012. doi:10.1111/j.1744-1609.2012.00279.x. PMID 22925619. 
  78. ^ "Effects of glucosamine, chondroitin, or placebo in patients with osteoarthritis of hip or knee: network meta-analysis". BMJ. 341: c4675. September 2010. doi:10.1136/bmj.c4675. PMC 2941572 $2. PMID 20847017. 
  79. ^ "Efficacies of different preparations of glucosamine for the treatment of osteoarthritis: a meta-analysis of randomised, double-blind, placebo-controlled trials". International Journal of Clinical Practice. 67 (6): 585–594. June 2013. doi:10.1111/ijcp.12115. PMID 23679910. 
  80. ^ "Analgesics for Osteoarthritis: An Update of the 2006 Comparative Effectiveness Review". Comparative Effectiveness Reviews. 38. Agency for Healthcare Research and Quality (AHRQ). Oct 2011. CiteSeerX live $2 |citeseerx= değerini kontrol edin (yardım). PMID 22091473. 10 March 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  81. ^ "Glucosamine and chondroitin sulfate". Rheumatic Disease Clinics of North America. 37 (1): 103–118. February 2011. doi:10.1016/j.rdc.2010.11.007. PMID 21220090. The best current evidence suggests that the effect of these supplements, alone or in combination, on OA pain, function, and radiographic change is marginal at best. 
  82. ^ "Crystalline glucosamine sulfate in the management of knee osteoarthritis: efficacy, safety, and pharmacokinetic properties". Therapeutic Advances in Musculoskeletal Disease. 4 (3): 167–180. June 2012. doi:10.1177/1759720X12437753. PMC 3400104 $2. PMID 22850875. 
  83. ^ "Dietary supplements as disease-modifying treatments in osteoarthritis: a critical appraisal". P & T. 39 (6): 436–452. June 2014. PMC 4103717 $2. PMID 25050057. 
  84. ^ "OARSI recommendations for the management of hip and knee osteoarthritis, Part II: OARSI evidence-based, expert consensus guidelines". Osteoarthritis and Cartilage. 16 (2): 137–162. February 2008. doi:10.1016/j.joca.2007.12.013. PMID 18279766.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım);
  85. ^ a b "Is there any scientific evidence for the use of glucosamine in the management of human osteoarthritis?". Arthritis Research & Therapy. 14 (1): 201. January 2012. doi:10.1186/ar3657. PMC 3392795 $2. PMID 22293240. 
  86. ^ "An algorithm recommendation for the management of knee osteoarthritis in Europe and internationally: a report from a task force of the European Society for Clinical and Economic Aspects of Osteoporosis and Osteoarthritis (ESCEO)". Seminars in Arthritis and Rheumatism. 44 (3): 253–263. December 2014. doi:10.1016/j.semarthrit.2014.05.014. PMID 24953861.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım);
  87. ^ "A review of evidence-based medicine for glucosamine and chondroitin sulfate use in knee osteoarthritis". Arthroscopy. 25 (1): 86–94. January 2009. doi:10.1016/j.arthro.2008.07.020. PMID 19111223. 
  88. ^ "Chondroitin for osteoarthritis". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 1 (4): CD005614. January 2015. doi:10.1002/14651858.CD005614.pub2. PMC 4881293 $2. PMID 25629804. 
  89. ^ "Piascledine" (PDF). Haute Autorité de santé. 25 July 2013. 30 December 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  90. ^ a b c d "Oral herbal therapies for treating osteoarthritis". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 5 (5): CD002947. May 2014. doi:10.1002/14651858.CD002947.pub2. PMC 4494689 $2. PMID 24848732.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "Cochrane2014" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  91. ^ Wang Z, Singh A, Jones G, others (2021). "Efficacy and Safety of Turmeric Extracts for the Treatment of Knee Osteoarthritis: a Systematic Review and Meta-analysis of Randomised Controlled Trials". Curr Rheumatol Rep. 23 (2): 11. doi:10.1007/s11926-020-00975-8. PMID 33511486. 
  92. ^ a b c d e f "Evidence for the efficacy of complementary and alternative medicines in the management of osteoarthritis: a systematic review". Rheumatology. 50 (5): 911–920. May 2011. doi:10.1093/rheumatology/keq379. PMID 21169345.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım); Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "Silva2011" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme)
  93. ^ "S-Adenosylmethionine for osteoarthritis of the knee or hip" (PDF). The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2009 (4): CD007321. October 2009. doi:10.1002/14651858.CD007321.pub2. PMC 7061276 $2. PMID 19821403. 
  94. ^ Singh A, Kotlo A, Wang Z, Dissanayaka T, Das S, Antony B (2021). "Efficacy and safety of hydroxychloroquine in osteoarthritis: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials". Korean J Intern Med. 37 (1): 210–221. doi:10.3904/kjim.2020.605. PMC 8747931 $2. PMID 33882635.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım);
  95. ^ Singh (12 October 2022). "Efficacy and safety of colchicine for the treatment of osteoarthritis: a systematic review and meta-analysis of intervention trials". Clinical Rheumatology. 42 (3): 889–902. doi:10.1007/s10067-022-06402-w. ISSN 0770-3198. PMID 36224305.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım);
  96. ^ "Oral hyaluronan relieves knee pain: a review". Nutrition Journal. 15: 11. January 2016. doi:10.1186/s12937-016-0128-2. PMC 4729158 $2. PMID 26818459. 
  97. ^ "Vitamin D supplementation for the management of knee osteoarthritis: a systematic review of randomized controlled trials". Rheumatology International. 37 (9): 89–1498. September 2017. doi:10.1007/s00296-017-3719-0. PMID 28421358. 
  98. ^ "The Effects of Acupuncture on Chronic Knee Pain Due to Osteoarthritis: A Meta-Analysis". The Journal of Bone and Joint Surgery. American Volume. 98 (18): 1578–1585. September 2016. doi:10.2106/jbjs.15.00620. PMID 27655986. 
  99. ^ "Acupuncture for peripheral joint osteoarthritis". The Cochrane Database of Systematic Reviews (1): CD001977. January 2010. doi:10.1002/14651858.CD001977.pub2. PMC 3169099 $2. PMID 20091527. 
  100. ^ "Acupuncture for hip osteoarthritis". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 5 (5): CD013010. May 2018. doi:10.1002/14651858.CD013010. PMC 5984198 $2. PMID 29729027. 
  101. ^ "Acupuncture analgesia: II. Clinical considerations" (PDF). Anesthesia and Analgesia. 106 (2): 611–621, table of contents. February 2008. CiteSeerX live $2 |citeseerx= değerini kontrol edin (yardım). doi:10.1213/ane.0b013e318160644d. PMID 18227323. 27 December 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  102. ^ "Transcutaneous electrostimulation for osteoarthritis of the knee" (PDF). The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2009 (4): CD002823. October 2009. doi:10.1002/14651858.CD002823.pub2. PMC 7120411 $2. PMID 19821296. 
  103. ^ "Short-term efficacy of physical interventions in osteoarthritic knee pain. A systematic review and meta-analysis of randomised placebo-controlled trials". BMC Musculoskeletal Disorders. 8 (1): 51. June 2007. doi:10.1186/1471-2474-8-51. PMC 1931596 $2. PMID 17587446. 
  104. ^ "Balneotherapy for osteoarthritis". The Cochrane Database of Systematic Reviews (4): CD006864. October 2007. doi:10.1002/14651858.CD006864. PMID 17943920. 
  105. ^ a b "Thermotherapy for treatment of osteoarthritis". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2003 (4): CD004522. 2003. doi:10.1002/14651858.CD004522. PMC 6669258 $2. PMID 14584019. 
  106. ^ "Therapeutic ultrasound for osteoarthritis of the knee or hip". The Cochrane Database of Systematic Reviews (1): CD003132. January 2010. doi:10.1002/14651858.CD003132.pub2. PMID 20091539. 
  107. ^ "Effects of therapeutic ultrasound for knee osteoarthritis: a systematic review and meta-analysis". Clinical Rehabilitation. 33 (12): 1863–1875. December 2019. doi:10.1177/0269215519866494. PMID 31382781. 
  108. ^ "Pre-operative interventions (non-surgical and non-pharmacological) for patients with hip or knee osteoarthritis awaiting joint replacement surgery--a systematic review and meta-analysis". Osteoarthritis and Cartilage. 19 (12): 1381–1395. December 2011. doi:10.1016/j.joca.2011.09.001. PMID 21959097.  Tarih değerini gözden geçirin: |erişimtarihi= (yardım);
  109. ^ "Electromagnetic fields for treating osteoarthritis". The Cochrane Database of Systematic Reviews (12): CD003523. December 2013. doi:10.1002/14651858.CD003523.pub2. PMID 24338431. 
  110. ^ "Viscosupplementation for the treatment of osteoarthritis of the knee" (PDF). The Cochrane Database of Systematic Reviews. 2014 (2): CD005321. April 2006. doi:10.1002/14651858.cd005321.pub2. PMC 8884110 $2. PMID 16625635.