Modern insanın yakın zamanlı Afrika kökeni: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
+
20. satır: 20. satır:


== Bibliyografya ==
== Bibliyografya ==
 {{refbegin|32em}}
 
* {{cite journal|url=http://www.nature.com/news/human-migrations-eastern-odyssey-1.10560|title=Human migrations: Eastern odyssey. Humans had spread across Asia by 50,000 years ago. Everything else about our original exodus from Africa is up for debate.|issue=7396|journal=[[Nature (journal)|Nature]]|year=2012|volume=485|vauthors=Appenzeller T}}
* {{cite journal|title=Upper Pleistocene Human Dispersals out of Africa: A Review of the Current State of the Debate|issue=615094|pages=615094|journal=[[International Journal of Evolutionary Biology]]|year=2011|volume=2011|pmc=3119552|pmid=21716744|doi=10.4061/2011/615094|vauthors=Beyin A}}
* {{cite journal|title=The genetic origins of the Andaman Islanders|date=January 2003|issue=1|pages=178–84|journal=American Journal of Human Genetics|ref=CITEREFEndicott et al.2003|volume=72|pmc=378623|pmid=12478481|doi=10.1086/345487|vauthors=Endicott P, Gilbert MT, Stringer C, Lalueza-Fox C, Willerslev E, Hansen AJ, Cooper A}}
* {{cite book|url=https://books.google.com/books?id=EzBV3OPb5mAC&pg=PA68|title=The humans who went extinct: why Neanderthals died out and we survived|publisher=Oxford University Press US|year=2009|isbn=978-0-19-923918-4|vauthors=Finlayson C}}
* {{cite journal|title=Rethinking the dispersal of Homo sapiens out of Africa|display-authors=6|issue=4|pages=149–64|journal=Evolutionary Anthropology|ref=CITEREFGroucutt et al.2015|year=2015|volume=24|pmc=6715448|pmid=26267436|doi=10.1002/evan.21455|vauthors=Groucutt HS, Petraglia MD, Bailey G, Scerri EM, Parton A, Clark-Balzan L, Jennings RP, Lewis L, Blinkhorn J, Drake NA, Breeze PS, Inglis RH, Devès MH, Meredith-Williams M, Boivin N, Thomas MG, Scally A}}
* {{cite journal|title=Evidence for variable selective pressures at MC1R|date=April 2000|display-authors=6|issue=4|pages=1351–61|journal=American Journal of Human Genetics|ref=CITEREFHarding et al.2000|volume=66|pmc=1288200|pmid=10733465|doi=10.1086/302863|vauthors=Harding RM, Healy E, Ray AJ, Ellis NS, Flanagan N, Todd C, Dixon C, Sajantila A, Jackson IJ, Birch-Machin MA, Rees JL}}
* {{cite journal|title=Levantine cranium from Manot Cave (Israel) foreshadows the first European modern humans|date=April 2015|display-authors=6|issue=7546|pages=216–9|journal=Nature|ref=CITEREFHershkovitz et al.2015|volume=520|pmid=25629628|doi=10.1038/nature14134|vauthors=Hershkovitz I, Marder O, Ayalon A, Bar-Matthews M, Yasur G, Boaretto E, Caracuta V, Alex B, Frumkin A, Goder-Goldberger M, Gunz P, Holloway RL, Latimer B, Lavi R, Matthews A, Slon V, Mayer DB, Berna F, Bar-Oz G, Yeshurun R, May H, Hans MG, Weber GW, Barzilai O|bibcode=2015Natur.520..216H|s2cid=4386123}}
* {{cite journal|title=Ancient gene flow from early modern humans into Eastern Neanderthals|date=February 2016|display-authors=6|issue=7591|pages=429–33|journal=Nature|ref=CITEREFKuhlwilm et al.2016|volume=530|pmc=4933530|pmid=26886800|doi=10.1038/nature16544|vauthors=Kuhlwilm M, Gronau I, Hubisz MJ, de Filippo C, Prado-Martinez J, Kircher M, Fu Q, Burbano HA, Lalueza-Fox C, de la Rasilla M, Rosas A, Rudan P, Brajkovic D, Kucan Ž, Gušic I, Marques-Bonet T, Andrés AM, Viola B, Pääbo S, Meyer M, Siepel A, Castellano S|bibcode=2016Natur.530..429K}}
* {{cite journal|title=A geographically explicit genetic model of worldwide human-settlement history|date=August 2006|issue=2|pages=230–7|journal=American Journal of Human Genetics|ref=CITEREFLiu, Prugnolle et al.2006|volume=79|pmc=1559480|pmid=16826514|doi=10.1086/505436|vauthors=Liu H, Prugnolle F, Manica A, Balloux F}}
* {{cite journal|url=http://discovery.ucl.ac.uk/1472397/1/Nature%20merged%20file.pdf|title=The earliest unequivocally modern humans in southern China|date=October 2015|display-authors=6|issue=7575|pages=696–9|journal=Nature|ref=CITEREFLiu, Martinón-Torres et al.2015|volume=526|pmid=26466566|doi=10.1038/nature15696|vauthors=Liu W, Martinón-Torres M, Cai YJ, Xing S, Tong HW, Pei SW, Sier MJ, Wu XH, Edwards RL, Cheng H, Li YY, Yang XX, de Castro JM, Wu XJ|bibcode=2015Natur.526..696L|s2cid=205246146}}
* {{cite journal|url=http://psasir.upm.edu.my/id/eprint/40255/1/Single%2C%20rapid%20coastal%20settlement%20of%20Asia%20revealed%20by%20analysis%20of%20complete%20mitochondrial%20genomes.pdf|title=Single, rapid coastal settlement of Asia revealed by analysis of complete mitochondrial genomes|date=May 2005|display-authors=6|issue=5724|pages=1034–6|journal=Science|ref=CITEREFMacaulay et al.2005|volume=308|pmid=15890885|doi=10.1126/science.1109792|vauthors=Macaulay V, Hill C, Achilli A, Rengo C, Clarke D, Meehan W, Blackburn J, Semino O, Scozzari R, Cruciani F, Taha A, Shaari NK, Raja JM, Ismail P, Zainuddin Z, Goodwin W, Bulbeck D, Bandelt HJ, Oppenheimer S, Torroni A, Richards M|bibcode=2005Sci...308.1034M|s2cid=31243109}}
* {{cite journal|title=Teaching Diversity. The Science You Need to Know to Explain Why Race Is Not Biological|issue=4|journal=SAGE Open|year=2015|volume=5|doi=10.1177/2158244015611712|vauthors=McChesney KY|doi-access=free}}
* {{cite book|url=https://books.google.com/books?id=WrR9OShae2wC&pg=PT148|title=Born in Africa: The Quest for the Origins of Human Life|location=New York City|publisher=PublicAffairs|year=2011|isbn=978-1-58648-663-1|vauthors=Meredith M|author-link=Martin Meredith}}
* {{cite journal|title=Pleistocene Mitochondrial Genomes Suggest a Single Major Dispersal of Non-Africans and a Late Glacial Population Turnover in Europe|date=March 2016|display-authors=6|issue=6|pages=827–33|journal=Current Biology|ref=CITEREFPosth et al.2016|volume=26|pmid=26853362|doi=10.1016/j.cub.2016.01.037|vauthors=Posth C, Renaud G, Mittnik A, Drucker DG, Rougier H, Cupillard C, Valentin F, Thevenet C, Furtwängler A, Wißing C, Francken M, Malina M, Bolus M, Lari M, Gigli E, Capecchi G, Crevecoeur I, Beauval C, Flas D, Germonpré M, van der Plicht J, Cottiaux R, Gély B, Ronchitelli A, Wehrberger K, Grigorescu D, Svoboda J, Semal P, Caramelli D, Bocherens H, Harvati K, Conard NJ, Haak W, Powell A, Krause J|hdl=2440/114930|s2cid=140098861|hdl-access=free}}
* {{cite journal|title=JC virus evolution and its association with human populations|date=October 2006|issue=20|pages=9928–33|journal=Journal of Virology|ref=CITEREFShackelton et al.2006|volume=80|pmc=1617318|pmid=17005670|doi=10.1128/JVI.00441-06|vauthors=Shackelton LA, Rambaut A, Pybus OG, Holmes EC}}
* {{cite journal|title=U-Series dating of Liujiang hominid site in Guangxi, Southern China|date=December 2002|issue=6|pages=817–29|journal=[[Journal of Human Evolution]]|ref=CITEREFShen, Wang et al.2002|volume=43|pmid=12473485|doi=10.1006/jhev.2002.0601|vauthors=Shen G, Wang W, Wang Q, Zhao J, Collerson K, Zhou C, Tobias PV}}
* {{cite book|title=The Journey of Man: A Genetic Odyssey|location=New York|publisher=Random House Trade Paperbacks|title-link=The Journey of Man|year=2003|isbn=978-0-8129-7146-0|vauthors=Wells S|author-link=Spencer Wells|orig-date=2002}}
{{refend}}


== Konuyla ilgili yayınlar ==
== Konuyla ilgili yayınlar ==
{{refbegin|30em}}
 
* {{cite book|title=The Origin of Our Species|location=London|publisher=Allen Lane|year=2011|isbn=978-1-84614-140-9|vauthors=Stringer C}}
* {{cite book|title=Deep ancestry: inside the Genographic Project|location=Washington, D.C.|publisher=[[National Geographic]]|year=2006|isbn=978-0-7922-6215-2|vauthors=Wells S}}
* {{cite book|title=Before the Dawn: Recovering the Lost History of Our Ancestors|publisher=Penguin Press HC, The|year=2006|isbn=978-1-59420-079-3|vauthors=Wade N}}
* {{cite book|title=The Seven Daughters of Eve: The Science That Reveals Our Genetic Ancestry|publisher=Corgi Adult|title-link=The Seven Daughters of Eve|year=2004|isbn=978-0-552-15218-1|vauthors=Sykes B}}
{{refend}}


== Dış bağlantılar ==
== Dış bağlantılar ==

Sayfanın 11.49, 17 Aralık 2022 tarihindeki hâli

Birbirini izleyen yayılışlar
 Homo erectus (sarı),
 Homo neanderthalensis (koyu sarı) ve
 Homo sapiens (kırmızı).
İlk modern insanların Afrika'dan Yakın Doğu'ya yayılışı

Paleoantropolojide, "Afrika'dan Çıkış" teorisi, yeni tek köken hipotezi, yer değiştirme hipotezi veya yakın zamanlı Afrika kökeni modeli olarak da adlandırılan modern insanın yakın zamanlı Afrika kökeni, anatomik olarak modern insanların (Homo sapiens), coğrafi kökeni ve ilk göçlerinin bilim dünyasında yaygın kabul gören modelidir.[1][2][3] Homo erectus ve daha sonra da Homo neanderthalensis'in, kısaca homininlerin Afrika dışına ilk yayılışlarının izini süren bir modeldir.

Model, taksonomik anlamda Homo sapiens'in "tek bir kökeni" olduğunu ileri sürer. Anatomik olarak modern kabul edilen özelliklerin diğer bölgelerde paralel evrimini dışlar,[4] ancak Avrupa ve Asya'daki H. sapiens ile arkaik insanlar arasındaki çoklu karışımı dışlamaz.[note 1][5][6] H. sapiens büyük olasılıkla Afrika Boynuzu'nda 300.000 ila 200.000 yıl önce gelişti.[7][8] Alternatif bir hipotez de H. sapiens'in çeşitli morfolojik özelliklerinin, Afrika'nın farklı bölgelerinde yerel olarak ortaya çıktığını ve aynı dönemde farklı popülasyonlar arasındaki gen akışı nedeniyle yakınsadığını ileri sürmektedir.[9][10] "Yakın zamanlı Afrika kökeni" modeli, Afrikalı olmayan tüm modern popülasyonların büyük ölçüde Afrika'yı terk eden Homo sapiens popülasyonlarının soyundan geldiğini öne sürer.

Modern insanlar, muhtemelen 130.000 ila 115.000 yıl önce Afrika'nın kuzeyine ve Arap Yarımadası'na ve 215.000 yıl önce Yunanistan'a yayılışları da[11][12][13] dahil olmak üzere 270.000 yıl öncesinden başlayarak birkaç defa "Afrika dışına" yayıldılar.[20] Bu ilk göç dalgalarıyla yayılan insanların çoğunun 80.000 yıl önce tamamen yok olduğu veya bu bölgelerden geri çekildiği düşünülmektedir.

Afrika'dan çıkan en kayda değer "son" göç dalgası, yaklaşık 70.000 ila 50.000 yıl önce,[7][8][21][22][23] "Güney Yolu" olarak adlandırılan rota üzerinden gerçekleşti ve hızla Asya kıyıları boyunca yayılararak yaklaşık 65.000 ila 50.000 yıl önce Avustralya'ya ulaştı.[24][25][note 2] Bazı araştırmacılar, insanların Avustralya'ya erken yayılış tarihlerini sorgulayıp bu tarihin en erken 50.000 yıl öncesi olduğunu öne sürmektedir.[26][27] Bir kısmı da, Avustralya'nın bu ilk sakinlerinin, daha kayda değer ve eski olan Afrika dışına göçten önce gerçekleşmiş bir dalgayı temsil edebileceğini ve dolayısıyla Avustralya'daki ilk insanların bu bölgenin sonraki sakinlerinin ataları olmayabileceğini ileri sürmektedir.[23] 55.000 yıldan daha kısa bir süre önce ise Yakın Doğu ve Avrupa'ya yerleşen eski bir soy Avrupa'ya yayıldı.[28][29][30]

2010'larda popülasyon genetiği alanındaki çalışmalar, Avrasya, Okyanusya ve Afrika'da H. sapiens ile arkaik insanlar arasında meydana gelen çiftleşmelere dair kanıtları ortaya çıkardı;[31][32][33] modern popülasyon grupları, çoğunlukla ilkel H. sapiens'ten türemiş olsa da, daha az ölçüde arkaik insanların bölgesel varyantlarından da türemiştir.

Notlar

  1. ^ From 1984 to 2003, an alternative scientific hypothesis was the multiregional origin of modern humans, which envisioned a wave of Homo sapiens migrating earlier from Africa and interbreeding with local Homo erectus populations in varied regions of the globe.Jurmain R, Kilgore L, Trevathan W (2008). Essentials of Physical Anthropology. Cengage Learning. ss. 266–. ISBN 978-0-495-50939-4. Erişim tarihi: 14 June 2011. 
  2. ^ McChesney (2015): "...genetic evidence suggests that a small band with the marker M168 migrated out of Africa along the coasts of the Arabian Peninsula and India, through Indonesia, and reached Australia very early, between 60,000 and 50,000 years ago. This very early migration into Australia is also supported by Rasmussen et al. (2011)."

Kaynakça

  1. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; pmid16826514Quo isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  2. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; pmid12802315 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  3. ^ Stringer C (13 March 2012). Lone Survivors: How We Came to Be the Only Humans on Earth. Henry Holt and Company. s. 26. ISBN 978-1-4299-7344-1. 
  4. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; pmid10766948 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  5. ^ Mafessoni F (January 2019). "Encounters with archaic hominins". Nature Ecology & Evolution. 3 (1): 14–15. doi:10.1038/s41559-018-0729-6. PMID 30478304. 
  6. ^ Mafessoni F (January 2019). "Encounters with archaic hominins". Nature Ecology & Evolution. 3 (1): 14–15. doi:10.1038/s41559-018-0729-6. PMID 30478304. 
  7. ^ a b University of Huddersfield (20 March 2019). "Researchers shed new light on the origins of modern humans – The work, published in Nature, confirms a dispersal of Homo sapiens from southern to eastern Africa immediately preceded the out-of-Africa migration". EurekAlert!. Erişim tarihi: 23 March 2019. 
  8. ^ a b University of Huddersfield (20 March 2019). "Researchers shed new light on the origins of modern humans – The work, published in Nature, confirms a dispersal of Homo sapiens from southern to eastern Africa immediately preceded the out-of-Africa migration". EurekAlert!. Erişim tarihi: 23 March 2019. 
  9. ^ Scerri EM, Chikhi L, Thomas MG (October 2019). "Beyond multiregional and simple out-of-Africa models of human evolution". Nature Ecology & Evolution. 3 (10): 1370–1372. doi:10.1038/s41559-019-0992-1. hdl:10400.7/954. PMID 31548642. 
  10. ^ Scerri EM, Thomas MG, Manica A, Gunz P, Stock JT, Stringer C, ve diğerleri. (August 2018). "Did Our Species Evolve in Subdivided Populations across Africa, and Why Does It Matter?". Trends in Ecology & Evolution. 33 (8): 582–594. doi:10.1016/j.tree.2018.05.005. PMC 6092560 $2. PMID 30007846. 
  11. ^ Zimmer C (10 July 2019). "A Skull Bone Discovered in Greece May Alter the Story of Human Prehistory - The bone, found in a cave, is the oldest modern human fossil ever discovered in Europe. It hints that humans began leaving Africa far earlier than once thought". The New York Times. Erişim tarihi: 11 July 2019. 
  12. ^ Staff (10 July 2019). "'Oldest remains' outside Africa reset human migration clock". Phys.org. Erişim tarihi: 10 July 2019. 
  13. ^ Staff (10 July 2019). "'Oldest remains' outside Africa reset human migration clock". Phys.org. Erişim tarihi: 10 July 2019. 
  14. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; pmid21273486 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  15. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; pmid21212332 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  16. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; pmid21601174 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  17. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; pmid17372199 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  18. ^ Bae CJ, Douka K, Petraglia MD (December 2017). "On the origin of modern humans: Asian perspectives". Science. 358 (6368): eaai9067. doi:10.1126/science.aai9067. PMID 29217544.  Geçersiz |doi-access=free (yardım)
  19. ^ Kuo L (10 December 2017). "Early humans migrated out of Africa much earlier than we thought". Quartz. Erişim tarihi: 10 December 2017. 
  20. ^ [14][15][16][17][18][19]
  21. ^ Posth C, Renaud G, Mittnik M, Drucker DG, Rougier H, Cupillard C, ve diğerleri. (2016). "Pleistocene Mitochondrial Genomes Suggest a Single Major Dispersal of Non-Africans and a Late Glacial Population Turnover in Europe". Current Biology. 26 (6): 827–833. doi:10.1016/j.cub.2016.01.037. hdl:2440/114930. PMID 26853362. 
  22. ^ Karmin M, Saag L, Vicente M, Wilson Sayres MA, Järve M, Talas UG, ve diğerleri. (April 2015). "A recent bottleneck of Y chromosome diversity coincides with a global change in culture". Genome Research. 25 (4): 459–66. doi:10.1101/gr.186684.114. PMC 4381518 $2. PMID 25770088. 
  23. ^ a b Haber M, Jones AL, Connell BA, Arciero E, Yang H, Thomas MG, ve diğerleri. (August 2019). "A Rare Deep-Rooting D0 African Y-Chromosomal Haplogroup and Its Implications for the Expansion of Modern Humans Out of Africa". Genetics. 212 (4): 1421–1428. doi:10.1534/genetics.119.302368. PMC 6707464 $2. PMID 31196864. 
  24. ^ Clarkson C, Jacobs Z, Marwick B, Fullagar R, Wallis L, Smith M, ve diğerleri. (July 2017). "Human occupation of northern Australia by 65,000 years ago". Nature. 547 (7663): 306–310. Bibcode:2017Natur.547..306C. doi:10.1038/nature22968. hdl:2440/107043. PMID 28726833.  Geçersiz |hdl-access=free (yardım)
  25. ^ Clarkson C, Jacobs Z, Marwick B, Fullagar R, Wallis L, Smith M, ve diğerleri. (July 2017). "Human occupation of northern Australia by 65,000 years ago". Nature. 547 (7663): 306–310. Bibcode:2017Natur.547..306C. doi:10.1038/nature22968. hdl:2440/107043. PMID 28726833.  Geçersiz |hdl-access=free (yardım)
  26. ^ Wood R (2017-09-02). "Comments on the chronology of Madjedbebe". Australian Archaeology. 83 (3): 172–174. doi:10.1080/03122417.2017.1408545. ISSN 0312-2417. 
  27. ^ O'Connell JF, Allen J, Williams MA, Williams AN, Turney CS, Spooner NA, ve diğerleri. (August 2018). "Homo sapiens first reach Southeast Asia and Sahul?". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 115 (34): 8482–8490. doi:10.1073/pnas.1808385115. PMC 6112744 $2. PMID 30082377.  Geçersiz |doi-access=free (yardım)
  28. ^ Haber M, Jones AL, Connell BA, Arciero E, Yang H, Thomas MG, ve diğerleri. (August 2019). "A Rare Deep-Rooting D0 African Y-Chromosomal Haplogroup and Its Implications for the Expansion of Modern Humans Out of Africa". Genetics. 212 (4): 1421–1428. doi:10.1534/genetics.119.302368. PMC 6707464 $2. PMID 31196864. 
  29. ^ Macaulay et al. (2005).
  30. ^ Posth et al. (2016). See also mtDNA from 55 hunter-gatherers across 35,000 years in Europe, Dienekes' Anthroplogy Bog.
  31. ^ Prüfer K, Racimo F, Patterson N, Jay F, Sankararaman S, Sawyer S, ve diğerleri. (January 2014). "The complete genome sequence of a Neanderthal from the Altai Mountains". Nature. 505 (7481): 43–9. Bibcode:2014Natur.505...43P. doi:10.1038/nature12886. PMC 4031459 $2. PMID 24352235. 
  32. ^ Lachance J, Vernot B, Elbers CC, Ferwerda B, Froment A, Bodo JM, ve diğerleri. (August 2012). "Evolutionary history and adaptation from high-coverage whole-genome sequences of diverse African hunter-gatherers". Cell. 150 (3): 457–69. doi:10.1016/j.cell.2012.07.009. PMC 3426505 $2. PMID 22840920. 
  33. ^ Hammer MF, Woerner AE, Mendez FL, Watkins JC, Wall JD (September 2011). "Genetic evidence for archaic admixture in Africa". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 108 (37): 15123–8. Bibcode:2011PNAS..10815123H. doi:10.1073/pnas.1109300108. PMC 3174671 $2. PMID 21896735. 

Bibliyografya

 

Konuyla ilgili yayınlar

Dış bağlantılar

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Modern_insanın_yakın_zamanlı_Afrika_kökeni&oldid=28944451" sayfasından alınmıştır