Elektrik üreteci: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Değişiklik özeti yok
Nanahuatl (mesaj | katkılar)
kDeğişiklik özeti yok
1. satır: 1. satır:
{{düzenle|Temmuz 2008}}
'''Üreteç''', iki nokta arasında sürekli bir potansiyel meydana getirmek üzere bir takım [[enerji]]leri [[elektrik enerjisi]]ne çeviren sistemlerdir.
Jeneratör; [[Fransızca]] üreteç anlamına gelen "Générateur"ün Türkçe okunuşundan türetilmiştir. Genelde Türkiye'de jeneratör deyince çevirici benzinli veya dizel motor, motor tarafından çevirilen alternatör, şase ve panodan oluşan grup anlaşılmaktadır. Bu gruba "elektrojen grubu" da denir. Genellikle jeneratörler elektrik kesintilerinin yaşandığı yerlerde yedek enerji kaynağı olarak kullanılır.
Jeneratörü oluşturan iki ana parça alternatör ve motordur. Alternatör fırçalı veya fırçasız olarak kullanılabilir. Genelde 20kVA 'dan büyük alternatörler fırçasız olarak, küçükler fırçalı olarak imal edilmektedir. Motor kullanımında ise 10kVA'dan küçük jeneratörlerde genelde benzinli motorlar büyüklerde dizel motorlar tercih edilmektedir. Jeneratöre ait panoda termik manyetik şalter, frekansmetre, zaman sayacı, voltmetre, ampermetre, hararet göstergesi, yağ göstergesi gibi elemnlar bulunur. Son yıllarda panolarda tüm bu elemanları içeren elektronik kartlar kullanılmaktadır.
Jeneratörü oluşturan diğer parçalar motor ve alternatörün bağlandığı şasedir. Şase alternatör ve motoru taşıdığı gibi yakıt deposu olarakta kullanılır. Şase üzerine isteğe göre ses izolasyon kabini bağlanabilir.


Örneğin [[kimyasal enerji]]yi elektrik enerjisine çeviren [[pil]]ler, [[hareket enerjisi]]ni elektrik enerjisine çeviren [[dinamo]] ve [[alternatör]]. Birim yükün devreyi tamamen dolanabilmesi için üretecin ürettiği enerjiye, o üretecin “elektro motor kuvveti ([[EMK]])” denir.


[[Dosya:Portable electrical generator angle.jpg|thumb|250px|Portatif fırçalı alternatörlü benzinli jeneratör]]
{{tekno-taslak}}


Sıvı yakıtlarla veya doğalgazla çalışan jeneratörler haricinde rüzgar tarafından tahrik edilen sistemlere ise rüzgar turbini veya rüzgar jeneratörü denmektedir. Rüzgar tubinlerinde aku besleyen yaklaşık 20kW'a kadar rüzgar turbinleri ile 6 MVA 'ya kadar üretilen ana sisteme bağlanan büyü rüzgar turbinleri olarak iki ayrı grupta
ÜRETEÇLER
Devreye sürekli elektrik akımını ileten pil, akümülatör, dinamo gibi araçlara ÜRETEÇ denir. Üreteci bir iletkenin uçlarına bağladığımız
da iletkenin bir ucu (+) yüklü diğer ucu ise (-) yüklüdür


[[ar:مولد كهربائي]]
Üreteçlerin Bağlanması
[[az:Generator]]
1. Seri Bağlı Üreteçler
[[bg:Електрически генератор]]
Bir üretecin (+) kutbunu diğer üretecin (–) kutbuna bağlanmasıyla elde edilen bağlama şekline seri bağlama denir.
[[ca:Generador elèctric]]

[[cs:Elektrický generátor]]
• Seri bağlı üreteçlerin her birinden eşit şiddette akım çekilir. Dolayısıyla üretecin tükenme süresinden bir kazanç yoktur.
[[da:Elektrisk generator]]
• Üreteçlerin toplam elektromotor kuvveti, her birinin elektromotor kuvvetlerinin toplamına eşittir.
[[de:Elektrischer Generator]]
• T = 1 + 2 + 3 dür.
[[el:Γεννήτρια]]
• Üreteçler seri bağlı olduğundan iç dirençlerinin toplamı,
[[en:Electrical generator]]
rT = r1 + r2 + r3 olur.
[[eo:Generatoro]]
[[es:Generador eléctrico]]
2. Ters Bağlı Üreteçler
[[et:Elektrigeneraator]]
Bir üretecin (–) kutbunu diğer üretecin (–) kutbuna ya da (+) kutupların birbirine bağlanmasıyla elde edilen bağlama şekline ters bağlama denir. Ters bağlamada emk lar birbirini yok edici yönde etki yapar. Eğer ters bağlı iki üreteç özdeş ise toplam emk sıfır olur.
[[fa:مولد الکتریکی]]
T = |1 – | dir.
[[fi:Generaattori]]

[[fr:Générateur électrique]]
Büyük emk değeri küçük emk değerinden çıkarılır.
[[gl:Xerador eléctrico]]
Üreteçler ters bağlı olsa da iç dirençler seri bağlıdır. Dolayısıyla toplam iç direnç
[[he:גנרטור חשמלי]]
rT = r1 + r2 olur.
[[hi:विद्युत जनित्र]]
Şekildeki gibi, ikiden fazla üreteç var ise, önce seri bağlı olanların emk ları toplanır. Sonra diğer emk ile aradaki fark alınır.
[[hr:Električni generator]]

[[id:Generator listrik]]
Örneğin,
[[it:Generatore elettrico]]
1 + 2 > 3 ise, toplam emk,
[[ja:発電機]]
T =1 + 2 – 3 olur.
[[kn:ವಿದ್ಯುತ್ ಜನಕ]]

[[ko:발전기]]
3. Paralel Bağlı Üreteçler
[[lt:Elektros generatorius]]
Üreteçlerin (+) kutbu bir noktada (–) kutbu da başka bir noktada olacak şekilde birleştirilerek oluşturulan bağlamaya, paralel bağlama denir.
[[lv:Ģenerators]]
Paralel bağlı üreteçler özdeş seçilir. Özdeş olmaması durumunda devre analizi için yeni kurallar gereklidir.
[[ml:വൈദ്യുതജനിത്രം]]

[[mr:जनित्र]]
• Paralel bağlı üreteçlerin devreye verdikleri akımlar eşit olur.
[[ms:Penjana elektrik]]
• Toplam emk üreteçlerden birinin emk sına eşittir.
[[nl:Generator (energietechniek)]]
T =  dir.
[[nn:Elektrisk generator]]
İç direnci önemsiz paralel bağlı üreteç sayısının artması devreden geçen akım şiddetini etkilemez. Fakat üreteç sayısı arttıkça her bir üreteçten geçen akım azalır ve üreteçlerin tükenme süreleri artar.
[[no:Generator]]
• Paralel bağlamanın özelliği gereğince, toplam iç direnç,
[[pl:Prądnica]]
[[pt:Gerador]]
Üreteçlerin Tükenme Süresi
[[qu:Pinchikilla ruraq]]
Bir üretecin tükenme süresi, yapılış boyutlarına, yapısını oluşturan maddenin cinsine ve üreteçten birim zamanda çekilen akıma bağlıdır.
[[ro:Generator electric]]
Bir üretecin tükenme süresi, üreteçten çekilen akımla ters orantılıdır. Akım ne kadar çok çekilirse üreteç o kadar çabuk tükenir.
[[ru:Электрический генератор]]
Buna göre, devreye eşit şiddette akım veren seri bağlı özdeş üreteç ya da piller paralel bağlı olanlara göre daha çabuk tükenir
[[sk:Generátor elektrického napätia]]

[[sl:Električni generator]]
ELEKTRİK DEVRE ELEMANLARI
[[sq:Gjeneratori]]
1. Üreteç
[[sr:Електрични генератор]]
Kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine çevirerek devreye elektrik akımı veren elemanlara pil veya akümülatör denir. Mekanik enerjiyi elektrik enerjisine çeviren cihazlara jeneratör denir.
[[sv:Generator]]
Bir üretecin uçları arasındaki potansiyel farka elektromotor kuvvet (emk, V) denir.
[[ta:மின்னியற்றி]]
2. Direnç
[[tg:Нерӯгоҳ]]
Elektrik akımının geçmesine zorluk gösteren yani elektrik enerjisinin harcandığı elemana direnç denir. Bunlar lamba, ütü, elektrik ocağı vb. cihazlar olabilir. Direncin birimi ohm () dur.
[[th:เครื่องกำเนิดไฟฟ้า]]
3. Ayarlı Direnç (Reosta)
[[uk:Електричний генератор]]
Devredeki akım şiddetini ayarlamak için kullanılan değişken dirençlere reosta denir.
[[ur:برقی مولّد]]
4. Ampermetre
[[wo:Jurukaayu mbëj]]
Elektrik akım şiddetini gösteren ölçü aletine ampermetre denir. Ampermetreler devreye daima seri bağlanır. Akım birimi amperdir.
[[zh:发电机]]
5. Voltmetre
Elektrik devrelerinde potansiyel farkı (gerilim) gösteren ölçü aletine voltmetre denir. Voltmetre gerilimi ölçülecek elemana daima paralel bağlanır. Potansiyel fark (gerilim) birimi volttur


EMEĞE SAYGI LÜTFEN...

Sayfanın 12.42, 29 Haziran 2010 tarihindeki hâli

Jeneratör; Fransızca üreteç anlamına gelen "Générateur"ün Türkçe okunuşundan türetilmiştir. Genelde Türkiye'de jeneratör deyince çevirici benzinli veya dizel motor, motor tarafından çevirilen alternatör, şase ve panodan oluşan grup anlaşılmaktadır. Bu gruba "elektrojen grubu" da denir. Genellikle jeneratörler elektrik kesintilerinin yaşandığı yerlerde yedek enerji kaynağı olarak kullanılır. Jeneratörü oluşturan iki ana parça alternatör ve motordur. Alternatör fırçalı veya fırçasız olarak kullanılabilir. Genelde 20kVA 'dan büyük alternatörler fırçasız olarak, küçükler fırçalı olarak imal edilmektedir. Motor kullanımında ise 10kVA'dan küçük jeneratörlerde genelde benzinli motorlar büyüklerde dizel motorlar tercih edilmektedir. Jeneratöre ait panoda termik manyetik şalter, frekansmetre, zaman sayacı, voltmetre, ampermetre, hararet göstergesi, yağ göstergesi gibi elemnlar bulunur. Son yıllarda panolarda tüm bu elemanları içeren elektronik kartlar kullanılmaktadır. Jeneratörü oluşturan diğer parçalar motor ve alternatörün bağlandığı şasedir. Şase alternatör ve motoru taşıdığı gibi yakıt deposu olarakta kullanılır. Şase üzerine isteğe göre ses izolasyon kabini bağlanabilir.


Portatif fırçalı alternatörlü benzinli jeneratör

Sıvı yakıtlarla veya doğalgazla çalışan jeneratörler haricinde rüzgar tarafından tahrik edilen sistemlere ise rüzgar turbini veya rüzgar jeneratörü denmektedir. Rüzgar tubinlerinde aku besleyen yaklaşık 20kW'a kadar rüzgar turbinleri ile 6 MVA 'ya kadar üretilen ana sisteme bağlanan büyü rüzgar turbinleri olarak iki ayrı grupta