İbrâhim Gülşenî

İbrahim Gülşeni, Gülşeni Tarikatı’nın kurucusu ve şair.

Hayatı

Doğum yeri kimi kaynaklarda Azerbaycan kimi kaynaklarda Diyarbakır olarak geçmektedir. İki yaşında öksüz kaldı. Amcasının yanında ilköğrenimini tamamladı. Daha sonra bilgisini artırmak amacıyla Maveraünnehir’e gitti. Oradan Tebriz’e geçerek Uzun Hasan’ın yanında kaldı. Şah İsmail yörede egemen olduktan sonra, Gülşeni’yi Şiilik’in yayılmasına engel gördüğü için, idam ettirmek üzere hapsetti. Gülşeni muhafızın yardımıyla buradan kaçarak Diyarbakır’a gitti .

Daha sonra Diyarbakır'dan Mısır’a gecti, çeşitli cami, dergah ve zaviyelerde bulundu. Yavuz Sultan Selim’in Mısır’ı almasından sonra Gülşeni’nin yöredeki saygınlığı arttı. Yerel yöneticiler arasındaki çeşitli anlaşmazlıklar Gülşeni’nin durumunu da etkiledi. Kanuni’nin padişahlığı sırasında İstanbul’a çağrıldı. Çok yaşlanmış olmasına karşın, verdiği vaazlarla çevrede geniş bir saygınlık kazandı. Halvetilik’in bir kolu olarak kendi adıyla anılan tarikatı kurdu; birçok mürid edindi. Mısır’a döndükten sonra bir veba salgınında öldü.

Eserleri

• Manevi (40.000 beyitlik bu mesnevi Farsça olarak Mevlana’nın Mesnevi’sine nazire olarak yazılmış, Gülşeniler arasında büyük bir ün kazanmıştır)
• Arapça Divan (Halil takma adıyla yazılmış, alaylı şiirler)
• Türkçe Divan (24.000 ‘i aşkın beyitten oluşmaktadır, dil açısından önemlidir).