Câmiu't-Tevârîh: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
25. satır: | 25. satır: | ||
:** [[Hintli]]ler gibi konuları içerir. |
:** [[Hintli]]ler gibi konuları içerir. |
||
Kitabın ikinci cildinde yer alan "''Tarih-i Oğuzân ve Türkân''" adlı bölümüne dayanılarak [[Zeki Velidi Togan]] tarafından "[[Oğuz Destanı]]" adıyla yayımlanmıştır. [[Raşit al-Din Hamadani|Reșìdeʿd-dìn Fazlullāh]], bu eserinde [[Uygurca]] Oğuz Kağan’dan istifade etmemiştir. [[Raşit al-Din Hamadani|Reșìdeʿd-dìn]] kendisine yazılı olarak verilen Tarih-i Oğuzan’ı değiştirmemiş, yalnızca [[Kur’an]]’dan [[ayet]]ler, bazı tarihi kayıtlar, [[İran edebiyatı]]ndan ve [[Şehname]]’den [[şiir]]lerle süslemiştir. Kendisince bilinen bazı isimlere ekler yapmaktan hoşlanmıştır. [[Destan]]ın eski zamanlara ait kısımlarında [[Orta Asya]]’nın [[Çin]] ile münasebetleri derin bir bilgiye dayandırılmıştır. Bu bir kitaptan alınmamış, halkın hatırında yaşayan rivayetlerden çıkarılmış olabilir. [[İnal Yabgu]] zamanından önceki hanlara ait kısmının ravilerin hafızasından ziyade, rivayetlere dayandığını gösteren izler vardır. Oğuz Kağan’nın seferleri arasında en dikkat çekeni [[ |
Kitabın ikinci cildinde yer alan "''Tarih-i Oğuzân ve Türkân''" adlı bölümüne dayanılarak [[Zeki Velidi Togan]] tarafından "[[Oğuz Destanı]]" adıyla yayımlanmıştır. [[Raşit al-Din Hamadani|Reșìdeʿd-dìn Fazlullāh]], bu eserinde [[Uygurca]] Oğuz Kağan’dan istifade etmemiştir. [[Raşit al-Din Hamadani|Reșìdeʿd-dìn]] kendisine yazılı olarak verilen Tarih-i Oğuzan’ı değiştirmemiş, yalnızca [[Kur’an]]’dan [[ayet]]ler, bazı tarihi kayıtlar, [[İran edebiyatı]]ndan ve [[Şehname]]’den [[şiir]]lerle süslemiştir. Kendisince bilinen bazı isimlere ekler yapmaktan hoşlanmıştır. [[Destan]]ın eski zamanlara ait kısımlarında [[Orta Asya]]’nın [[Çin]] ile münasebetleri derin bir bilgiye dayandırılmıştır. Bu bir kitaptan alınmamış, halkın hatırında yaşayan rivayetlerden çıkarılmış olabilir. [[İnal Yabgu]] zamanından önceki hanlara ait kısmının ravilerin hafızasından ziyade, rivayetlere dayandığını gösteren izler vardır. Oğuz Kağan’nın seferleri arasında en dikkat çekeni [[Ön Asya]] ([[İran]], [[Mezopotamya]]) seferidir. |
||
3. ''Shu'ab-i panjganah'' (MS 2937) ismindeki [[Arap]], [[Yahudi]], [[Moğol]], [[Frenk]], ve [[Çinliler]]in soyağacı içerikli el yazması kitabı [[İstanbul]]'da [[Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi]]nde bulunmakta ve şimdiye kadar hiç yayınlanmamıştır. |
3. ''Shu'ab-i panjganah'' (MS 2937) ismindeki [[Arap]], [[Yahudi]], [[Moğol]], [[Frenk]], ve [[Çinliler]]in soyağacı içerikli el yazması kitabı [[İstanbul]]'da [[Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi]]nde bulunmakta ve şimdiye kadar hiç yayınlanmamıştır. |
Sayfanın 14.50, 6 Eylül 2009 tarihindeki hâli
Bu sayfada devam eden bir çalışma vardır. Yardım etmek istiyorsanız ya da çalışma yarım bırakılmışsa, çalışmayı yapan kişilerle iletişime geçebilirsiniz. Bu sayfada son yedi gün içinde değişiklik yapılmadığı takdirde şablon sayfadan kaldırılacaktır. En son değişiklik, 14 yıl önce 91.23.97.128 (katkılar | kayıtlar) tarafından gerçekleştirildi ( ). |
Cami’üt-Tevarih, (Arapça: جامع التواريخ; ǧāmiʿu t-tawārīḫ) Bu ansiklopedik, Mahmud Gazan'dan, Moğollar ve onların hanedanlığını, sonraları Âdem'den Reșìdeʿd-dìn Fazlullāh’ın yaşadığı döneme kadar olan tüm tarihi kayıtları içeren değerli bir kitapdır.
Yazarı
Cami’üt-Tevarih'in yazarı Reșìdeʿd-dìn Fazlullāh (1247 – 1318) musevi asıllı hekim, yazar, tarihçi ve İlhanlıların Farslı bir veziridir.
İçerik
Cami’üt-Tevarih, dört farklı ana bölümden oluşur;
1. Ta'rikh-i Gazani, en kapsamlı birinci bölüm,
- Moğol ve Türk boyları: Onların tarihi, soy ağaçları ve destanları
- Cengiz Han'dan Mahmud Gazan'nın ölümüne kadar dönemin Moğol tarihini içerir.
2. İkinci bölümde:
Kitabın ikinci cildinde yer alan "Tarih-i Oğuzân ve Türkân" adlı bölümüne dayanılarak Zeki Velidi Togan tarafından "Oğuz Destanı" adıyla yayımlanmıştır. Reșìdeʿd-dìn Fazlullāh, bu eserinde Uygurca Oğuz Kağan’dan istifade etmemiştir. Reșìdeʿd-dìn kendisine yazılı olarak verilen Tarih-i Oğuzan’ı değiştirmemiş, yalnızca Kur’an’dan ayetler, bazı tarihi kayıtlar, İran edebiyatından ve Şehname’den şiirlerle süslemiştir. Kendisince bilinen bazı isimlere ekler yapmaktan hoşlanmıştır. Destanın eski zamanlara ait kısımlarında Orta Asya’nın Çin ile münasebetleri derin bir bilgiye dayandırılmıştır. Bu bir kitaptan alınmamış, halkın hatırında yaşayan rivayetlerden çıkarılmış olabilir. İnal Yabgu zamanından önceki hanlara ait kısmının ravilerin hafızasından ziyade, rivayetlere dayandığını gösteren izler vardır. Oğuz Kağan’nın seferleri arasında en dikkat çekeni Ön Asya (İran, Mezopotamya) seferidir.
3. Shu'ab-i panjganah (MS 2937) ismindeki Arap, Yahudi, Moğol, Frenk, ve Çinlilerin soyağacı içerikli el yazması kitabı İstanbul'da Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesinde bulunmakta ve şimdiye kadar hiç yayınlanmamıştır.
4. Suwar al-akalim, bir coğrafi incelemedir. Maalesef, o bilinen el yazması günümüze kadar ulaşamamıştır.
Cami’üt-Tevarih'e eşzamanlı el yazmaları
Arap el yazmaları
Farsça el yazmaları
İki adet Farsça kopyaları İstanbul'da Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesinde saklanmaktadır.
- Ms. H 1653, 1314 tarihli Büyük Timur İmparatorluğu Sultan Şahruh daha geç dönemin toplamalarını kapsar.
- Ms. H 1654, 1317 tarihli, 118 resimli, 21 sayfalık Çin imparatorları betimlemesini içerir. Herhalde Reșìdeʿd-dìn Fazlullāh için kopyelenmiş olacaktır.
Notlar
Dış bağlantılar
- Paul Lunde ve Rosalind Mazzawi, A History of the World, Saudi Aramco World, Ocak 1981 (İngilizce)
- Folios from the Jami' al-tavarikh, Timeline of Art History, Metropolitan Museum of Art (İngilizce)
Wikimedia Commons'ta Câmiu't-Tevârîh ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |