Amerikan futbolu: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmemiş revizyon] |
k Bot değişikliği Ekleniyor: az:Amerikan futbolu |
Değişiklik özeti yok |
||
| 1. satır: | 1. satır: | ||
[[File:Football play from scrimmage.jpg|thumb|Amerikan futbolu-Maç başlarken|right|250px] |
|||
'''Amerikan futbolu''', [[ABD]]'de doğmuş, elle, ayakla ve eliptik bir topla oynanan takım oyunu. [[ABD]] ve [[Kanada]]'da sadece '''futbol''' olarak adlandırılır.<ref>ABD ve Kanada'da futbol için ''soccer'' tabiri kullanılır.</ref> [[Avustralya]] ve [[Yeni Zelanda]] da ise '''[[gridiron]]''' olarak adlandırılır. |
'''Amerikan futbolu''', [[ABD]]'de doğmuş, elle, ayakla ve eliptik bir topla oynanan takım oyunu. [[ABD]] ve [[Kanada]]'da sadece '''futbol''' olarak adlandırılır.<ref>ABD ve Kanada'da futbol için ''soccer'' tabiri kullanılır.</ref> [[Avustralya]] ve [[Yeni Zelanda]] da ise '''[[gridiron]]''' olarak adlandırılır. |
||
Sayfanın 16.20, 2 Ağustos 2009 tarihindeki hâli
[[File:Football play from scrimmage.jpg|thumb|Amerikan futbolu-Maç başlarken|right|250px]
Amerikan futbolu, ABD'de doğmuş, elle, ayakla ve eliptik bir topla oynanan takım oyunu. ABD ve Kanada'da sadece futbol olarak adlandırılır.[1] Avustralya ve Yeni Zelanda da ise gridiron olarak adlandırılır.
Amerikan futbolunun ilk doğuşu, bir ilkokul öğretmeninin ilkokul çocuklarına rugbi oynatmak istemesiyle baslar. Kuralları rugbiye göre değiştirip , çocukların anlamasini kolaylastirir ve ayrıca çocukların sert temaslardan korumak icin koruyucu gogus zirhi, kask ve koruyucu pedler içeren pantolon ekler. Daha sonra yayginlasarak gelişen spor önce lisede, daha sonra üniversitelerde oynanmaya baslar. Bunun akabinde profesyonel lig kurulur. (NFL)
Kuralları futboldan tamamen farklıdır. İngiltere ve eski sömürgelerinde oynanan ragbi oyununun bir varyasyonudur. Ragbiden farklı olarak koruyucu kıyafetler ve kask ile oynanır.
Amerikan futbolu, dayanıklılık, kuvvet, esneklik, sürat, çabukluk, strateji, disiplin ve azim gerektiren oldukça kompleks bir spordur.
Amerikan futbolunun özellikleri
- Maç ilk olarak para atışıyla başlar.
- Atışı kazanan takım "kick off" denilen vuruşla oyuna başlar.
- Oyun süresi 15'er dakikalık 4 bölümden oluşur. Bir maç 60 dakika sürer.
- Amerikan futbolu sahası 110 metre uzunluğunda 49 metre enindedir.
- Takım kadrosu 45 oyuncudur ama maça 11 kişiyle çıkılır.
- Her takımın 1 yarı içinde 3 mola hakkı vardır.
- 2 çeyrekten sonra 15 dakikalık mola verilir.
Takımlar ve oyuncular
Bir takım kendi içinde ayrı görevler üstlenen üç takıma ayrılır. Bunlar; hücum takımı, özel takımlar(kick off ve kick return) ve defans takımıdır.
Hücum takımı
Takım topa sahip olduğu zaman oyuna giren hücum takımının amacı sayı yapmaktır. Karşı takım topu kaybettikten sonra, oyun durduğunda oyuna girerler. Topu kaybedene ya da sayı yapana kadar hücum ederler.
Oyuncular
- Center
- Quarter Back
- Left Guard
- Right Guard
- Left Tackle
- Right Tackle
- Tight End (opsiyonel)
- Runing/Half Back
- Wide Receiver
Savunma takımı
Takım topu kaybettikten sonra, oyun durduktan sonra oyuna giren oyunculardır. Amacı karşı takımın oyuncularının sayı yapmasını engelleyerek topu kapmaktır. Top kazanılıp sonra oyun durduktan sonra oyundan çıkarlar.
Özel takım
İçinde farklı özellikte oyuncuların bulunduğu bu takım , özel durumlarda sahaya çıkarlar (Touchdown, field goal vb.).
Oyuncular:
- Long/Deep Snapper
- Kicker
- Punter
- Kick returner
- Punt returner
Amerikan futbolu topu
Amerikan futbolu topu, uçları sivri, yayvan bir küre şeklindedir. Ragbide kullanılan top kadar eliptik değildir. Kanada'da kullanılan çeşitleri ragbi topuna daha çok benzer.
Amerika'da bu topa kısaca "futbol"[2] ya da "domuzderisi"[3] denir. Boyuna uzunluğu 28 cm, göbek kısmının çevresi 56 cm'dir.
Kaynakça
- İngilizce Vikipedi, "Amerikan futbolu" ve "Amerikan futbolu topu" maddeleri
Dipnotlar
- ^ ABD ve Kanada'da futbol için soccer tabiri kullanılır.
- ^ İngilizce "football" sözcüğü "foot" (ayak) ve "ball" (top) kelimelerinin birleşiminden oluşur ve "ayaktopu" anlamına gelir. Bu nedenle hem oyunun adı, hem de oyunda kullanılan topun adıdır.
- ^ İngilizce: pigskin