Gemi yakıtları: Revizyonlar arasındaki fark

Bağlantı ekle
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
Tropique (mesaj | katkılar)
Beyaz liste
656 değişiklik
→‎Yakıt Türleri: referans konumu düzeltildi + wikiler arası bağlantı kaldırıldı (yanlış madde)
Tropique (mesaj | katkılar)
Beyaz liste
656 değişiklik
→‎Petrol Ürünü Yakıtlar: içerik ekleme + imla ve format düzenlemeleri
23. satır: 23. satır:
Çoğunlukla petrolün rafine edilmesi ile elde edilen yakıtlardır. Artık (residual) ve damıtık (distilled) ürün olarak iki kategoride sınıflandırılır.
Çoğunlukla petrolün rafine edilmesi ile elde edilen yakıtlardır. Artık (residual) ve damıtık (distilled) ürün olarak iki kategoride sınıflandırılır.


İçeriğinde doğal olarak gelen [[kükürt]] (sülfür) oranına göre de ayrı sınıflandırmaya tabi tutulur. Yanma sonucu oluşan [[Kükürt dioksit|kükürt gazları]]<nowiki/>ndan dolayı,uluslararası ve ulusal otoritelerin belirlediği kurallar çerçevesinde belirlenmiş olan bölgelere göre yakıtın kükürt içeriğine göre kullanımı kısıtlanabilir veya uygun ekipman ile kullanımına müsaade edilir.
⚫
==== Damıtık Yakıtlar (Distillate Fuels) ====
{| class="wikitable"
⚫
Bu yakıtlar petrolün ayrıştırma kulesinde üst seviyede kalan nispeten hafif, kısa karbon zincirli, açık renkli, temiz sayılabilecek olan yakıtlardır. En bilineni [[benzin]] ve [[Mazot|motorin]]dir. Çoğunlukla küçük makineli hız ve performans aranan gezinti ve sürat teknelerinde tarcih edilmektedir.
|+Gemilerde kullanımına izin verilen yakıtların kükürt içerikleri
!Kükürt Sınıfı
(Türkçe)
!Kükürt Sınıfı
(İngilizce)
!İzin verilen en yüksek

kükürt Oranı

(kütlesel %)
!Kısaltama
⚫
|-
|Yüksek kükürtlü
|High Sulphur
|3.50
|HS
|-
|Çok düşük kükürtlü
|Very Low Sulphur
|0.50
|VLS
|-
|Aşırı düşük kükürtlü
|Ultra Low Sulphur
|0.10
|ULS
|}

⚫
===== Damıtık Yakıtlar (Distillate Fuels) =====
⚫
Bu yakıtlar, petrolün rafinerilerdeki ayrıştırma kulesinde işlenmesi esnasında, üst seviyede kalan, nispeten hafif, kısa karbon zincirli, açık renkli, artık yakıtlara göre temiz sayılabilecek olan yakıtlardır. En bilineni [[benzin]] ve [[Mazot|motorin]]dir. Çoğunlukla küçük makineli hız ve performans aranan gezinti ve sürat teknelerinde tercih edilmektedir.


Büyük makineli, gücün hıza göre daha önemli olduğu ticari gemilerde, kara araçlarında kullanılan motorine göre biraz daha düşük kalitede ve maliyette olan, '''''marine diesel oil (MDO)''''' ve '''''marine gas oil''''' '''''(MGO)''''' olarak bilinen yakıt tipleri kullanılmaktadır.
Büyük makineli, gücün hıza göre daha önemli olduğu ticari gemilerde, kara araçlarında kullanılan motorine göre biraz daha düşük kalitede ve maliyette olan, '''''marine diesel oil (MDO)''''' ve '''''marine gas oil''''' '''''(MGO)''''' olarak bilinen yakıt tipleri kullanılmaktadır.
63. satır: 93. satır:
|-
|-
|Su oranı (hacimsel)
|Su oranı (hacimsel)
|% V/V
|% (V/V)
|Max
|Max
| -
| -
78. satır: 108. satır:
|2.0
|2.0
|-
|-
|Alüminyum + Silikon
|[[Alüminyum]] + [[Silisyum|Silikon]]
|mg/kg
|mg/kg
|Max
|Max
94. satır: 124. satır:
|60
|60
|-
|-
|[[Akma derecesi|Akma noktası]] (yaz)
|[[Pour point]], Summer
|°C
|°C
|Max
|Max
102. satır: 132. satır:
|6
|6
|-
|-
|Akma noktası (kış)
|Pour point, Winter
|°C
|°C
|Max
|Max
129. satır: 159. satır:
===== Artık Yakıtlar (Residual Fuels) =====
===== Artık Yakıtlar (Residual Fuels) =====


Bu yakıtlar ise rafineride petrolün işlenmesinde sona kalan sıvı kısım olup çok yoğun ve koyu renkli bir fiziksel görünüme sahip kimyasal olarak da uzun karbon zincirli yapıdadır. Bu özelliklerinden dolayı düşük sıcaklıklarda donma eğilimi gösterir ve viskozitesi (akışkanlık direnci)yüksektir. Kullanımı esnasında ısıtılması ve uygun koşullara getirilmesi gerekmektedir.
Bu yakıtlar ise rafineride petrolün işlenmesinde sona kalan sıvı kısım olup çok yoğun ve koyu renkli bir fiziksel görünüme sahip kimyasal olarak da uzun karbon zincirli yapıdadır. Bu özelliklerinden dolayı düşük sıcaklıklarda donma eğilimi gösterir ve viskozitesi (akışkanlık direnci) yüksektir. Kullanımı esnasında ısıtılması ve uygun koşullara getirilmesi gerekmektedir.


Ağır ve hafif olmak üzere iki ana kategoride değerlendirilir.
Ağır ve hafif olmak üzere iki ana kategoride değerlendirilir.
200. satır: 230. satır:
|0.5
|0.5
|-
|-
|Kükürt<sup>1</sup>
|[[Kükürt]]<sup>1</sup>
|% (m/m)
|% (m/m)
|Max
|Max
242. satır: 272. satır:
|60
|60
|-
|-
|[[Akma derecesi|Akma noktası]] (yaz)
⚫
|
Pour point, Summer
|°C
|°C
|Max
|Max
257. satır: 286. satır:
|30
|30
|-
|-
|Akma noktası (kış)
|Pour point, Winter
|°C
|°C
|Max
|Max
272. satır: 301. satır:
|}
|}


===== Alkol =====
Metil Alkol


Etil Alkol
==== Etanol (etil alkol) ====

=== Gaz Yakıtlar ===
=== Gaz Yakıtlar ===


===== Sıvılaştırılmış Petrol Gazı (LPG) =====
===== Sıvılaştırılmış Petrol Gazı (LPG) =====

* Propan
* Bütan


===== Sıvılaştırılmış Doğal Gaz (LNG) =====
===== Sıvılaştırılmış Doğal Gaz (LNG) =====

===== Hidrojen =====


== Görseller ==
== Görseller ==

Sayfanın 12.08, 12 Nisan 2020 tarihindeki hâli

Gemi yakıtları, geminin ilerlemesini sağlayan güç ile ihtiyacı olan elektrik ve ısı enerjisini üretmek için yakıt yakan makinelerde kullanılan katı, sıvı veya gaz halde bulunan yakıtlardır.

Tarih

Tarih boyunca, deniz araçları, insanların bir yerden başka bir yere gitmesine, yük taşımasına veya savaşmasına yardımcı olmuştur. Zamanla hız ve güç ihtiyacı artmış, kürek veya rüzgar gücü yetersiz olmuştur. Teknolojik ilerlemeler ile daha büyük, dayanıklı, yüksek kapasiteli ve hızlı gemiler inşa edilmiş ve makineler ile donatılmıştır.

Bu makineler önce buhar gücü ile dönen bir çark ya da pervaneyi döndürüyor bu şekilde gereken hareket sağlanıyordu. Bu gemi makinelerinin ilk zamanlarda katı yakıt olarak odun ve kömür kullanılmıştır.

İlerleyen dönemde petrolün insan hayatında daha çok yer alması ile petrol türevi yakıtlar (fuel oil, diesel oil, benzin, motorin) kullanan buhar makineleri, içten yanmalı makineler ve türbinler kullanılmaya başlanmıştır.

Yine teknolojinin zamanla ilerlemesi yeni yakıt türlerinin ve yeni tip makinelerin kullanımını arttırmış, böylece hidrojen, doğal gaz ya da sıvılaştırılmış petrol gazı yakıt olarak kullanılmaya başlamıştır.

Günümüzde sıvı yakıt kullanımı yaygın olmakla beraber, gaz yakıtlı makinelerin de kullanımı yaygınlaşmaktadır.

Yakıt Türleri

Katı Yakıtlar

Sıvı Yakıtlar

Petrol Ürünü Yakıtlar

Çoğunlukla petrolün rafine edilmesi ile elde edilen yakıtlardır. Artık (residual) ve damıtık (distilled) ürün olarak iki kategoride sınıflandırılır.

İçeriğinde doğal olarak gelen kükürt (sülfür) oranına göre de ayrı sınıflandırmaya tabi tutulur. Yanma sonucu oluşan kükürt gazlarından dolayı,uluslararası ve ulusal otoritelerin belirlediği kurallar çerçevesinde belirlenmiş olan bölgelere göre yakıtın kükürt içeriğine göre kullanımı kısıtlanabilir veya uygun ekipman ile kullanımına müsaade edilir.

Gemilerde kullanımına izin verilen yakıtların kükürt içerikleri
Kükürt Sınıfı

(Türkçe)

Kükürt Sınıfı

(İngilizce)

İzin verilen en yüksek

kükürt Oranı

(kütlesel %)

Kısaltama
Yüksek kükürtlü High Sulphur 3.50 HS
Çok düşük kükürtlü Very Low Sulphur 0.50 VLS
Aşırı düşük kükürtlü Ultra Low Sulphur 0.10 ULS
Damıtık Yakıtlar (Distillate Fuels)

Bu yakıtlar, petrolün rafinerilerdeki ayrıştırma kulesinde işlenmesi esnasında, üst seviyede kalan, nispeten hafif, kısa karbon zincirli, açık renkli, artık yakıtlara göre temiz sayılabilecek olan yakıtlardır. En bilineni benzin ve motorindir. Çoğunlukla küçük makineli hız ve performans aranan gezinti ve sürat teknelerinde tercih edilmektedir.

Büyük makineli, gücün hıza göre daha önemli olduğu ticari gemilerde, kara araçlarında kullanılan motorine göre biraz daha düşük kalitede ve maliyette olan, marine diesel oil (MDO) ve marine gas oil (MGO) olarak bilinen yakıt tipleri kullanılmaktadır.

Damıtık Yakıtlar [1]

(Marine distillate fuels)

Parameter Birim Limit DMX DMA DMB DMC
Yoğunluk 15 °C kg/m3 Max - 890.0 900.0 920.0
Viskozite at 40 °C mm2/s Max 5.5 6.0 11.0 14.0
mm2/s Min 1.4 1.5 - -
Su oranı (hacimsel) % (V/V) Max - - 0.3 0.3
Kükürt oranı (kütlesel) % (m/m) Max 1.0 1.5 2.0 2.0
Alüminyum + Silikon mg/kg Max - - - 25
Parlama noktası3 °C Min 43 60 60 60
Akma noktası (yaz) °C Max - 0 6 6
Akma noktası (kış) °C Max - -6 0 0
Cloud point °C Max -16 - - -
Setan Sayısı Min 45 40 35 -
Artık Yakıtlar (Residual Fuels)

Bu yakıtlar ise rafineride petrolün işlenmesinde sona kalan sıvı kısım olup çok yoğun ve koyu renkli bir fiziksel görünüme sahip kimyasal olarak da uzun karbon zincirli yapıdadır. Bu özelliklerinden dolayı düşük sıcaklıklarda donma eğilimi gösterir ve viskozitesi (akışkanlık direnci) yüksektir. Kullanımı esnasında ısıtılması ve uygun koşullara getirilmesi gerekmektedir.

Ağır ve hafif olmak üzere iki ana kategoride değerlendirilir.

Artık yakıtlar (Residual Fuels) [1]
Hafif Yakıtlar

(Light Fuel Oils)

Ağır Yakıtlar

(Heavy Fuel Oils)

Parametre Birim Limit RMA 30 RMB 30 RMD 80 RME 180 RMF 180 RMG 380 RMH 380 RMK 380 RMH 700 RMK 700
Yoğunluk 15 °C kg/m3 Max 960.0 975.0 980.0 991.0 991.0 991.0 991.0 1010.0 991.0 1010.0
Viskozite 50 °C mm2/s Max 30.0 30.0 80.0 180.0 180.0 380.0 380.0 380.0 700.0 700.0
Su oranı % V/V Max 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5 0.5
Kükürt1 % (m/m) Max 3.5 3.5 3.5 3.5 3.5 3.5 3.5 3.5 3.5 3.5
Alüminyum + Silikon2 mg/kg Max 80 80 80 80 80 80 80 80 80 80
Parlama noktası3 °C Min 60 60 60 60 60 60 60 60 60 60
Akma noktası (yaz) °C Max 6 24 30 30 30 30 30 30 30 30
Akma noktası (kış) °C Max 0 24 30 30 30 30 30 30 30 30
Alkol

Metil Alkol

Etil Alkol

Gaz Yakıtlar

Sıvılaştırılmış Petrol Gazı (LPG)
  • Propan
  • Bütan
Sıvılaştırılmış Doğal Gaz (LNG)
Hidrojen

Görseller

Diesel Oil
Fuel Oil

Kaynakça

  1. ^ a b http://www.dnv.com/industry/maritime/servicessolutions/fueltesting/fuelqualitytesting/iso8217fuelstandard.asp
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Gemi_yakıtları&oldid=22041845" sayfasından alınmıştır