Raetialılar: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
Yeni sayfa: "Raetialılar, antik dönemde Orta Alplerde yaşamış olan bir halk topluluğu." |
Değişiklik özeti yok |
||
| 1. satır: | 1. satır: | ||
Raetialılar, antik dönemde Orta Alplerde yaşamış olan bir halk topluluğu. |
Raetialılar, antik dönemde Orta Alplerde yaşamış olan bir halk topluluğu. |
||
== Tarihi == |
|||
Kayıtlarda, [[Alpler|Alpin]] kabileleri arasında en güçlü ve savaşçı kabile olarak geçen Raetia'lıların kökenleri hakkında çok az şey bilinir. [[Livy]] bunların<ref>(''Ab Urbe Condita'' v. 33, [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.02.0026&redirect=true online])</ref> Etrüsk kökenli olduklarına inanır (Niebuhr ve Mommsen'de bu fikre katılırlar). Justin (xx. 5) ve [[Yaşlı Pliny]] <ref>''Naturalis Historia'', iii. 24, 133, [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.02.0137&redirect=true online]</ref> tarafından aktarılan bir efsane, bu halkların [[Po nehri]] etrafındaki düzlüklerde yaşarken [[Galya]]'lıların işgali sırasında dağlara sürüldüklerini ve isimlerini liderleri Raetus'tan aldıklarını aktarır; daha mantıklı bir türetme önerisi ise ''rait'' kelimesinin Keltçe "dağlık alan" anlamına geldiği ve ismin buradan türediği şeklindedir. Bölge Romalılar tarafından tanınmaya başladığında Etrüsk kökenli oldukları kabul edilse bile, Kelt kabileleri bu bölgenin sahibiydiler ve yerli halkla o kadar kaynaşmışlardı ki Raetia'lılar ileriki zamanlarda Kelt olmayan kabileler (Lepontii, Euganei) aralarında yerleşmiş oldukları halde Kelt olarak kabul edilmişlerdi. |
|||
Batı Avusturya'nın modern yerlileri arasında (bir Raetia bölgesi), Etrüsk uygarlığının etkisi altındaki bölgelerde yüksek görülüş sıklığı olan Y-kromozom Haplogroup G görülme oranı görece yüksektir. |
|||
Raetialılardan ilk bahseden (sadece tesadüf olarak) Polybius'tur<ref>Histories xxxiv. 10, [http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0234&redirect=true online]</ref> (Histories xxxiv. 10, iS) ve haklarında [[Roma Cumhuriyeti|Cumhuriyet]] dönemi sonuna kadar pek bir bilgi yoktur. Biraz şüpheli olsa da özgürlüklerini, bölge M.S. 15 yılında [[Tiberius]] ve [[Nero Claudius Drusus|Drusus]] tarafından zaptedilene kadar korumuşlardır (karşılaştırma Horace, ''Odes'', iv. 4 and 14). |
|||
Raetia başlangıçta bağımsız bir eyalet olarak düzenlendi ancak M.S. 1. yüzyıl sonlarına doğru Vindelicia da bu eyaletin sınırları içine dahil edildi; bu yüzden Tacitus (''Germania'', 41) ''Augusta Vindelicorum'' adlı bölgeden (Augsburg) "Raetia eyaletinin bir Kolonisi" diye bahseder. Tüm eyaletin yönetimi (Vindelicia dahil) ilk olarak bir askeri prefect'e emanetken sonradan bir procurator tarafından yürütülmüştür; eyaletin sınırları içerisinde konuşlu bir Lejyon olmamıştır ve koruması, M.S. 2. yüzyıla kadar yerel birlikler ve militia tarafından sağlanmıştır. |
|||
Sayfanın 16.27, 3 Eylül 2015 tarihindeki hâli
Raetialılar, antik dönemde Orta Alplerde yaşamış olan bir halk topluluğu.
Tarihi
Kayıtlarda, Alpin kabileleri arasında en güçlü ve savaşçı kabile olarak geçen Raetia'lıların kökenleri hakkında çok az şey bilinir. Livy bunların[1] Etrüsk kökenli olduklarına inanır (Niebuhr ve Mommsen'de bu fikre katılırlar). Justin (xx. 5) ve Yaşlı Pliny [2] tarafından aktarılan bir efsane, bu halkların Po nehri etrafındaki düzlüklerde yaşarken Galya'lıların işgali sırasında dağlara sürüldüklerini ve isimlerini liderleri Raetus'tan aldıklarını aktarır; daha mantıklı bir türetme önerisi ise rait kelimesinin Keltçe "dağlık alan" anlamına geldiği ve ismin buradan türediği şeklindedir. Bölge Romalılar tarafından tanınmaya başladığında Etrüsk kökenli oldukları kabul edilse bile, Kelt kabileleri bu bölgenin sahibiydiler ve yerli halkla o kadar kaynaşmışlardı ki Raetia'lılar ileriki zamanlarda Kelt olmayan kabileler (Lepontii, Euganei) aralarında yerleşmiş oldukları halde Kelt olarak kabul edilmişlerdi.
Batı Avusturya'nın modern yerlileri arasında (bir Raetia bölgesi), Etrüsk uygarlığının etkisi altındaki bölgelerde yüksek görülüş sıklığı olan Y-kromozom Haplogroup G görülme oranı görece yüksektir.
Raetialılardan ilk bahseden (sadece tesadüf olarak) Polybius'tur[3] (Histories xxxiv. 10, iS) ve haklarında Cumhuriyet dönemi sonuna kadar pek bir bilgi yoktur. Biraz şüpheli olsa da özgürlüklerini, bölge M.S. 15 yılında Tiberius ve Drusus tarafından zaptedilene kadar korumuşlardır (karşılaştırma Horace, Odes, iv. 4 and 14).
Raetia başlangıçta bağımsız bir eyalet olarak düzenlendi ancak M.S. 1. yüzyıl sonlarına doğru Vindelicia da bu eyaletin sınırları içine dahil edildi; bu yüzden Tacitus (Germania, 41) Augusta Vindelicorum adlı bölgeden (Augsburg) "Raetia eyaletinin bir Kolonisi" diye bahseder. Tüm eyaletin yönetimi (Vindelicia dahil) ilk olarak bir askeri prefect'e emanetken sonradan bir procurator tarafından yürütülmüştür; eyaletin sınırları içerisinde konuşlu bir Lejyon olmamıştır ve koruması, M.S. 2. yüzyıla kadar yerel birlikler ve militia tarafından sağlanmıştır.