Aya İrini: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
Değişiklik özeti yok |
k 212.253.107.183 tarafından yapılan değişiklikler geri alınarak, Tacci2023 tarafından değiştirilmiş önceki sürüm geri getirildi. |
||
1. satır: | 1. satır: | ||
{{coor title dms|41|0|35|N|28|58|52|E|type:landmark|region:TR}} |
|||
{{Dini yapı bilgi kutusu |
{{Dini yapı bilgi kutusu |
||
| yapı_adı = Aya İrini Kilisesi |
| yapı_adı = Aya İrini Kilisesi |
Sayfanın 22.15, 1 Aralık 2014 tarihindeki hâli
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | İstanbul |
Koordinatlar | 41°00′35″K 28°58′52″D / 41.00972°K 28.98111°D |
İnanç | Ortodoks Hıristiyanlık |
Mimari | |
Mimari tür | Kilise |
Mimari biçim | Roma mimarisi |
İnşaat başlangıcı | 4. yy |
Aya İrini Kilisesi (Yunanca: Ναός της Αγίας Ειρήνης Tanrısal Barış ya da Kutsal Barış[1]), İstanbul'da, Topkapı Sarayı'nın birinci avlusunda, Ayasofya'nın yakınında ve onunla çağdaş olan Bizans kilisesi ve müze.
Tarihi
İstanbul'da bulunan, camiye çevrilmemiş en büyük Bizans kilisesidir. Eski kaynaklara göre, burada bulunan Roma döneminden kalma Artemis, Afrodit ve Apollon mabetlerinin kalıntılarından yararlanılarak, 4. yy'ın başlarında I. Constantinus (324-337) zamanında yapıldı. Ayasofya'yla aynı avlu duvarı içinde bulunan Aya İrini, 532'deki Nika Ayaklanması sırasında yanındaki Sempson Zenon'la birlikte yanmıştır.
İmparator Jüstinianos Ayasofya'nın yanı sıra Aya İrini'yi de yeniden yaptırmıştır. 532'de yapımına başlanmışsa da bitiş tarihi kesin olarak bilinmemektedir. 8. ve 9. yüzyıllarda yaşanan şiddetli depremler binada önemli hasarlara neden olmuştur. Bizanslıların patrikhane şapeli diye niteledikleri Aya İrini, İstanbul'un fethinden sonra Topkapı Sarayı'nı çevreleyen Sur-ı Sultani içersinde kalmış, bu yüzden camiye çevrilmediği için önemli bir mimari değişiklik olmamıştır. Önce iç cephane, sonra da Harbiye Nezareti'nin silah ambarı olarak kullanılmıştır.
Müze Çalışmaları
Türkiye'deki ilk müze çalışmaları Aya İrini'de başlamıştır. III. Ahmet döneminde Osmanlı İmparatorluğu'nun çeşitli yerlerinden gönderilen eserler Mecma-i Esliha-i Atika (Eski Silahlar Koleksiyonu) ve Mecma-i Asar-ı Atika (Eski Eserler Koleksiyonu) isimleri altında iki ayrı bölüm olarak Aya İrini'de toplanmıştı. Bu müze 1875'te Çinili Köşk'e taşındı. 1908'de yeni bir askeri müzenin kurulması için Aya İrini'de çeşitli tarihsel malzeme depolandı. Daha açılan bu müze 1949'a kadar Askeri Müze olarak hizmet verdi.
1974-76'da arasında yapılan çalışmalarda nemden arındırmak amacıyla çevresindeki toprak dolguları kaldırılmıştır. 1973'ten beri başta İKSV bünyesinde olmak üzere, birçok sanat etkinliğine ev sahipliği yapmaktadır.
Tanıtıcı kitaplar
- Akşit I., "Hagia Sophia";Akşit Kültür ve Turizm Yayincilik, 2005, ISBN 975-7039-07-1
- Alexander Kazhdan (ed.), Oxford Dictionary of Byzantium, 3 vols., Oxford Üniversitesi Yayımevi, 1991 (ISBN 0-19-504652-8), s. v. Irene, Church of Saint, vol. 2, 1008-100
- Krautheimer, Richard (1984). Early Christian and Byzantine Architecture. New Haven, CT: Yale Üniversitesi Yayımevi. ISBN 978-0-300-05294-7.
- Başvuru Kitapları: Mimarlık. NTV Yayınları. 2009. ISBN 978-605-5813-17-7.
Kaynakça
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Aya İrini ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Şablon:Eminönü ilçesindeki tarihi yerler