Yörünge düzlemi sayfasının kaynağını görüntüle

[[Dosya:Orbit1.svg|sağ|küçükresim| Bir [[referans düzlemi]]ne göre bakıldığında bir yörünge düzlemi.]]
[[Dosya:Conic_sections_with_plane.svg|sağ|küçükresim| Bir yörünge düzlemi, yörünge yolunun bir düzlem ve bir koni arasındaki kesişme noktası olarak tanımlandığı [[Konikler|konik bölümlere]] göre de görülebilir. [[Parabolik yörünge|Parabolik]] (1) ve [[Hiperbolik yörünge|hiperbolik]] (3) yörüngeler [[Kurtulma hızı|kaçış]] yörüngeleri iken, [[Eliptik yörünge|eliptik]] ve dairesel yörüngeler (2) tutsaktır.]]
'''Yörünge düzlemi''', dönen bir cismin [[yörünge]]sinin içinde bulunduğu [[Düzlem|geometrik bir düzlemdir]]. Bir yörünge düzlemini belirlemek için üç [[Doğru (geometri)|doğrusal]] nokta yeterlidir. Büyük bir cismin yörüngesinde hareket etmekte olan bir [[Astronomik cisim|gökcisminin]] iki farklı zaman veya noktası bu ölçüme bir referans olabilir.

Yörünge düzleminin referans düzlemiyle olan ilişkisi [[Yörünge eğikliği|eğim]] ve [[çıkış düğümü boylamı]] parametrelerine bağlı olarak tanımlanmaktadır.

Tanım gereği, [[Güneş Sistemi|Güneş sisteminin]] referans noktası genellikle Dünya'nın yörünge düzlemi olarak kabul edilir. Bu düzlem [[Tutulum|ekliptiktir]] ve gökkürenin [[dairesel yörünge]]si boyunca bir yılda Güneş'in çevresinde tam tur döner.

Diğer durumlarda, örneğin başka bir gezegenin yörüngesinde dönen bir [[Doğal uydu|doğal]] veya [[yapay uydu]], [[Ay]]'ın [[Yörünge eğikliği|yörüngesinin eğimini]], yörünge düzlemi ile gezegenin [[Gök ekvatoru|ekvator düzlemi]] arasındaki açı olarak tanımlanmaktadır.

Düzlem olarak yörünge düzlemini kullanan tanımlanan [[koordinat sistemi]], perifokal koordinat sistemi olarak da bilinir.

== Dünyanın etrafındaki yapay uydular ==
Fırlatma araçları ve yapay uydular için yörünge düzlemi, bir yörüngenin belirleyici bir parametresidir; genel olarak olduğu gibi, bir nesnenin yörünge düzlemini değiştirmek çok büyük miktarda [[Sevk maddesi|itici gaz]] kullanılması gerekmektedir. [[Yörünge periyodu]], yörüngenin [[Dış merkezlik (astronomi)|eksantrikliği]] ve yörüngenin fazları gibi diğer parametreler [[Tahrik sistemi|tahrik sistemleri]] tarafından daha kolay değiştirilebilir.

Uyduların yörünge düzlemleri, [[Yerçekimi|Dünya'nın yerçekiminin]] küresel olmayan doğası tarafından bozulur. Bu durum, uydunun yörüngesinin yörünge düzleminin, uçağın [[Ekvator|Dünya ekvatoruyla]] yaptığı açıya bağlı olarak Dünya etrafında yavaşça dönmesine neden olur. Kritik bir açıda olan araçlar için bu durum, aracın Dünya etrafında [[Güneş|Güneş'i]] takip ederek [[Güneş eşzamanlı yörünge|Güneş eşzamanlı bir yörünge]] oluşturacağı anlamına gelebilir.

Bir fırlatma aracının [[Pencereyi başlat|fırlatma penceresi]], genellikle hedef yörünge düzleminin fırlatma sahasıyla kesiştiği zamanlara göre belirlenir.

== Ayrıca bakınız ==

* [[Değişmeyen düzlem]], bir sistemdeki tüm yörünge düzlemlerinin ağırlıklı ortalaması
* [[Yörünge öğeleri]]
* Yörünge durumu vektörleri
* [[Perifokal koordinat sistemi]]
* [[Temel düzlem]]
* [[Referans düzlemi]]

== Kaynakça ==

* {{Kitap kaynağı|url=https://archive.org/details/fundamentalsofas00bate|başlık=Fundamentals of Astrodynamics|sayfa=21|yer=New York|yayıncı=Dover Publications|seri=Dover Books on Astronomy and Astrophysics|yıl=1971|isbn=0486600610}}

[[Kategori:Yörüngeler]]