Yoni

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Vitnam'dan bir taş yoni
Javi madedinden bir Yoni, Java, Endonezya
Yoga sırasında yapılan yoni mudra işareti

Yoni (Sanskrit, f., योनि, yoni) vajina, rahim anlamına gelen bir Tantra kavramıdır ve fallus anlamına gelen lingamın tamamlayıcısıdır. Kutsal geçit, köken veya kutsal mabed anlamında da kullanılır. Bugün Neotantra'larda da kullanılmaktadır. Sözcük, bunların dışında hepsi cinsellikle ilgili çıkarımları olan birçok anlama gelir: Kaynak, köken, dinlenme yeri, depo, hazne, giriş yeri, sığınak, barınak, yuva vb.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Lingam ve Yoni benzeri şekiller çok açık olmamakla ve sadece taşlaşmış şekilde de olsa İndus Vadisi Uygarlığı'nda (Harappa, Mohenco-daro) görülür. Buna karşılık daha sonraki dönemlerdeki Hindu geleneklerine ve sembol/ifade biçimlerine bir devamlılık ile kalmış olduğu düşüncesi oldukça tartışmalıdır.[1]

Yaygınlığı[değiştir | kaynağı değiştir]

Lingam ve Yoni sembolleri bütün Hindistan'da, Nepal'de ve Hinduizmin etkisinin göründüğü Güneydoğu Asya'da yaygındır.

Kullanımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Yoni, lingamın üzerine akıtılarak sunulan (Su, Hindistancevizi sütü, Eritilmiş yağ) sıvıların atıklarının toplanması içi kullanılan bir tür toplama kabıdır. Eski madetlerde bu atık sıvılar bir delik aracılığıyla mabet duvarından dışarı atılırlardı.

Hindistan kökenli dinlerde[değiştir | kaynağı değiştir]

Vedik döneme ait birçok metinde yoni sözcüğü kullanılır. Hint felsefesinde yoni hayatın kaynağıdır. Aynı zamanda bütün evreni hareket ettiren yaratıcı güçler olan Şakti ve Devi'nin bir soyut sunumu biçiminde de anlaşılır. Vedalar ve Bhagavat Gita'ya göre yoni, bir yaşam formu ve bir türdür. İnsan türü (ya da manusha yoni), toplam 84 lakh (84,00,000) (84 milyona karşılık geliyor) yoni türünden sadece biridir. İnsan halini almadan önce birçok yoniden geçilir (örneğin böcek, balık, eşek vb. yonilerinden)

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ David Kinsley: Indische Göttinnen. Weibliche Gottheiten im Hinduismus. Insel Verlag, Frankfurt 1990, S. 290 ISBN 3-458-16118-X