Yansıma (dilbilgisi)

Yansıma seslerin karikatürlerde kullanılması örneği.

Yansıma veya yansıma ses, doğadaki seslerin bir nesne, olay veya durum ile bağdaştırılmasına denir. Sesleri tasvir etmeye yarayarak bir söz sanatı olarak düzyazı, karikatür ve şiirlerde kullanılabilir. Küçük çocukların ifadelerinde ve karikatürlerde sıkça rastlanılır. Yansıma sözcükleri tek başına anlam taşımaz. Kalıplaşmış yansıma sözcükler olduğu gibi (ai, bum, çat, güm, hav, miyav, pat, v.s.) yazar tarafından söz konusu durumu belirtmek için yeni sözcükler de oluşturulabilir. Gösterge olarak tasvir edilenle tasvir eden arasındaki ses benzerliği ilişkisinden ötürü ikon grubuna girer.

Türkçeden örnekler “dere şırıl şırıl akıyordu”, “köpek hav dedi”, “kavakların hışırtısı kulakların pasını siliyordu” ve “top "pat" diye patladı” cümlelerindeki taklitçi kelimelerdir. Bu kelimelerden başka kelimeler de türetilir: havlama, miyavlamak gibi.

Kaynakça

• Best, Otto F. (1984). Handbuch literarischer Fachbegriffe (Almanca). Frankfurt am Main: Fischer Handbücher.