İçeriğe atla

Yalmavuz

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Yalmavuz (Tatarca: Җалмавыз, Özbekçe: Yalmogʻiz veya Ялмоғиз) – Türk ve Altay mitolojisinde Dev. Calmağus veya Yelmeves de denir. “Yalmuz” olarak da bilinir. Çok büyük masal yaratığı. İnsan biçimlidir. Üç, yedi veya 12 başı vardır. Siyah ya da sarı renklidir. Kimi zaman Yelbegen ile eşanlamlı olarak kullanılır. Güneş ve ayın tutulması Yelbegen’in bu gökcisimlerini yemesi olarak anlatılır.[1] Devler, atlara düşmandır. Ayrıca insanları yerler.

Radlofa göre, Teleğütlerdeki Yilbegen ile Kırgızlardaki "Jalmaus" adı birbirlerini karşılamaktadır. Bazı araştırmacılar bu adlar arasında biçimsel olarak herhangi bir yakınlık bulamamalarına karşın, Altaylardaki "Yelbeğen" motifiyle diğer Türk dillerindeki "Jelmoguz/Jalmaus" adı altında rastlanan varlıklar arasında içerik olarak büyük benzerlik vardır.[2]

Yel “ruh, canlı” ve Moğos “boğaz, boğucu” sözcüklerinin bileşik halidir.

  1. ^ Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0) 7 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ Türk Mitolojisi Ansiklopedik Sözlük, Celal Beydili, Yurt Yayınevi

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]