İçeriğe atla

Yakut atı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kış mevsiminde

Yakut Atı veya Yakut Sibirya'daki Saha Cumhuriyeti bölgesinden yerli bir at ırkıdır.

Kuzey Yarıküren en soğuk yerlerinden birisinde yaşayan bu at türü, bölgedeki aşırı soğuk iklimine uyum sağlamıştır. Derin kar örtüsü altındaki bitki örtüsünü bulma ve otlatma yeteneği gelişmiş olan Yakut atları, -70 °C (-94 °F)'ye kadar düşen sıcaklıklarda barınak olmadan hayatta kalabilir.[1] Moğol atı ve Przewalski yaban atına kıyasla daha iridir. Renkleri genellikle doru, gri-kahve ya da gridir. Kalın ve uzun tüyleri ile vücutlarının %80'inin kaplayan yağ tabakası, onları diğer türlerden ayırır.[2]

Yakut atlarının, Neolitik çağda bölgede yaşadığı bilinen vahşi atların soyundan gelmedikleri; 13. yüzyıldan itibaren bölgeye göç eden Yakutlar'ın yanlarında getirdikleri evcilleştirilmiş atlardan evrimleştikleri kabul edilir.[1]

Yakut atı, halkın kültürüne ve destanına etkin etmiş bir at türüdür. Yakut halkının en ünlü destanı olan Olonhoo (Олонхо) destanında Er Soğotoh (Эр-Соготох) adlı kahramanın beyaz atı bir Yakut atıdır.[3]

Farklı tipleri mevcuttur:[3]

  • Kuzey tipi . Orta Kolima ya da Verkhoyansk atı olarak da bilinir. En saf tür olarak kabul edilir. Diğer tiplerden daha iri olan kuzey tipinde, boyun düz ve orta uzunlukta, baş akba, kürek kemiklerinin arası alçak, sırt geniş ve uzun, göğüs geniş ve derindir, bacaklar ise kısa ve sağlam toynaklıdır.
  • Güney tip. Saf bir tiptir fakat kuzey tip kadar değerli kabul edilmez.
  • Daha büyük güneyli tip. Başka cins atlarla melezleşmenin sonucu ortaya çıkmış bir tiptir. Orta Yakutya'da yaygındır.

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b Librado, Pablo; Der Sarkissian, Clio; Ermini, Luca; Schubert, Mikkel; Jónsson, Hákon; Albrechtsen, Anders; Fumagalli, Matteo; Yang, Melinda A.; Gamba, Cristina; Seguin-Orlando, Andaine; Mortensen, Cecilie D. (15 Aralık 2015). "Tracking the origins of Yakutian horses and the genetic basis for their fast adaptation to subarctic environments". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 112 (50): E6889-6897. doi:10.1073/pnas.1513696112. ISSN 1091-6490. PMC 4687531 $2. PMID 26598656. 13 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2021. 
  2. ^ "Saha Türklerinin Dayanıklı Atları ve Yakutistan'dan Farklı Bir Öykü". Ahmet Yeşiltepe Youtube Kanalı. 5 Nisan 2021. 9 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2021. 
  3. ^ a b "Yakut Atı (Yakut - Saha Cumhuriyeti, Rusya Federasyonu) - İnsan ve onun en kadim dostları atlar Atveinsan.com". AtveInsan. 26 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2021.