Wagner Grubu sayfasının kaynağını görüntüle

{{Silahlı örgüt bilgi kutusu
|adı           = Wagner Grubu
|yerel_ad      = Группа Вагнера
|yerel_ad_dili = ru
|resim         =
|başlık        = Wagner Grubu'un resmi logosu
|kuruluş       = 2014
|ideoloji      =
|lider         = Konstantin Pikalov 
*'''Önceki Liderler:''' Yevgeni Prigojin <br> [[Dmitri Utkin]]
|merkez        = [[Sankt-Peterburg]], [[Rusya]]
|büyüklük       = *50.000+ (Aralık 2022)
*8.000 (Nisan 2022)
*6.000 (Aralık 2017)
*1.000 (Mart 2016)
*250 (2014)
|çatışmalar     = {{yalın liste| [[Rusya'nın Kırım'ı ilhakı]] <br> [[Donbas Savaşı]] <br> [[Suriye İç Savaşı]] <br> [[Güney Sudan İç Savaşı]] <br> [[Orta Afrika Cumhuriyeti İç Savaşı]] <br> [[İkinci Libya İç Savaşı]] <br> [[Sudan Devrimi]]  <br/> [[2019 Venezuela devlet başkanlığı krizi]]  <br/> Cabo Delgado İsyanı <br> [[Kuzey Mali çatışması]] <br> [[Rusya'nın Ukrayna'yı işgali]] <br> [[Wagner Grubu isyanı]]
}}
|kurucu=[[Yevgeni Prigojin]]|bağlılık={{bayraksimge|Rusya}} [[Rusya]]|internet_sitesi=https://wagnercentr.ru/|terör_örgütü_olarak_tanıyanlar={{bayraksimge|Estonya}} [[Estonya]] <br> {{bayraksimge|Litvanya}} [[Litvanya]]|müttefik={{Bayraksimge resim|Banner of the Armed Forces of the Russian Federation (obverse).svg}} [[Rusya Silahlı Kuvvetleri]] <br> {{Bayraksimge resim|War Flag of Novorussia.svg}} Rus Halk Milisleri <br> {{Bayraksimge resim|Flag of the Syrian Arab Armed Forces.svg}} [[Suriye Silahlı Kuvvetleri]] <br> {{Bayraksimge resim|Flag of the Army of the Guardians of the Islamic Revolution.svg}} [[İslam Devrimi Muhafızları Ordusu]] <br> {{flagdeco|Central African Republic}} Orta Afrika Silahlı Kuvvetleri <br> {{Bayraksimge resim|Flag of The Libyan National Army (Variant).svg}} [[Libya Ulusal Ordusu]] <br> {{flagdeco|Mozambique}} Mozambik Savunma Silahlı Kuvvetleri <br> {{flagdeco|Mali}} Mali Silahlı Kuvvetleri|rakip={{Bayraksimge resim|Ensign of the Ukrainian Armed Forces.svg}} [[Ukrayna Silahlı Kuvvetleri]] <br> {{bayraksimge|Islamic State of Iraq and the Levant}} [[Irak ve Şam İslam Devleti]] <br> {{Bayraksimge resim|Flag of the Al-Nusra Front (Variant).svg}} [[El-Nusra Cephesi]] <small>(2014-2017)</small> <br> [[Heyetu Tahriru'ş Şam]] <br> {{Bayraksimge resim|Flag of Syria 2011, observed.svg}} [[Suriye Millî Ordusu]] <br> {{Bayraksimge resim|Flag of Syria 2011, observed.svg}} [[Özgür Suriye Ordusu]] <br> {{Bayraksimge resim|Flag of Syrian Democratic Forces.svg}} [[Suriye Demokratik Güçleri]] <br> {{flagdeco|Central African Republic}} Değişim için Vatanseverler Koalisyonu <br> {{Bayraksimge resim|Flag of the Libyan Ground Forces.svg}} [[Libya Kara Kuvvetleri]] <br> {{Bayraksimge resim|Flag of Jihad.svg}} Ensar el-Sünnet <br> {{Bayraksimge resim|Flag of Jihad.svg}} Nusret'ül İslam|bayrak=[[Dosya:PMC_Wagner_Center_logo.png|150px]]|bayrak_altyazı=Wagner Grubu'nun resmi logosu|etkin_bölgeler={{bayraksimge|Ukrayna}} [[Ukrayna]] <br> {{bayraksimge|Suriye}} [[Suriye]] <br> {{bayraksimge|Orta Afrika Cumhuriyeti}} [[Orta Afrika Cumhuriyeti]] <br> {{bayraksimge|Libya}} [[Libya]] <br> {{bayraksimge|Mozambik}} [[Mozambik]] <br> {{bayraksimge|Mali}} [[Mali]]}}
'''PMC Wagner''' ([[Rusça]]: ЧВК Вагнера) olarak da bilinen '''Wagner Grubu''' ([[Rusça]]: Группа Вагнера / Gruppa Vagnera), bir Rus [[Yarı askerî|paramiliter]] örgütüdür. Çeşitli şekillerde özel bir askeri şirket, bir [[paralı asker]] ağı veya [[Rusya devlet başkanı|Rusya Devlet Başkanı]] [[Vladimir Putin]]'in fiili bir özel ordusu olarak tanımlanıyor. Grup, özel askeri müteahhitlerin resmi olarak yasak olduğu Rusya'da yasaların ötesinde faaliyet gösteriyor. Wagner Grubu'nun kendisi ideolojik olarak yönlendirilmese de, Wagner'in çeşitli unsurları batı tarafından [[Neo-Nazizm|neo-Naziler]] ve aşırı sağcı aşırılık yanlıları ile ilişkilendirilmiştir.

Grup, 2014'ten 2015'e kadar kendi kendini ilan eden [[Donetsk Halk Cumhuriyeti|Donetsk]] ve [[Lugansk Halk Cumhuriyeti|Luhansk Halk Cumhuriyetleri]]nin ayrılıkçı güçlerine yardım ettiği [[Ukrayna]]'daki [[Donbas]]'taki savaş sırasında dünya çapında üne kavuştu. [[Suriye]], [[Libya]], [[Orta Afrika Cumhuriyeti]] ve [[Mali]]'deki savaşlar, genellikle Rus hükümetiyle ittifak halindeki güçlerin yanında savaşıyor. Wagner ajanları konuşlandırıldıkları bölgelerde [[Savaş suçu|savaş suçları]] işlediler. Suçlamalar arasında sivillere yönelik [[tecavüz]] ve soygunlar ile suçlanan kaçaklara [[işkence]] yapılması yer alıyor.

Wagner Grubu, Rus çıkarlarını desteklemek için faaliyet gösterdiği, [[Rusya Federasyonu Savunma Bakanlığı|Rusya Savunma Bakanlığı]]'ndan (MoD) askeri teçhizat aldığı ve eğitim için MoD kurulumlarını kullandığı için, genellikle MoD'nin veya Rusya'nın askeri istihbarat teşkilatının fiili bir birimi olarak kabul edilir.

Wagner Grubu'nun Rus hükümeti tarafından belirli çatışmalarda makul inkar edilebilirliğe izin vermek ve Rusya'nın dış müdahalelerinin kayıp sayısını ve mali maliyetlerini kamuoyundan gizlemek için kullanıldığı yaygın olarak tahmin ediliyor. [[Rusya'nın Ukrayna'yı işgali|2022'de Rusya'nın Ukrayna'yı işgali]]nde önemli bir rol oynadı; burada, diğer faaliyetlerin yanı sıra, bildirildiğine göre Ukraynalı liderlere suikast düzenlemek için konuşlandırıldı ve ön cephe çarpışması için mahkumları ve hükümlüleri geniş çapta askere aldı. Aralık 2022'de [[Pentagon]]'dan [[John Kirby (amiral)|John Kirby]], Wagner grubunun Ukrayna'da 10.000 [[müteahhit]] ve 40.000 [[hükümlü]] dahil 50.000 savaşçısı olduğunu iddia etti. Diğerleri askere alınan mahkumların sayısını 20.000'den fazla olarak belirtse de, Ukrayna'da bulunan PMC'lerin toplam sayısının 20.000 olduğu tahmin ediliyor.

Grubun, Putin'le yakın bağları olan bir iş adamı olan Yevgeny Prigozhin'e ait olduğuna veya finanse edildiğine inanılıyor. Prigozhin, Wagner grubuyla bağlantısını yıllarca inkar ettikten sonra, Eylül 2022'de paramiliter grubu 'kurduğunu' itiraf etti.

== Tarihçe ==
Wagner Grubu'nun, 2010'ların başında eski [[GRU]] [[Spetsnaz]]ı [[Yarbay]]ı [[Dmitri Utkin]] tarafından kurulduğu düşünülmektedir.<ref name="shadows">{{Web kaynağı | soyadı1 = Gostev | ad1 = Aleksandr | soyadı2 = Coalson | ad2 = Robert | url = https://www.rferl.org/a/russia-paramilitary-mercenaries-emerge-from-the-shadows-syria-ukraine/28180321.html | başlık = Russia's Paramilitary Mercenaries Emerge From The Shadows | yayımcı = [[Özgür Avrupa Radyosu]] | tarih = 16 Aralık 2016 | erişimtarihi = 5 Ocak 2020 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20191101180454/https://www.rferl.org/a/russia-paramilitary-mercenaries-emerge-from-the-shadows-syria-ukraine/28180321.html | arşivtarihi = 1 Kasım 2019 | ölüurl = hayır }}</ref> 2016 başlarında 1.000 kadar çalışanı olup Aralık 2017 tarihi itibarıyla 6.000'den fazla çalışanı bulunmaktadır.<ref name="putin">{{haber kaynağı|son=Quinn|ilk=Allison|url=https://www.telegraph.co.uk/news/2016/03/30/vladimir-putin-sent-russian-mercenaries-to-fight-in-syria-and-uk/|başlık=Vladimir Putin sent Russian mercenaries to 'fight in Syria and Ukraine'|iş=[[The Daily Telegraph]]|tarih=30 Mart 2016|erişimtarihi=5 Ocak 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20180625113449/https://www.telegraph.co.uk/news/2016/03/30/vladimir-putin-sent-russian-mercenaries-to-fight-in-syria-and-uk/|arşivtarihi=25 Haziran 2018|ölüurl=hayır}}</ref><ref name="allcosts">{{Web kaynağı | url = https://www.bloomberg.com/view/articles/2017-12-06/putin-wants-to-win-but-not-at-all-costs | başlık = Putin Wants to Win, But Not at All Costs | tarih = 6 Aralık 2017 | yayımcı = Bloomberg | erişimtarihi = 5 Ocak 2020 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20180803014110/https://www.bloomberg.com/view/articles/2017-12-06/putin-wants-to-win-but-not-at-all-costs | arşivtarihi = 3 Ağustos 2018 | ölüurl = hayır }}</ref> Rusya yasalarına göre özel askeri şirketlerin faaliyetleri yasak olduğundan şirket 2016 itibarıyla [[Arjantin]]'de kayıtlıydı.<ref name="putin"/>

Grubun ana yatırımcısının Rusya Devlet Başkan [[Vladimir Putin]] ile yakın bağlantılara sahip bir iş insanı olan [[Yevgeni Prigojin]] olduğu söylenmektedir.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.fpri.org/article/2019/10/diplomacy-and-dividends-who-really-controls-the-wagner-group/ |başlık=Diplomacy and Dividends: Who Really Controls the Wagner Group |erişimtarihi=5 Ocak 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20200108160314/https://www.fpri.org/article/2019/10/diplomacy-and-dividends-who-really-controls-the-wagner-group/ |arşivtarihi=8 Ocak 2020 |ölüurl=hayır}}</ref> İlk olarak 2014 yılında [[2014 Kırım krizi|Kırım krizi]] sırasında ortaya çıktılar<ref name="revealed">{{Web kaynağı|url=http://news.sky.com/story/revealed-russias-secret-syria-mercenaries-10529248|başlık=Revealed: Russia's 'Secret Syria Mercenaries'|yayıncı=[[Sky News]]|tarih=10 Ağustos 2016|erişimtarihi=18 Eylül 2017|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230126185758/https://news.sky.com/story/revealed-russias-secret-syria-mercenaries-10529248|arşivtarihi=26 Ocak 2023|ölüurl=hayır}}</ref><ref name="warsawinstitute">{{Web kaynağı|url=https://warsawinstitute.org/russian-mercenaries-in-syria/|başlık=Russian Mercenaries in Syria|yayıncı=Warsaw Institute Foundation|tarih=22 Nisan 2017|erişimtarihi=18 Eylül 2017|arşivurl=https://web.archive.org/web/20201002200641/https://warsawinstitute.org/russian-mercenaries-in-syria/|arşivtarihi=2 Ekim 2020|ölüurl=hayır}}</ref> ve yarımadanın kansız ve sessiz bir şekilde ilhak edilmesi sırasında Rus birlikleri ile birlikte hareket etmekteydiler.<ref>{{Web kaynağı | url = https://en.censor.net.ua/news/453586/private_military_companies_in_russia_carrying_out_criminal_orders_of_kremlin_informnapalm_photosvideo | başlık = Private military companies in Russia carrying out criminal orders of Kremlin, - InformNapalm. PHOTOS+VIDEO | yayımcı = InformNapalm | ile = Censor.NET | tarih = 31 Ağustos 2017 | erişimtarihi = 5 Ocak 2020 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20181129093843/https://en.censor.net.ua/news/453586/private_military_companies_in_russia_carrying_out_criminal_orders_of_kremlin_informnapalm_photosvideo | arşivtarihi = 29 Kasım 2018 | ölüurl = hayır }}</ref> Kırım'ın ilhak edilmesinden sonra [[Donbass Savaşı]]'nda ayrılıkçı güçlere destekte bulundular.<ref name="unfolded">{{Web kaynağı | url = https://en.censor.net.ua/resonance/381743/mystery_of_wagners_identity_unfolded_he_is_russian_officer_and_head_of_large_private_military_company | başlık = Mystery of Wagner's identity unfolded: he is Russian officer and head of large private military company in Russia, who eliminated Mozgovoy, Dremov, and other terrorist leaders, and now is fighting in Syria | son = Butusov | ilk = Yurii | yayımcı = Censor.NET | tarih = 31 Mart 2016 | erişimtarihi = 5 Ocak 2020 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20180801094113/https://en.censor.net.ua/resonance/381743/mystery_of_wagners_identity_unfolded_he_is_russian_officer_and_head_of_large_private_military_company | arşivtarihi = 1 Ağustos 2018 | ölüurl = hayır }}</ref> Ekim 2015 tarihinde Rusya'nın [[Suriye]]'de başlattığı askerî harekâtın ardından Suriye hükûmeti güçleri safında yer aldılar.<ref name="unfolded"/> Wagner'in bu yurtdışı faaliyetlerinde GRU'dan destek ve koordinasyon aldığı söylenmektedir.

2018 yılı itibarıyla grup [[İkinci Libya İç Savaşı]]’nda [[Halife Hafter]] güçleri ile birlikte savaşmaktadır.<ref>{{Web kaynağı |url=https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-51008162 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=23 Ekim 2020 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20201027174100/https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-51008162 |arşivtarihi=27 Ekim 2020 |ölüurl=hayır }}</ref>

2016'nın başlarında Wagner'in 1.000 çalışanı vardı,<ref name="putin"/> daha sonra bu sayı Ağustos 2017'de 5.000'e ,<ref name="flies2000">{{Haber kaynağı|url=https://www.debka.com/russia-flies-2000-mercenary-troops-into-syria/|başlık=Russia flies 2.000 mercenary troops into Syria|gazete=[[Debkafile]]|tarih=2 Ağustos 2017|erişimtarihi=4 Ağustos 2017|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220301092135/https://www.debka.com/russia-flies-2000-mercenary-troops-into-syria/|arşivtarihi=1 Mart 2022|ölüurl=hayır}}</ref> ve Aralık 2017'de 6.000'e yükseldi. Kuruluşun [[Arjantin]]'de kayıtlı olduğu <ref name="putin"/><ref name="flies2000"/> ayrıca [[Sankt-Peterburg]] ve [[Hong Kong]]'da ofisleri olduğu iddia ediliyor.<ref name="geopolitics">{{Web kaynağı |soyadı= Galeotti |ad= Mark | url = https://www.opendemocracy.net/od-russia/mark-galeotti/chvk-wagner-and-privatisation-of-russian-geopolitics |başlık= Moscow's mercenaries reveal the privatisation of Russian geopolitics |yayıncı= [[openDemocracy]] |tarih= 29 Ağustos 2017 |erişimtarihi= 7 Ekim 2017 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20170829085316/https://www.opendemocracy.net/od-russia/mark-galeotti/chvk-wagner-and-privatisation-of-russian-geopolitics | arşivtarihi = 29 Ağustos 2017}}</ref>

== Rusya ile ilişkileri ==
27 Haziran 2023'te Devlet Başkanı Putin, Wagner Grubu'nun harcamalarına ilişkin bir soruşturma başlatıldığını açıklarken, Rus devletinin bu grubu ülkenin savunma bütçesinden ve devlet bütçesinden tamamen finanse ettiğini doğruladı. Sadece Mayıs 2022'den Mayıs 2023'e kadar Rus devleti, gruba 86.262 milyar Ruble, yani yaklaşık 1 milyar dolar ödemiştir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.msn.com/|başlık=MSN|erişimtarihi=12 Temmuz 2023|çalışma=www.msn.com|arşivurl=https://web.archive.org/web/20121119040216/http://www.msnbc.msn.com/id/28156997/|arşivtarihi=19 Kasım 2012|ölüurl=hayır}}</ref> Putin geçmişte sık sık Rus devleti ile "Wagner" arasındaki herhangi bir bağlantıyı reddetmiş ve bunun bir "özel askeri şirket" olduğunda ısrar etmiştir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.premiumtimesng.com/news/top-news/510508-mali-putin-says-russia-has-no-ties-with-wagner-group.html?tztc=1|başlık=Mali: Putin says Russia has no ties with Wagner Group|erişimtarihi=12 Temmuz 2023|çalışma=premiumtimesng|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230627142522/https://www.premiumtimesng.com/news/top-news/510508-mali-putin-says-russia-has-no-ties-with-wagner-group.html?tztc=1|arşivtarihi=27 Haziran 2023|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=https://edition.cnn.com/interactive/2019/08/africa/putins-private-army-car-intl/|başlık=Putin's private army is trying to increase Russia's influence in Africa|erişimtarihi=12 Temmuz 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230630041836/https://edition.cnn.com/interactive/2019/08/africa/putins-private-army-car-intl/|arşivtarihi=30 Haziran 2023|ölüurl=hayır}}</ref>

Bundan önce birçok Rus ve Batılı gözlemci, örgütün aslında özel bir askeri şirket olarak var olmadığına, gerçekte [[Savunma Bakanlığı (Rusya)|Rusya Savunma Bakanlığı]]'nın nihayetinde Rus hükümetine rapor veren örtülü bir kolu olduğuna inanıyordu.<ref>{{Web kaynağı|url=https://vz.ru/society/2017/6/21/875511.html|başlık=США пытаются наказать мифическую российскую ЧВК|erişimtarihi=12 Temmuz 2023|dil=ru|çalışma=ВЗГЛЯД.РУ|arşivurl=https://web.archive.org/web/20190126051806/https://vz.ru/society/2017/6/21/875511.html|arşivtarihi=26 Ocak 2019|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.svoboda.org/a/27642396.html|başlık=Сирийские потери "Славянского корпуса"|erişimtarihi=12 Temmuz 2023|tarih=17 Ocak 2017|dil=ru|çalışma=Радио Свобода|ad=Андрей|soyadı=Шароградский|ad2=Александр|ad3=Марк|soyadı2=Гостев|soyadı3=Крутов|arşivurl=https://web.archive.org/web/20180612140814/https://www.svoboda.org/a/27642396.html|arşivtarihi=12 Haziran 2018|ölüurl=hayır}}</ref> Şirket, Rus ordusuyla üsleri paylaşıyor,<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.rbc.ru/magazine/2016/09/57bac4309a79476d978e850d|başlık=Призраки войны: как в Сирии появилась российская частная армия|erişimtarihi=12 Temmuz 2023|çalışma=Журнал РБК|arşivurl=https://web.archive.org/web/20201009153321/https://www.rbc.ru/magazine/2016/09/57bac4309a79476d978e850d|arşivtarihi=9 Ekim 2020|ölüurl=hayır}}</ref> Rus askeri uçaklarıyla taşınıyor<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.thedrive.com/the-war-zone/27143/russian-transport-aircraft-deliver-men-and-materiel-to-venezuela-direct-from-syria|başlık=Russian Transport Aircraft Deliver Men And Materiel To Venezuela Direct From Syria|erişimtarihi=12 Temmuz 2023|tarih=25 Mart 2019|dil=İngilizce|çalışma=The Drive|ad=Joseph|soyadı=Trevithick|arşivurl=https://web.archive.org/web/20211230232259/https://www.thedrive.com/the-war-zone/27143/russian-transport-aircraft-deliver-men-and-materiel-to-venezuela-direct-from-syria|arşivtarihi=30 Aralık 2021|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı | url = https://www.defense.gov/News/News-Stories/Article/Article/2287821/russia-wagner-group-continue-military-involvement-in-libya/https%3A%2F%2Fwww.defense.gov%2FNews%2FNews-Stories%2FArticle%2FArticle%2F2287821%2Frussia-wagner-group-continue-military-involvement-in-libya%2F | başlık = Russia, Wagner Group Continue Military Involvement in Libya | erişimtarihi = 12 Temmuz 2023 | dil = en-US | çalışma = U.S. Department of Defense | arşivurl = https://web.archive.org/web/20230712064851/https://www.defense.gov/News/News-Stories/Article/Article/2287821/russia-wagner-group-continue-military-involvement-in-libya/https%3A%2F%2Fwww.defense.gov%2FNews%2FNews-Stories%2FArticle%2FArticle%2F2287821%2Frussia-wagner-group-continue-military-involvement-in-libya%2F | arşivtarihi = 12 Temmuz 2023}}</ref> ve Rusya'nın askeri sağlık hizmetlerini kullanıyor.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.znak.com/2018-03-05/kak_vyglyadit_lager_chvk_vagnera_v_krasnodare|başlık=Как выглядит лагерь ЧВК Вагнера под&nbsp;Краснодаром|erişimtarihi=12 Temmuz 2023|tarih=12 Mart 2018|çalışma=web.archive.org|arşivurl=https://web.archive.org/web/20180312144329/https://www.znak.com/2018-03-05/kak_vyglyadit_lager_chvk_vagnera_v_krasnodare|arşivtarihi=12 Mart 2018|ölüurl=evet}}</ref><ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.reuters.com/article/us-mideast-crisis-syria-russia-casualtie-idUSKCN1FZ2DZ|başlık=Russian toll in Syria battle was 300 killed and wounded: sources|erişimtarihi=12 Temmuz 2023|tarih=15 Şubat 2018|dil=İngilizce|çalışma=Reuters|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200615093701/https://www.reuters.com/article/us-mideast-crisis-syria-russia-casualtie-idUSKCN1FZ2DZ|arşivtarihi=15 Haziran 2020|ölüurl=hayır}}</ref> Rus devletinin Wagner Grubu'nu pasaportlarla desteklediği de belgelenmiştir.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.bellingcat.com/news/uk-and-europe/2019/01/30/wagner-mercenaries-with-gru-issued-passports-validating-sbus-allegation/|başlık=Wagner Mercenaries With GRU-issued Passports: Validating SBU's Allegation|erişimtarihi=12 Temmuz 2023|tarih=30 Ocak 2019|dil=en-GB|çalışma=bellingcat|ad=Bellingcat Investigation|soyadı=Team|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220307173945/https://www.bellingcat.com/news/uk-and-europe/2019/01/30/wagner-mercenaries-with-gru-issued-passports-validating-sbus-allegation/|arşivtarihi=7 Mart 2022|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.csis.org/blogs/post-soviet-post/band-brothers-wagner-group-and-russian-state|başlık=Band of Brothers: The Wagner Group and the Russian State {{!}} The Post-Soviet Post {{!}} CSIS|erişimtarihi=12 Temmuz 2023|dil=İngilizce|çalışma=www.csis.org|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220327074053/https://www.csis.org/blogs/post-soviet-post/band-brothers-wagner-group-and-russian-state|arşivtarihi=27 Mart 2022|ölüurl=hayır}}</ref>

Rusya'daki özel askeri şirketlerin yasal statüsü belirsizdir: bir yandan Rus mevzuatı "yasadışı silahlı oluşumları ve paralı asker gruplarını" açıkça yasaklamaktadır, ancak aynı zamanda Rus devleti Rusları istihdam eden ve Wagner dahil ancak bununla sınırlı olmamak üzere Rusya'da faaliyet gösteren çok sayıda PMC'yi kovuşturmamaktadır. [[Viktor Ozerov]] bir keresinde bu yasağın "yurtdışında kayıtlı" şirketler için geçerli olmadığını ve böyle bir durumda "Rusya'nın yasal olarak hiçbir şeyden sorumlu olmadığını" ima etmişti. Bu muğlaklık, Rus devletinin ihtiyaç duyduğu PMC'lerin faaliyetlerine seçici bir şekilde izin verirken, Putin için risk yaratacak herhangi bir PMC'nin kurulmasını engellemesini ve aynı zamanda eylemleri için [[Makul inkâr edilebilirlik|makul bir inkar edilebilirliği]] yönetmesini sağlayan bir araç olarak yorumlandı.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.hybridcoe.fi/wp-content/uploads/2020/07/Strategic-Analysis-3_2019.pdf|başlık=Private military companies – a growing instrument in Russia’s foreign and security policy toolbox|erişimtarihi=|yazarlar=Margarete Klein|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230616072004/https://www.hybridcoe.fi/wp-content/uploads/2020/07/Strategic-Analysis-3_2019.pdf|arşivtarihi=16 Haziran 2023|ölüurl=hayır}}</ref>

Sonuç olarak, Rusya'da bir dizi PMC faaliyet gösteriyor gibi görünmektedir ve Nisan 2012'de Vladimir Putin, Rusya başbakanı olarak Devlet Duması'nda yaptığı konuşmada Rusya'da PMC kurma fikrini onaylamıştır.<ref>{{Haber kaynağı|url=https://jamestown.org/program/russian-private-military-companies-redwater/|başlık=Russian Private Military Companies—Redwater?|erişimtarihi=12 Temmuz 2023|dil=en-US|çalışma=Jamestown|arşivurl=https://web.archive.org/web/20220127092405/https://jamestown.org/program/russian-private-military-companies-redwater/|arşivtarihi=27 Ocak 2022|ölüurl=hayır}}</ref> Bazı askeri analistler Wagner'i, Rus askeri kurumuna makul inkar edilebilirlik, Rusya'nın yurtdışındaki askeri operasyonları ve kayıp sayısı hakkında kamu gizliliği sağlamak gibi bazı avantajlar sunan "sözde özel" bir askeri şirket olarak tanımlamıştır.<ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.economist.com/europe/2017/11/02/how-wagner-came-to-syria|başlık=How “Wagner” came to Syria|erişimtarihi=12 Temmuz 2023|çalışma=The Economist|issn=0013-0613|arşivurl=https://web.archive.org/web/20181129093846/https://www.economist.com/europe/2017/11/02/how-wagner-came-to-syria|arşivtarihi=29 Kasım 2018|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.newsweek.com/2018/01/26/putin-secret-army-waged-war-syria-782762.html|başlık=After Syria, Where Will Putin's Secret Armies Go Next?|erişimtarihi=12 Temmuz 2023|tarih=17 Ocak 2018|dil=İngilizce|çalışma=Newsweek|ad=Owen|soyadı=Matthews|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230603113034/https://www.newsweek.com/2018/01/26/putin-secret-army-waged-war-syria-782762.html|arşivtarihi=3 Haziran 2023|ölüurl=hayır}}</ref> Bu nedenle, Wagner sözleşmelileri, [[Rusya hükûmeti|Rus hükümetinin]] onları resmi olarak kabul etmemesi nedeniyle "hayalet askerler" olarak tanımlanmıştır.<ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.reuters.com/article/us-mideast-crisis-syria-russia-insight-idUSKBN12Y0M6|başlık=Ghost soldiers: the Russians secretly dying for the Kremlin in Syria|erişimtarihi=12 Temmuz 2023|tarih=3 Kasım 2016|dil=İngilizce|çalışma=Reuters|arşivurl=https://web.archive.org/web/20180612142216/https://www.reuters.com/article/us-mideast-crisis-syria-russia-insight-idUSKBN12Y0M6|arşivtarihi=12 Haziran 2018|ölüurl=hayır}}</ref>

== Yaptırımlar ==
[[ABD Hazine Bakanlığı]] Haziran 2017'de Wagner Grubu ve Utkin'e şahsen yaptırım uyguladı.<ref name="potent">{{Haber kaynağı|url=https://www.nytimes.com/2017/07/05/world/middleeast/russia-syria-oil-isis.html |arşivurl=https://web.archive.org/web/20170705154731/https://www.nytimes.com/2017/07/05/world/middleeast/russia-syria-oil-isis.html |arşivtarihi=5 Temmuz 2017 |urlerişimi=aboneli|ölüurl=hayır|başlık=Russia Deploys a Potent Weapon in Syria: The Profit Motive|soyadı=Kramer|ad=Andrew E.|tarih=5 Temmuz 2017|iş=[[The New York Times]]|erişimtarihi=4 Ağustos 2017|issn=0362-4331}}</ref> Aralık 2021'de ise  [[Avrupa Birliği]], Wagner Grubu ve onunla bağlantılı sekiz kişi ve üç kuruluşa [[Libya]], [[Suriye]], [[Ukrayna]] ([[Donbas]]) ve [[Orta Afrika Cumhuriyeti]] de dahil olmak üzere faaliyet gösterdikleri bazı ülkelerde işkence ve  yargısız infazları da içeren ciddi insan hakları ihlalleri ve istikrarı bozucu faaliyetlerde bulunmaktan dolayı yaptırım uyguladı.<ref>{{Web kaynağı |başlık= EU imposes restrictive measures against the Wagner Group | url = https://www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2021/12/13/eu-imposes-restrictive-measures-against-the-wagner-group/ |erişimtarihi= 14 Aralık 2021 |yayıncı= Europa (web portal) |dil=İngilizce| arşivurl = https://web.archive.org/web/20211213143120/https://www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2021/12/13/eu-imposes-restrictive-measures-against-the-wagner-group/ | arşivtarihi = 13 Aralık 2021}}</ref><ref>{{Web kaynağı |tarih= 14 Aralık 2021 |başlık= EU imposes sanctions on Russia mercenary Wagner Group | url = https://www.middleeastmonitor.com/20211214-eu-imposes-sanctions-on-russia-mercenary-wagner-group/ |erişimtarihi= 14 Aralık 2021 | website = Middle East Monitor |dil= en-GB | arşivurl = https://web.archive.org/web/20211214180725/https://www.middleeastmonitor.com/20211214-eu-imposes-sanctions-on-russia-mercenary-wagner-group/ | arşivtarihi = 14 Aralık 2021}}</ref><ref>{{Web kaynağı |tarih= 13 Aralık 2021 |başlık= EU slaps sanctions on Russian mercenary group Wagner | url = https://www.politico.eu/article/eu-hit-mercenary-group-wagner-sanctions/ |erişimtarihi= 15 Aralık 2021 | website = Politico |dil= en-US | arşivurl = https://web.archive.org/web/20211213175911/https://www.politico.eu/article/eu-hit-mercenary-group-wagner-sanctions/ | arşivtarihi = 13 Aralık 2021}}</ref>

== Kaynakça ==
{{kaynakça|2}}{{Rusya-taslak}}{{Donbass Savaşı}}
{{Suriye İç Savaşı}}
{{otorite kontrolü}}

[[Kategori:2014'te kurulan şirketler]]
[[Kategori:Sankt Peterburg merkezli şirketler]]
[[Kategori:Özel askerî şirketler]]
[[Kategori:Yarı askerî kuruluşlar]]
[[Kategori:Suriye İç Savaşı'ndaki askerî birim ve gruplar]]
[[Kategori:Donbas Savaşı]]
[[Kategori:Donbas Savaşı'nda ayrılıkçı güçler]]
[[Kategori:Rusya yanlısı militan gruplar]]
[[Kategori:Wagner Grubu]]