Viyana Filarmoni Orkestrası

Viyana Filarmoni Orkestrası
Wiener Philharmoniker
Wiener Musikverein - Altın Salon
Kısaltma	WP
Kurucu	Otto Nicolai
Kuruluş tarihi	1842 (1842)
Konum	Viyana, Avusturya
Konser salonu	Wiener Musikverein
Resmî site	Resmî site

Viyana Filarmoni Orkestrası, Avusturya'da bulunan ve dünyanın en iyi senfonik müzik topluluğu olarak bilinen orkestradır.

Tarih

1842 yılında besteci Carl Otto Nicolai tarafından kurulmuştur. Beethoven ve Mozart'ın senfonik eserlerini seslendirmeyi arzulayan Viyana Devlet Operası Orkestrası sanatçılarının operadan bağımsız olarak filarmonik konser dizileri sunma kararını alması ile Viyana Filarmoni Orkestrası oluşmuştur. Tamamen bağımsız ve kararlarını üyelerinin demoktratik oyları ile alan bir orkestradır, günümüzde de bu ilkeler ile hareket eder. İdari işlerin bir kısmı aralarından seçilen 12 kişilik bir idare komitesine devredilmiştir. İdari kurulun yetkisi dışındaki tüm konularda basit çoğunluk kararı ile harekete edilir.

Konser Salonu

Viyana Filarmoni Orkestrası, Viyana'daki Müzik Dostları Derneği Salonu'nda (Musikvereinsaal) düzenli konserler verir. Özel konserler ve turnelerle birlikte yılda 90 konser vermektedir.

Viyana Devlet Operası

Viyana Devlet Operasının dış cephesi.

Orkestra üyeleri, Viyana Devlet Operası Orkestrası'nda üç yıllık deneme süresini tamamlayan müzisyenler arasından seçilir. Viyana Filarmoni'nin daimi üyeleri, Viyana Operası'nda da çalışmayı sürdürür. Seksen yıldır Viyana Filarmoni, Viyana Operası'nın yaz tatilinde olduğu sırada Salzburg'a gider ve Salzburg Festivali'nin omurgasını oluşturur.

Şefler

Orkestra, 1933'ten bu yana daimi bir şef altında bulunmaz; her bir konseri dünyaca ünlü konuk şefler tarafından yönetilir. 1933'e kadar olan dönemde ise abone konserlerini yönetmek için her sene bir şef seçilmiş ve kimi zaman birkaç yıl, kimi zaman çok daha uzun süre üst üste seçilen şefler tarafından yönetilmiştir.

1847'de Nicolai'nin Viyana'yı terk etmesinden sonra pasif hale gelen orkestra, 1860'ta Carl Eckert'in şef olarak orkestraya girmesi ile konser aboneliklerini başlatmış ve düzenli konser vermeyi hiç bırakmamıştı.

1875-1882 yılları arasında Hans Richter tarafından yönetilen orkestra, bu dönemde Brahms'ın 2. ve 3. senfonilerinin ilk seslendirilişini gerçekleştirdi.

İlk yurt dışı konserini Paris'te orkestrayı 1898-1901 arasında yöneten Mahler'in şefliği döneminde verdi. Daha sonraki şefler Felix Weingartner (1908–27), Wilhelm Furtwängler (1927–30) ve Clemens Krauss (1930–33) idi.

Enstrümanlar

Orkestranın önemli bir özelliği diğer büyük orkestralarda bulunmayan kendine özgü enstrümanların ve çalma tarzlarının varlığıdır. Kullanılan klarnet, trombon, timpani, obua gibi çalgılarda farklıdır. Orkestra, 18. yüzyıl sonu Avrupa müzik anlayışını ve sesini korumuştur. 19. yüzyılda müzikte ulusal akımların doğması ile enstrüman yapımında farklılıklar olmuştu; Viyanalılar ise Viyana Klasiklerine sadık kalmışlardır. Konserleri verdikleri ünlü "Altın Salon"un efsanevi akustik özelliklerinin de orkestranın kendine özgü sesine katkısı vardır.

Gelenekçilik

Dünyanın geleneklerine en bağlı orkestrası olarak tanınan topluluk, arasına kadın sanatçıları, siyah ve sarı derili sanatçıları daimi üye olarak katmakta isteksiz davranması nedeniyle eleştirilir. Kadın Müzisyenler Birliği'nin çabaları sonucu 1997'den itibaren kadın arp, viyola, viyolonsel sanatçılarını kabul etmeye başlamıştır. 2001'de Asyalı melez bir kemancı daimi üye olmuş, 2005'te Avustralyalı Simone Young, Viyana Filarmoni'yi yöneten ilk kadın şef olmuştur.

Yeni Yıl Konseri

Orkestranın geleneksel hale gelen Yeni Yıl Konserleri çok ünlüdür. Bu konserlerde ağırlıklı olarak Strauss ailesine mensup bestecilerin eserleri seslendirilir. Konserdeki son eser olarak muhakkak Baba Johann Strauss'un Josef Wenzel Radetzky von Radetz'e atfen bestelediği Radetzky Marşı çalınır.

Dış bağlantılar

• Commons:Category:Vienna Philharmonic Orchestra
• Wiener Philharmoniker (official website) 5 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.