Violeta Chamorro

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Violeta Chamorro
Chamorro, 1993.
Nikaragua Devlet Başkanı
Görev süresi
25 Nisan 1990 - 10 Ocak 1997
Başkan Yardımcısı Virgilio Godoy (1990-1995)
Julia Mena (1995-1997)
Yerine geldiği Daniel Ortega
Yerine gelen Arnoldo Alemán
Kişisel bilgiler
Doğum Violeta Barrios Torres
18 Ekim 1929 (94 yaşında)[1]
Rivas, Nicaragua
Partisi Demokratik Kurtuluş Birliği
Diğer siyasi
bağlantıları
Ulusal Muhalefet Birliği
Evlilik(ler) Pedro Joaquín Chamorro Cardenal
Çocuk(lar) 5

Violeta Chamorro (doğum adı Violeta Barrios Torres; 18 Ekim 1929) Nikaragua doğumlu siyasetçi. 1990 ile 1997 yılları arasında Nikaragua Devlet Başkanı olarak görev yapmıştır. Nikaragua'da devlet başkanı olarak görev yapan ilk ve tek kadındır.[2]

İlk yılları[değiştir | kaynağı değiştir]

Güney Nikaragua'da toprak sahibi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Chamorro, Amerika Birleşik Devletleri'nde eğitim gördü.[3][4] Memleketine geri döndüğünde evlendi ve bu evlilikten beş çocuğu oldu.[5][6] Kocası Pedro Joaquín Chamorro Cardenal, ailesinden daha sonra miras aldığı La Prensa gazetesinde çalışan bir gazeteciydi.[7][8][9]

Nikaragua Devrimi[değiştir | kaynağı değiştir]

Eşinin hükümet karşıtı tutumundan dolayı, sık sık hapse girdi veya sürgün edildi, Chamorro'yu on yıl yurt dışında yaşatmak zorunda kaldı.[10] Eşi Pedro Joaquín, 1978'de suikaste uğradı ve öldürüldü. Eşinin ölümünden sonra Chamorro, gazetenin yönetimini devraldı.[11] Pedro'nun öldürülmesi Nikaragua Devrimi'ne yol açtı ve dul eşi Chamorro tarafından kullanılan muhalefet güçleri için güçlü bir sembol haline geldi.[10] Başlarda Sandinista Ulusal Kurtuluş Cephesi'nden Anastasio Somoza Debayle seçimleri kazandığında devrimcilere destek verdi.[12][13][14]

Siyasi kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Ulusal Yeniden Yapılanma altında kurulan geçici hükümetin bir parçası olmayı kabul etti[8][12] (İspanyolca: Junta de Gobierno de Reconstrucción Nacional, JGRN); ancak, Yapılanma daha radikal bir yönde ilerlemeye başladı ve Sovyetler Birliği ile anlaşmalar imzaladığında Chamorro istifa ederek gazeteye geri döndü.[15] Chamorro'nun yönetiminde La Prensa gazetesi hükûmetin izlediği siyaseti eleştirmeye başladı. Daniel Ortega yeni genel seçimlerin 1990'da yapılacağını duyurduğunda Chamorro, Ulusal Muhalefet Birliği (İspanyolca: Unión Nacional Opositora, UNO) olarak bilinen muhalefet partisine aday olarak seçildi ve partiye katıldı. Toplamda 14 parti ittifakı kuruldu.[16][17][18]

Bu partiler muhafazakârlardan ve liberallerden, komünistlere kadar değişiyordu ve idealist farklılıklar nedeniyle herhangi bir siyasi yol izlemekte güçlük çekiyordu.[19] Görevdeki Cumhurbaşkanı Ortega'nın kazandığına dair düzenlenen anketlere rağmen,[20][21] Chamorro 25 Şubat 1990'da seçimleri kazandı ve Amerika Kıtası'nda ilk seçilen kadın devlet başkanı oldu.[22][23][24] Chamorro 25 Nisan 1990'da göreve başladı.[25] Chamorro'nun liderliği, ekonomik sorunlar ve toplumsal huzursuzluk ile dolu altı yılı kapsamaktaydı.[26][27][28][29] 10 Ocak 1997'de görevinden ayrıldıktan sonra Chamorro'nun sağlığının kötüye gitmesi siyasi kariyerinden emekli olmaya zorladı.

Ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Isaiah Thomas Rochester Teknoloji Enstitüsü Yayıncılık Ödülü.[30]
  • 1986 - Louis M. Lyons Gazetecilikte Vicdan ve Dürüstlük Ödülü.[31]
  • 1991 - Ulusal Demokrasi Vakfından Demokrasi Ödülü.[32]
  • 1997 - Barış Yolu Vakfı'ndan Barış Yolu Ödülü.[33]
  • 2001 - Küresel Ticarette Liderlik Ödülü.[34]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Profile of Violeta Chamorro. Erişim tarihi: 24 Mart 2020. 
  2. ^ "The women presidents of Latin America". Londra: BBC. 31 Ekim 2010. 21 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2015. 
  3. ^ Leiken 2003, ss. 73–74.
  4. ^ Beckman & D'Amico 1995, ss. 34–36.
  5. ^ Pallais, María L (Mart–Nisan 1992). "Violeta Barrios de Chamorro. La reinamadre de la nación" (PDF). Nueva Sociedad (İspanyolca), 118. Buenos Aires, Argentina: Fundación Foro Nueva Sociedad. ss. 89-98. ISSN 0251-3552. 17 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Ağustos 2015. 
  6. ^ Chamorro 1996, ss. 38–40.
  7. ^ Leiken 2003, s. 74.
  8. ^ a b Uhlig, Mark A. (27 Şubat 1990). "Turnover in Nicaragua; Aristocratic Democrat; Violeta Barrios de Chamorro". The New York Times. New York, New York. 19 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2015. 
  9. ^ The Carter Center (Mayıs 1990). "Observing Nicaragua's Elections, 1989–1990" (PDF). Atlanta, GA: The Carter Center. ss. 1-4. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Eylül 2015. 
  10. ^ a b Hamilton & Inouye 1995, s. 27.
  11. ^ Uhlig, Mark A. (28 Şubat 1990). "TURNOVER IN NICARAGUA; Sandinista Leaders, Facing Defeat, Didn't Argue, Carter Says". The New York Times. New York, New York. 11 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2015. 
  12. ^ a b Ortiz de Zarate, Roberto (15 Kasım 2001). "Violeta Barrios de Chamorro". CIDOB (İspanyolca). Barcelona, Spain: Barcelona Centre for International Affairs. 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2015. 
  13. ^ Baldwin 1996, s. 101.
  14. ^ Steinmetz 1994, s. 135.
  15. ^ Chimene-Weiss, Sara; Eppel, Sol; Feigenbaum, Jeremy; Motel, Seth; Pangandoyon, Ingrid (2010). "Nicaragua and Iran Timeline". Brown University. Providence, Rhode Island: Brown University. 2 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2015. 
  16. ^ Hamilton & Inouye 1995, s. 29.
  17. ^ Beckman & D'Amico 1995, s. 37.
  18. ^ "El legado de doña Violeta" (İspanyolca). Managua, Nicaragua: Confidencial. EFE. 25 Şubat 2013. 12 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2015. 
  19. ^ "1986 Louis Lyons Award". Harvard University, Cambridge, Massachusetts: Nieman Foundation. 30 Nisan 1986. 31 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2015. 
  20. ^ "Reconocen legado de Violeta Chamorro". El Nuevo Diario (İspanyolca). Managua, Nicaragua. EFE. 25 Şubat 2013. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2015. 
  21. ^ Neikirk, Bill; Coffey, Raymond (2 Mayıs 1985). "Reagan Puts Embargo On Nicaragua To 'Mend Their Ways'". Chicago Tribune. Chicago, Illinois. 13 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2015. 
  22. ^ Oberdorfer, Don (10 Kasım 1989). "Chamorro Upbeat About Chances in Nicaragua Vote". Washington Post. Washington, DC. 6 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2015. 
  23. ^ Boudreaux, Richard; Miller, Marjorie (4 Mart 1990). "Sandinistas Conclude They Lost Touch With Populace". The LA Times. Los Angeles, Kaliforniya. 6 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2015. 
  24. ^ "The Electoral Process Gears Up". Revista Envío. Cilt 100. Managua, Nicaragua: Central American University. Kasım 1989. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2015. 
  25. ^ Wattenberg, Ben (15 Şubat 1990). "Media Piranhas, Where Are You Now?". Orlando Sentinel. Orlando, Florida. Newspaper Enterprise Association. 31 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2015. 
  26. ^ Pear, Robert (4 Şubat 1990). "U.S. Aid Just Dribbles In to Nicaragua Opposition, but the Sandinistas Profit". New York Times. New York, New York. Reuters. 17 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2015. 
  27. ^ Fritz, Sara (17 Ekim 1989). "U.S. Accused of Trying to Buy Election : Nicaragua: The Administration insists that the $9 million it seeks for the opposition party is needed to offset the well-financed Sandinistas." LA Times. Los Angeles, Kaliforniya. 17 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2015. 
  28. ^ Collier, Robert (28 Ocak 1990). "U.S. Flubs Chamorro Election Aid". Sun-Sentinel. Orlando, Florida. 17 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2015. 
  29. ^ Hockstader, Lee (25 Ocak 1990). "Nicaraguan Opposition: Outsmarted and Outspent". The Washington Post. Washington, DC. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2015. 
  30. ^ "Arthur Sulzberger Jr. to Receive RIT Isaiah Thomas Award in Publishing". Rochester Institute of Technology. 9 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2007. 
  31. ^ "1986 Louis Lyons Award: Violeta Chamorro". The Nieman Foundation for Journalism. Harvard University. 8 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2007. 
  32. ^ "1991 Democracy Award". National Endowment for Democracy. 25 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2007. 
  33. ^ "1997 – Her Excellency Mrs. Violeta Barrios de Chamorro". Rome, Italy: Path to Peace Foundation. 1997. 17 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2015. 
  34. ^ "Award for Leadership in Global Trade". Association of Bi-National Chambers of Commerce in Florida. 4 Eylül 2013. 19 Ağustos 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2007. 

Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Siyasi görevi
Önce gelen
Daniel Ortega
Nikaragua Devlet Başkanı
1990–1997
Sonra gelen
Arnoldo Alemán