Ulusal Halk Meclisi sayfasının kaynağını görüntüle

{{Yasama organı bilgi kutusu|name=Ulusal Halk Meclisi|political_groups1=*{{Color box|#DD143C|border=darkgray}} [[Ulusal Kurtuluş Cephesi (Cezayir)|Ulusal Kurtuluş Cephesi]] (98)
*{{Color box|#DDDDDD|border=darkgray}} [[Bağımsız siyasetçi|Bağımsızlar]] (84)
*{{Color box|#009900|border=darkgray}} [[Barış İçin Toplum Hareketi]] (65)
*{{Color box|#003153|border=darkgray}} [[Demokratik Ulusal Birlik]] (58)
*{{Color box|#1EA201|border=darkgray}} [[Gelecek Cephesi]] (48)  
*{{Color box|#04DA00|border=darkgray}} [[Ulusal İnşa Hareketi]] (39)
*{{Color box|#00A233|border=darkgray}} Halkın Sesi Partisi (3)
*{{Color box|#4245C0|border=darkgray}} İyi Yönetim Cephesi (2) 
*{{Color box|#267F00|border=darkgray}} [[Adalet ve Kalkınma Cephesi]] (2)
*{{Color box|#F68700|border=darkgray}} Özgürlük ve Adalet Partisi (2)
*{{Color box|#10530F|border=darkgray}} Yeni Sabah Partisi (2)
*{{Color box|#88E040|border=darkgray}} Yeni Cezayir Cephesi (1)
*{{Color box|#48A956|border=darkgray}} Haysiyet Partisi (1)
*{{Color box|#0D6CA7|border=darkgray}} Cil Cedid (1)
*{{Color box|#000000|border=darkgray}} [[Cezayir Ulusal Cephesi]] (1)|session_res=250px|meeting_place=[[Cezayir (şehir)|Cezayir]]|session_room=Assemblée populaire nationale (Algérie).jpg|next_election2=[[2026 Cezayir yasama seçimleri|12 Haziran 2026]]|last_election2=[[2021 Cezayir yasama seçimleri|12 Haziran 2021]]|voting_system2=[[Parti listeli nispi temsil]] ([[En büyük kalan yöntemi]])|structure1_res=250px|members=407|structure1=People's National Assembly 2021.svg|native_name=المجلس الشعبي الوطني<br>Asqamu Aɣerfan Aɣelnaw<br>Assemblée populaire nationale|election1=8 Temmuz 2021|party1=Bağımsız|leader1_type=[[Ulusal Halk Meclisi başkanlarının listesi (Cezayir)|Meclis Başkanı]]|leader1=İbrahim Bughali<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.reuters.com/world/africa/algerian-parliament-elects-independent-lawmaker-speaker-2021-07-08/ | başlık = Algerian parliament elects independent lawmaker as speaker | tarih = 8 Temmuz 2021 | erişimtarihi = 15 Temmuz 2021 | iş = [[Reuters]] | arşivurl = https://web.archive.org/web/20210708203144/https://www.reuters.com/world/africa/algerian-parliament-elects-independent-lawmaker-speaker-2021-07-08/ | arşivtarihi = 8 Temmuz 2021}}</ref>|foundation=Eylül 1962|body=Cezayir Parlamentosu|house_type=Alt meclis|coa_res=200px|coa_pic=Assemblée populaire nationale (Algérie) Logo.svg|website={{URL|www.apn.dz}}}}'''Ulusal Halk Meclisi''' ({{Dil|ar|المجلس الشعبي الوطني|çeviri=al-Majlis al-Sha'abi al-Watani}}; {{Dil|ber|Asqamu Aɣerfan Aɣelnaw}}; {{Dil|fr|Assemblée populaire nationale}}), kısaltması '''APN''', [[Cezayir Parlamentosu|Cezayir Parlamentosu'nun]] alt meclisidir. Doğrudan halk tarafından seçilen 407 üyeden oluşur. 407 koltuktan 8'i yurtdışında yaşayan [[Cezayirliler]] için ayrılmıştır.<ref name=":0">{{Web kaynağı | url = https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/algeria/ | başlık = Algeria | erişimtarihi = 9 Kasım 2016 | çalışma = cia.gov | arşivurl = https://web.archive.org/web/20210104184359/https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/algeria/ | arşivtarihi = 4 Ocak 2021}}</ref> Ulusal Halk Meclisi üyeleri, çok üyeli bölgelerde [[nispi temsil]] yoluyla doğrudan seçilir ve her seferinde beş yıl süreyle görev yapar. Bu organ için [[2021 Cezayir yasam seçimleri|son seçim]] 12 Haziran 2021'de yapıldı.<ref name=":0" /> Cezayir Parlamentosu; sınırlı yasama yetkileri, genel etkisizliği ve yetersiz temsili nedeniyle Cezayir halkının çıkarlarını temsil etmemektedir.<ref name=":1">{{Web kaynağı|url=https://www.cartercenter.org/resources/pdfs/news/peace_publications/election_reports/algeria-may2012-final-rpt.pdf|başlık=People's National Assembly Elections in Algeria|erişimtarihi=9 Kasım 2016|arşivtarihi=10 Kasım 2016|arşivurl=https://web.archive.org/web/20161110015528/https://www.cartercenter.org/resources/pdfs/news/peace_publications/election_reports/algeria-may2012-final-rpt.pdf|tarih=May 2012|çalışma=cartercenter.org}}</ref> Meclise seçilmek için asgari yaş 28'dir.<ref name=":3">{{Web kaynağı|url=http://www.medea.be/en/countries/algeria/algeria-elections-and-parliament/|başlık=Algeria, Elections and Parliament|erişimtarihi=9 Kasım 2016|arşivtarihi=10 Kasım 2016|arşivurl=https://web.archive.org/web/20161110024130/http://www.medea.be/en/countries/algeria/algeria-elections-and-parliament/|yayıncı=Medea Institute}}</ref>

Cezayir'de ''vilayet'' adı verilen 48 bölge ve bu organa temsilci gönderen 4 denizaşırı seçim bölgesi bulunmaktadır.<ref name=":1">{{Web kaynağı|url=https://www.cartercenter.org/resources/pdfs/news/peace_publications/election_reports/algeria-may2012-final-rpt.pdf|başlık=People's National Assembly Elections in Algeria|erişimtarihi=9 Kasım 2016|arşivtarihi=10 Kasım 2016|arşivurl=https://web.archive.org/web/20161110015528/https://www.cartercenter.org/resources/pdfs/news/peace_publications/election_reports/algeria-may2012-final-rpt.pdf|tarih=May 2012|çalışma=cartercenter.org}}</ref> APN'nin şu anki başkanı, bağımsız bir üye olan İbrahim Bughali'dir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.reuters.com/world/africa/algerian-parliament-elects-independent-lawmaker-speaker-2021-07-08/ | başlık = Algerian parliament elects independent lawmaker as speaker | erişimtarihi = 15 Temmuz 2021 | tarih = 8 Temmuz 2021 | çalışma = [[Reuters]] | arşivurl = https://web.archive.org/web/20210708203144/https://www.reuters.com/world/africa/algerian-parliament-elects-independent-lawmaker-speaker-2021-07-08/ | arşivtarihi = 8 Temmuz 2021}}</ref> Cezayir'de oy kullanmak için asgari yaş 18'dir ve oy kullanmak zorunlu değildir.<ref name=":4">{{Web kaynağı|url=http://www.medea.be/en/countries/algeria/algeria-state-institutions/|başlık=Algeria, State Institutions|erişimtarihi=9 Kasım 2016|arşivtarihi=10 Kasım 2016|arşivurl=https://web.archive.org/web/20161110030651/http://www.medea.be/en/countries/algeria/algeria-state-institutions/|yayıncı=Medea Institute}}</ref>

== Tarih ==
{{Cezayir siyaseti}}
Halk Meclisi için ilk seçim 20 Eylül 1962'de yapıldı. 1963 yılında Cezayir Cumhurbaşkanı [[Ahmed bin Bella]], APN'nin faaliyetlerini durdurdu ve 1965'ten 1976'ya kadar sürecek bir Devrim Konseyi kurdu.<ref name=":4">{{Web kaynağı|url=http://www.medea.be/en/countries/algeria/algeria-state-institutions/|başlık=Algeria, State Institutions|erişimtarihi=9 Kasım 2016|arşivtarihi=10 Kasım 2016|arşivurl=https://web.archive.org/web/20161110030651/http://www.medea.be/en/countries/algeria/algeria-state-institutions/|yayıncı=Medea Institute}}</ref> APN, 1976'da Cezayir'in o zamanlar yalnızca [[Tek meclislilik|tek meclisli]] bir yasama organı olan yeni anayasasının kabul edilmesiyle yeniden kuruldu.<ref name=":2">{{Web kaynağı|url=http://www.globalsecurity.org/military/world/algeria/government.htm|başlık=Algeria - Government|erişimtarihi=9 Kasım 2016|arşivtarihi=10 Mart 2014|arşivurl=https://web.archive.org/web/20140310070613/http://www.globalsecurity.org/military/world/algeria/government.htm|çalışma=GlobalSecurity.org}}</ref> 1991 yılına kadar iktidar partisi [[Ulusal Kurtuluş Cephesi (Cezayir)|Ulusal Kurtuluş Cephesi]] (FLN) idi ve aslında 1976 Cezayir anayasası FLN'yi ayrıcalık verilen Cezayir siyasi partisi olarak görüyordu.<ref name=":2" /> Çok partili ilk APN seçimi Aralık 1991'de yapıldı. [[İslami Kurtuluş Cephesi]]'nin (FIS) tahmin edilen zaferinden sonra, köktenci bir muhalefet partisi olan [[Cezayir Silahlı Kuvvetleri|Cezayir Halk Ulusal Silahlı Kuvvetleri]] seçimleri iptal etti.<ref name=":3">{{Web kaynağı|url=http://www.medea.be/en/countries/algeria/algeria-elections-and-parliament/|başlık=Algeria, Elections and Parliament|erişimtarihi=9 Kasım 2016|arşivtarihi=10 Kasım 2016|arşivurl=https://web.archive.org/web/20161110024130/http://www.medea.be/en/countries/algeria/algeria-elections-and-parliament/|yayıncı=Medea Institute}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=http://www.europeanforum.net/country/algeria|başlık=Algeria|erişimtarihi=9 Kasım 2016|arşivtarihi=24 Ocak 2014|arşivurl=https://web.archive.org/web/20140124224939/http://www.europeanforum.net/country/algeria|tarih=21 Ocak 2016|yayıncı=European Forum for Democracy and Solidarity}}</ref> Yedek bir yasama organı olan Ulusal Danışma Konseyi, Nisan 1992'de kuruldu ve Ulusal Geçiş Konseyi'nin 5 Haziran 1997'de yapılacak bir sonraki seçimlere kadar karar verdiği Mayıs 1994'e kadar sürdü.<ref name=":3" /> 1996'da yasama organı olan Cezayir Parlamentosu, yeni bir anayasanın onaylanmasıyla iki meclise bölündü.<ref name=":2" />

=== Parlamentodaki Kadınlar ===
1997 seçimlerinden sonra APN üyelerinin %3.4'ünü kadınlar oluşturdu.<ref name=":3">{{Web kaynağı|url=http://www.medea.be/en/countries/algeria/algeria-elections-and-parliament/|başlık=Algeria, Elections and Parliament|erişimtarihi=9 Kasım 2016|arşivtarihi=10 Kasım 2016|arşivurl=https://web.archive.org/web/20161110024130/http://www.medea.be/en/countries/algeria/algeria-elections-and-parliament/|yayıncı=Medea Institute}}</ref>

2012 yılına gelindiğinde, Cezayirli kadınlar parlamento koltuklarının yüzde 31'ini elde ederek ülkeyi dünya çapında 26. ve Arap dünyasında 1. sıraya yerleştirdi.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.undp.org/content/undp/en/home/ourwork/ourstories/un-avenir-politique-pour-les-femmes-en-algerie.html|başlık=A future in politics for women in Algeria|erişimtarihi=21 Haziran 2020|arşivtarihi=21 Haziran 2020|arşivurl=https://web.archive.org/web/20200621171900/https://www.undp.org/content/undp/en/home/ourwork/ourstories/un-avenir-politique-pour-les-femmes-en-algerie.html|yayıncı=UNDP}}</ref>

== Rol ==
Ulusal Halk Meclisi, [[Millet Meclisi (Cezayir)|Millet Meclisi]] ile birlikte [[Cezayir Parlamentosu|Parlamentoyu]] oluşturur. Meclis; yasaları oylar, hükûmet eylemlerini izler ve kamu politikalarını değerlendirir.. Yetkileri [[Cezayir Anayasası|anayasa]] tarafından belirlenir.

== Kapatılma ==
Cumhurbaşkanı, Millet Meclisini feshedebilir ve buna sahip olan tek yetkilidir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.liberte-algerie.com/actualite/pourquoi-il-faut-dissoudre-lapn-207911/print/1 | başlık = Why we must dissolve the APN | erişimtarihi = 9 Temmuz 2014 | dil = fr | çalışma = www.liberte-algerie.com | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190506135631/https://www.liberte-algerie.com/actualite/pourquoi-il-faut-dissoudre-lapn-207911/print/1 | arşivtarihi = 6 Mayıs 2019}}</ref> Anayasa'nın 147. maddesine göre cumhurbaşkanı; APN Başkanı, Millet Meclisi başkanı ve başbakan ile istişarelerde bulunduktan sonra Ulusal Halk Kongresi'nin feshedilmesine veya erken yasama seçimlerine karar verebilir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.apn.dz/fr/plus/rubriques-importants/textes-fondamentaux-sur-le-pouvoir-legislatif/364-la-constitution | başlık = La constitution | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160203051647/http://www.apn.dz/fr/plus/rubriques-importants/textes-fondamentaux-sur-le-pouvoir-legislatif/364-la-constitution | arşivtarihi = 3 Şubat 2016}}</ref>

== Seçim sistemi ==
Ulusal Halk Meclisi, [[Cezayir'in vilayetleri|ülkenin vilayetlerine]] karşılık gelen 48 seçim bölgesinde çok üyeli [[nispi temsil]] ile doldurulan 407 sandalyeden oluşur. Her [[seçim bölgesi]]ne, nüfusuna göre, seçim bölgesi başına en az dört sandalye olacak şekilde bir koltuk sayısı tahsis edilir. Oylar sayıldıktan sonra, koltuklar, [[seçim barajı]] olmaksızın [[En büyük kalan yöntemi|“en fazla kalan” yöntemine]] göre dağıtılır.<ref>{{Web kaynağı |url=https://data.ipu.org/node/3/elections/electoral-system?chamber_id=13314 |başlık=Arşivlenmiş kopya |erişimtarihi=27 Aralık 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20211227083336/https://data.ipu.org/node/3/elections/electoral-system?chamber_id=13314 |arşivtarihi=27 Aralık 2021 |ölüurl=hayır }}</ref>

== Seçim tarihi ==

* [[1962 Cezayir Kurucu Meclis seçimleri|Cezayir Kurucu Meclis seçimleri]]
* [[1964 Cezayir yasama seçimleri|20 Eylül 1964 Cezayir yasama seçimleri]]
* [[1977 Cezayir yasama seçimleri|25 Şubat 1977 Cezayir yasama seçimleri]]
* [[1982 Cezayir yasama seçimleri|5 Mart 1982 Cezayir yasama seçimleri]]
* [[1987 Cezayir yasama seçimleri|26 Şubat 1987 Cezayir yasama seçimleri]]
* [[1991 Cezayir yasama seçimleri|25 Aralık 1991 Cezayir yasama seçimleri]]
* [[1997 Cezayir yasama seçimleri|5 Haziran 1997 Cezayir yasama seçimleri]]
* [[2002 Cezayir yasama seçimleri|30 Mayıs 2002 Cezayir yasama seçimleri]]
* [[2007 Cezayir yasama seçimleri|17 Mayıs 2007 Cezayir yasama seçimleri]]
* [[2012 Cezayir yasama seçimleri|10 Mayıs 2012 Cezayir yasama seçimleri]]
* [[2017 Cezayir yasama seçimleri|4 Mayıs 2017 Cezayir yasama seçimleri]]
* [[2021 Cezayir yasama seçimleri|12 Haziran 2021 Cezayir yasama seçimleri]]

== Organizasyon ==

=== Büro ===

==== Ulusal Halk Meclisi Başkanı ====
{{Ana|Ulusal Halk Meclisi başkanlarının listesi (Cezayir)}}
Ulusal Halk Meclisi başkanı, tartışmaları yönlendirme ve meclis çalışmalarını organize etme rolüne sahiptir. Protokol törenlerinde [[Cezayir Cumhurbaşkanı|cumhurbaşkanı]], [[Cezayir başbakanı|başbakan]] ve [[Ulus Konseyi başkanlarının listesi (Cezayir)|Millet Meclisi başkanından]] sonra devlette [[kıdem sırası|öncelik sıralamasında]] dördüncü kişidir.

Yasama prosedüründe başkan; toplantıyı açar ve kapatır, tartışmaları yönetir ve kuralları uygular. Bu görevlerde, başkan yardımcılarından biri tarafından değiştirilebilir.

Ayrıca önemli anayasal imtiyazlara sahiptir: [[Anayasa Konseyi (Cezayir)|Anayasa Konseyinin]] dokuz üyesinden üçünü atar; anayasal yetkilerinden bazılarını (kapatılma veya kriz zamanlarında tam yetkilerle ilgili) kullanmadan önce cumhurbaşkanına danışmalıdır. Ayrıca herhangi bir zamanda, bir yasanın yayımlanmasından önce anayasaya uygunluğunu doğrulamak için Anayasa Konseyini ele geçirebilir. Ayrıca, Büro ile birlikte, Ulusal Halk Meclisinin kurallarını ve işleyişini yeniden düzenlemeye karar verebilir.

Ulusal Halk Meclisi başkanı, yasama organının süresi boyunca yasama organının başına seçilir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.apn.dz/fr/instance-et-organes/186-le-pr%C3%A9sident-de-l-apn | başlık = Le président de l'APN | dil = fr | çalışma = www.apn.dz | arşivurl = https://web.archive.org/web/20170714074625/http://www.apn.dz/fr/instance-et-organes/186-le-pr%C3%A9sident-de-l-apn | arşivtarihi = 14 Temmuz 2017}}</ref>

Bilgiler kamuya açıklanmasa da, APN başkanının maaş miktarı biliniyor ve yaklaşık 600.000 dinar, yani milletvekillerininkinden önemli ölçüde yüksektir.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.liberte-algerie.com/radar/ziari-et-bensalah-mieux-payes-que-le-chef-du-gouvernement-55353 | başlık = Ziari et Bensalah mieux payés que le chef du gouvernement | tarih = 20 Eylül 2008 | çalışma = Liberté | arşivurl = https://web.archive.org/web/20190712155236/https://www.liberte-algerie.com/radar/ziari-et-bensalah-mieux-payes-que-le-chef-du-gouvernement-55353 | arşivtarihi = 12 Temmuz 2019}}</ref>

==== Başkan yardımcıları ====
Dağılımı adaylarını önceden belirleyen farklı siyasi gruplar arasında uzlaşmaya konu olan Halk Meclisinin dokuz başkan yardımcısı, birinci başkan yardımcısından dokuzuncu başkan yardımcısına kadar art arda gelen bir değiştirme emriyle gerektiği zaman, APN başkanının yerine oturmayı hedefler.

=== Komisyonlar ===

==== Daimi yasama komiteleri ====
Daimi komitelerin önemli bir izleme rolü vardır: oturumlar düzenleyebilir ve bilgi toplama misyonları oluşturabilirler. Kanunların hükûmet tarafından uygulanmasını raporlar aracılığıyla izleyebilirler.

==== Soruşturma komisyonları ====
Her meclis, bir karar alarak meclis araştırma komisyonu oluşturabilir. Sonuçlarını kendilerini oluşturan meclise sunmak amacıyla, belirli gerçekler veya kamu hizmetlerinin veya ulusal şirketlerin yönetimi hakkında bilgi toplamak üzere eğitilirler. Hukuki takibata yol açan olaylar hakkında ve bu takibat devam ettiği müddetçe soruşturma komisyonu oluşturulamaz. Daha önce bir komisyon oluşturulmuşsa, soruşturmaktan sorumlu olduğu olaylarla ilgili adli soruşturma açılmasıyla görevi sona erer. Soruşturma komisyonlarının üyeleri, siyasi grupların nispi temsilini sağlayacak şekilde atanır. Soruşturma komiteleri geçici niteliktedir. Görevleri, raporlarının sunulmasıyla ve en geç kendilerini oluşturan kararın kabul edildiği tarihten itibaren altı aylık bir sürenin sonunda sona erer.

=== Siyasi gruplar ===
Millet Meclisi tüzüğüne göre, [[Parlamento grubu|meclis gruplarında]] "vekiller siyasi yakınlıklara göre yeniden toplanabilirler". Gruplar en az on üyeden oluşmalıdır. Siyasi grup, yasama meclisinin açılışında, Ulusal Halk Meclisi başkanına üyeleri tarafından imzalanmış bir siyasi bildirge sunmalıdır.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.apn.dz/fr/instance-et-organes/les-groupes-parlementaires/constitution-des-groupes-parlementaires | başlık = Constitution des groupes parlementaires | dil = fr | çalışma = www.apn.dz | arşivurl = https://web.archive.org/web/20150331032242/http://www.apn.dz/fr/instance-et-organes/les-groupes-parlementaires/constitution-des-groupes-parlementaires | arşivtarihi = 31 Mart 2015}}</ref>

Grubun, genellikle aynı partinin ([[Ulusal Kurtuluş Cephesi (Cezayir)|FLN]], [[Demokratik Ulusal Birlik|RND]], [[Sosyalist Güçler Cephesi|FFS]], vb.) üyesi olan tam üyelerine ek olarak, bazı milletvekilleri bir grupla "ilişki kurabilir": o zaman kotaya dahil edilmezler. Grup oluşumu için minimum 10 adet gereklidir. Bunlar genellikle küçük partilerden veya grubun oluşumunun arkasındaki ana siyasi hareketin eğilimine yakın etiketsiz üyelerdir.

Gruplar, oturacakları alanları Halk Meclisi başkanı ile birlikte kararlaştırır. Daha sonra, üyelerini bu bölge içinde nasıl dağıtacaklarının tek hakimi onlardır. Kendi teşkilatları ve kendi usul kuralları vardır. Kendi aralarından Başkanlar Konferansında kendilerini temsil edecek ve birçok önemli ayrıcalığa sahip olacak bir başkan seçerler. Özel bir komite kurulmasına talep veya aksine muhalefet etme, grubu toplantıya çağırmak için oturumun durdurulmasını talep etme, halk oyu ile oylama talep etme, nisabın teyidi için toplantıya çağrıda bulunma hakkı oylama vesilesiyle gruplarına özel aylık meclis günü düzenini hazırlama, basitleştirilmiş katılım prosedürlerinin başlatılmasını önerme veya karşı çıkma gibi. Her grup, meclis içindeki sayısal ağırlığına bağlı olarak büro ve farklı komitelerdeki temsilcilerini büyüklüklerine ve kendi mali yardımlarına göre atar. Grupların toplantı ofisleri ve odaları vardır.

== Ayrıca bakınız ==

* [[Cezayir Parlamentosu]]
* [[Millet Meclisi (Cezayir)|Millet Meclisi]]
* [[Ülkelere göre yasama organları]]

== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}
== Dış bağlantılar ==

* [http://www.apn.dz// Resmi internet sitesi] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20220208062320/http://www.apn.dz/ |tarih=8 Şubat 2022 }}
{{Ulusal alt meclisler}}
{{Otorite kontrolü}}

[[Kategori:Ulusal alt meclisler]]
[[Kategori:Cezayir'de siyaset]]